رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با تکرار ادعا‌ها درباره روند اجرای توافق با ایران برای حل‌وفصل مسائل پادمانی، مدعی شد: مسیر پیش‌رو باید شامل اجرای صادقانه تعهداتی باشد که در بیانیه چهارم مارس توافق شد.

 گروسی این ادعا را طی سخنانی در نخستین روز از برگزاری دور جدید نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین مطرح کرد.

وی در ابتدای سخنان خود، به تدابیر جبرانی ایران در برجام و قانون راهبردی مجلس (قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران) اشاره و عنوان کرد: ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص ۵ درصد، ۲۰ درصد و ۶۰ درصد از آخرین جلسه شورا در ماه سپتامبر افزایش یافته است.

مدیرکل آژانس با چشم‌پوشی از تداوم تعامل و همکاری ایران با آژانس در راستای تعهدات خود ذیل موافقتنامه‌های پادمان مدعی شد: شما گزارش من درباره توافقنامه پادمان NPT با جمهوری اسلامی ایران را در اختیار دارید. متاسفم که هیچ پیشرفت دیگری در اجرای بیانیه مشترک امضا شده در تهران در ۴ مارس حاصل نشده است.

وی در ادامه اظهارات ادعایی خود افزود: ایران باید توضیحات فنی معتبری را برای حضور ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در ورامین و تورقوزآباد به آژانس ارائه کند و آژانس را از مکان (های) فعلی مواد هسته‌ای و/یا تجهیزات آلوده مطلع کند. این مسائل پادمانی باقیمانده ناشی از تعهدات ایران ذیل توافقنامه پادمان جامع است و باید حل و فصل شود تا آژانس در موقعیتی باشد که تضمین دهد برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح آمیز است.

گروسی سپس ادعا کرد: من به طور جدی نگران هستم که اجرای بیانیه مشترک ۴ مارس ۲۰۲۳ به بن بست رسیده است. راه پیش رو باید شامل اجرای صادقانه و مشارکتی تعهداتی باشد که ما توافق کردیم.

ادعا‌های پادمانی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران ریشه در اسناد جعلی رژیم صهیونیستی دارد که با هدف امنیتی سازی پرونده هسته‌ای ایران، در اختیار رسانه‌ها و مقامات آژانس قرار می‌گیرد. آنچنان که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی چهار سال پیش و در پی خروج آمریکا از برجام ادعای کشف آثار اتمی در مکان‌های اعلام نشده در ایران را مطرح کرد و ماجرا توسط رسانه‌ها دامن زده شد.

جمهوری اسلامی ایران ضمن رد ادعا‌های مطرح شده همواره تاکید کرده است که تعهدات کشور‌ها در حوزه پادمان نامحدود نیست؛ با این حال اسفند گذشته در جریان سفر دو روزه رافائل گروسی مدیرکل آژانس به تهران، به صورت داوطلبانه با فعالیت‌های راستی آزمایی و نظارت بیشتر بازرسان این سازمان، در چارچوب قانون راهبردی مجلس (قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران) موافقت کرد.

در پی این توافق جلساتی در سطح کارشناسی برگزار شد و با تعاملات انجام شده از ابتدای سال جاری تاکنون، ایران و آژانس پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در ارتقاء همکاری‌های خود طبق بیانیه مشترک اسفند ۱۴۰۱ داشته‌اند. در نتیجه این روند چندین موضوع فنی بین ایران و آژانس حل و فصل شده، گفتگو‌ها و تعاملات ایران و آژانس افزایش یافته و گفتگو در مورد حل و فصل موضوعات فنی دیگری در جریان است.

مدیرکل آژانس در ادامه مدعی شد که اقدام ایران برای جلوگیری از فعالیت چند بازرس با تجربه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به گونه‌ای انجام شده که در توانایی آژانس برای انجام فعالیت‌های راستی‌آزمایی اخلال جدی ایجاد می‌کند.

وی ادعا کرد: موضع ایران بی‌سابقه و مغایر با همکاری‌های مورد نیاز و مورد انتظار برای تسهیل اجرای مؤثر موافقت‌نامه جامع پادمان و در تضاد با روح همکاری مورد توافق در بیانیه مشترک ۴ مارس است.

جمهوری اسلامی ایران شهریورماه سال جاری بعد از صدور بیانیه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس اتمی، مجوز ۸ بازرس آلمانی و فرانسوی این نهاد بین‌المللی در ایران را لغو کرد. در همین پیوند، سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس ۲۱ شهریور و در حاشیه نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مدعی شدند که ایران به تعهدات بیانیه مشترک با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه مارس گذشته، پایبند نبوده است.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم ۲۵ شهریور ماه در بیانیه‌ای اعلام کرد که ایران فعالیت چند بازرس با تجربه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را لغو کرده است. وی اعلام کرد: «این بازرسان از جمله با تجربه‌ترین کارشناسان آژانس با دانش منحصر بفرد در فناوری غنی سازی هستند. آن‌ها فعالیت‌های راستی آزمایی ضروری در تاسیسات غنی سازی ایران که تحت پادمان‌های آژانس هستند، انجام داده‌اند و با تصمیم امروز، ایران به صورت موثر یک سوم از با تجربه‌ترین گروه بازرسان آژانس که برای ایران تعیین شده‌اند، حذف شدند».

در واکنش به این بیانیه، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: اقدام اخیر ایران براساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس صورت گرفته است و جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد که کشور‌های غربی از سیاست سوءاستفاده از سازمان‌های بین‌المللی از جمله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خودداری کرده و اجازه دهند که این سازمان‌ها فعالیت‌های حرفه‌ای و بی‌طرفانه خود را به دور از فشار‌های سیاسی انجام دهند.

نشست یک هزار و ششصد و هفتاد و چهارم شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صبح امروز (چهارشنبه) با حضور نمایندگان ۳۵ کشور عضو این شورا در وین آغاز به‌کار کرد و تا روز جمعه ادامه دارد.