باشگاه خبرنگاران جوان؛ حسین قربانی - شهر تهران با جمعیتی بیش از ۸ میلیون نفری و ترافیکی بی‌پایان، برای مدت‌ها با چالش‌های حمل‌و‌نقل عمومی مواجه بوده است.

روزانه هزاران شهروند تهرانی، به امید رسیدن به مقصد خود، سوار اتوبوس‌ها یا مترو می‌شوند، اما معضلاتی همچون آلودگی شدید هوا، فرسودگی ناوگان اتوبوسرانی و افزایش زمان انتظار برای مسافران، زندگی روزمره را برای آنها دشوار کرده است.

مدیریت شهری برای حل این چالش به فکر پیدا کردن راه حلی افتاده است که علاوه بر افزایش ناوگان حمل و نقلی در شرایط تحریمی کشور به کاهش آلودگی هوا نیز کمک کند.

نوسازی و بازسازی ناوگان اتوبوسرانی

نوسازی و بازسازی سیستم حمل‌و‌نقل عمومی از اولویت‌های اصلی در ناوگان اتوبوسرانی تهران است. تاکنون بیش از ۵۷۵ دستگاه اتوبوس قدیمی به چرخه فعالیت بازگشته‌اند.

این اقدام نه‌تنها به افزایش ظرفیت ناوگان کمک کرده، بلکه هزینه‌های نگهداری و تعمیرات را نیز به صورت قابل‌توجهی کاهش داده است.

همچنین، کمک گرفتن از تولیدکنندگان داخلی یکی از استراتژی‌های اصلی مدیریت شهری بوده که در این راستا، خرید ۵۲۰ دستگاه اتوبوس عقاب و ۲۰۰ دستگاه از شرکت اسنا انجام شده که این مورد گامی مهم در جهت تحقق هدف نهایی ۷۵۰۰ دستگاه اتوبوس فعال است.

این نوسازی نه‌تنها از نظر هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم مفید است، بلکه بهبود تجربه سفر برای مسافران نیز از هدف‌های اصلی است.

در حال حاضر، حدود ۳۲۰۰ دستگاه اتوبوس در تهران به خدمت‌رسانی مشغول هستند. اما با توجه به رشد سریع جمعیت و نیاز‌های رو به افزایش شهر، ضروری است که برنامه‌ریزی‌ها به گونه‌ای انجام شود که تعداد اتوبوس‌های فعال به حدود ۱۱۰۰۰ دستگاه برسد.

این هدف نه‌تنها به کاهش ترافیک و آلودگی کمک خواهد کرد، بلکه کیفیت زندگی ساکنین تهران را نیز به طرز قابل‌توجهی بهبود می‌بخشد.

با فراهم آوردن این تعداد اتوبوس، خدمات‌رسانی و زمان انتظار مسافران در ایستگاه‌ها و مسیر‌های سفر بهبود خواهد یافت و دسترسی به حمل‌و‌نقل عمومی برای تمام ساکنان شهر تسهیل خواهد شد.

ورود اتوبوس‌های برقی برای کاهش آلودگی هوا

توجه به برقی‌سازی ناوگان اتوبوس‌ها از دیگر جنبه‌های مهم توسعه حمل‌و‌نقل عمومی است که با اهمیت موضوع آلودگی هوا، شهرداری تهران سرمایه‌گذاری در راستای تولید و واردات اتوبوس‌های برقی انجام داده است.

در حال حاضر، ۲۰۰ دستگاه اتوبوس برقی از شرکت شتاب در ناوگان مشغول به خدمت هستند و از محل قرار داد ۲۵۰۰ دستگاه اتوبوس برقی که سال گذشته شهرداری تهران با شرکت‌های چینی به امضا رسانده نیز ۲۰۰ دستگاه در انتظار ورود به خطوط مختلف تهران است.

این اتوبوس‌ها با قابلیت پیمایش ۵۰۰ کیلومتر با یک بار شارژ، می‌توانند به طور چشمگیری آلودگی هوای تهران را کاهش دهند و تجربه‌ای جدید از حمل‌و‌نقل عمومی را برای تهرانی‌ها به ارمغان آورند.

علاوه بر بهبود کیفیت هوا، این اتوبوس‌ها به کاهش آلودگی صوتی نیز کمک خواهند کرد و در حاشیه خیابان‌های شلوغ و پر از سر و صدا، صدای کم و آرام اتوبوس‌ها می‌تواند تجربه‌ای دلپذیر برای ساکنان و مسافران باشد.

تامین منابع مالی برای به‌روزرسانی ناوگان، یکی از چالش‌های اساسی است، اما با هم‌افزایی میان دولت، شهرداری و شورای شهر، منابع لازم در حال تأمین است.

البته، مشکلاتی هم، چون قیمت‌گذاری و تأخیر در واردات با همکاری نزدیک وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال حل و فصل شدن است. این تعامل سازنده را می‌توان به عنوان یک الگو برای سایر حوزه‌های توسعه شهری در نظر گرفت که در آن، همکاری میان دستگاه‌ها نوعی هم‌افزایی مثبت ایجاد کرده است.

در کنار نوسازی ناوگان، بهینه‌سازی و توسعه خطوط اتوبوسرانی نیز در کانون توجه قرار دارد. در حال حاضر، ۱۰۱ خط از ۲۰۰ خط اتوبوسرانی در حال بازسازی و ۲۱ خط دیگر در دست توسعه هستند. احساس نیاز به بازنگری در خطوط و ایجاد خدمات مؤثرتر در مناطقی با جمعیت کم، ضروری و مهم تلقی می‌شود. 

این بازنگری و بهینه‌سازی نه‌تنها بر اساس جمعیت و تقاضای واقع‌بینانه صورت می‌گیرد، بلکه به وضعیت جغرافیایی و نیاز‌های خاص محلی نیز توجه می‌شود. 

به همین منظور، برنامه‌ای جامع به منظور بهینه‌سازی و ساماندهی فعالیت خطوط در ورژن جدید پایتخت در حال اجرا است. از جمله اقدامات زیربنایی در این راستا، تجهیز ایستگاه‌ها با فناوری‌های مدرن و هوشمند است که به بهبود خدمات کمک خواهد کرد. 

توسعه اپلیکیشن‌های کاربردی و سیستم‌های هوشمند پیش‌بینی زمان آمدن اتوبوس، می‌تواند به سادگی تجربه سفر را برای مسافران لذت‌بخش‌تر کند.

با اجرای برنامه‌های نوین و طراحی استراتژی‌های عملی، مدیریت شهری با تکیه بر رویکردی خلاقانه و انسان‌محور، توانسته است تحولی قابل توجه در نوسازی و گسترش ناوگان اتوبوسرانی تهران ایجاد کند. این دستاورد‌ها نوید دهنده آینده‌ای روشن برای حمل‌و‌نقل عمومی پایتخت هستند.

مدیریت شهری متعهد است که با ادامه این روند و تلاش برای تکمیل برنامه‌های آتی، زندگی شهری تهرانی‌ها را به سمت تحولی عظیم پیش ببرد. این موفقیت، نتیجه تلاش یک نهاد نیست؛ بلکه نیازمند همکاری و مشارکت تمامی شهروندان است. 

مسافران به زودی می‌توانند با استفاده از اتوبوس‌های جدید و برقی، به راحتی و با آرامش به سفر‌های خود بپردازند.