تقریباً همه مسئولان کشور و نظام سلامت اعم از مسئولان اجرایی و قانونگذار برای ترویج این سیاست و تشویق زوجین برای داشتن فرزندان بیشتر  فعال شده‌اند. البته در این مسیر مسائلی هست که باید مد نظر مسئولان قرار گیرد.

 مشکلات اقتصادی، هزینه‌های زایمان، هزینه های درمان ناباوری و گاه تخلف برخی پزشکان در گرفتن زیرمیزی نیز از جمله این مشکلات است.

برای بررسی موضوع به مناطق مختلف شهر رفتم، در خیابان پیروزی در مطب خانم دکتر چند زوج منتظر هستند تا وارد مطب شوند، از گفت‌و‌گوی آنها پیداست که درباره زیرمیزی حرف می‌زنند، با آنها وارد گفت و گو می‌شوم.

آقای حمید رضایی یکی از مراجعانی است که همراه همسرش به مطب متخصص زنان آمده است، او می‌گوید که همسرش قرار است تا 3 ماه دیگر وضع حمل کند و متخصص زنان به آنها گفته است که یک ماه قبل از زایمان باید یک میلیون تومان به عنوان حق دستمزدش در مطب پرداخت کنیم.

وی می‌افزاید: خواهرم نیز چند سال پیش نزد همین متخصص زایمان کرد و یک میلیون تومان حق دستمزد به او داد، کلی چانه‌زنی کردیم تا حق دستمزد را بالا نبرد.

پژمان دیگر مراجعی است که می‌گوید 5 سال پیش برای تولد اولین فرزندم 500 هزار تومان دستمزد به متخصص زنان دادم و معلوم نیست امسال این مبلغ چقدر خواهد بود. در این میان زوج اول از تجربیات خود برای گرفتن تخفیف می‌گویند تا این زوج نیز بتواند به موفقیتی مشابه دست یابند.

از مطب بیرون می‌آیم و به سمت منطقه‌ای دیگر حرکت می‌کنم. منطقه 6 حوالی بلوار کشاورز، جایی که تا بیمارستان امام خمینی(ره) فاصله چندانی ندارد. وارد مطب می‌شوم، مریم طیبی، بانوی جوانی که به نظر می‌رسد اولین فرزند خود را در راه دارد تنها به مطب آمده است، او می‌گوید تا یک ماه دیگر قرار است مادر شود و متخصص زنان از او درخواست 700 هزار تومان حق دستمزد کرده است، خانم طیبی از تجربیات خود برای سر زدن به پزشکان مختلفی می‌گوید که حق دستمزد آنها برای زایمان بالای 800 هزار تومان است.

وی از اینکه بیمه تکمیلی همسرش نیز به تعهداتش پایبند نیست و به خاطر عوض کردن شرکت همسرش و وقفه یک روزه زیر بار پرداخت هزینه سزارین نمی‌رود شاکی است.

وی در پاسخ به این سؤال که چرا از زایمان طبیعی رایگان در مراکز دولتی که به گفته وزیر بهداشت و مسئولان نظام سلامت با نظارت زیادی انجام می‌شود استفاده نمی‌کند به بلاتکلیفی در زمینه تعیین نوع زایمان تا هفته آخر بارداری اشاره می‌کند،‌ او معتقد است که مشکلی بابت هزینه بیمارستان خصوصی و پرداخت هزینه سزارین ندارد و تنها مشکل او زیرمیزی است.

خانم طیبی از آرزوهایش برای داشتن چند فرزند و برنامه‌ریزی برای این کار می‌گوید که بر اساس آن او و همسرش رؤیای داشتن 2 فرزند با فاصله زمانی 2 سال را داشتند، رویایی که به خاطر مشکلات اقتصادی هنوز محقق نشده است.

گرفتن پول زیرمیزی برای زایمان توسط حداقل برخی از پزشکان متخصص زنان واقعیتی انکار ناپذیر است حال باید دید مسئولان برای حل این معضل که می تواند مانعی برای افزایش جمعیت باشد، چه برنامه ای دارند.

محمدحسین قربانی، سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس، از ضعیف بودن نظارت وزارت بهداشت و سازمانهای مسئول بر مراکز خصوصی سخن می‌گوید: زیرمیزی وقتی اتفاق می‌افتد که مردم با مسئولان نظارتی هماهنگ نباشند.

وی می افزاید: زیرمیزی یکی از بحث‌‌های رایجی است که در سال جاری از سوی دولت و مجلس با جدیت پیگیری شده است، این موضوع در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، سازمان تعزیرات، سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت پیگیری شده است.

وی تأکید می‌کند: با کسانی که زیرمیزی می‌گیرند در درجه اول به صورت تذکر کتبی و در مراحل بعدی توقیف و بستن مطب و اخذ جریمه برخورد خواهد شد،‌ امروز گام‌های مهمی در این خصوص برداشته شده است و در طرح تحول سلامت، روستاییان فقط 5 درصد و ساکنان شهرها 10 درصد هزینه‌های درمان بستری خود را پرداخت می‌کنند، هر چند نمی‌توان گفت 100درصد مشکلات برطرف شده است، اما اقدامات خوبی در این زمینه به ویژه از سوی وزارت بهداشت صورت گرفته است.

سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس می‌گوید: نظارت ما در مراکز خصوصی ضعیف است و باید اطلاع‌رسانی شود تا مردم بدانند در صورتی که پزشکی از آنها زیرمیزی بخواهد به چه نهادها و ارگان‌هایی مراجعه کند،‌ همچنین آنها می‌توانند به وزارت بهداشت و کمیسیون بهداشت مجلس مراجعه کرده و به طرح شکایت بپردازند.

شماره 33126757، نمابر دفتر بنده در مجلس شورای اسلامی است که مردم می‌توانند شکایات خود را از طریق آن ارسال کنند، از طرفی معاونت درمان وزارت بهداشت با این موارد برخورد خواهد کرد و شماره تلفن های 1490 و 1590 را برای شکایات مردم معرفی کرده اند.

سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با انتقاد از برخی پزشکان که زایمان سزارین را توصیه می‌کنند ادامه می‌دهد: عوارض سزارین برای مادر زیاد است. برخی پزشکان برای اخذ هزینه بیشتر، زنان را به سزارین تشویق می‌کنند. 90 درصد این تشویق‌ها به خاطر منافع پزشکان است، زیرمیزی هم وقتی اتفاق می‌افتد که مردم به راحتی به خواسته پزشکان عمل می کنند و موارد را به مسئولان گزارش نمی کنند.

وی می‌افزاید: زایمان طبیعی عوارض یکی، دو ساعته دارد، اما سزارین چند ماه فرد را درگیر می‌کند. افتادگی رحم و عفونت جزو عوارض سزارین است.

سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در پاسخ به این سؤال که آیا عدم برخورداری مراکز درمانی دولتی از امکاناتی مانند زایمان بدون درد موجب استقبال زنان از سزارین و عدم تمایل به زایمان طبیعی نشده است، می‌گوید: با توجه به پیشرفت علم و داروها این موضوع قابل حل است، در حال حاضر همه داروهای بی‌حسی برای زایمان بدون درد در بیمارستان‌های کشور وجود دارد، امروز مانند گذشته نیست که با کمبود امکانات روبه‌رو باشیم. به نظر می‌رسد در این راستا باید فرهنگ‌سازی کنیم تا زایمان طبیعی افزایش و تمایل کمتری به زایمان سزارین وجود داشته باشد.

یکی متخصصان زنان که دوست ندارد از او نامی برده شود می‌گوید: من در طول فعالیت حرفه‌ای خود تا امروز ریالی بابت زیرمیزی نگرفته‌ام و از این بابت خدا را شاکرم، به نظر من درآمد متخصصان زنان آن قدری هست که نیازی به این پول‌ها نداشته باشند.

مریم کاشانیان، متخصص زنان و رئیس بیمارستان اکبر‌آبادی از کاهش درخواست برای زایمان سزارین بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت گفت: بعد از اجرای طرح تحول فقط 10 درصد هزینه‌ها برای زایمان در آب گرفته می‌شود.

وی افزود: کمک به خانواده‌ها برای کاهش هزینه‌های زایمان و هم کمک به پزشکان با افزایش تعرفه‌هایی از جمله اهداف طرح به شمار می‌رود.

رئیس بیمارستان اکبرآبادی با بیان اینکه طرح تحول نظام سلامت و اجرای زایمان طبیعی از 15 اردیبهشت یادآور شد: طرح با اقبال عمومی خیلی خوبی مواجه شد. خانم‌ها و خانواده ها خوشحال هستند که پرداختی بابت زایمان انجام نمی‌دهند.

وی همچنین خاطرنشان کرد: این طرح مورد استقبال قرار گرفته چون هزینه‌ای سنگین از دوش خانواده‌ها برداشته شده است، علاوه بر این برای پزشکان هم میزان تشویقی در نظر گرفته شده و آنها هم راضی هستند.

کاشانیان به وضعیت بودجه‌ای بیمارستان اکبرآبادی نیز اشاره کرد و گفت: خود بیمارستان هم بودجه‌ای دریافت کرده تا اتاق‌های زایمان را بهبود ببخشد و بیمارستان هم از این فرصت استفاده می‌کند و اشکالاتش را بر طرف می‌کند.

وی بیمارستان اکبرآبادی را شلوغ‌ترین زایشگاه تهران عنوان کرد و افزود: با اینکه از قبل این بیمارستان شلوغ بوده اما بعد از اجرای طرح نیز 20 درصد میزان زایمان در بیمارستان اکبرآبادی افزایش یافته است که این بار بیشتری را به بیمارستان تحمیل می‌کند اما خوشبختانه مشکل خاصی پیش نیامده است.

رئیس بیمارستان اکبرآبادی در مورد زایمان به صورت سزارین هم گفت: سزارین هم در این بیمارستان انجام می‌شود چرا که بیمارستان ما مخصوص زنان است و همه جور اعمال جراحی مربوط به زنان در آن انجام و پرخطرترین زایمان‌ها در این بیمارستان انجام می‌شود.

وی در عین حال تأکید کرد: واقعیت این است که به درخواست اشخاص ما در بیمارستان اکبرآبادی زایمان سزارین انجام نمی‌دهیم و اگر کسی هم خود درخواست داشته باشد، با مادر صحبت کرده و او را قانع می‌کنیم تا فرزند خود را به صورت طبیعی به دنیا بیاورد.

کاشانیان به کاهش زایمان سزارین در بیمارستان اکبرآبادی اشاره کرد و گفت: برای زایمان در آب هم هزینه‌ای اضافه از خانواده‌ها گرفته نمی‌شود و فقط همان 10 درصد هزینه‌ها را پرداخت خواهند کرد.

وی در مورد دریافت زیرمیزی توسط پزشکان زنان و زایمان گفت: در بیمارستان دولتی ما و دیگر بیمارستان‌های دولتی بعید می‌دانم پزشکی به دریافت زیرمیزی برای تعیین وقت زایمان یا کمک به بستری بیمار اقدام کند.

رئیس بیمارستان اکبرآبادی گفت: مردم مطمئن باشند که اگر موردی در بیمارستان اکبرآبادی مشاهده شود قطعاً با آن برخورد خواهد شد و اگر به موردی برخوردند به خود من مراجع کنند تا مشکل رفع شود.