حسین اکبری معاون محیط‌زیست طبیعی اداره کل محیط‌زیست اصفهان اظهار کرد: پارک ملی و پناهگاه حیات وحش موته در شمال غرب استان اصفهان با وسعتی بالغ بر ۲۲۰ هزار هکتار، به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین مناطق حفاظت‌شده ایران و خاورمیانه، از اهمیت زیست‌محیطی بالایی برخوردار است.

وی ادامه داد: این منطقه غنی از گونه‌های جانوری و گیاهی است و زیستگاه برخی از برجسته‌ترین گونه‌های حیات وحش‌ایران به شمار می‌رود.

معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط‌زیست اصفهان افزود: موته علاوه بر اینکه زیستگاه گونه‌های متنوعی همچون قوچ و میش، کل و بز، گراز، گربه وحشی، گرگ، کفتار و دیگر گونه‌ها است، بزرگ‌ترین و خالص‌ترین جمعیت آهوی ایرانی در کشور را در خود جای داده است و باید توجه داشت که این گونه از نظر ملی و زیستی بسیار حائز اهمیت است.

اکبری خاطرنشان کرد: این زیستگاه محل زندگی طیف گسترده‌ای از پرندگان شکاری مانند شاهین و بالابان و پرندگانی نظیر کبک، تیهو، باقرقره، کبوتر و انواع گنجشک‌سانان است.

اکبری همچنین به تنوع خزندگان این منطقه اشاره کرد و گفت: گونه‌هایی چون گرزه‌مار، مار پلنگی، مار شاخدار، وارانوس و لاک‌پشت مهمیزدار در این منطقه زیست می‌کنند؛ همچنین، چند گونه دوزیست و ماهی نیز در برکه‌ها و چشمه‌های منطقه زندگی می‌کنند.

وی با اشاره به اهمیت زیست‌محیطی این منطقه ابراز کرد: شرایط مطلوب زیستگاهی و موقعیت جغرافیایی منطقه در مسیر پرندگان مهاجر باعث شده که در فصل‌های بارندگی، پاییز و زمستان، حضور طیف گسترده‌ای از پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی را در آبگیرها، شور رباط ترک و تالاب شور گلپایگان شاهد باشیم.

پناهگاه حیات وحش عباس‌آباد زیستگاهی اختصاصی برای غزال مینیاتوری

معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل محیط‌زیست اصفهان با بیان اینکه پس از منطقه موته، منطقه قمیشلو میزبان جمعیت قابل توجهی از آهو، در کنار گونه‌های قوچ و میش است، گفت: علاوه بر این، پارک ملی کلاه قاضی نیز جمعیت چشمگیری از آهو را در خود جای داده است و جمعیت محدودی از این گونه نیز در منطقه حفاظت‌شده کهیاز اردستان حضور دارند.

اکبری ادامه داد: منطقه عباس‌آباد، در کنار جمعیت‌هایی از کل و بز و قوچ و میش، زیستگاه آهویی کوچک‌تر به نام جبیر است که یک گونه مستقل محسوب می‌شود. تفاوت جبیر با آهو در جثه کوچک‌تر و شاخ‌دار بودن ماده‌ها است.

وی افزود: زیستگاه‌های بیابانی تحت مدیریت استان مانند یخاب، کوه بزرگی و کلاته، زیستگاه این گونه کمیاب و در خطر انقراض هستند. به دلیل ظرافت و جثه کوچک، جبیر به《غزال مینیاتوری》شهرت یافته است.

ضرورت حفاظت از پوشش گیاهی برای حفظ پایدار زیستگاه‌های حیات وحش

وی با اشاره به اینکه پوشش گیاهی غنی و متنوع منطقه موته، پایه و اساس زنجیره غذایی و بقای گونه‌های جانوری است، اظهار کرد: حفاظت از این پوشش گیاهی و ایجاد تعادل بین دام و مرتع از اولویت‌های اصلی ما برای حفظ پایدار زیستگاه‌ها به شمار می‌رود.

اکبری همچنین افزود: در شبکه‌های غذایی و به منظور پایداری زیست‌بوم، توجه به کارکردها و تنوع بالای گونه‌های بی‌مهرگان، به‌ویژه حشرات و بندپایان، بسیار حائز اهمیت و تعیین‌کننده است.

برنامه‌های حفاظتی و پایش گونه‌های نادر

وی با اشاره به برنامه‌های حفاظتی خاطرنشان کرد: علاوه بر آهو و دیگر گونه‌های شاخص، حفاظت از کلیت زیستگاه و حفظ انسجام و یکپارچگی آن در بلندمدت، همراه با توجه به تمامی ابعاد زیستی اعم از گیاهی و جانوری، از اولویت‌های اصلی برنامه‌ها است.

معاون محیط‌زیست طبیعی اداره کل محیط زیست اصفهان خاطرنشان کرد: گونه‌های نادر و در معرض انقراض مانند گربه پالاس و پرندگان شکاری همچون شاهین و بالابان، در کنار آهو که زیستگاهی دشتی دارد و در برابر عوامل تهدید به‌شدت آسیب‌پذیر است، از اولویت‌های ویژه بوده و تحت مراقبت‌های شبانه‌روزی قرار دارند.

به گفته وی، همچنین، در فصل‌های حساس مانند زمستان و فصل جفت‌گیری، پایش این گونه‌ها با دقت بیشتری انجام می‌شود.

اهمیت بوم‌شناختی منطقه موته

اکبری در خصوص اهمیت بوم‌شناختی منطقه موته تصریح کرد: این زیست‌بوم به دلیل تنوع گونه‌ها و جمعیت‌های آن، نمونه‌ای کم‌نظیر از حیات وحش در فلات مرکزی ایران محسوب می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: تلاش و حفاظت شبانه‌روزی از این ذخایر طبیعی توسط محیط‌بانان غیور و خستگی‌ناپذیر، در کنار همدلی و هم‌افزایی بین‌بخشی و به‌ویژه نقش و حمایت جوامع محلی، تضمین‌کننده بقای گونه‌های ارزشمند این منطقه است.

منبع: مهر