باشگاه خبرنگاران جوان؛ حسین مهدی‌تبار- هزاران نفر از مردم ترکیه روز پنج‌شنبه با وجود ممنوعیت تجمعات خیابانی، اعتراضات خود را شدت بخشیدند. این اعتراضات به دلیل دستگیری غیردموکراتیک شهردار استانبول، اکرم امام‌اوغلو، صورت گرفت و مخالفان قصد داشتند مسئولیت این اقدام را به گردن رئیس‌جمهور رجب طیب اردوغان بیاندازند.

برخی از معترضان در آنکارا، ازمیر و استانبول، از جمله در دانشگاه‌ها، با پلیس درگیر شدند و بسیاری در مقابل مقر شهرداری استانبول تجمع کردند، پس از اینکه مقامات موانع جاده‌ای در چندین شهر کشور ایجاد کردند.

اکرم امام‌اوغلو، رقیب اصلی سیاسی اردوغان، روز چهارشنبه به اتهام فساد و کمک به گروه‌های تروریستی بازداشت شد. این اقدام توسط اپوزیسیون به عنوان "تلاش کودتا" محکوم شد و باعث موجی از اعتراضات و انتقاداتی از سوی رهبران اروپایی شد.

این اقدام علیه شهردار محبوب دو دوره‌ای، که با واکنش‌های منفی روبه‌رو شد، نقطه‌ اوج سرکوب قانونی علیه شخصیت‌های مخالف بود که منتقدان آن را تلاشی سیاسی برای آسیب زدن به چشم‌اندازهای انتخاباتی آنها و ساکت کردن صدای معترضان می‌دانند. دولت این اتهامات را رد کرده است.

اردوغان در اولین واکنش خود به بازداشت امام‌اوغلو، انتقادات مخالفان را "نمایش" و "شعارهایی" خواند که کشور وقت آن را ندارد.

اما در مصاحبه‌ای، اوزگور اوزل، رئیس حزب جمهوری‌خواه مردم (CHP)، که امام‌اوغلو عضو آن است، گفت که اردوغان از مواجهه با امام‌اوغلو در انتخابات می‌ترسد و می‌خواهد "او را از بازی خارج کند" و ارتباط حزب او را با استانبول قطع کند.

او افزود که هر اقدامی برای جلوگیری از نامزدی امام‌اوغلو در انتخابات آینده فقط باعث تقویت حمایت از اپوزیسیون خواهد شد و گفت که CHP در روز یکشنبه در رأی‌گیری، امام‌اوغلو را به عنوان کاندیدای خود معرفی خواهد کرد.

او گفت: "ما باور داریم که امام‌اوغلو پیروز خواهد شد. اگر نامزدی او مسدود شود، ما اعتقاد داریم که این موضوع به حمایت بسیار بیشتری تبدیل خواهد شد." او در نخستین مصاحبه خود با رسانه‌های خارجی پس از بازداشت، این را بیان کرد.

اردوغان در جمع اعضای پیشین حزب خود در آنکارا گفت که اپوزیسیون در تلاش است تا اشتباهات خود را پوشش دهد و مشکلات آن‌ها "مسائل کشور نیست، بلکه مسائل گروهی از فرصت‌طلبان در مقرهای آنها است."

دولت هشدار داده است که نباید بازداشت امام‌اوغلو را به اردوغان یا سیاست‌های وی ربط داد و می‌گوید که قوه قضائیه مستقل است در پاسخ به انتقاداتی که بازداشت‌ها را سیاسی می‌داند.

مقامات روز پنج‌شنبه ممنوعیت چهار روزه بر تجمعات را اعمال کرده و دسترسی به برخی شبکه‌های اجتماعی را برای کاهش ارتباطات محدود کردند. ده‌ها نفر به دلیل پست‌های تحریک‌آمیز که مقامات آن‌ها را "مخرب" خوانده‌اند، بازداشت شدند.

پلیس از آب‌پاش برای پراکنده کردن جمعیت‌ها در آنکارا و ازمیر استفاده کرد. دولت اعلام کرد که شش افسر پلیس در جریان اعتراضات استانبول زخمی شده‌اند.

امام‌اوغلو، که در ایستگاه پلیس نگه‌داری می‌شد، پیش از این از اعضای قوه قضائیه و حزب حاکم خواسته بود که برای مقابله با بی‌عدالتی در مورد بازداشت وی اقدام کنند.

"این رویدادها از احزاب یا ایدئولوژی‌های سیاسی ما فراتر رفته است." امام‌اوغلو این جمله را در پلتفرم اجتماعی X بیان کرد. "زمان آن است که صدای خود را بلند کنیم."

از زمان اعتراضات پارک گزی در سال 2013 که به سرکوب خشونت‌آمیز دولت منجر شد، نافرمانی مدنی در ترکیه به شدت محدود شده است، اما معترضان در دو روز گذشته شعارهای ضد دولتی سر داده‌اند و در استانبول بنرهایی از امام‌اوغلو و رهبر بنیان‌گذار کشور، مصطفی کمال آتاتورک، به همراه پرچم‌های ترکیه آویزان کرده‌اند.

"آن‌ها شهردار ما را که با آرای ما انتخاب کردیم، به سرعت دستگیر کردند." علی ایذار، یک حامی اپوزیسیون در مرکز استانبول گفت. "من فکر نمی‌کنم این یک عمل دموکراتیک باشد و آن را محکوم می‌کنم."

بازداشت امام‌اوغلو باعث سقوط ارزش لیره و بازیابی جزئی آن در روز چهارشنبه شد، به طوری که لیره تا پنج‌شنبه به تقریبا 38 به ازای هر دلار رسید، در حالی که قبلاً 36.67 بود.

در میان نگرانی‌ها در مورد تحلیل رفتن حاکمیت قانون و نگرانی‌ها درباره کاهش‌های کندتر نرخ بهره، سهام بانک‌ها در بورس استانبول سقوط کرد و بانک مرکزی نرخ شبانه خود را افزایش داد.

مقامات روز پنج‌شنبه یک شرکت ساختمانی متعلق به امام‌اوغلو را توقیف کرده و کنترل آن را به دادگاه سپردند، طبق گزارش‌های دفتر دادستان عمومی استانبول و تحقیقات جرایم مالی.

بیشتر از 105 نفر که همراه با امام‌اوغلو بازداشت شدند، کارکنان شهرداری بودند.