باشگاه خبرنگاران جوان؛  زهره شعبانی ـ منبت‌ کاری در قم، هنر آفرینش اشیای زینتی با استفاده از مهارت و دقت بی‌نظیری است که نسل‌ به نسل‌ منتقل شده است. این هنر که ریشه در تاریخ و فرهنگ غنی ایران دارد، از دل چوب‌ های ساده خلق می‌شود و به آثار هنری بی‌نظیری تبدیل می‌ شود.

در خیابان‌ های قم، کارگاه‌ های منبت‌کاری کوچک، اما پر از زندگی و خلاقیت به چشم می‌خورد. هر کارگاه نمایشی از عشق و اشتیاق هنرمندانی است که با هر ضربه‌ چکش، تکه‌ای از روح خود را به چوب منتقل می‌کنند. صدای هم‌ آهنگ چکش‌ها و ابزار‌های منبت‌ کاری، همچون نغمه‌ ای دلنشین در فضا پراکنده می‌شود و نشان از حیات و نشاطی دارد که در دل این کارگاه‌ ها جریان دارد.

هنرمندان منبت‌ کار قم، با دستان ماهر خود طرح‌ ها و نقوشی از فرهنگ و هنر ایران زمین را بر روی چوب حک می‌ کنند. این نقوش، گاه گل و بوته‌ های زیبا و گاه صحنه‌ هایی از داستان‌ های حماسی و اساطیری هستند که هر کدام قصه‌ ای از گذشته‌ باشکوه ایران را روایت می‌کنند. هر اثر منبت‌کاری، همچون نگینی گرانبها است که با دقت و هنرمندی بسیار خلق شده است.

یکی از ویژگی‌های منبت‌کاری قم، استفاده از چوب‌های مرغوب و با کیفیت است. هنرمندان این شهر، با دقت و حساسیت فراوان چوب‌هایی از درختان کهن را انتخاب می‌کنند تا از استحکام و زیبایی آثار خود اطمینان حاصل کنند. هر تکه چوب، همچون بوم نقاشی است که هنرمند با دستان هنرمندانه‌ اش طرح‌ ها و نقوشی بی‌نظیر بر روی آن خلق می‌کند.

منبت‌کاری در قم، نه تنها یک هنر زیبا، بلکه نمادی از عشق و ایمان به کار و هنر است. هنرمندان این شهر، با عشق و اشتیاقی وصف‌ ناپذیر به خلق آثار هنری می‌پردازند و هر اثر منبت‌کاری را با قلب و روح خود می‌سازند. این هنر ارزشمند، نشان از تاریخ و فرهنگ غنی ایران دارد و همچون نگینی درخشان بر تاج هنری این سرزمین می‌درخشد.

چالش ها و دغدغه های هنرمندان منبت‌ کار قم 

علی محمدی هنرمند منبت کار قم می گوید: تهیه چوب‌های مرغوب و با کیفیت برای انجام منبت‌کاری یکی از دغدغه‌های اصلی هنرمندان است. چوب‌های کهن و مناسب باید با دقت انتخاب شوند و این موضوع می‌تواند هزینه‌بر و زمان‌بر باشد.

او افزود؛ هنرمندان منبت‌کار اغلب با مشکلات مالی روبرو هستند و نیاز به حمایت‌های مالی و تسهیلات اعتباری دارند تا بتوانند به کار خود ادامه دهند و آثار باکیفیت‌تری خلق کنند.

هرمند صنایع دستی گفت:منبت‌کاری یک هنر سنتی است که نیاز به حفظ و انتقال مهارت‌ها و تکنیک‌های آن به نسل‌های بعدی دارد. دغدغه هنرمندان این است که چگونه این هنر ارزشمند را به جوانان منتقل کنند و انگیزه‌ آن‌ها را برای یادگیری این هنر افزایش دهند.

ا و ادامه داد:بازار فروش آثار منبت‌کاری نیز یکی از چالش‌های مهم است. هنرمندان نیاز به بازارهای مناسب برای عرضه و فروش آثار خود دارند و باید با رقابت‌های بازار و تغییرات سلیقه‌های مخاطبان کنار بیایند.

محمدی گفت: شناخت و ارزش‌گذاری صحیح بر آثار منبت‌کاری و تأکید بر اهمیت فرهنگی و هنری آن‌ها نیز دغدغه‌ای است که هنرمندان با آن مواجه هستند. گاهی اوقات، این هنر ارزشمند به اندازه‌ی لازم مورد توجه و تقدیر قرار نمی‌گیرد.

فعالیت بیش از ۷۵۰ کارگاه منبت‌ کاری در قم

مهدی نصر،معاون صنایع دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قم با اشاره به فعالیت  بیش از ۷۵۰ کارگاه منبت‌کاری در استان قم  گفت: ۳۰۰۰ نفر به‌ صورت مستقیم و هزاران نفر دیگر به ‌طور غیرمستقیم از این صنعت ارتزاق می‌کنند.

او پیگیری بیمه هنرمندان، افزایش تعداد واحدهای صنعتی شهرک ثامن از طریق مذاکره با شرکت شهرک‌سازان و ایجاد بازارچه‌های دائمی صنایع‌دستی را از جمله برنامه‌های اولویت‌دار این حوزه عنوان کرد.

 نمایش آثار منبت قم در ایام نوروز

حکمت‌الله مرادی،رئیس انجمن صنفی کارفرمایی منبت‌کاران استان قم با بیان اینکه قم تامین‌کننده بیش از ۴۰ درصد چوب کشور است،  گفت::  با توجه به اینکه صنعت چوب بیش‌ترین سازگاری را با اقلیم استان دارد؛ حمایت ویژه از این صنعت ضروری است.

او با تاکید بر لزوم  ثبت آثار فاخر هنرمندان منبت‌کار قم از آمادگی منبت‌کاران استان، برای نمایش آثار چوبی هنرمندان در مبادی ورودی شهر قم در ایام نوروز امسال خبر داد.

انجمن صنفی کارفرمایی منبت‌کاران استان قم در سال ۱۳۷۸ تاسیس شده است و بیش‌تر هنرمندان صنایع‌دستی استان که در زمینه سازه‌های چوبی فعالیت می‌کنند، عضو انجمن هستند. 

 هنرمندان منبت‌کار استان  با وحود دغدغه ها  با عشق و تعهد فراوان به کار خود می‌پردازند و همچنان تلاش می‌کنند تا این هنر ارزشمند را حفظ و توسعه دهند.