سليم غفوري در گفتگوي تفصيلي با خبرنگار
دانشگاه باشگاه خبرنگاران، در ارتباط با برگزاري شانزدهمين اجلاس سران غيرمتعهد در تهران گفت: سابقه اجلاس عدم تعهد به دوران اوج جنگ سرد به سال 1340خورشيدي برمي‌گردد كه در آن زمان شاهد دو قطب قدرتمند كمونيسم و امپرياليسم درجهان بوديم كه در مقابل هم به صف آرايي پرداختند و در اين ميان كشورهايي در دنيا وجود داشتند كه حاضر به پذيرفتن و زير يوغ استعمار نبودند، كه براي بقاي خود در نظام سرمايه داري آن دوران با هدف وحدت میان کشورهایی که نه در اردوگاه کمونیسم و نه در اردوگاه سرمایه‌داری(امپریالیسم) داشتند، قرار تصميم به تشكيل جنبشي به نام جنبش عدم تعهد گرفتند.
آيا كشورهاي عضو عدم تعهد استراتژي خاصي را هم دنبال مي‌كردند و يا صرفا عضويت در اين جنبش به شكل نمادين كفايت مي‌كرد؟
با توجه به اينكه اعضای این جنبش را اکثراً کشورهای در حال توسعه تشکیل می‌دهند. كشورهايي كه خواهان استقلال به معناي خاص كلمه از اين دو قطب بودند با پيگيري استراتژي ايستادگي و استقلال در برابر كمونيزم و امپرياليسم خود را از ديگر كشورهاي وابسته به اين دو قطب جدا ساختند و تاكنون دنيا شاهد فعاليت‌هاي زيادي از سوي كشورهاي عضو در راستاي آرمان‌هاي اصلي بوده است.
سياست نظام امپرياليستي آمريكا در قبال عملكرد جنبش عدمتعهد به چه صورت بوده است؟
پس از فروپاشي اتحاديه جماهير شوروي درسال1991 شاهد افول و نوعي بي‌هويتي جنبش عدم تعهد بوديم كه طي ساليان اخير آمريكائي‌ها از جمله به بهانه حادثه 11 سپتامبر 2001به حمله نظامي و اشغال سرزمين افغانستان و عراق پرداخت تا از اين طريق بتواند سياستهاي خصمانه و توسعه‌طلبانه خود را بيش از گذشته بر جهان سوم ديكته كنند.
در اين زمان بود كه بعد از وقفه چند ساله جنبش عدمتعهد خود را بازيابي كرد و در مقابل سياستهاي خبيثانه غرب عليه خود، پايداري و استقامت نشان داد.
با توجه به عضويت بيش از 100 كشور در جنبش عدمتعهد شاهد تأثيرگذاري بعضي از كشورهاي عضو در سطح بين‌الملل هستيم كه اگر اين كشورها به يك استراتژي واحد برسند قطعا مي‌توانند نقش تعيين كننده‌اي در روابط بين‌الملل داشته باشند.
فعاليت جنبش عدم تعهد را از ابتدا تاكنون چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
در برخي مواقع جنبش توانسته اقداماتي را انجام دهد، هرچند تا رسيدن به نقطه آرماني فاصله دارد چرا كه بعضي از كشورهاي عضو به شكل ظاهرين عضو جنبش هستند و در عمل هيچ‌گونه سياست مستقلي از غرب از خود نشان نداده‌اند و كماكان شاهد وابستگي به تمام معناي اين قبيل كشورها همچون رژيم پادشاهي عربستان سعودي، قطر و بحرين هستيم كه نظام‌هاي وابسته به غرب بر اين كشورها حكمفرماست.
براي رسيدن به هدف آرماني جنبش كه همان استقلال‌خواهي است كشورهاي عضو بايد بيش از گذشته به ايفاي نقش بپردازند و در كنار آنها دستگاه ديپلماسي جمهوري اسلامي ايران به عنوان يكي از اعضاي تأثيرگذار در اين جنبش بايد به شكل قابل توجهي جنبش عدم تعهد را به جايگاه واقعي خود برسانند.
غرب چه عكس‌العملي نسبت به برگزاري شانزدهمين دوره اجلاس عدم تعهد در تهران با توجه به شرايط حساس منطقه از خود نشان خواهد داد؟
با توجه به شكل‌گيري اجلاس تهران در شرايط حساس منطقه تمام تلاش غرب براي ايزوله كردن نظام جمهوري‌اسلامي ايران است چه بسا هم اكنون شاهد فشار تحريم‌ها، انرژي هسته‌اي و ديگر عمليات رواني در منطقه عليه ايران به قصد در تنگنا قرار دادن كشورمان در جهان هستيم.
اگر در اين ميان نقش و اهميت اجلاس را بسنجيم بايد به اين مسئله اذعان داشت كه حضور سران و نمايندگان ديگر كشورها در تهران يك برگ برنده براي ديپلماسي ايران و شكست براي غرب به حساب مي‌آيد.
با توجه به وجود ترديد‌هايي در ارتباط با حضور محمد مرسي رئيس جمهور مصر در اجلاس تهران، ارزيابي و پيش‌بيني شما از حضور وي چيست؟
حضور سران كشور انقلابي، اسلامي مصر در اجلاس به عنوان يك كشور تأثيرگذار در دنيا و جهان اسلام موثر و مهم است.
بايد اين مسئله را مورد تأكيد قرار داد كه مصر امروز با مصر ساليان گذشته كاملا متفاوت است و مصر محمدمرسي به دنبال بازيابي موقعيت خود در جهان است. همچنين مرسي سعي در به اثبات رساندن آرمان انقلابي در مصر كه همان استقلال از سياستهاي توسعه طلبانه غرب است، دارد.
مصر در دوران جمال عبدالناصر كه از پايه‌گذاران جنبش عدمتعهد بود، نقش محوري و كليدي در جنبش داشت و ما اميدواريم در شرايط كنوني و در اين برهه زماني، مصر محمد مرسي به بازيابي موقعيت كشور انقلابي‌اش و نقش قابل توجه‌اش در جنبش عدم تعهد بپردازد و اينكه ديگر شاهد پيروي مصر از سياستهاي آمريكا نباشيم.
درباره دعوت از سران ديکتاتور عربستان براي شرکت در اجلاس جنبش عدم تعهد چه نظري داريد؟
سران رژيم پادشاهي عربستان از زمان تأسيس جنبش تاكنون هيچ‌گاه نقش موثر و قابل توجهي ايفاء نكردند و هميشه در تاريخ شاهد پيروي خاندان آل سعود از سياستهاي خصمانه آمريكا بوده‌ايم.
يكي از كاركردهاي اصلي جنبش، ايستادگي در مقابل غرب و مقابله با سياستهاي اشغال‌گرايانه آمريكا و متحدانش است كه چنين كاركردي در عربستان سعودي قابل رويت نيست و نمي‌توان حساب ويژه‌اي را به روي سران و نمايندگان آل‌سعود باز كرد.
رژيم سعودي به عنوان يكي از حاميان آمريكا و اسرائيل در منطقه، در عرصه‌هايي چون اشغالگري آمريكا در افغانستان و عراق و مقابله با ملت مظلوم فلسطين در قبال جنايات رژيم غاصب صهيونيستي به ايفاء نقش پرداخته است. تاريخ نشان داده كه اساسا عربستان كشوري نيست كه به دنبال ايستادگي در مقابل با آمريكا باشد.
سكوت پادشاهان ديكتاتور عربستاني در جنگ 22 روزه غزه و 33 روزه لبنان و حمايت از عاملان جريان معارض مقاومت از عكس‌العمل‌هاي منفي اين كشور در قبال كشورهاي اسلامي منطقه بوده است. با توجه به اين مسائل، چگونه است که چنين كشوري مي‌تواند در جنبش عدم تعهد حضور يابد و يك موضع فعال و قاطعي داشته باشد.
اگر در حالت خوشبينانه‌اي شاهد يك رفتار مناسب باشيم از رژيم آل سعود در تهران باشيم آن در پيش گرفتن سكوت و يا تضعيف كشورهاي مسلمان منطقه در مقابل غرب به جاي تخريب آنها است.
با توجه به دخالت‌هاي غرب در سوريه، آيا مي‌توان به حل بحران اين کشور در اجلاس تهران خوش‌بين بود؟
اميدواريم كه در شانزدهمين اجلاس عدم تعهد، شرايط به نفع حكومت مشروع و قانوني بشار اسد رقم بخورد؛ ولي شخصا فكر مي‌كنم كه با توجه به شرايط كنوني منطقه فضا براي سوريه سنگين است و علت اين امر در حضور برخي از كشورهاي حاضر در اجلاس است چرا كه اين كشورها، كشورهايي نيستند كه سياست مستقلي از غرب داشته باشند.
حل بحران سوريه كاملا بستگي به فضاي آن زمان و شرايط اجلاس دارد، ضمن اينكه نمي‌توان از اجلاس اين انتظار را داشت كه به طور خاص از حكومت بشار اسد حمايت كند.
فکر مي‌کنيد كشورهاي عضو عدم تعهد در اجلاس تهران در ارتباط با بحران سوريه به دنبال پيگيري چه مسائلي باشند؟
آن مسئله‌اي بيش از هر چيزي براي جنبش عدم تعهد حائز اهميت است، يافتن يك راه حل منطقي و دموكراتيك و انجام پروسه اصلاحات براي حل بحران در سوريه است.
با توجه به فشارهايي كه از سوي دشمنان در سوريه به حكومت بشار اسد تحميل مي‌شود، بهترين راهكار براي حل بحران در اين کشور، ادامه روند اصلاحات در يك فضاي دموكراتيك است كه در اين ميان مردم سوريه آزادانه هر تصميمي را كه براي تعيين سرنوشت خود گرفتند بايد به آن جامه عمل پوشانده شود.
انتهاي پيام/ش3
