به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، والدین نگران هستند زیرا فرزندانشان وارد محیطی می‌شوند که افراد با اخلاق و سلیقه‌های مختلف حضور دارند و فرزندی که ناآگاه باشد می‌تواند تحت تاثیر دوستی ناباب در مدرسه یا حتی مسیر مدرسه ضررهای زیادی را به خود، خانواده و جامعه تحمیل کند.

البته حساسیت تا جایی است که پلیس نیز نسبت به مشاهده موارد مشکوک هشدار داده و به دانش‌آموزان توصیه کرده است تا این موارد را گزارش دهند. درباره آموزش‌هایی که باید حین ورود به مدرسه در اختیار کودکان قرار بگیرد باحمایت با «معصومه فضلی» روان‌شناس گفت‌وگو کرده است:

ارتباط با دیگران چه تأثیری بر سلامت روان کودکان و نوجوانان دارد؟

داشتن دوست، هم‌صحبت و بازی کردن با او می‌تواند در کاهش اضطراب و افسردگی به بچه‌ها کمک زیادی کند بنابراین هرچه افراد با دوستان خود صمیمی‌تر باشند شادتر خواهند بود و خودشان می‌توانند به مرور زمان برای مشکل‌هایی که در زندگی آنان پدیدار می‌شود راه‌حل‌های درستی بیابند. به ‌طور کلی بچه‌هایی که دوستی سالم را در دوران ابتدایی زندگی خود تمرین و تجربه کرده‌اند در آینده مدیران بهتری برای زندگی خود هستند؛البته همه این توانایی‌ها در صورت پیدا شدن یک دوست خوب نمایان می‌شود.

والدین چگونه می‌توانند دوری از خطر را به فرزندان خود بیاموزند؟

همان‌طور که می‌دانید محبوس کردن فرزند و ارتباط نداشتن با دنیای خارج کار درستی نیست؛ زیرا رفت‌وآمد با دیگران از کارهای ضروری به شمار می‌رود. بنابراین در قدم نخست باید والدین هنجارها را به درستی از دوره کودکی به فرزند خود آموزش دهند و آنان را از طفولیت با کودکان فامیل و همسایه که در دسترس و آشنا هستند ارتباط دهند. باید توجه داشته باشید نصیحت کردن افراد بخصوص بچه‌ها روش درستی محسوب نمی‌شود، بنابراین به فرزند خود بیاموزید که حین دوستی چه مواردی را مورد توجه قرار دهد؛ ضمن آنکه پدر و مادرها باید سعی کنند با خانواده دوست فرزندشان آشنا شوند.

این آموزش‌ها برای چه سنی مناسب است؟

نکته مهم این است که آموزش دوست‌یابی کار دشواری است که والدین باید با صبر آن را آموزش دهند؛ باید والدین به یاد داشته باشند که این موضوع فقط با ارایه واکنش مناسب و پرهیز از انتقادهای تند موثر است. آنان به تدریج از سه سالگی باید فرزند خود را با محیط خارج از خانواده آشنا کنند و از همان دوران آموزش دوست‌یابی و روش انتخاب بهترین دوست را البته بر اساس شرایط سنی به فرزندشان ارایه کنند. نکته مهم فرزندانی هستند که در مقطع راهنمایی قرار دارند باید توجه کنیم که این دوره در روان‌شناسی به دوران بحرانی معروف است بنابراین والدین باید به صورت غیرمستقیم بر عملکرد فرزند خود نظارت داشته باشند.

اگر والدین به دور از خشونت اعتماد فرزند خود را جلب کنند بچه می‌آموزد که در صورت بروز هر گونه مشکل آن را برای پدر و مادر خود بازگو کند و از آنان راه حل درست بخواهد. به این تربیت اولیا به فرزند خود یاد می‌دهند اگر فردی برای آنان مزاحمت ایجاد کرد از او دور شوند و موضوع را با خانواده خود مطرح کنند.

در سال‌های گذشته اتفاق‌های ناگواری رخ داد، که نمونه آن تجاوز و سپس قتل چند دانش‌آموز بود؛ دلیل چنین حوادثی چیست؟

خوشبختانه تعداد این اتفاق‌ها زیاد نیست اما به دلیل کم بودن موارد نباید به سادگی از کنار آن بگذریم. در این زمینه علاوه بر والدین باید مسئولان مدرسه و رسانه‌ها دست به کار شوند و با روش‌های مختلف به دانش‌آموز بیاموزند که هر نوع پیشنهاد از طرف افراد ناشناس را رد کنند. البته گاهی هم دوستان در بروز چنین حوادث دردناکی پیش قدم می‌شوند؛ بنابراین باید دانش‌آموزان بدانند نباید هیچ موضوعی را از خانواده خود پنهان کنند و با «نه» گفتن به موقع، خود را از منجلابی که در انتظارشان است برهانند.

به خانواده‌هایی که فرزند دبیرستانی دارند چه توصیه‌ای دارید؟

فرزندی که در سن نوجوانی است به طورمعمول با خواسته‌های والدین خود به دلیل استقلال‌طلبی مخالفت می‌کند. باید توجه داشته باشیم که دوست‌یابی و کسب تجربه در گروه همسالان از ارکان مهم شکل‌گیری هویت اجتماعی و فردی است که مفاهیمی مانند تشخیص مرزهای اجتماعی، صداقت، نوع‌دوستی و دفاع از حقوق فردی را در بر می‌گیرد.

بنابراین بهتر است به‌ جای تحمیل خواسته‌های خود به فرزندتان با او دوستانه صحبت کنید، وی را با ویژگی اخلاقی و رفتاری دوست خوب آشنا کنید و اگر یکی از دوستان او چنین ویژگی‌ای داشت به طور صریح او را برای ادامه این رابطه تشویق کنید.

دوستی‌های خطرناک را نیز می‌توانید با زبانی ساده برای او مثال بزنید اما بقیه کار را به دست او بدهید تا بتواند انتخاب کند؛ زیرا شما با این کار به او آموزش می‌دهید که فردی با شهامت و قدرتمند باشد تا اگر چنین دوستان ناشایستی سر راه او قرار گرفتند باز هم بتواند خود را حفظ کند.