به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران، از سال ۱۲۰۰ که تهران را بهعنوان پایتخت برگزیده شد روند گسترش کمی و کیفی آن متحول شد.
بی گمان دگرگونیهای بنیادین در تهران از سال ۱۳۰۰ به بعد ایجاد
شده که در طی این دوران خندقها و دروازههای قدیمی از بین رفت و شهر از چهار جهت
رو به گسترش نهاده است.
ساختمان حصار و حفر خندقهای جدید تهران قریب به ده سال طول کشید و دروازههایی که امروز، اگر چه ساختمان آنها از بین رفته، اما اسمشان باقی است عبارتاند از:دروازههای دولت، یوسف آباد و شمیران (در شمال شهر) ، دروازههای خراسان، دولاب و دوشان تپه (در شرق شهر)، دروازههای باغشاه، قزوین و گمرک (در غرب شهر)و دروازههای غار، رباط کریم و حضرت عبدالعظیم (در جنوب شهر)در طول سالها به ضرورت گسترش قابل توجه سطح شهر، معابر جدید بنا شد، گذرگاههای تازه احداث که از کوچه باغهای قدیمی تهران، عریضتر و با کمی اغماض به خط مستقیم کشیده شده بودند، این گذرگاه های جدید را خیابان نام نهادند و بدین ترتیب خیابان در معماری و شهرسازی این شهر تولد یافت.
بر اساس این گزارش، در نهایت با این دیدگاه که در تهران مدرن هیچ جایگاهی برای ساختمان های کهن وجود ندارد ، گسترش و تغییر اساسی شهر بار دیگر در دوره پهلوی به تخریب ساختمانهای کهن و قدیمی همچون بخشهای بزرگی از کاخ گلستان، تکیه دولت، میدان توپخانه، استحکامات نظامی و قلعههای قدیمی و... منجرب شد.
رفته رفته بناهای قدیمی جای خود را در تهران بزرگ به ساختمانهای مدرن با سبکهای ایرانی پیش از اسلام، از جمله بانک ملی، ساختمان امنیه، ساختمان تلگراف و تلفن و دانشکده نظامی و .... دادند.
در دوره ی رضا شاه، کریم آقا بوذرجمهري، به عنوان شهردار بین سالهای ۱۳۰۲ تا ۱۳۱۲ سهم عمدهای در نهضت مدرنیته پایتخت داشته است.
به طوری که اقدامات او در زمینه نوسازي شهر تهران و احداث، سنگفرش و آسفالت خیابان ها همچنين وضع عوارض جدید و لغو ماليات خودروها و كالسكه ها و تاسیس اداره خيريه، مريضخانه بلديه و آتش نشاني و... موجب دگرگونی شهر تهران شد.
ولی در نهایت مدرنیته ای که او برای تهران به ارمغان آورد با تخریب اثار ارزشمند تاریخی چون دروازههای شهر تهران در روند تحول شهر موجب خسران نسل امروز شده است .
بنابر این گزارش، در شرایطی که جاذبه هاي گردشگري از سرمايه هاي ملي هر کشوري محسوب مي شود که تلاش براي حفظ این آثار در هر مقطعی به عنوان یک اصل برای حفظ صنعت گردشگري و جذب توريسم مطرح است امروزحذف آثار گذشتگان از ذهن پایتخت، با بی توجهی مسئولان سرعتی بیشتری یافته است.
روند تخریب آثار گذشتگان تهران به درب خانه کریم بوذرجمهری، پنجمین شهردار تهران، خانهای که اقدامات مهم توسعه و مدرنیته شدن شهر در آن تصمیمگیری و پیریزی شده، رسیده است.
به گفته کمیته پیگیری خانههای تاریخی، شهرداری منطقه ۱۱ تهران، بدون استعلام از اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، اجازه ساخت یک مجتمع تجاری و اداری ۱۳ طبقه در کنار این خانه تاریخی، را صادر کرده است.
تاریخ دوباره زنده شده است و برای آخرین بار فریاد می زند که با تخریب میراث گذشته هیچ برای شهر باقی می ماند و راه بازگشتی وجود نخواهد داشت.
آیا این خانه تاریخی که یاد آور خاطرات توسعه تهران است ، در هیاهوی شهرسازی مدرن به فراموشی سپرده خواهد شد؟ پاسخ این سوال آینده شهر و صنعت گردشگری را رقم خواهد زد.
**گزارش از مریم انصاری