سیاه چادر دست بافته هایی از هنر زنان عشایر

فولادی معاون صنایع دستی و هنر‌های سنتی اداره کل میراث فرهنگی خراسان جنوبی گفت: در استان بیش از ۳۰ مجوز به صورت رسمی در حوزه تولید سیاه چادر صادر شده است؛ تعداد هنرمندان و فعالان این رشته در استان ۱۰۰ نفر و بیشترین سهم بافندگان، در شهرستان‌های نهبندان، سربیشه، درمیان، قاینات و فردوس هستند.

او افزود: از مراکز عمده تولید سیاه چادر و تولید مواد اولیه این رشته در استان روستای سیدال در شهرستان نهبندان است که ۵۰ نفر بافنده و نخ ریس سنتی به تولید سیاه چادر مشغول اند.

معاون صنایع دستی و هنر‌های سنتی اداره کل میراث فرهنگی خراسان جنوبی اظهار کرد: تولید سالانه ۱۲ هزار متر مربع سیاه چادر در استان سبب شده که این محصول به استان‌های همجوار و از طریق گمرک میرجاوه به پاکستان و از طریق چابهار برای کشور‌های حاشیه خلیج فارس صادر شود، افغانستان، ترکمنستان و عراق نیز از مقاصد دیگر این تولید داخلی است.

فولادی بیان کرد: هر متر مربع بالغ بر ۴۰۰ هزار تومان در محل روستا توسط واسطه‌ها و دلالان خریداری و به مقاصد کشور‌های هدف حمل می‌شود.

او گفت: ثبت مهارت رشته سیاه چادر بافی روستای سیدال به شماره ۲۲۳۰ به تاریخ ۱۶/۱۰/۱۳۹۹ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس کشور، حضور هنرمندان سیاه چادر باف در نمایشگاه‌ها و بازارچه‌های داخل و خارج از استان، اخذ تسهیلات مشاغل خانگی و تبصره دار برای حمایت ازکارگاه‌های تولیدی، تعاونی¬ها و اتحادیه¬های مرتبط روستایی و عشایری برای توسعه این رشته از حمایت‌های این اداره کل از هنرمند سیاه چادر باف استان است.

توضیحاتی در مورد معرفی سیاه چادر

بافته های، داری و زیرانداز‌ها قدمت بسیار طولانی در منطقه خراسان جنوبی داشته و نقش بسیار مهمی در خودکفایی مردم منطقه ایفا کرده است. بافت انواع قالیچه، بافت انواع گلیم ساده، دو رو، سوزنی، سفره آردی، پلاس و سیاه چادر بافی، از زمره رشته‌های تولیدی شاغلین این گروه است.

در میان دست بافته‌های زیبا و هنرمندانه مردمان جنوب خراسان بافت سیاه چادر به سیاه چادر نوعی مسکن عشایری است که از موی بز و توسط زنان عشایر بافته می‌شود.

سیاه چادر‌ها به دلیل خواص ویژه مو از جمله ضد نفوذ بودن در برابر آب در هنگام بارندگی، در دسترس و ارزان قیمت بودن، سبک بودن و جمع آوری و حمل راحت، جلوگیری از نفوذ حیوانات خزنده و گزنده به داخل چادر و جلوگیری از ورود سرما در زمستان و گرما در تابستان مورد استفاده عشایر قرار می‌گیرد.

مراحل تولید سیاه چادر از موکنی تا حلاجی، ریسیدن، تابیدن، بافت و دوختن سیاه چادر مهارت‌های ویژه-ی فردی می¬طلبد به گونه‌ای که حتی ساده‌ترین بخش کار که دولا کردن و یا چند لا کردن نخ است از عهده یک فرد معمولی برنیامده و باید تجربه کسب کند.