آثار منتشر شده در رسانه‌های فارسی زبان معاند اسلام و ایران اسلامی که مدت‌هاست با اسلام هراسی و شیعه‌هراسی در برابر مردم مسلمان و فارسی زبانان پیشرو شده‌اند تلاش می‌کنند ادبیات مشترک و واحدی از تجربه فردی و شخصی نیرو‌های فعال صاحب اثر و تاثیر‌گذار رسانه خود را بازتاب دهند و به دلیل وجود مشترکات ذهنی با هم‌پیمانان خود در فضای رسانه‌ای و مخاطبان، میان دو طرف پیوند مستحکمی برقرار سازند. دگردیسی کامل در محتوا و کارکرد رسانه‌ای در سالیان اخیر در رسانه‌های فارسی‌زبان؛ نشان از اهمیت به دیپلماسی رسانه‌ای آنان دارد. دیپلماسی شبکه‌های فارسی‌زبان با استفاده از سازوکار‌های متفاوت در حال تعریف حوزه‌های جدیدی برای جذب مخاطب ایرانی و فارسی زبان است که در مناسبت‌های مهمی مانند محرم و صفر و اعیاد و وفیات، بروز و ظهور بیشتری دارد.

بی‌بی‌سی فارسی بـه‌عنوان یکی از پـایه‌های استوار فعال ضد‌اسلام و شیعه‌هراسی با قدمتی طولانی و ریشه‌دار، از جمله رسانه‌های معاندی است که به مدد حمایت‌های روباه پیراستعمار و بی‌اخلاقی، عناد‌ورزی و کینه‌توزی طولانی نسبت به رویداد‌های مهم مذهبی که در اذهان عمومی مردم ایران اسلامی و جامعه مسلمانان جهان جایگاه و اهمیت خاصی دارد اعمال نفوذ می‌کند. محرم پرشور ایران اسلامی که بازخورد اجتماعی و اعتقادی عموم مردم ایران اسلامی بود به ذائقه سلاطین رسانه‌ای معاند خوش نیامده است و در ادامه دل نگرانی از حضور میلیونی مردم در پیاده‌روی اربعین با انتشار عناوین و مطالبی کاذب تلاش می‌کنند تا رویداد جمعی و مهمی، چون اربعین از رونق هر ساله برخوردار نباشد.

نظریه‌پردازان غربی طی سال‌های اخیر با باور به این موضوع که ایران موزاییکی از اقوام، فرهنگ‌ها، باور‌ها و سلایق مختلف است و برای دستکاری فرهنگ آن باید یک سیاست رسانه‌ای شناور را اتخاذ کرد، رویکرد فرهنگی رسانه‌های خود در جنگ نرم رسانه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران را آغاز کرده است. رویکردی مبتنی بر لحاظ کردن تغییرات فرهنگی نسلی و توجه به تفاوت هویت‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مخاطبان؛ تاکید بر حق گزینش مخاطبان با توجه به دستگاه فکری و علایق اجتماعی و فرهنگی آنان؛ درنظرگرفتن ارزش‌ها، منش، اصول فکری و سبک زندگی و الگو‌های فکری گروه‌های منزلتی و گروه‌های هویتی نظیر گروه‌های مذهبی یا گروه‌های قومی؛ تاکید بر جنبه پنهان زندگی روزمره مخاطبان و لحاظ کردن ویژگی‌های جامعه مبتنی بر دانش و اطلاعات در انتقال پیام رسانه‌ای است.

دین، تاریخ و عقاید قومی و مشترکات متفاوتی، اساس حرکت ذهنی اربعین را تشکیل می‌دهد. شناخت صحیح رسانه در روزگار معاصر از ضروریات امروز فعالان رسانه‌ای است. شناخت، فهم یک پدیده یا جامعه آنگونه که هست، نه آنگونه که باید باشد، از ضروریات واکاوی فعالیت‌های رسانه‌ای اربعین در سالیان گذشته است. رسانه‌ها در دنیای امروز با تمام تنوع و جذابیت‌های متعددی که دارند می‌توانند بر آداب و رسوم، سنن اجتماعی، عقاید و باورها، ایدئولوژی، خرده فرهنگ‌ها، هنجار‌های حاکم، بینش مردم، نظام ارزشی، حتی نوع نگاه مردم، فرهنگ رایج در حوزه‌های مختلف فرهنگی و تعاملی بودن این فرهنگ‌ها و الگو‌های رفتاری تاثیر بگذارند و در شرایطی که بسیاری از اقوام و ملیت‌های مسلمان جهان در رویداد اربعین حضور دارند و می‌تواند این اتفاق مهم باعث همدلی و هم افزایی فرهنگ مقاومت و تمدن سازی جهانی شود، رسانه‌های معاند مانند بی‌بی سی فارسی بر اهمیت این موضوع واقف بوده و با رویکرد از بین بردن وحدت‌گرایانه در میان مسلمانان و شیعیان با اقدام‌هایی مانند تخریب افکار عمومی و ایجاد تقابل و تزاحم افکار در برابر نسل پرسشگر با شیوه‌های نوین ونوگرایانه به معرفی نادرست آیین‌های عزاداری سنتی اقوام ایرانی در محرم امسال پرداخته و می‌کوشند تا نسل جدید با آیین‌ها آشنا نشود و برای عدم شناخت به ایجاد شبهه و علامت سؤال در قالب‌های برنامه‌سازی پرداخته‌اند.

اربعین در فرآیند رسانه‌ای دارای ظرفیت مهمی است تا فرهنگ نامه مصور، زنده و پویایی از مفاهیم عمیق مسلمانان و شیعیان را با عنوان رویدادی جهانی به مخاطبان بی‌شماری ارائه کند و نمودی بارز از عدالت، نیکوکاری و بشردوستی مردمی به دور از حکمرانی دولتی را به اجرا گذارد. اربعین منافع عظیمی را در دایره‌ای مشترک تعریف می‌کند، چراکه انسان‌ها و جوامع به‌سختی و در حالت‌های عادی یکدیگر را تایید می‌کنند، اما منافع است که آن‌ها را به یکدیگر پایبند می‌کند. از این رو، آنچه در متن اتفاق مهمی، چون اربعین قابل توجه است بر مبنای شناختی با اهمیت با عنوان شناخت طبع بشر بر اساس فطرت برگزارمی‌شود.

تبلیغ ادیان و برجسته کردن جریان‌های تبشیری و ادبیات آخرالزمانی، دیپلماسی مذهبی رسانه‌های فارسی زبان معاند است که در کنار توجه ویژه به چرخش نسلی و فرهنگی مخاطبان ایرانی و حتی قرار دادن برنامه‌های مستند در جدول برنامه‌های خود برای تعریف حوزه جدید مخاطب با دیپلماسی فرهنگی اقدام می‌کنند.
 آیین اربعین؛ محل تلاقی رفتار‌ها و باور‌های انسان محور مسلمانان جهان است. اربعین قرارگاه پیوند باور‌های مذهبی به رفتار‌های عملی انسان‌های دارای فطرت پاکی است که در فضای مناسکی اربعین گرد هم می‌آیند تا به‌خوبی نمادی اصیل از کیفیت وجود ملکه و تلاقی و پیوند میان باور و رفتار شود. باوری که افراد را در مسیر حرکت عینی قرار می‌دهد، مسیری پر از رنج و سختی، اما شیرین و پرخاطره و جذاب. در واقع مسیر زیارت و سختی‌های آن هم، جزئی از عمل مؤمنانه است و زیارت از همان نقطه شروع حرکت زائر آغاز شده است.

در مسیر زیارت اربعینی برای تحمل رنج‌ها و سختی‌ها علاوه بر نیاز فرد به تطهیر، دلالتی دیگر هم وجود دارد و آن تلاش زائر امام حسین علیه‌السلام در دستیابی به نوعی همذات‌پنداری با امام و خانواده و یاران ایشان است؛ یعنی مرور و تکرار تجربه جدیدی از آنچه قرن‌ها پیش اتفاق افتاده است و از امام حسین علیه‌السلام و یارانش برای ابد، تصویری زنده و مقدس در اذهان حک کرده است و با حضور در یک مناسک به یکدیگر شهادت می‌دهند که همگی از اعضای یک جماعت با نظام اخلاقی مشترکند و به پیوند‌های خویشاوندی که آنان را به هم متصل می‌کند، آ گاهی می‌یابند. این احساس رضایت، خود تقویت کننده روحیه و دلیل پیوند با جامعه می‌شود، بنابراین زائران در بازگشت با روحیه‌ای مضاعف در تعامل روزمره با دیگران قرار می‌گیرند؛ روحیه‌ای که محصول زیارت اربعین است.

دانش‌افزایی بیشتر و خواندن تاریخ اسلام و وقایع و رویداد مهمی مانند اربعین در شناخت ساخت اجتماعی و طایفگی مردم مسلمان و به‌طورخاص مردم عراق موثر است و توجه به خرده‌فرهنگ‌های میزبانی مخلصانه مردم سرزمین عراق در ایجاد منافع مشترک انسانی و فطری تاثیر خواهد داشت و باعث ازبین‌بردن بی‌دقتی‌ها در رفتار‌های ناشایست و به دور از انصاف در خدمت به دور از منت مردم عراق خواهد شد و با بسیاری بدبینی‌ها فاصله عمیق ایجاد می‌کند. با توجه به سابقه فعالیت رسانه‌های معاند فارسی‌زبان می‌توان به جرأت اذعان داشت که: اربعین حسینی در کنار مناسبت مهمی، چون محرم و صفر مجموعه تجارب تاریخی، فرهنگی و اجتماعی مسلمانان و شیعیان در اداره صحیح اجتماع و تأمین آسایش جمعی مردم است.

خرد و دانش و ژرف‌بینی و باریک‌بینی رسانه‌های مسلمانان و نگاه عمیق هنرمندان و فعالان رسانه‌ای می‌تواند زمینه‌ساز برون‌داد واقعیت‌های بی‌شمار و مغفول‌مانده‌ای از مناسبت‌های مذهبی مانند آیین مردم‌داری و درس فرمانروایی خردمندانه‌ای را به مخاطبان وسیعی از جهان نشان دهد که منطبق با اصول صحیح مدیریت و برمبنای اصول جامعه‌شناسی و مردم‌مداری بنا شده است. رسالت رسانه‌های فعال در ایام اربعین راهنمایی راهبردی زائرین و فعالان رسانه‌ای نه به معنا و به‌دنبال محدودکردن استفاده از رسانه‌های اجتماعی است، بلکه هدف آن ایجاد یک ضمانت اجرایی برای سامان‌بخشیدن و منظم‌سازی و خط‌مشی رسانه‌ای منسجم برای فعالان و کنشگران در رسانه‌های اجتماعی براساس ارزش‌های اعتقادی و فرهنگی ایرانی ــ اسلامی است.

ایجاد تضاد یا تعارض واقعیتی انکارناپذیر در سیاست‌های عنادورزانه معاندان با اسلام و ایران است که کم‌وبیش در دیپلماسی رسانه‌های فارسی‌زبان در بین جوامع انسانی به‌صورت آشکار یا پنهان، کم‌رنگ و پررنگ، به‌طورخاص در بین مسلمانان وجود دارد. ایجاد ادبیات نفاق‌گونه قومی و نژادپرستانه با محور عرب و عجم مصداق بارزی از تلاش نافرجام رسانه‌های فارسی‌زبان است. به طور حتم زمینه‌های مختلف فرهنگی، تفاوت‌های شخصیتی، انتظارات و ادراکات متفاوت، به ایجاد تعارض در بین افراد و گروه‌های مختلف منجر خواهد شد، اما وجود مشترکات بسیاری و از همه مهم‌تر اعتقاد به مسیر راهپیمایی اربعین در تجدید عهد با سید و سالار شهیدان و قدم‌برداشتن در مسیر آخرالزمانی براساس اعتقادات شیعی ازجمله تهدید‌های اساسی برای دین‌ستیزان و اسلام‌گریزان جهان معاصر است و براین‌اساس وجود تفاوت‌ها، خطرات و انگیزه‌های متمایز از یکدیگر در بین راهپیمایان مسیر اربعین، با داشتن مشترکات اعتقادی، خیل عظیم مشایعت‌کنندگان اربعینی را در برابر تعارض‌های ظاهری مد نظر دشمنان دین و مذهب اجتناب‌ناپذیر می‌کند.

همچنان که محرم امسال در برابر تمام تلاش رسانه‌ها و فضای تبلیغاتی همه‌جانبه دشمنان از شور و شعوری فراگیر برخوردار بود و به تعبیر رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی: «امسال به برکت توجهات حضرت بقیه ا... (ارواحنا فداه) محرم پرشوری بود. دشمنان تلاش کردند که محرم را بی‌رونق کنند [اما]درست نقطه مقابل آنچه آن‌ها می‌خواستند اتفاق افتاد. دهه عاشورای امسال از دهه‌های عاشورای سال‌های قبل پرشورتر، پرحرکت‌تر، پررونق‌تر و پرفایده‌تر بود. کار خدا این‌جوری است؛ کاری که برای خدا انجام بگیرد و در خط اهداف الهی باشد، خدای متعال به آن کمک می‌کند.» از بیانات مقام معظم رهبری مدظله‌العالی

منبع : جام جم