دهان بیماری که دچار حمله تشنجی شده است را به زور باز نکنید

دکتر بهنام صفرپور، فلوشیپ صرع و نوار مغزی در گفت و گو با رادیو سلامت گفت: تشنج یک بیماری است که به اشکال مختلف خود را نشان می‌دهد و به صورت کانونی است و با حفظ سطح هوشیاری یا کاهش سطح هوشیاری همراه است؛ اما در بیماری صرع، فرد دو نوبت تشنج باید داشته باشد، البته این تشنج ناشی از یک چیز حاد نیست.

او ادامه داد: اگر با ام‌آر‌آی و آزمایش‌هایی که پزشکان انجام می‌دهند، تشخیص دهیم که احتمال تشنج تا چند سال آینده، بالای ۶۰ درصد است، تشخیص بیماری صرع خواهیم داشت.

این فلوشیپ صرع و نوار مغزی در ادامه به علل بیماری صرع اشاره و بیان کرد: بیماری صرع علت‌های مختلفی دارد که یک از مهم‌ترین آن ها، علت ساختاری مغز است. به گونه‌ای که گاهی اوقات ممکن است اختلالات تکاملی مغز رخ دهند و فرد را دچار صرع کنند.

او با بیان این که از دوران جنینی، نورون‌ها و سلول‌های عصبی، تمایز پیدا می‌کنند و می‌خواهند مهاجرت کنند، گفت: ممکن است آن مهاجرت، به خوبی انجام نشود و یک بافت غیر طبیعی شکل بگیرد و فرد را دچار تشج کند.  

صفرپور ضایعاتِ عروقِ مغز و تومور‌ها را جزء اختلالات ساختاری مغز دانست و افزود: ممکن است اختلال ساختاری به صورتی باشد که بیمار دچار یک تورم و ضربه مغزی شده باشد و این آسیب مغزی، بعد‌ها فرد را دچار تشنج کند.

این فلوشیپ صرع و نوار مغزی با بیان این که اختلالات متابولیک نیز می‌توانند باعث تشنج شوند، ادامه داد: اختلالات ژنتیکی، عفونت‌های مغزی و مننژیت‌ها نیز باعث تشنج می‌شوند و اختلالات اوتومیوم، علتِ رایج صرع هستند.  

او گفت: علت بیماری صرع، با توجه به سن در افراد می‌تواند متفاوت باشد. به طور نمونه، در نوزادی که روز اول دچار تشنج می‌شود ممکن است علت آن، افت قند خون یا افت کلسیم باشد.

صفرپور ادامه داد: بعضی از تشنج ها به دوران کودکی اختصاص دارند، به ویژه علت ژنتیک یا اختلالات تکاملی مغز. در دوران جوانی نیز علت ژنتیک یا حوادث مغزی می‌تواند عامل تشنج باشد. در افرادی بالای ۵۰ سال نیز حوادث عروقی مغز همچون سکته مغزی شایع‌ترین علت تشنج است.  

او بیماری صرع را یک بیماری مزمن دانست و افزود: همیشه به بیمار می‌گوییم که دستورات پزشک معالج را درباره‌ دارو‌ها رعایت کند. ریزفاکتور‌هایی از قبیل بی خوابی، استرس، خستگی، گشنگی، استفاده طولانی مدت از گوشی و موبایل، سیگار و قلیون که باعث تشنج می‌شوند را حتما رعایت کنند.  

این فلوشیپ صرع و نوار مغزی با تاکید بر این که معمولا ۷۰ درصد از بیماران با داروی ضد تشنج، حملاتشان کنترل می‌شود، گفت: امکان دارد بعضی از بیماران، به مدت دو تا چهار سال حمله تشنجی نداشته باشند و پزشک با توجه به نوار مغزی و تغییراتی که رخ داده است٬ تصمیم بگیرد داروی ضد تشنج را برای بیمار قطع کند.

او ادامه داد: ۳۰ درصد از بیماران ما علی رغم استفاده از داروی ضد تشنج، تشنجشان خوب نمی‌شود و صرع آن ها مقاوم است که این افراد کاندیدای جراحی مغزی هستند و جراحی صرع در بعضی ضایعات مغزی تا ۷۰ درصد می‌تواند بیمار را از تشنج رها کند.

صفرپور گفت: اگر با فردی مواجه شدیم که دچار حمله صرع و تشنج شده است باید آگاه باشیم که چه کار‌هایی انجام دهیم. با توجه به این که فردی که دچار حمله صرع و تشنج می‌شود، فک و دهانش قفل می‌شود، متاسفانه همراهان بیمار تلاش می‌کنند تا دهان بیمار را باز کنند که این اقدام را به هیچ وجه توصیه نمی‌کنیم؛ چون آن قدر شدتِ قفل شدن فک زیاد است که امکان دارد بیمار آسیب ببیند.  

او ادامه داد: باید دور بیمار شلوغ نباشد. برای این که ترشحات معده وارد ریه نشود و بیمار مشکل عفونت ریه و تنفسی برایش پیش نیاید، او را به پهلوی سمت چپ بخوابانید.

این فلوشیپ صرع و نوار مغزی با بیان این که اکثرا تشنج‌ها یک تا دو دقیقه طول می‌کشند، اظهار داشت: بعد از ۲ دقیقه، کاهش سطح هوشیاری به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه داریم و فرد سپس به هوش می‌آید. مهم‌ترین مسئله این است که همراهان بیمار حواسشان باشد که بیمار دچار آسیب نشود و سریعا با اورژانس تماس بگیرند تا اقدامات اولیه برای بیمار انجام شود.