تغییر شیوه تولید در کشور چه در بخش کشاورزی و چه سایر بخش‌ها ضرورتی اجتناب ناپذیر است. تغییرات اقلیمی سبب شده تا گرمای هوا تا چند سال آینده چند درجه افزایش پیدا کند و معضل آب یکی از تهدیدهای جدی حیات موجودات در کره زمین است.
کشاورزی سنتی ایران یکی از آفت‌های تولید در این بخش بوده و بیش از ۹۰ درصد هدر رفت آب در حوزه کشاورزی اتفاق می‌افتد. سازمان خواربار و کشاورزی (فائو) نخستین همایش ملی طرح جهش تولید در دیم زارهای کشور را با هدف ارزیابی دستاوردهای پروژه مشترک افزایش بهره‌وری و بازگشایی پتانسیل‌های کشاورزی دیم برگزار کرد.
یوباک دهوج جی سی، نماینده موقت فائو در ایران طی پیامی که توسط نازی توکلی، سرپرست موقت وی قرائت شد، بر همکاری مؤثر فائو و وزارت جهاد کشاورزی تاکید کرد.
او افزود: همکاری بین فائو و وزارت جهاد کشاورزی نتایج متنوع و جامعی از ظرفیت سازی تا توسعه سیاست، مدیریت دام و توسعه شیلات را به همراه داشته است.
جی سی با تاکید بر تأثیر قابل توجه این تلاش‌ها گفت: این اقدامات به طور قابل توجهی باعث تقویت شیوه‌های کشاورزی پایدار، بهبود تغذیه و معیشت روستایی در ایران شد و راه را برای رشد پایدار کشاورزی و توسعه روستایی هموار کرد.
بوژو کارشناس کشاورزی فائو، نیز به اهداف کلیدی پروژه، تعهدات استراتژیک و تأثیر گسترده آنها بر چشم‌انداز کشاورزی دیم اشاره کرد.
محور اصلی این پروژه افزایش بهره‌وری کشاورزی و در عین حال حفظ پایداری و تقویت امنیت غذایی است. اما چالش اصلی شناسایی مؤثرترین راه برای تحقق این هدف است.
ژو اظهار کرد: در این زمینه، کشاورزی حفاظتی به عنوان یک راه حل پویا ظاهر می‌شود. این روش یک سیستم کشاورزی فشرده است که بهره‌وری را در اولویت قرار می‌دهد و در عین حال اصول پایداری و انعطاف پذیری را رعایت می‌کند.
ژو بر رویکرد جامع پروژه، انتشار دانش و پرورش تجربه عملی در میان ذی‌نفعان مختلف تاکید کرد.
او توضیح داد: این پروژه از طریق برنامه‌های آموزشی گسترده و ابتکارات آگاهی بخشی، تلاش می‌کند تا مقامات دولتی، کارکنان، کشاورزان و نهادهای بخش خصوصی را در مورد اصول و مزایای کشاورزی حفاظتی آموزش دهد.
او با اشاره به همکاری پروژه با مؤسسات تحقیقاتی برای افزایش سازگاری کشاورزی حفاظتی، افزود: از جمله اقدامات موردنظر برای دستیابی به این هدف ایجاد مراکز نوآوری در استان‌های مختلف به عنوان قطبی برای پیشرفت‌های فنی و معرفی ماشین‌آلات تطبیقی طراحی‌شده برای کشاورزی حفاظتی است.
این مقام مسئول در ادامه تاکید کرد: با پرداختن به چالش‌های فنی، مانند در دسترس بودن واریته‌های مناسب محصول و ژرم پلاسم، هدف این پروژه پی‌ریزی پایه‌های سیستم‌های کشاورزی پایدار و مولد است.
ژو نسبت به ظرفیت دولت برای اجرای مؤثر این پروژه ابراز اطمینان کرد و گفت: در حالی که ایران دارای مؤسسات مجهز از جمله مؤسسات تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و مراکز ترویجی است، این پروژه می‌تواند به رفع چالش‌هایی مانند ارتقای ماشین‌آلات و کشت انواع محصولات مقاوم به شرایط دیم، ترکیب آزمایش‌های مزرعه‌ای و رفع محدودیت‌های تنوع بذر، بپردازد.
کشاورزی حفاظتی راهی برای چالش کمبود آب
او با اشاره به چالش کمبود آب، بر پتانسیل کشاورزی حفاظتی برای بهینه سازی مصرف آب و بهره‌وری در سیستم‌های کشاورزی تاکید و اظهار کرد: در حالی که کشاورزی حفاظتی نمی‌تواند به تنهایی بحران کمبود آب را حل کند، به کاهش چالش‌های مصرف آب کمک می‌کند.
ژو با تاکید بر اهمیت رسیدگی به شکاف‌های فنی و افزایش آگاهی ذی‌نفعان برای اجرای مؤثر پروژه، دسترسی به ماشین آلات، بذرها و گونه‌های محصولات سازگار با کشاورزی حفاظتی را اولویت دانست و افزود: این تلاش‌ها فراتر از مدت زمان پروژه ماندگار است و تأثیر آن را تقویت می‌کند.
او گفت: با حمایت مستمر از سوی دولت، این پروژه قرار است تأثیری پایدار بر بخش کشاورزی ایران بگذارد. با پرداختن به شکاف‌های فنی و ارتقای آگاهی، این پروژه می‌خواهد یک چشم‌انداز کشاورزی انعطاف‌پذیر و پایدار ایجاد کند که هم بهره‌وری و هم نظارت بر محیط‌زیست را در اولویت قرار دهد.
