امروز در تاریخ؛
از کشف قطب شمال تا ورود امریکا به جنگ جهانی اوّل
کشف قطب شمال توسط «رابرت پیری»، الحاق سرزمین پرتغال به استعمار اسپانیا، ورود امریکا به جنگ جهانی اوّل و اعلان جنگ به آلمان، و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 17 فروردین 1392 خورشیدی برابر با 25 جمادی الاول 1434 هجری و 6 آوریل 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
آغاز قیام روحانی مبارز و انقلابی مشروطه خواه شهید «شیخ محمد خیابانی» در تبریز (1299 ش)
شیخ محمد خیابانی از جوانی به فراگیری علوم دینی روی آورد و به سرعت مدارج علمی را طی نمود. پس از نهضت مشروطه، زندگی او وارد مرحله جدیدی شد؛ و با تشکیل جمعیتی مبارز، در راه پیروزی مشروطه، گام‌های مهمی در تبریز برداشت. وی در این میان روزنامه تجدد را منتشر کرد و خواهان اجرای قوانین مشروطه و احیای آن گردید. خیابانی سپس به رهبری فرقه دموکرات آذربایجان برگزیده شد و همگام با انتشار روزنامه تجدد، به کارهای سازنده دیگری در جهت پیشبرد اهداف و تامین آسایش مردم دست زد. همچنین نقش وی پس از محاصره تبریز در دوره استبداد صغیر بسیار حساس بود. پس از راه‌یابی شیخ محمد خیابانی و پنج تن از دوستانش به مجلس شورای ملی، وثوق الدوله صدر اعظم قاجار تصمیم گرفت که شیخ را از سر راه خود بردارد. لذا عده‌ای از صاحب منصبان نظامی را با افراد تعلیم دیده به تبریز فرستاد. با ورود متجاوزان به شهر تبریز، خیابانی بر ضد دولت قیام کرد و در کمتر از دو روز تمام ادارات شهر را به تصرف درآورد.
رحلت فقیه برجسته، آیت اللَّه «مهدی خالصی» (1304 ش)
آیت‌اللَّه مهدی خالصی کاظمی از افاضل قرن چهاردهم هجری، از بزرگان علمای اسلام و فقهای دینی است که در امر به معروف و نهی از منکر و قیام به وظایف سعی وافر داشت. وی در کاظمین، مدرسه بزرگی دایر کرد و کتاب‌های بسیاری وقف طلاب نمود. آیت‌اللَّه خالصی جهت ترویج احکام اسلامی چندین مرتبه با حکومت وقت بغداد مخالفت نمود و در این راه متحمل سختی‌های فراوان گردید. اواخر عمر معظم لَه در ایران به تألیف تصنیف و حل امور قضایی و دیگر وظایف دینی گذشت. تداخل اغسال، تلخیص رسایل شیخ مرتضی انصاری، شرح کفایه و قواعد فقهیه از جمله آثار اوست. آیت‌اللَّه خالصی سرانجام در 17 فروردین 1304 ش برابر با 12 رمضان 1343 ق در مشهد مقدس بدرود حیات گفت.
درگذشت فاطمه طاهری، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون (1391 ش)
ین بازیگر با نام کامل فاطمه صفرطاهری اصفهانی در سال 1318 در تهران متولد شد و پس از اخذ دیپلم از سال 1336 فعالیت هنری‌اش را با حضور در تئاتر آغاز کرد و از سال 1366 نیز با فیلم «تحفه‌ها» وارد سینما شد. از فیلم‌ها و مجموعه‌های تلویزیونی این بازیگر می‌توان به گل پامچال، سایه همسایه، خاله سارا، طوبی، روز باشکوه، پهلوانان نمی‌میرند، زیر بام‌های شهر، دبیرستان خضرا، هامون، سفر جادویی، انفجار در اتاق عمل، شهر در دست بچه‌ها، نرگس، دیدار در استانبول، رابطه پنهانی، طعمه، مستاجر، آبادانی‌ها، جای امن، مهریه بی‌بی، راه افتخار، بی‌قرار، مرد آفتابی، زن امروز، تارهای نامرئی، طوطیا، شوخی، دختری به نام تندر، میهمان مامان، پشت پرده مه و گرگ و میش اشاره کرد. حضور در سریال «دارا و ندار» از آخرین فعالیت‌های بازیگری طاهری بود و در حال حاضر نیز سریال تعطیلات نوروزی از این بازیگر از شبکه آی‌فیلم پخش می‌شود. وی صبح پنجشنبه 17 فروردین در منزل خود در شهرک بوعلی دچار عارضه سکته قلبی شد.
درگذشت «ابن یعیش» ادیب و عالم عرب در حلب (643 ق)
ابوالبقا یعیش بن علی بن یعیش معروف به ابن یعیش، ادیب نحوی و از بزرگان نحو و فنون عربی است. او در شهرهای حَلَب، موصل و دمشق، نحو و حدیث آموخت و پس از تکمیل مراحل تحصیلی به تدریس مشغول شد. شهرت ابن یعیش بیشتر در علم نحو بود و شاگردان بسیاری از محضر درس این عالم بزرگ، کسب فیض کردند و هر یک در ردیف علمای عصر خود، قرار گرفتند که از بین آن‌ها می‌توان از «ابن خلکان» ادیب و مورخ شهیر قرن هفتم هجری نام برد. حاشیهٔ شرح ابن جنی و شرح مفصل زمخشری از جمله آثار ابن یعیش می‌باشند. ابن یعیش سرانجام در 88 سالگی درگذشت.
روز بهوَرز
به دنبال تحقیق گسترده‌ای که وزارت بهداشت در سال 1363 ش برای آگاهی از وضعیت خدمات بهداشتی و درمانی انجام داد، این نتیجه به دست آمد که چهل درصد از مرگ و میرهای کشور در 5 سال اول زندگی کودکان اتفاق می‌افتد و هشتاد درصد آن نیز در یک سال اول زندگی است؛ بنابراین می‌توان با آموزش‌های عمدتاً ساده و اولیه از وقوع این مرگ و میرها جلوگیری کرد. این نتایج سرآغاز تلاش در مسیر راه‌اندازی شبکه‌های بهداشتی درمانی به نام «خانه بهداشت» در روستاهای کشور و تربیت نیروهای اصیل و بومی به نام «بهورز» شد.
درگذشت «نورالدین علی بن عبدالعالی عاملی» عالم بزرگ شیعه (938 ق)
علی بن عبدالعالی عاملی میسی معروف به ابن مفلح از بزرگان و متبحرین علمای شیعه قرن دهم هجری است که با محقق کرَکی معاصر و از اساتید شهید ثانی می‌باشد. وی عالمی محقق و زاهد و عابد و به عَلاّمةُ العُلَما معروف بود. شرح جعفریهٔ محقق کَرَکی و شرح صِیَغُ العُقود و الایقاعات از اوست.
رحلت استاد برجستهٔ حوزهٔ علمیهٔ قم، آیت اللَّه «میرزا محمد فیض قمی» (1370 ق)
میرزا محمدفیض قمی از نوادگان ملا محسن فیض کاشانی در سال 1293 ق در شهر قم به دنیا آمد. وی پس از فراگیری مقدمات و سطوح حوزه در قم و تهران، برای تکمیل تحصیلات خود راهی عتبات عالیات گردید و از محضر علامه سید محمدکاظم یزدی طباطبایی، آخوندملا کاظم خراسانی، آقا شیخ فتح‌اللَّه اصفهانی و سید محمدتقی شیرازی بهره برد. سپس به قم مراجعت کرد و حوزهٔ درسی تشکیل داد و به تعمیر اساسی مدرسه فیضیه پرداخت. میرزا محمدفیض قمی از جمله عالمانی است که در دعوت از آیت‌اللَّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی از اراک به قم و تاسیس حوزهٔ علمیهٔ قم، نقش مهمی ایفا کرد و پس از تاسیس حوزه، در کنار آیت‌اللَّه حائری، قرار گرفت. این عالم ربانی سرانجام در 13 اسفند 1329 ش در 77 سالگی در حین انجام فریضهٔ نماز در حالت قنوت که دعای «الهی عامِلْنا بفضلک» می‌خواند روحش به ملکوت اعلی پر گشود و در ایوان طلا در جوار حضرت معصومه (س) مدفون شد. تألیفات میرزا محمد فیض قمی عبارت‌اند از: کتاب الفیض، حاشیه بر عروة الوثقی، مناسک حج، حاشیهٔ وسیلة النجاة، شرحی بر منظومهٔ مرحوم سیدبحرالعلوم در فقه، ذخیرةالعباد و چند اثر دیگر.
الحاق سرزمین پرتغال به استعمار اسپانیا (1580 م)
پرتغال از دیرباز رقیب سرسخت سیاسی و استعماری اسپانیا در قاره‌های آسیا، افریقا و امریکا به شمار می‌رفت، اما به علت مهاجرت فراوان اتباع پرتغال به مستعمرات این کشور و نابسامانی اوضاع اقتصادی، پرتغال این کشور به تدریج نفوذ و قدرت سیاسی خود را از دست داد و همین موضوع موجب شد تا اسپانیا، این سرزمین را تصرف کند. پس از این واقعه بسیاری از مستعمرات پرتغال به دست قدرت استعماری هلند افتاد و برخی نیز به تصرف اسپانیا درآمد؛ اما در سال 1640 م، بر اثر قیام مردم پرتغال، این کشور بار دیگر مستقل شد.
ورود امریکا به جنگ جهانی اوّل و اعلان جنگ به آلمان (1917 م)
در شرایطی که حدود سه سال از آغاز جنگ جهانی اول گذشته بود، امریکا در ششم آوریل 1917 م به نفع فرانسه و انگلیس وارد جنگ شد و به آلمان اعلان جنگ داد. بهانه ورود امریکا به جنگ، حملات زیردریایی‌های آلمان به کشتی‌های بازرگانی امریکا و غرق شدن تعدادی از آن‌ها بود. به دنبال آمادگی امریکا برای ورود به جنگ، معاهده‌ای در این مورد به تصویب مجالس سنا و نمایندگان امریکا رسید و سپس ویلسون رئیس جمهور وقت امریکا نیز آن را امضا کرد و از روز ششم آوریل 1917 م، دستور داد تا ارتش این کشور به طور رسمی وارد جنگ با آلمان شود.
ورود امریکا به جنگ جهانی اول، نقش مؤثری در پیروزی متحدین داشت. امریکا در جریان جنگ جهانی اول، به علت بُعد مسافت و دور بودن از صحنه اصلی نبرد در اروپا، از لحاظ زیرساخت‌های اقتصادی دچار زیان و ضرر نگردید. این در حالی بود که بیشتر اماکن و منابع اقتصادی دول اروپایی تخریب شده بود. امریکا در این مدت به کشورهای اروپایی وام‌های کلان داد که با دریافت بهره‌های آن، ذخایر این کشور انباشته شد. از طرف دیگر، امریکا در مناطقی چون امریکای لاتین، با روی کار آوردن رژیم‌های دست نشانده، به تحکیم جایگاه خود پرداخت، مجموعه این عوامل و دیگر عوامل پنهان و پیدا، باعث قدرت‌گیری هرچه بیشتر امریکا در صحنه بین‌المللی گردید و این کشور، نقش تعیین‌کننده‌ای یافت.
کشف قطب شمال توسط «رابرت پیری» دریاسالار امریکایی (1909 م)
آدمی از دیرباز درصدد شناسایی محیط اطراف خود بود و طی سال‌های متمادی، نقاط مختلف زمین را کشف کرد. افراد بسیاری برای شناساندن نقاط ناشناخته زمین، سختی‌های طاقت فرسایی را تحمل کردند و گوشه وکنار جهان را کشف نمودند. یکی از نقاط مجهول برای بشر، ناحیه قطب بود و تلاش فراوانی برای کشف و ورود به آن به عمل آمد.
حمله ارتش آلمان نازی به یوگسلاوی و یونان در جریان جنگ جهانی دوم (1941 م)
دو سال پس از آغاز رسمی جنگ جهانی دوم، نیروهای آلمانِ نازی در ادامه کشور گشایی‌ها و تصرف ممالک مختلف اروپایی، در 6 آوریل 1941 م به یونان و یوگسلاوی حمله‌ور شده و این دو کشور را به امپراتوری رایش سوم منضم نمودند. کشور یونان در حالی از سال 1940 م مورد هجوم نیروهای ایتالیا قرار گرفت که پیش از آن، اعلام بی‌طرفی کرده بود. در سال بعد از آن، نیروهای آلمان به یونان حمله نموده و موفق به تصرف آن شدند و تا سال 1944 این کشور را در اختیار خود داشتند که در نهایت، در این سال توسط قوای انگلیسی بیرون رانده شدند. یوگسلاوی نیز در ابتدای جنگ جهانی دوم اعلام بی‌طرفی کرد، اما پس از حمله نیروهای آلمان، این کشور تسلیم شد و به سرعت تجزیه گردید. همچنین پادشاه و اعضای دولت فراری شدند، اما نیروهای مقاومت سلطنت طلب و نیز کمونیست‌ها به رهبری ژنرال تیتو به مقابله با نیروهای اشغال‌گر پرداختند. در سال 1944 متفقین و به ویژه نیروهای روسی، به کمک افراد تحت فرمان تیتو، موفق به اخراج آلمان‌ها شدند.
درگذشت «چیان‌کایچک» سیاست‌مدار چینی و رئیس جمهور سابق چین ملی (1975 م)
چیان کایچک رئیس جمهور سابق چین ملی در 31 اکتبر 1886 به دنیا آمد. وی پس از پایان تحصیلات متوسطه وارد ارتش شد و در جریان انقلاب جمهوری‌خواهان برضد حکومت سلطنتی، به گروه طرفداران سون یات سن پیوست. چیان کایچک در سال 1925 م پس از مرگ سون یات سن به رهبری حزب حاکم کشور رسید و توانست بر شورش‌های داخلی غلبه کند. در سال 1931 م ژاپن به خاک چین حمله برد و این جنگ‌ها به جنگ جهانی دوم متصل گردید. با پایان جنگ جهانی، میان قوای چیان کایچک و کمونیست‌های چین جنگی روی داد که به شکست کیان کایچک و فرار او به تایوان انجامید. چیان کایچک در ششم آوریل 1975 م در سن 87 سالگی درگذشت. رابطه دولت جانشین او با امریکا و ژاپن که به تازگی دولت چین را به رسمیت شناخته و مبادلات بازرگانی و اقتصادی با کمونیست‌های پکن برقرار کرده بودند، تیره شد.
وقوع کودتا در سودان و سقوط «جعفر نُمیری» رئیس جمهور پیشین سودان (1985 م)
ژنرال جعفر نُمیری رئیس جمهور پیشین سودان در اول ژانویه 1930 م درشهر دورمان سودان به دنیا آمد. وی پس از آن‌که از کالج نظامی سودان فارغ التحصیل شد، در 25 مه 1969 م با یک کودتا قدرت را در سودان به دست گرفت. نُمیری که با درجه سرهنگی اقدام به کودتا علیه اسماعیل الازهری حاکم وقت سودان کرده بود، پس از کودتا به درجه ژنرالی نائل آمد و ده سال بعد حتی عنوان مارشالی را نیز بر خود نهاد. نمیری در ابتدا به عنوان قهرمان سوسیالیسم به قدرت رسید و در واقع با این شعار دروغین، جای پای خود را در سودان و در میان اصلاح‌طلبان ملی محکم گردانید. وی در طول حکومت شانزده ساله خود، روابط عمیقی با امریکا و غرب برقرار کرد. این وابستگی به امریکا، موجب انزوای سیاسی سودان در جهان عرب گردید و این انزوا مخالفت‌های داخلی و خارجی علیه حکومت نمیری را تشدید کرد. از این رو، جعفر نمیری در ایام حکومتش با بیش از 15 کودتا روبرو شد که در آخرین مورد در یک کودتای بدون خون‌ریزی در ششم آوریل سال 1985 م، هنگام سفر از امریکا به مصر توسط سوار الذَّهب وزیر دفاع حکومت خود از کار برکنار شد و در مصر باقی ماند.
یورش وحشیانه رژیم بعث عراق به اماکن مقدسه نجف و کربلا (1991 م)
پس از حمله امریکا و متحدان به عراق و اخراج نیروهای بعث از کشور کویت، مردم مسلمان و ستم‌دیده عراق که طی سال‌های دیکتاتوری حاکمان حزب خون‌خوار بعث، خواهان سرنگونی نظام صدام بودند، فرصت را غنیمت شمردند و با استفاده از ضعف دولت مرکزی، قیام سراسری خود را بر ضد رژیم بعث آغاز کردند. در این زمان و در حالی که قیام مردمی، نقاط حساس کشور را در برمی‌گرفت، با توطئه سران کشورهای مهاجم، نیروهای اشغال‌گر، خاک عراق را تخلیه کردند تا راه صدام برای تار و مار کردن مردم انقلابی عراق باز شود. در این هنگام، رژیم صدام مرتکب بزرگ‌ترین جنایات ضدانسانی گردید و هرگونه مقاومت را به شدیدترین وجه ممکن سرکوب نمود.
در جریان انتفاضه، صدام حتی از به کارگیری سلاح‌های شیمیایی علیه ملت خویش دریغ نکرد و در کنار آن، صدها هزار تن را به خاک و خون کشید. همچنین پس از آن که عده‌ای از مردم، برای در امان ماندن از دست مزدوران بعثی به حرم مطهر امام حسین (ع) در کربلا و امام علی (ع) در نجف اشرف پناه برده بودند، نیروهای نظامی عراق با یورش به زائران روزه‌دار، گروهی از مردم را از دم تیر گذراندند و به ساحت مقدس آن دو امام بزرگوار اسائه ادب کردند. در پی این جسارت، موجی از خشم و نفرت، مسلمانان جهان و به ویژه شیعیان را فرا گرفت و آنان با برپایی راهپیمایی‌های متعدد خشم خود را به این جنایت‌ها و جسارت‌ها نشان دادند.
آغاز حمله هواپیماهای ژاپنی به ناوهای متفقین در جریان جنگ جهانی دوم (1945 م)
هنگامی که قوبیلای خان امپراتور چین با سه هزار کشتی پر از مردان جنگی به طرف ژاپن هجوم برده بود. یکی از هولناک‌ترین توفان‌های اقیانوس آرام و سواحل ژاپن، در 17 ژوئیه 1281 م به وقوع پیوست. به این ترتیب، این توفان گرچه سواحل ژاپن را درنوردید، اما باعث نجات ژاپن شد چرا که توفانْ اکثر کشتی‌های امپراتور چین را غرق نمود و مابقی آن‌ها را پراکنده ساخت. این توفان نجات بخش از سوی ژاپنی‌ها «کامیکازه» نام یافت. بیش از 600 سال بعد از واقعه فوق، در جریان جنگ جهانی دوم، نبرد میان نیروهای ژاپنی و امریکایی گسترش یافت. در این زمان به پیشنهاد ژنرال هیدکی تویو، نخست‌وزیر وقت ژاپن، نیروهای ضربتی این کشور که به کامیکازه موسوم شده بودند، علیه نیروهای امریکا وارد عمل شدند.
برخی از رویدادهای امروز
648: خورشید گرفتگی صورت گرفت که یونانی‌ها جزئیات آن را ثبت کرده‌اند.
1886: ونکوور کانادا به عنوان شهر اعلام شد.
1889: نخستین دوربین دستی به بازار آمد.
1938: تفلون ساخته شد و در زمره تولیدات شیمیایی قرار گرفت.
1941: ایتالیا دستور خروج نیروهای خودرا از اتیوپی صادر کرد و به اشغال این کشور پایان داد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
با انتشار اطلاعیهای در سامانه کدال اعلام شد؛
جزئیات برنامه ایران خودرو برای افزایش سرمایه از راه تجدید ارزیابی
