مشکلات چاپ لغت‌نامه دهخدا به زبان نویسنده

آقای مدیر محترم

هفته پیش در جراید خواندم که آقای مصدق‌السلطنه از اوضاع معاشی اینجانب در مجلس شوری تذکر می‌داده‌اند و دولت فعلی هم وعده مساعدت کرده است. اینجانب هیچ وقت از آقای مصدق‌السلطنه تمنای این تذکر را نکرده بودم معهذا چون ناشی از حسن نیتی است متشکرم لکن زائد نمی‌بینم یادآور شوم که خادم در این مملکت بسیار است و همه دچار این عسرت و فشار هستند و راضی نگاه داشتن یک تن راضی‌تر کردن سایرین که اکثریت هستند خواهد بود زمامداران هر چه زودتر باید سعی کنند اوضاع عمومی به حال عادی پیش از جنگ نزدیک شود و عامه مردم مرفه باشند و هم یادآور می‌شوم که کمک و همراهی بامثال اینجانب این است که محصول زحمات علمی یک عمرشان در دسترس عامه گذاشته شود. این بنده گذشته از چندین ترجمه و تالیف کوچک و بزرگ در مدت بیش از 30 سال مشغول تالیف یک فرهنگ زبان فعلی اعم از فارسی و عربی و اعلام رجال جغرافیایی و لغات فنون و علوم بوده‌ام و از بیست و چند سال به این طرف یک دیناری هم تالیف یا نوع آن نه من تقاضا کرده‌ام و نه دولت به من داده است.

فقط از دو سه سال قبل دولت درصدد برآمد کتاب لغت مرا که در حدود 40 هزار صفحه پنجاه سطری 3 ستونی است به چاپ برساند و در تمام این مدت به قدری مشکلات پیش آوردند که بیش از 500 صفحه به چاپ نرسیده و از دی ماه گذشته هم به عللی که بر بنده مجهول است به مطبعه قدغن شد که این کتاب چاپ نشود. ناگفته نماند که برای این کتاب هم نه قراردادی مابین من و دولت بود و نه دیناری به من داده می‌شد خود وزارت فرهنگ مستقیما با مطبعه قراردادی بسته بود و کاغذ لازم را هم خود دولت خریداری می‌کرد به مطبعه می‌فرستاد و حتی قرار نبود یک جلد هم از این کتاب به مولف داده شود الان هم که این سطور را به روزنامه اطلاعات می‌فرستم هنوز کار طبع این کتاب که شاید سنگ اساسی بنای معارف این مملکت است و در دنیا هر جا که شروع به کار کرده‌اند کتاب لغت شروع شده است متوقف است.

اگر اجازه فرمایید در همین نزدیکی‌ها من در چند سطری شرح کتاب را به روزنامه بفرستم و امر به درج آن فرمایید تا شاید پس از من سوده‌های این کتاب برای پیچیدن گل گاوزبان و بنفشه به عطاری‌های سرگذر فروخته نشود.