دانشمندان در «آزمایشگاه پیش‌رانش جت» ناسا با موفقیت یک مولفه مهم را در «تلسکوپ فضایی نانسی گریس رومن» (Roman Space Telescope) ادغام کردند. این مولفه موسوم به «دستگاه تاج‌نگار رومن» برای مسدود کردن نور ستاره‌ها طراحی شده است و دانشمندان را قادر می‌سازد تا نور ضعیف سیارات فراتر از منظومه شمسی را تشخیص دهند.

به نقل از اسپیس، این دستاورد یک نقطه عطف مهم برای تلسکوپ فضایی نسل بعدی نانسی گریس رومن است که در حدود مه ۲۰۲۷ پرتاب خواهد شد. تلسکوپ رومن با میدان دید حداقل ۱۰۰ برابر بزرگ‌تر از میدان دید «تلسکوپ فضایی هابل»، برای بررسی راز‌های علمی مرتبط با انرژی تاریک، سیارات فراخورشیدی و اخترفیزیک فروسرخ آماده خواهد شد.

تلسکوپ رومن این کار را با استفاده از تجهیزات علمی خود به نام «دستگاه میدان وسیع»، و دستگاه تاج‌نگار رومن انجام خواهد داد که یک نمایش فناوری و یک پله برای رسیدن به ماموریت‌های فضایی آینده مانند «رصدخانه جهان‌های قابل سکونت» (Habitable Worlds Observatory) است. رصدخانه جهان‌های قابل سکونت، اولین تلسکوپ طراحی‌شده به طور ویژه برای جستجوی نشانه‌های حیات در سیارات فراخورشیدی است.

«راب زلم» (Rob Zellem) معاون پروژه تلسکوپ فضایی رومن گفت: برای این که از نقطه کنونی به هدف مورد نظر برسیم، به دستگاه تاج‌نگار رومن به منظور نشان دادن این فناوری نیاز داریم. ما این درس‌های آموخته‌شده را در نسل بعدی مأموریت‌های شاخص ناسا به کار خواهیم برد که به صراحت برای جست‌وجوی سیارات مشابه زمین طراحی می‌شوند.

تاج‌نگار که تقریبا به اندازه یک پیانوی بزرگ است، یک سیستم پیچیده را متشکل از منشورها، آشکارساز‌ها و آینه‌های قابل خم شدن در بر دارد. اجزای این سیستم با هم کار می‌کنند تا تابش ستارگان دوردست را مسدود کنند و به دانشمندان امکان دهند تا به شناسایی سیاره‌های در حال چرخش به دور ستارگان بپردازند.

سیارات فراخورشیدی در حال حاضر از طریق روش‌های غیرمستقیم، به ویژه با استفاده از روش موسوم به «گذر» مشاهده می‌شوند. این روش، اطلاعات ارزشمندی را از جمله اطلاعاتی درباره ترکیب جوی سیاره ارائه می‌دهد که در تعیین قابلیت سکونت مهم هستند. آنها حتی ممکن است وجود گاز‌هایی را آشکار کنند که می‌تواند وجود حیات را نشان دهد.

اگرچه این روش اطلاعات فوق‌العاده ارزشمندی را ارائه کرده است، اما محدودیت‌های خود را نیز دارد. برای مثال، تنها بخش کوچکی از سیارات را می‌توان با کمک این روش مشاهده کرد، زیرا گذر‌ها فقط برای یک دوره کوتاه در طول چرخه مداری کلی سیاره رخ می‌دهند و میزان داده‌های قابل جمع‌آوری را محدود می‌کنند.

دانشمندان در حال روی آوردن به تاج‌نگار‌ها به عنوان پیشرفت بعدی در فناوری‌های جستجوی سیاره هستند. هدف دستگاه تاج‌نگار رومن، نشان دادن این موضوع است که چگونه این فناوری تصویربرداری مستقیم ثابت‌شده با تلسکوپ‌های زمینی می‌تواند موفقیت بیشتری را در فضا به دست بیاورد.

به گفته آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا، تاج‌نگار رومن برای شناسایی سیارات ۱۰۰ میلیون بار کم‌نورتر از ستاره‌های خود و با کیفیت ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر بهتر از تاج‌نگار‌های فضایی موجود طراحی شده است.

تاج‌نگار با موفقیت به دستگاه «حامل تجهیزات» (Instrument Carrier) تلسکوپ رومن متصل شد. این دستگاه یک ساختار شبکه‌ای بزرگ است که بین آینه اصلی تلسکوپ و فضاپیما قرار می‌گیرد و تلسکوپ را به مدار منتقل می‌کند.

مهندسان اکنون پیش از ادغام دستگاه میدان گسترده و در نهایت خود تلسکوپ، بررسی‌ها و آزمایش‌های گوناگونی را انجام خواهند داد.

منبع :ایسنا