به گزارش
گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ؛ «تیمور گورکانی» یا «تیمور لنگ» مؤسس سلسله «گورکانیان» (تیموریان) است. تیمور پسر «امیر تراغای» از فرمانروایان «ترکستان» بود.
طایفه وی از شاخه «تاتار» ترکستان بود، ولی چون در آن زمان وابستگی به قوم مغول که «چنگیزخان» نام آورترین آن بود، نوعی افتخار به حساب می‌آمد از این رو تیمور تبارش را به «چنگیزخان» و قوم مغول مرتبط می‌کرد.
شهرت تیمورشاه از فتح «خوارزم» در سال 781 هـ. ق (758هـ. ش) آغاز شد.
سال 781 (758هـ. ش) تیمورشاه خراسان را تسخیر کرد و سال 784 (761هـ. ش) گرگان، مازندران، سیستان و هرات را به تصرف خود در آورد و «سمرقند» را به عنوان پایتخت خود برگزید.
فتح هرات
هرات بین سالهای 643 تا 784 ه. ق پایتخت سلسله «آل کرت» (سلسله‌ای از نوادگان چنگیز خان مغول) بود.
تیمور لنگ در سال 784 هرات را فتح کرد و سلسله آل کرت را نابود کرد، در جریان این حمله هرات ویران شد و هزاران نفر نیز کشته شدند.
«شاهرخ» فرزند تیمور و همسرش «گوهرشاد بیگم» پایتخت تیموریان را از سمرقند به هرات منتقل کردند.
هرات در دوره تیموریان به اوج رونق خود رسید و سده پانزدهم میلادی دوران طلائی هرات بود.
زیرا هرات در این دوران از لحاظ پرورش نقاشان، معماران و موسیقی‌دانان به عنوان «فلورانس آسیا» شهرت پیدا کرده بود.
در زمان تیموریان مساجد و کاخ‌های زیبا و مجللی ساخته شد که هنوز هم زینت‌بخش این شهر است.
از جمله این آثار می‌توان به مجموعه «مصلای هرات»، یک مدرسه عالی و مسجدی که دوازده مناره در اطراف خود داشت اشاره کرد. از این مجموعه که به دستور گوهرشاد بیگم بنا شده بود، اکنون تنها پنج مناره باقی مانده است.
همچنین به دستور وی مسجد گوهرشاد را در جوار بارگاه ملکوتی امام رضا (علیه السلام) در مشهد ساختند.
وره تیموریان عصر رونق هنر
عصر تیموریان به عصر رونق هنر نیز شهرت دارد.
یکی از شاهزادگان تیموری به نام «بایسنقر میرزا» که خوشنویسی هنرمند بود، سرپرستی امور هنری را در شهر هرات به دست گرفت. در آن زمان، شهر هرات مرکز تجمع هنرمندان شده بود و معروف است که فقط در یک آموزشکده نقاشی، شصت استاد به آموزش هنرجویان و انجام سفارشات محوله اشتغال داشتند.
یکی از معروفترین هنرمندانی که در مدرسه هرات رشد کرد و به شهرت رسید استاد «کمال‌الدین بهزاد» است که کتاب مصور و معروفی به نام «ظفرنامه تیموری» دارد.
«امیرعلی شیرنوایی» وزیر «سلطان حسین بایقرا» که خود نیز نویسنده و شاعر بود، به تشویق هنرمندان و ادیبان و ساختن بناهایی در هرات می‌پرداخت.
پس از چندی حوزه حکومت تیموریان به قسمت‌های کوچک‌تر مجزا شد و به همین سبب صفویان و امرای شیبانی آنها را به خود ملحق کردند، با این حال خاندان تیموری از میان نرفت و نوادگان تیمور پس از چندی بستر فرمانروایی خود را به هندوستان بردند و امپراتوری بزرگ گورکانیان هند را بنیاد گذاردند.
شاهزادگان تیموری در هرات خفته‌اند
اکنون در شهر هرات افغانستان و در صحن مزار «خواجه عبدالله انصاری» برآمدگی بزرگی است که آرامگاه برخی از شاهزادگان تیموری است.
سمت شمال برآمدگی، کتیبه‌ای سنگی قرار دارد که به خط «سلطان‌علی مشهدی» هنرمند مشهور دوره حکومت سلطان حسین بایقرا نوشته شده است و از تاریخ آن معلوم است که این برآمدگی در سال 882 هجری قمری ساخته شده است و سلطان حسین بایقرا این مکان را برای پدر و خانواده خود ساخته است.
روی برآمدگی شش سنگ قبر صندوقی شکل از سنگ مرر سیاه دیده می‌شود که آرامگاه شاهزادگان تیموری است.
