داریوش گلعلیزاده رییس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: مهمترین چالش امروز دنیا و کشور ما تغییر اقلیم است. ما پیامدهای آن را در افزایش وقوع سیلابها، گسترش بیابانها، کاهش تنوع زیستی، وقوع طوفانهای گرد و غبار، کاهش تولیدات غذایی و فرسایش خاک میبینیم. این تغییرات نه تنها به سلامت مردم آسیب میرساند، بلکه در صنعت گردشگری نیز اختلال ایجاد میکند. کشور باید خود را سازگار کند و میزان تابآوریاش را در مقابل پیامدهای تغییر اقلیم افزایش دهد.
او ادامه داد:خوشبختانه در برنامه هفتم، مادهای به سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاد شد و به تصویب رسید که بر اساس آن، سازمان باید با همکاری دستگاههای اجرایی، برنامه مدیریت اقلیم را در راستای اجرای بند ۸۳ ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه محیط زیست تهیه و به تصویب مراجع ذیربط برساند. در این برنامه چهار رویکرد پیشبینی شده است: تقویت سازگاری، کاهش آسیبپذیری، توسعه اقتصاد سبز و صنعت کمکربن. امیدواریم بتوانیم برنامهای اجرایی تهیه کنیم که به عنوان سند بالادستی در کلیه برنامههای توسعه کشور مد نظر قرار گیرد. هر برنامهای که با سیاستهای این برنامه در تضاد باشد، باید بازنگری یا از آن پرهیز شود.
گلعلیزاده تصریح کرد: ما چارهای جز این نداریم که برای حل بخشی از مشکلات کشور، به تغییر اقلیم رویکرد جدیدتری داشته باشیم و آن را باور کنیم. از ۴۹ نوع تالاب موجود در دنیا، ما ۴۱ نوع تالاب داریم. از ۱۴۰ تالاب موجود در کشور، ۲۵ تالاب ثبت شدهاند. متاسفانه حدود ۴۴.۵ درصد از تالابهای ما که سطحی حدود ۳ تا ۴ میلیون هکتار دارند، کانون گرد و غبار شدهاند. این تالابها نه تنها گرد و غبار تولید میکنند، بلکه معیشت مردم را نیز تحت تاثیر قرار میدهند، زیرا تالابها خدمات اکوسیستمی متنوعی ارائه میدهند و تنظیمکننده اتمسفر زمین هستند.
او گفت:تالابها شاخص خوبی برای ارزیابی عملکرد مدیریت آب و خاک در بالادست هستند. وقتی تالابی حالش خوب نباشد، یعنی مدیریت دچار اشکال است. ما در اکثر رودخانههای پاییندست، آب زلالی نمیبینیم که نشان میدهد فرسایش خاک به شدت در حال رخ دادن است و پوشش گیاهی فقیر شده یا از بین رفته است. ما اکنون تبخیری سه برابر میانگین جهانی داریم، در حالی که بارشها یکسوم میانگین جهانی است. نیاز داریم که به کشور با نگاه ویژهای بنگریم. ما روی پهنه خشک قرار داریم و منابع آب قابل دسترس تجدیدپذیر ما حدود ۱۱۰ میلیارد متر مکعب است که بخش اعظم آن (حدود ۸۸ تا ۹۰ درصد) در بخش کشاورزی مصرف میشود.
گلعلیزاده تصریح کرد: بخش کشاورزی ۴۰ درصد درآمد ناخالص ملی ما را به خود اختصاص میدهد، در حالی که بیش از دو برابر مقدار آب مصرف میکند. باید یک الگوی کشت مناسب برای اقلیمهای مختلف تدوین و نظارت کنیم. در جایی که هم از منظر مصرف آب و هم از منظر نوع خاک همخوانی ندارد، طرح نکاشتی باید اجرا شود و هزینههای آن پرداخت گردد، زیرا خسارات بیشتر زمانی رخ میدهد که اراضی کشاورزی زیر کشت میروند و در اثر خشکسالی یا نبود آب لازم رها میشوند و تبدیل به کانون گرد و غبار میشوند.
خبرنگار:عطیه رضایی