باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - سیاره HD20794d در صورت فلکی Eridanus، در منطقه قابل سکونت اطراف ستاره خود قرار دارد؛ به این معنی که آب مایع و در نتیجه حیات، ممکن است در آن وجود داشته باشد. از آن جایی که شش برابر بزرگتر از زمین است، دانشمندان آن را به عنوان یک ابر زمین توصیف میکنند.
دانشمندان توضیح دادند که هیجانانگیزترین چیز در مورد این کشف این است که این سیاره تنها ۱۹.۷ سال نوری از زمین فاصله دارد که امکان گرفتن عکس از موجودات فضایی احتمالی را که در آن جا زندگی میکنند (در صورت وجود) فراهم میکند.
این سیاره برای اولین بار توسط دکتر مایکل کرتینر در سال ۲۰۲۲ با استفاده از طیف نگار HARPS (جستجوگر سیاره با سرعت شعاعی با وضوح بالا) در رصدخانه لاسیلا در شیلی مشاهده شد.
هارپس یکی از موفقترین ابزارهای شکار سیاره است که شبها را به تماشای ستارگان میگذراند تا نشانههایی از سیارات فراخورشیدی را تماشا کنند.
روش تشخیص بر تکنیکی به نام سرعت شعاعی یا داپلر متکی است که ارتعاشات ستاره میزبان ناشی از تأثیر گرانشی یک سیاره در حال گردش را تشخیص میدهد.
کرتینر تغییرات دورهای ظریفی را در طیف نور ساطع شده توسط ستاره HD20794 مشاهده کرد که به گفته او ناشی از گرانش یک سیاره مجاور است. با این حال، به دلیل سیگنال ضعیف، مشخص نیست که آیا این اتفاق ناشی از یک سیاره واقعی است یا فقط نتیجه صدای پس زمینه یا یک خطای ابزار است.
برای تایید این کشف، یک تیم بین المللی دو دهه دادههای دقیق ثبت شده با استفاده از HARPS و جانشین آن ESPRESSO در شیلی را تجزیه و تحلیل کردند. با ترکیب دادهها در نهایت وجود این سیاره تایید شد.
کرتینر گفت: «روشی که ما استفاده میکنیم، فقط فاصله مداری و حداقل جرم سیاره را ارائه میدهد؛ اما شعاع آن را مشخص نمیکند. به یاد داشته باشید که فقط به دلیل این که یک سیاره در منطقه قابل سکونت قرار دارد، برای پشتیبانی از حیات کافی نیست.»
سؤالات زیادی وجود دارد که هنوز باید پاسخ داده شوند، از جمله این که آیا این سیاره دارای آب است یا اتمسفر دارد.
کرتینر گفت: «ما هنوز به چندین دهه تحقیق برای پاسخ به این سؤالات نیاز داریم.»
مدار HD20794d به جای دایره، بیضوی است که باعث میشود در طول سال خود بین لبههای داخلی و خارجی منطقه قابل سکونت حرکت کند. این وضعیت ممکن است بر شرایط آب و هوایی و محیطی آن تأثیر بگذارد.
کرتینر خاطرنشان کرد که ستاره میزبان سیاره با چشم غیر مسلح از نیمکره جنوبی قابل مشاهده است و آن را به یک هدف نسبتاً آسان برای شناسایی تبدیل میکند.
اگرچه این کشف ممکن است اولین نشانههای وجود حیات در خارج از منظومه شمسی را به ما بدهد؛ اما بسیاری از سیارات فراخورشیدی امیدوارکننده دیگری نیز وجود دارند که ممکن است نامزد میزبانی حیات باشند.
کرتینر در پایان گفت: «این سیاره یکی از اهداف اولیه برای مأموریتهای فضایی آینده در دهه آینده خواهد بود.»
جزئیات این کشف در مجله Astronomy & Astrophysics منتشر شد.
منبع: دیلی میل