شاید در شروع سال ۱۴۰۳ کسی تصور نمی‌کرد، کشور در شرایطی قرار گیرد که علاوه بر برگزاری دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی که دور اول آن در زمستان ۱۴۰۲ برگزار شده بود، مجبور به برگزاری انتخاباتی دیگری باشد، اما حوادث و دست تقدیر شرایط را برای کشورمان متفاوت کرد و بهار و تابستانی پر حادثه، پر خبر و شلوغی را پشت سر گذاشتیم.

پس از شهادت رئیس جمهور دولت سیزدهم، آیت‌الله ابراهیم رئیسی و هیئت همراهش در حادثه سقوط هلیکوپتر، طبق قانون اساسی مسئولان کشور موظف بودند شرایط انتخاب رئیس‌جمهور جدید را ظرف مدتی ۵۰ روزه عملی کنند تا رئیس‌جمهور جدید هر چه سریعتر بر صندلی قوه مجریه بنشیند.

همه چیز طبق زمان پیش رفت و ظرف ۵۰ روز انتخابات در دو مرحله برگزار شد و مسعود پزشکیان با کسب بیش از ۵۱ درصد آرا به عنوان نهمین رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.

پس از انتخاب پزشکیان به عنوان رئیس‌جمهور و بعد از انجام مراسم تنفیذ و تحلیف حکم ریاست جمهوری طبق قانون اساسی رئیس جمهور جدید باید وزرای پیشنهادی خود را برای حضور در کابینه دولت چهاردهم انتخاب کند. طبق اصل ۱۳۳ قانون اساسی، وزرا توسط رئیس جمهور تعیین و برای گرفتن رای اعتماد به مجلس معرفی می‌شوند. 

بی‌تفاوتی به رفتار سیاستمداران جای خود را به انتقاد داده، این یعنی ما یک گام به جلو رفته‌ایم

دولت چهاردهم برای انتخاب کابینه خود و وزرای پیشنهادی از روش جدیدی استفاده کرد و با دستور پزشکیان، شورای راهبری تشکیل شد. پس از آن ۵ کارگروه سیاسی، اقتصادی، زیربنایی، فرهنگی و اجتماعی برای بررسی گزینه‌های پیشنهادی برای ارکان مختلف کابینه از اقلیت دینی و مذهبی، نخبگان دانشگاهی و تخصصی غیردانشگاهی، نمایندگان تشکل‌های تخصصی نظام‌های صنفی و سازمان‌های مردم نهاد، نمایندگان بخش خصوصی، وزرای ادوار، نمایندگان جبهه اصلاحات و اعضای ستاد مرکزی و استان‌ها تشکیل شد.

هر کارگروه کمیته‌هایی را برای معرفی هر عضو از کابینه تشکیل داده و باید به ترتیب اولویت ۳ تا ۵ نامزد را برای وزارتخانه‌ها معرفی کند. مسعود پزشکیان رئیس جمهور دولت چهاردهم پس از برگزاری جلسان فراوان و تشکیل کارگروه‌های مختلف، وزرای خود را به مجلس شورای اسلامی معرفی کرد. 

وزرایی که هم در مجلس و هم در میان احزاب و کارشناسان با واکنش‌های متفاوتی رو به رو شد. عده‌ای که منتظر کابینه‌ای یک طرفه و اصلاح طلب بودند به نوعی و دیگر احزاب و کارشناسان نیز به شکلی دیگر هر کدام به بخشی از این کابینه معترض بودند، اعتراضی که البته با واکنش رئیس‌جمهور نیز مواجه شد.

مسعود پزشکیان در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: مردم عزیز سرمایه بزرگ دولت شمایید، توجه و حساسیت شما در انتخاب اعضای کابینه ارزشمند است. بی‌تفاوتی به رفتار سیاستمداران جای خود را به انتقاد داده است. این یعنی ما یک گام به جلو رفته‌ایم. در مرحله انتخاب و بررسی کابینه از صاحبنظران متعددی مشورت گرفتیم و تلاش کردیم با رویکرد وفاق و همدلی، بهترین وضعیت ممکن را با ظرفیت‌های موجود رقم بزنیم.

اگر قرار بود اعضای کابینه این افراد باشند، بهتر بود تا سایر رقبا رأی بیاورند!

حشمتیان رئیس خانه احزاب ایران در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره اعضای پیشنهادی کابینه پزشکیان گفت: من بیشتر اعضای پیشنهادی را نمی‌شناسم و نمی‌توانم نظری بدهم. بعضی از وزرای پیشنهادی طرفداران آقایان جلیلی و قالیباف بودند و متاسفانه از ما جلوتر زدند و الان با ارتباطاتی که در جا‌های تعیین‌کننده داشتند، به عنوان وزیر به مجلس معرفی شدند؛ لذا آقای پزشکیان با معرفی این کابینه، پشتوانه مردمی خود را ضعیف کرد.

رئیس خانه احزاب افزود: مشکل مملکت ما این است که مسئولین رده بالای ما احزاب را قبول ندارند. تا زمانی که به احزاب و اعضای آن، به عنوان ضربه‌گیر نظام و رابط بین دولت و مردم توجه نشود، این مشکلات وجود خواهد داشت. سهم مناسبی برای خانم‌ها در نظر گرفته نشده است. حداقل ۵ نفر از اعضای کابینه وزیران باید خانم باشد و باید حدود ۲۰ الی ۳۰ نفر خانم در مجلس حضور داشته باشند.

‎او ادامه داد: کابینه پیشنهادی آقای پزشکیان بیشتر خوشنودی نمایندگان مجلس را در پی خواهد داشت. کابینه‌ای که آقای پزشکیان به مجلس معرفی کرده، باب دل اعضای ستاد نبوده و بنده به عنوان مشاور عالی ستاد مرکزی آقای پزشکیان اعلام می‌کنم که اگر قرار بود اعضای کابینه این افراد باشند، بهتر بود تا سایر رقبا رأی بیاورند.

در هیچ دولتی انتخاب وزرا ربطی به وعده‌ها و شعار‌های انتخاباتی نداشته است

حسن بیادی دبیرکل جمعیت آبادگران جوان ایران اسلامی درباره فهرست وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم بیان کرد: همانطور که می‌دانید سوابق اجرایی آقای پزشکیان در بدنه دولت زیاد نبوده است و بیشتر عمر کاری خود را در مجلس شورای اسلامی سپری نموده‌اند و نوعا نقش نظارتی داشته اند.

وی ادامه داد: حال که با توفیق الهی به عنوان رئیس جمهور وارد صحنه مدیریت اداره اجرایی کشور شده‌اند کار برایشان سخت و برای انتخاب نیرو‌های کارآمد سخت‌تر شده است.

وی درباره فهرست کنونی کابینه گفت: در هیچ دولتی انتخاب وزرا ربطی به وعده‌ها و شعار‌های انتخاباتی نداشته است شاید تنها فرقی که لیست وزرای پیشنهادی پزشکیان با دیگر رؤسای دولت‌های گذشته داشته، آن بوده که پزشکیان بیشتر از افراد مستقل و مجرب استفاده کرده است و با تفکری که او دارد بهتر از این هم توقع نمی‌رفت. 

بیادی گفت: همه این پنبه را باید از گوششان خارج کنند چرا که اصلاح طلب و اصولگرا وجود خارجی موثر ندارند و دیگر نخواهند داشت، در حال حاضر باند‌های متصل به قدرت و ثروت هستند که اثرگذارند.

وی درباره واکنش مجلس به لیست پیشنهادی وزرا گفت: علی‌رغم احترام به قانون و حقوق نمایندگان مجلس باید ببینیم که چه کسانی فرمایشات مقام معظم رهبری را محقق می‌کند. ایشان فرمودند که موفقیت آقای پزشکیان موفقیت دیگر اجزای نظام است اگر ایشان موفق نشوند همه اجزای نظام دچار ضعف خواهند شد.

گزارش از نیک خوی متین