صد و سی و یک سال پیش، آبراهام لینکلن به همه سیاهپوستان آمریکایی از حق زندگی در آرامش و دستمزد عادلانه گفت. سال ١٩٦٣، (٦٠ سال پیش) مارتین لوتر کینگ در تجمعی به همراه صدها هزار آمریکایی از دولت خواستند به آن وعدهها عمل کند. اما امروز، هنوز هم زنان سیاهپوست بهطور نامتناسبی کمارزش شمرده میشوند و با تداوم نژادپرستی و تبعیض جنسی، همچنان آزار میبینند.
واشینگتنپست در گزارشی میگوید: «در آمریکا، مرگبارترین مکان برای زایمان در میان کشورهای پردرآمد، زنان سیاهپوست ٢ تا ٣ برابر بیشتر از همتایان سفیدپوست خود جانشان را از دست میدهند. زنان سیاهپوست نه تنها در دوران بارداری و پس از زایمان بیشتر در معرض خطر مرگ بر اثر مشکلات قلبی- عروقی هستند، بلکه بیشتر مورد تبعیض و بیتوجهی قرار میگیرند که منجر به مرگ مادر میشود.» در ادامه بخشهایی از گزارش این رسانه آمریکایی را درباره معضل دیرپای تبعیض نژادی در این کشور با نگاهی به مطلبی از مجله تایم در اینباره میخوانیم.
زنان سیاهپوست ٢ تا ٣ برابر بیشتر از همتایان سفیدپوست میمیرند
واشینگتنپست در گزارشی با عنوان ««برای برخی از زنان سیاهپوست، ترس از مرگ، بر شادی تولد کودک سایه انداخته است» میگوید: «در آمریکا، مرگبارترین مکان برای زایمان در میان کشورهای پردرآمد، زنان سیاهپوست ٢ تا ٣ برابر بیشتر از همتایان سفیدپوست، آسیایی و لاتینتبار خود جانشان را از دست میدهند. تحقیقات همچنین نشان میدهد زنان سیاهپوست نه تنها در دوران بارداری و پس از زایمان بیشتر در معرض خطر مرگ بر اثر مشکلات قلبی و عروقی -لخته شدن خون، خونریزی، فشار خون بالا- هستند، بلکه بیشتر مورد تبعیض و بیتوجهی قرار میگیرند که منجر به مرگ مادر میشود.
یک گزارش فدرال در سال ٢٠٢٢ بر این نکته تأکید کرد: حدود ١٦ درصد از تمام زنانی که از سال ٢٠١٧ تا ٢٠١٩ در بیمارستانها زایمان کردند، فشار خون بالا داشتند، اما برای زنان سیاهپوست این آمار بیش از یک نفر از هر پنج نفر بود.
کاترین لیمپروپولوس، عصبشناس رشد، بیش از یک دهه تلاش کرده است تا بفهمد که قرار گرفتن در معرض محیطهای نامطلوب چگونه میتواند بر جفت جنین زن باردار و مغز در حال رشد جنین در رحم تأثیر بگذارد: «چاندرا هیگین بوتهام، متخصص زنان و زایمان معتقد است کاری که شما انجام میدهید نه تنها بر نوزادی که باردار هستید، بلکه بر چهار نسل دیگر نیز تاثیر میگذارد. استرس و افسردگی مادر، عارضه شماره یک بارداری است که تا ٢٥ درصد از زنان باردار را تحت تاثیر قرار میدهد و در میان زنان سیاهپوست کمدرآمد تقریبا ٤٠ درصد است. این یک بار اتفاق نمیافتد، بلکه به طرزی باورنکردنی رایج است.»
نابرابری اجتماعی و زندگی کوتاهتر
در ادامه گزارش واشینگتنپست میخوانیم: «گزارشی از مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا (CDC) در سال ٢٠١٩ که دادههای یک دهه را از سال ٢٠٠٧ تا ٢٠١٦ تجزیه و تحلیل کرد، نشان داد که مادران سیاهپوست با مدرک دانشگاهی پنج برابر بیشتر از همسالان سفیدپوست خود در معرض خطر مرگ ناشی از بارداری قرار دارند. در واقع، این گزارش نشان داد که میزان مرگو میر مادران برای زنان سیاهپوست با تحصیلات دانشگاهی بهطور چشمگیری بیشتر از زنان سفیدپوست بدون مدرک دیپلم دبیرستان است.
همچنین تحقیقات آرلین تی جرونیموس، استاد دانشگاه میشیگان که از دهه ١٩٨٠ درباره سلامت زنان و نوزادان مطالعه کرده، نشان میدهد استرس بیامان ناشی از نابرابری اجتماعی -نژادپرستی، تبعیض طبقاتی، تبعیض جنسی- و تلاش بیش از حد برای غلبه بر آن، بدن را از پا در میآورد، باعث پیری زودرس، بیماری، ناتوانی و در نهایت، زندگی کوتاهتر میشود.»
تنهایی، بیتوجهی و قصور
این رسانه آمریکایی به تجربیات زنان سیاهپوست از تبعیض اشاره میکند: «اولین برخورد «میمی بینگهام» با تجربیات ناخوشایندی که زنان سیاهپوست هنگام زایمان با آن روبهرو میشوند، به حاملگی او در ١٨ سال پیش برمیگردد. سالها تحقیق و صدها ملاقات با زنان سیاهپوستی که زایمان کرده بودند، به او آموخت که «تنهایی، بیتوجهی و قصوری» که او در بیمارستان ویرجینیای غربی هنگام زایمان تجربه کرد، فقط مخصوص آنجا نبود. مدتها قبل او به ائتلافی از کارکنان سیاهپوست بخش زایمان در تگزاس پیوست که تصمیم گرفتند با بحران ملی افزایش مرگ مادران و پیامدهای جدی آن مقابله کنند، زیرا هزینه انتظار برای سیستمهای دولتی و پزشکی بسیار بالاست.
بینگهام گفت که در هفتماهگی بارداریاش، دچار مشکلاتی شد و به بیمارستان رفت. فشار خون او بالا بود و سونوگرافی نشان داد جفت از رحم او جدا شده است. او به یاد میآورد: «من را به خانه فرستادند و اساساً گفتند فقط منتظر آمدن نوزادم باشم.» او بیمه نبود. دو هفته بعد، بینگهام به آن بیمارستان بازگشت: «در حالی که درد زایمان به سراغم آمده بود، تنها آنجا نشسته بودم. وقتی نوزادم متولد شد، هیچکس در آن اتاق نبود!» بینگهام در حالی که میترسید دختر کوچکش را که به سختی نفس میکشید لمس کند، دکمه تماس را فشار داد و منتظر کمک ماند. تازه کارکنان بیمارستان از راه رسیدند و نوزادش را بردند.
مرده در پتویی پیچیده
دقایقی بعد دوستش، دتریا والر، وارد آن اتاق شد و بینگهام را گیج و تنها دید. درست قبل از زایمان، بینگهام با والر تماس گرفته و از او خواسته بود به بیمارستان بیاید. والر به خاطر میآورد: «میدانستم که هنوز وقت زایمان او نرسیده است، بنابراین رفتم.»
بلافاصله پس از ورود او، نوزاد در آغوش مادرش قرار گرفت؛ مرده در پتویی پیچیده. والر که اکنون مادر سه فرزند است، گفت: «او فقط گریه میکرد و ساعتها نوزاد را در آغوش گرفت.» به جز زمزمههای گاه و بیگاه بینگهام درباره زیبایی نوزاد، آن دو تا صبح روز بعد که والر سر کار رفت، در سکوت نشستند.
آمریکا بدترین مکان برای زایمان در میان کشورهای پردرآمد
تجربه آن تولد -و از دست دادن فرزند- گامی در مسیر تبدیلشدن بینگهام به یک «دولا» (doula) بود (دستیار زایمان یا دولا که دورههای آمادگی برای زمان زایمان نظیر آشنایی با علائم دردهای زایمان و روشهای کاهش درد را آموخته است). حالا خسته و بر سر یک دوراهی، به این فکر میکرد که آیا باید از کار در بخش زایمان بیمارستان دوری کند، جایی که اغلب به جای عضویت در تیم مراقبت، احساس میکرد که یک مبارز است. بینگهام مادران باردار را در دفتر کار خود میبیند. تجربیات شخصی و تحقیقات او نشان میدهد که مادران و نوزادان سیاهپوست در کشوری که بدترین مکان برای زایمان در میان کشورهای پردرآمد است، بیش از همه رنج میبرند.
٩٠ درصد از مرگهای مرتبط با بارداری قابل اجتناب بود
در ادامه گزارش واشینگتنپست میخوانیم: طبق جدیدترین گزارش کمیته بررسی مرگومیر و بیماری مادران، زنان سیاهپوست در تگزاس -ایالتی که ١٠ درصد از تولدهای آمریکا را دارد- بیش از ٢ برابر همتایان سفیدپوست خود و بیش از ٤ برابر زنان اسپانیاییتبار در ارتباط با زایمان میمیرند. گزارش ایالتی منتشرشده در دسامبر ٢٠٢٢ نشان میدهد که این ایالت افزایش چشمگیری در عوارض شدید زایمان در بیمارستان داشته و این عوارض بین سالهای ٢٠١٨ تا ٢٠٢٠ حدود ٢٥ درصد افزایش یافته است. این گزارش میگوید زنان سیاهپوست بهطور نامتناسبی بار آن را به دوش میکشند. این گزارش تصویری از وضعیت مادران این ایالت ارائه میدهد. این کمیته که شامل پزشکان، اپیدمیولوژیستها و پرستاران است، دریافت که ٩٠ درصد از مرگومیرهای مرتبط با بارداری در سال ٢٠١٩ قابل اجتناب بوده است! در این گزارش آمده است: «ناکافیبودن مهارت بالینی و کیفیت مراقبت در سطوح مختلف منجر به مرگهای قابل پیشگیری شده است.» هیچ راهی برای شناسایی متخلفان هم وجود ندارد، زیرا اطلاعات شناسایی -مانند نام بیمارستانها و پزشکان- قبل از ارائه پروندههای پزشکی به کمیته به دلیل نگرانیهای حفظ حریم خصوصی حذف میشود.
برای زنان سیاهپوست، که تحقیقات نشان میدهد بیشتر مورد سرزنش، اخراج یا تحت فشار قرار میگیرند، دسترسی بیشتر به خدمات زایمان نیاز است. طبق نظرسنجی اخیر مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، حدود ٣٠ درصد از زنان سیاهپوست گزارش کردهاند که هنگام دریافت مراقبتهای زایمانی مورد بدرفتاری قرار گرفتهاند و ٤٠ درصد نیز گفتهاند که تبعیض را تجربه کردهاند.
«تامیکا سی آگوست»، متخصص زنان و زایمان که رئیس بخش خدمات زنان و نوزادان در مرکز بیمارستانی مِداِستار واشنگتن است، گفت: «پزشکان باید بهتر با بیماران ارتباط برقرار کنند، از جمله خطرات احتمالی را توضیح دهند. اکنون چیز دیگری وجود دارد که بالاخره با آن سروکار داریم: «مراقبت توهینآمیز» که میتواند منجر به تجارب آسیبزا شود.»
یک سیاهپوست بهطور متوسط سالانه ٢٠ درصد کمتر از یک سفیدپوست دستمزد میگیرد
«نابرابریها در همه بخشها میان سیاهان و سفیدها دیده میشود. حتی با مدارک دانشگاهی مشابه یا یکسان، یک سیاهپوست بهطور متوسط سالانه ٢٠ درصد کمتر از یک سفیدپوست دستمزد دریافت میکند. برای زنان سیاهپوست، شکاف دستمزد حتی شدیدتر است. زنان سیاهپوست بالاترین تحصیلات را دارند، اما فقط با مدرک کارشناسی ارشد بیشتر از یک مرد سفیدپوست با مدرک کاردانی درآمد کسب میکنند. یعنی یک مدرک تحصیلی یک زن سیاهپوست باید سه برابر یک مرد سفیدپوست باشد تا دستمزد یکسانی دریافت کند.» گزارش مجله تایم درباره تبعیض نژادی در آمریکا اینگونه آغاز میشود.
گزارش تایم میگوید: «یک زن سیاهپوست وقتی مدرک تحصیلی خود را دریافت میکند، اغلب بدهی بیشتری نیز متحمل میشود. نژادپرستی سیستماتیک توانایی خانوادههای سیاهپوست را برای رشد داراییها و انتقال ثروت نسلی محدود کرده است و یک دانشجوی سیاهپوست متوسط هنگام فارغالتحصیلی ۲۵هزار دلار بیشتر از یک دانشجوی سفیدپوست معمولی بدهی وام دانشجویی خواهد داشت. نابرابری در پرداخت هنگام ورود به بازار کار این اختلاف را تشدید میکند. دادههای اخیر سازمان غیرانتفاعی FPWA در نیویورک که در زمینه موانع امنیت اقتصادی فعالیت میکند در سال ٢٠٢٣ نشان میدهد که چهار سال پس از فارغالتحصیلی، ٤٨ درصد از دانشجویان سیاهپوست بهطور متوسط ١٢،٥ درصد بیشتر از چیزی که وام گرفتهاند، بدهکارند. از سوی دیگر، ٨٣ درصد از دانشجویان سفیدپوست ١٢ درصد کمتر از آنچه وام گرفتهاند، بدهکارند.»
٥٠ درصد کودکان سیاهپوست با سرپرستی زنان نانآور
تایم در ادامه اشاره میکند که تفکیک شغلی، محرومیت از دستمزد کافی و انباشت بدهی به شدت به جامعه سیاهپوست ضربه میزند. همراه با قوانین، سیاستها و شیوههای تبعیضآمیز پایداری که تقریبا شدت برخورد پلیس و زندانی شدن جمعی مردان سیاهپوست را تضمین میکنند، غیبت این مردان و درآمدهای بالقوه آنها، خانوادهها و جوامعشان را به شکل چشمگیری تحت تاثیر قرار میدهد.
امروزه بیش از نیمی از کودکان سیاهپوست در خانوادههایی زندگی میکنند که زنان سیاهپوست تنها نانآور خانه هستند، در مقایسه با کمتر از ١٧ درصد از کودکان سفیدپوست. این کودکان سیاهپوست اغلب فقط به یک درآمد وابسته هستند که معمولا برای پوشش تمام هزینهها کافی نیست.
گویی به شکل خودکار چرخه فقر تکرار میشود: دستمزدهای پایینتر و بدهیهای وام دانشجویی بهعلاوه احتمال بالاتر زندگی با یک درآمد واحد منجر به تداوم نابرابری درآمد و ثروت میشود و فقر را از کودکی تا پایان عمر تقویت میکند. امروز از هر سه کودک سیاهپوست یک نفر در فقر زندگی میکند، در مقابل کمتر از یک کودک از هر ١٠ کودک سفیدپوست.
نژادپرستی، تبعیض و جنایات نفرتمحور در اتحادیه اروپا
اما تبعیض نژادی فقط مخصوص آمریکا نیست. تقریبا نیمی از مردم آفریقاییتبار اتحادیه اروپا در زندگی روزمره خود با نژادپرستی و تبعیض مواجهاند که از سال ٢٠١٦ افزایش یافته است. نظرسنجی سال جاری «آژانس حقوق اساسی اتحادیه اروپا» (FRA) نشان داد که آزار و اذیت نژادپرستانه و توهینهای قومیتی، ملی و مذهبی به ویژه برای جوانان رایج است.
گزارش FRA با عنوان «سیاه بودن در اتحادیه اروپا» تجربیات افراد آفریقاییتبار در اتحادیه اروپا را برجسته کرد و نشان داد که با وجود قانون الزامآور ضد تبعیض در اتحادیه اروپا از سال ٢٠٠٠، آفریقاییتبارها همچنان با نژادپرستی، تبعیض و جنایات نفرتمحور مواجهاند.
تبعیض نژادی: ٤٥ درصد از پاسخدهندگان گفتند که در ٥ سال قبل از این نظرسنجی، تبعیض نژادی را تجربه کردهاند، در مقایسه با ٣٩ درصد در آخرین نظرسنجی FRA. این آمار در آلمان و اتریش بیش از ٧٠ درصد است. آنها اغلب، هنگام جستوجوی کار یا مسکن مورد تبعیض قرار میگیرند. جوانان و افراد دارای تحصیلات عالی بیشترین تاثیر را میبینند. با این حال، تبعیض نامرئی باقی میماند، زیرا فقط ٩ درصد آن را گزارش میکنند.
آزار و اذیت: ٣٠ درصد از پرسششوندگان گفتند که آزار نژادپرستانه را تجربه کردهاند، اما تقریباً هیچ کس آن را گزارش نمیکند. زنان جوان، افراد دارای تحصیلات عالی و کسانی که لباس مذهبی میپوشند بیشتر در معرض آزار و اذیت نژادی قرار دارند.
کار: ٣٤ درصد هنگام جستوجوی شغل و ٣١ درصد در محل کار در ٥ سال قبل از این نظرسنجی احساس تبعیض نژادی کردند.
مسکن و فقر: افزایش تورم و هزینههای زندگی، افراد آفریقاییتبار بیشتری را در مقایسه با جمعیت عمومی در معرض خطر فقر قرار داده است. حدود ٣٣ درصد برای تأمین مخارج ضروری زندگی خود با مشکل روبهرو هستند و ١٤ درصد توان گرم نگه داشتن خانه خود را ندارند، در مقایسه با ١٨ درصد و ٧ درصد مردم بهطور کلی. یافتن مکانی برای زندگی برای بسیاری مشکل است، به طوری که ٣١ درصد گفتند هنگام تلاش برای یافتن مسکن با تبعیض نژادی رو به رو شدهاند.
تحصیلات: جوانان آفریقاییتبار ٣ برابر بیشتر از جوانان دیگر مدرسه را ترک میکنند. در سال ٢٠٢٢ تعداد بیشتری از والدین گفتند که فرزندانشان در مدرسه نژادپرستی را نسبت به سال ٢٠١٦ تجربه کردهاند.
این نظرسنجی در ١٣ کشور اتحادیه اروپا شامل اتریش، بلژیک، دانمارک، فنلاند، فرانسه، آلمان، ایرلند، ایتالیا، لوکزامبورگ، لهستان، پرتغال، اسپانیا و سوئد انجام شد.
منبع: روزنامه شهروند