باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم رضایی - مصطفی ندیم در ویژه برنامه دکه (گردهمایی ماهانه اصحاب رسانه فارس) که با موضوع ظرفیت شناسی دین، هنر و حماسه برگزار شد، با بیان اینکه واژه "تمدن" از "مدینه" به معنای شهر گرفته شده و تعریف آن گسترده است، اظهارداشت: در بررسی تمدن فارس، توجه به ویژگیهای جغرافیایی و فرهنگی این منطقه بسیار مهم است. فارس از دیرباز شرایطی منحصربهفرد داشته که آن را به یکی از مهمترین مراکز تمدنی تبدیل کرده است.
او افزود: جغرافیدانانی، چون ابن حوقل، استخری و حمدالله مستوفی درباره جغرافیای فارس نوشتهاند و آن را سرزمینی توصیف کردهاند که دارای کوه، دشت، بر و بحر است. این ترکیب جغرافیایی، فارس را به سرزمینی با قابلیتهای متنوع تبدیل کرده است.
دانشیار دانشگاه شیراز تصریح کرد: مرغزارها و چمنزارهای فارس از غنیترین مناطق کشور به شمار میروند که نقش مهمی در پرورش اسب داشتهاند. اسبهای این منطقه تا صد سال پیش جایگاه ویژهای در ایران داشتند و دلیل پیروزی آریاییها در جنگها نیز همین ویژگی بود.
ندیم به نقش اقتصادی و تجاری فارس هم اشاره کرد و گفت: بندر سیراف، یکی از مهمترین بنادر جهان در گذشته، نشاندهنده جایگاه اقتصادی فارس بوده است. منسوجات، گلاب و حتی مومیایی، که برای مصارف طبی، ساخت پشتبام و کشتیسازی استفاده میشد، از جمله کالاهای مهم فارس بودند. خاک فارس به قدری غنی بوده که مقدسی به آن "کان" (معدن) لقب داده است.
او گریزی هم به تاثیر آبوهوا بر فرهنگ فارس زد و گفت: شیراز به عنوان مرکز فارس، به دلیل قرار گرفتن در اقلیم معتدل، به قطب عرفان و شعر تبدیل شده است.
این نویسنده شیرازی با بیان اینکه یکی از ویژگیهای مهم تمدن فارس، تسامح مذهبی بوده است، عنوان کرد: از دوره هخامنشیان تا ساسانیان و حتی دوران معاصر، پیروان ادیان مختلف در فارس به راحتی زندگی کرده و مراسم دینی خود را به جا آوردهاند. نمونه بارز آن، محله یهودیان در مرکز شیراز است که نشان از همزیستی مسالمتآمیز ادیان دارد.
ندیم در بخش دیگری از سخنان خود به دستاوردهای تاریخی فارس هم اشاره و خاطرنشان کرد: از ایلام باستان تا هخامنشیان، فارس همواره نقش کلیدی در هماهنگسازی نیازهای اقتصادی و توسعه تمدن داشته است. هخامنشیان با مدیریت منابع دشت و کوهستان و تأمین غلات، یکی از موفقترین امپراتوریهای تاریخ را بنا کردند.
او خاطرنشان کرد: ویژگیهای طبیعی تا مدیریت منابع و تسامح مذهبی، همه و همه نقش مهمی در شکلگیری و توسعه تمدن این سرزمین داشتهاند.
امیرحسین حکمت نیا استاد دانشگاه و پژوهشگر نیز در بخش دیگری از این نشست با بیان اینکه بنده به عنوان یک دغدغهمند فرهنگی، تعلق خاطر زیادی به شیراز دارم، اما آیا به هنر باور داریم؟ گفت: شیراز در موزههای کشور هم باید پررنگ شود.
او همچنین با تاکید بر این موضوع که آثار زیادی از هنرمندان بزرگی، چون وصال شیرازی داریم، اما مکتب شیراز فراتر از آن است و باید معرفی و نمایش داده شود، خاطرنشان کرد: زیست در شهر شیراز به مثابه زندگی در یک کتابخانه بزرگ است.
حکمت نیا ادامه داد: اگرچه نخستین مطالبه مردم شیراز، باغ بوده است، اما در عین حال شیراز تنها شهری است که زیست مومنانه در بافت آن بسیار هویداست.
او با بیان اینکه وقتی میخواهیم در خصوص فرهنگ شیراز سخن بگوییم باید همه چیز را مدنظر قرار دهیم، گفت: معماری قدسی در شیراز هم چشمنواز است همانگونه که بزم عاشقانه طبیعت در باغ ارم و معماری قدسی در مسجد نصیرالملک مشهود است.
این پژوهشگر شیرازی تصریح کرد: لذا مکتب شیراز ماحصل تفکر، سلیقه مردم و حضور ادباست.
او در خاتمه بیان کرد: تمام آنچه از تاریخ و معماری داشتیم باید با سواد مدیریتی و با فرهنگ گردشگر پذیری توام شود تا اقتصاد گردشگری هنری حاصل شود.
در این مراسم از آقایان عبدالغفور مصطفایی خبرنگار پیشکسوت و کاظم تابنده عکاس پیشکسوت خبری تجلیل شد.