به گزارش
خبرنگار دانشگاه باشگاه خبرنگاران، "میرسامان پیشوایی" عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت، در یادداشتی به نقش استکبار در جنگ نرم و همچنین تأثیرات مسائل سیاسی بر مدیریت فناوری اطلاعات و امنیت سایبری پرداخته است.
در دنيای امروز، صادرات کشورهای پيشرو از منظر اقتصادی بيش از آنکه مربوط به مواد خام و فراوری شده و يا حتي تجهيزات صنعتي باشد، به توليد و فروش دانش و اطلاعات اختصاص يافته است. دانش و اطلاعات به عنوان محصولاتي با ارزش افزوده بالا و هزينههای انتقال کم (نزديک به صفر) از مزيت قابل توجهي نسبت به ساير محصولات برخوردارند. اما ارزش اطلاعات تنها محدود به مزيتهای اقتصادی آن نيست بلکه دستيابي به اطلاعات ميتواند تاثير قابل توجهي بر قدرت منطقهای و بينالمللي کشورها (در ابعاد سياسي و اجتماعي) نيز داشته باشد.
بسياری از کشورها با طرق گوناگون سعي در ايجاد تفوق اطلاعاتي از طريق ايفای نقش محوری در مراکز تبادل داده و اطلاعات دارند. اين نقش محوری (يعني مديريت چهارراههای اطلاعاتي) قدرتي کمنظير را در اختيار کشورها قرار ميدهد. به عنوان مثال همانطور که در چند سال اخير به طور مکرر در رسانهها ذکر شده است، دستيابي به اطلاعات محرمانه کشورها و برخي افراد متنفّذ (مانند سياستمداران، نظاميان و ثروتمندان) در اقصی نقاط جهان توسط برخي کشورهای غربي موجبات ايجاد فشار سياسي، کسب امتيازات ناحق، حذف فيزيکي افراد شاخص و ... را فراهم آورده است. ترور بسياری از دانشمندان کشورهایي که بر خلاف هژموني ظالمانه حاکم بر جهان حرکت کردهاند نيز در بسياری از اوقات به کمک همين اطلاعات انجام شده است.
اما آنچه که موجب پرداختن به موضوع مديريت اطلاعات شده است نه اتفاقات گذشته بلکه چشمانداز قدرتطلبانه و انحصارگرايانهای است که کشور آمريکا برای خود ترسيم کرده است. در اين چشمانداز آمريکا تصويری را ترسيم کرده که در آن شرکتهای خصوصي اما وابسته به حاکميت آمريکا به عنوان محورهای اصلي ذخيرهسازی، پالايش و ارائه خدمات و به عبارت جامعتر قطب زنجيره مديريت اطلاعات در جهان خواهند بود. برای تحقق اين سياست کلان مهمترين فلسفهای که در فضای علمي جاری مورد استفاده قرار گرفته است، پارادايم رايانش ابری، سرويسهای تحت وب و بسترهای توليد و مصرف محتوای تحت وب (وب 2.0) است. گامهای بزرگ شرکتهايي مانند گوگل در راستای ارائه سرويسهای تحت وب که بعد از مدتي کاربران را در چنبره خود گرفتار ميسازد، بخشي از اين برنامه است.
در افق چشمانداز ترسيم شده، کليه خدمات مرتبط با مديريت اطلاعات يعني نرمافزار، سختافزار، ذخيرهسازی اطلاعات و ... به عنوان خدمات تحت وب ارائه خواهند شد. در اين حالت کاربر تنها از طريق يک واسط کاربردی به شبکه جهاني اينترنت وصل خواهد شد و کليه خدمات اعم از سيستم عامل، ذخيرهسازی اطلاعات، نرمافزارهای کاربردی و ... در اين بستر ارائه شده و کاربر ديگر به خريد بستههای نرمافزاری، هارد و ... نميپردازد، بلکه به ازاء هربار استفاده از اين خدمات تحت وب مبلغي را پرداخت خواهد کرد. ارائه خدماتي مانند ذخيرهسازی در دراپباکس (Dropbox) يکي از برنامههايي است که شرکتي مانند گوگل برای تست ورود به اين عرصه و ايجاد اعتياد در کاربران انتخاب کرده است.
آنچه باعث شده که در اين مجال به موضوع فوقالذکر بپردازيم نه ابعاد فناورانه اين مبحث بلکه تاثيرات شگرف سياسي، اقتصادی و اجتماعي- فرهنگي اين تحول است. تصور فرماييد روزی را که کليه کاربران مجبور به استفاده از چنين بسترهايي برای مديريت اطلاعات خود باشند. بديهي است که در اين حالت اطلاعات بسياری مهمي در مراکز ارائه خدمات تحت وب انباشته خواهد شد و دسترسي به اين اطلاعات منبع قدرت عظيمي را برای صاحبان آن فراهم خواهد کرد. در صورتي که ايران به عنوان يک کشور استکبارستيز و مخالف نظام سلطه، در مقطع فعلي که هنوز چشمانداز فوقالذکر محقق نشده است طرحهای استراتژيکي را برای مقابله با آن پيشبيني نکند، طولي نخواهد کشيد که در يک موقعيت اجباری و انفعالي لاجرم بايست به قواعد اين زمين بازی جديد را پذيرفته و در نقشه نظام سلطه بازی کند؛ لذا لازم است در مقطع فعلي چارهجويي لازم انجام گيرد. در اين راستا طراحي پروژههای رايانش ابری و امنيت سايبری در سطح ملي و آگاهسازی ساير کشورها درباره عواقب تحقق چشمانداز طراحي شده توسط کشور آمريکا ميتواند بسيار راهگشا باشد.
انتهای پیام/