باشگاه خبرنگاران جوان ـ  دهمین همایش حکمرانی صنعت تولید و پالایش پلاسما در ایران امروز (چهارشنبه ۸ اسفندماه) با حضور حسن ابوالقاسمی رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله (عج)، مصطفی قانعی دبیر ستاد زیست‌فناوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست‌جمهوری و محمدرضا عابدی رئیس اداره بیولوژیک سازمان غذا و دارو سازمان غذا و دارو برگزار شد.

ابوالقاسمی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله (عج) به تاریخچه اهدا خون و جمع‌آوری پلاسما در ایران اشاره و بیان کرد: در حال حاضر شاخص انتقال خون ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده که این اتفاق خوبی است که در سال‌های اخیر در سازمان انتقال خون رخ داده است.

وی ادامه داد: یکی دیگر از دستاورد‌های انتقال خون در ایران این است که به‌صورت داوطلبانه و به‌صورت معنوی و غیرمادی انجام می‌شود؛ این در حالی است که در سال ۱۳۴۰ معتادان خون در شیشه کرده و می‌فروختند، اما الان مردم در مراکز انتقال خون، خون اهدا می‌کنند.

ابوالقاسمی با بیان این که اهدای خون از زمان دفاع مقدس رشد پیدا کرد، در عین حال به کاهش آمار اهدای خون بانوان طی سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت: در حال حاضر ۶ درصد از خانم‌ها خون اهدا می‌کنند، اما در زمان دفاع مقدس ۵۰ درصد از خانم‌ها خون اهدا می‌کردند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله (عج) با اشاره به صنعت پلاسما در کشور افزود: تصمیمی در شورای انتقال خون‌گرفته شد که بر اساس آن می‌بایست مراکز جمع‌آوری پلاسمای سازمان انتقال خون به رقابت با بخش خصوصی پلاسما می‌پرداختند؛ این موضوع باعث شد تا آمار اهدای پلاسما از ۲۷ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر به ۲۲ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر کاهش پیدا کند.

وی درباره میزان پلاسمای موجود در کشور گفت: در حال حاضر سالانه ۵۸۰ هزار لیتر پلاسما در کشور تولید می‌شود؛ البته نیاز کشور یک میلیون و ۲۰۰ هزار لیتر پلاسما در سال است که امیدواریم به خودکفایی برسیم.

ابوالقاسمی تأکید کرد: ما از سال ۱۳۸۴ از پلاسما خودمان در کشور استفاده می‌کنیم؛ این درحالی است که هنوز بسیاری از کشور‌های منطقه پلاسمای خود را دور می‌ریزند و نمی‌توانند از آن استفاده کنند.

وی در ادامه بیان کرد: در حال حاضر داروی فاکتور ۹ با استفاده از پلاسما‌های داخل کشور تولید می‌شود. 

رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله (عج) با تأکید بر خصوصی‌سازی صنعت پلاسما در کشور گفت: ما اصلا نباید این اختیار را به بخش دولتی و سازمان انتقال خون بدهیم؛ یک بار این موضوع آزمون ناموفق پس داده و دوباره نباید آن اشتباه را تکرار شود.

ابوالقاسمی در خصوص چالش‌های صنعت پلاسما در ایران نیز تصریح کرد: یکی از چالش‌ها در این عرصه این است که برخی از افراد به‌صورت رایگان و داوطلبانه اهدا می‌کنند، اما برخی دیگر به‌ازای اهدا پلاسما مبلغ جزئی به‌اندازه هزینه رفت‌وآمد دریافت می‌کنند. این موضوع یکی از چالش‌های جمع‌آوری پلاسما در کشور است.

وی خاطرنشان کرد: دولت باید از این صنعت حمایت کند؛ زیرا صنعت پلاسما دیربازده و پالایش‌ها هزینه بر است و بخش خصوصی برای طولانی‌مدت توان حمایت ندارد.

در ادامه، محمدرضا عابدی، رئیس اداره بیولوژیک سازمان غذا و دارو درباره دریافت و جمع‌آوری پلاسما اظهار کرد: استاندارد‌ها و مقررات تولید پلاسما، فرآیند تولیددارو‌های مشتق از پلاسما و پروتئین‌های درمانی به انتقال پلاسما از یک انسان به انسان دیگر ربط پیدا می‌کند.

وی درباره ضوابط و استاندارد‌های دریافت پلاسما در مراکز اهدا پلاسما توضیح داد: باید به فرد اهداکننده آموزش داده شود. مصاحبه معافیت دائم، معافیت موقت، معاینه بالینی و استمرار اهدا و... از جمله اقداماتی است که باید برای فرد اهداکننده به‌صورت مکرر انجام شود؛ زیرا ممکن است که یک اهداکننده نیاز داشته باشد به‌صورت دائم یا موقت از اهدا معاف شود.

عابدی در خصوص تعداد دفعات اهدا پلاسما مجاز گفت: هر فردی که اهداکننده است باید به‌صورت مستمر سالانه ۳۰ الی ۳۶ بار پایش شده و پلاسما اهدا کند؛ زیرا بی‌ضرر بودن پلاسما بسیار اهمیت دارد.

وی در خصوص نکات قابل توجه در روند تولید پلاسما بیان کرد: پذیرش اهدا، انتخاب اهدا کننده، مراقبت‌های اپیدمیولوژیک، شرایط دستگاه‌ها و کیت‌ها، معتبرسازی روش‌ها و دستگاه‌ها، ارزیابی کیفیت پلاسما، غربالگری بیماری‌های عفونی، آموزش‌های پس از اهدا، حفظ محرمانگی و... از جمله مواردی است که در روند تولید پلاسما باید به آن توجه کرد.

منبع: تسنیم