پیشینه تاریخی استان مرکزی به زمان ورود آریایی‌ها به ایران و استقرار مادها در مرکز و غرب کشورمان باز می‌گردد، البته به علت جنگ‌های بسیار در این منطقه، آثار تاریخی و اسنادی که بتوانند اطلاعات جامعی را در خصوص آن دوره ارائه کنند، در این استان باقی نمانده است.
به دلیل موقعیت جغرافیایی استان مرکزی و مجاورت آن با حکومت‌های بزرگ پیش از اسلام، شهرستان‌های این استان از نظر تاریخی حائز اهمیت هستند.
یکی از این شهرستان‌های مهم و تاریخی «نیم ور» یا «نیمه ور» است. مورخان معتقدند قدمت این شهر به دوران ساسانیان و اشکانیان باز می‌گردد. اگرچه شواهدی متعلق به 2300 سال پیش از میلاد مسیح نیز در این شهرستان به دست آمده است.
نیم‌ور در دوره حکومت ساسانیان رونق خوبی داشته که به دلیل ساخت سد بر روی رودخانه «قمرود» بوده است. در حال حاضر بقایایی از این سد وجود دارد که با نام «بند نیم ور» شناخته شده است.
«یخچال نیم ور» یکی از آثار تاریخی این شهرستان است. این بنای مخروطی شکل تنها یخچال به جای مانده از دوران گذشته است که در منطقه‌ای بین خمین و دلیجان قرار دارد.
نمای بیرونی این یخچال در گذر سال‌ها فرسوده شده، اما ضخامت یک متری دیوارهای آن مانع از تخریب داخل آن شده است.
یخچال نیم ور در حال حاضر مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، اما در گذشته میراب‌ها در زمستان، آب رودخانه‌ها را به حفره‌ها و گودال‌های مجاور یخچال هدایت کرده و از آن یخ تهیه می‌کردند. میراب‌ها یخ‌های خرد شده را در چاله یخچال بر روی کاه می‌ریختند و سپس با گل گرفتن در چاله، اقدام به عایق کاری آن می‌کردند. طراحی یخچال و ضخامت دیوارهای آن مانع آب شدن این یخ‌ها می‌شده است.
در فصل گرما، یخچالدار با بازکردن در چاله، یخ‌های فوق را میان مردم توزیع می‌کرده است.
این بنا در سال 1385 در فهرست آثار ملی کشورمان قرار گرفت. همین موضوع سبب شد تا بعد از آن مورد توجه بیشتری قرار گرفته و مراقبت‌هایی به طور رسمی از آن صورت گیرد.
نیم ور در بخش مرکزی شهرستان محلات قرار دارد که در صورت معرفی به مسافران این شهرستان، می‌تواند مورد بازدید علاقه‌مندان به آثار تاریخی قرار بگیرد.
گزارش از: زهرا علی اکبرلو
انتهای پیام/