چند روزی است که خبر رسیده برند معروف و قدیمی «داروگر» تعطیل شده، همان برندی که محصولات خاطره‌انگیزی مثل «ریکا» و شامپو تخم‌مرغی را عرضه می‌کرد. نفوذ و اثرگذاری این برند قدیمی آن‌قدر بود که تا سال‌ها، بسیاری از مردم هر نوع مایع ظرف‌شویی را ریکا خطاب می‌کردند. محصول محبوب دیگر این برند قدیمی شامپو تخم‌مرغی بود. شامپویی که طی سال‌ها با همان شکل و شمایل قدیمی بسته‌بندی و عرضه می‌شد.

خیلی‌ها هم نبود نوآوری و اتکا به تولیدات تکراری را دلیل تعطیلی داروگر می‌دانند و بسیاری هم معتقدند شامپو تخم‌مرغی باید با همان شکل و شمایل قدیمی عرضه می‌شد تا با اصالت و خاطره‌انگیز بماند. صابون‌های داروگر هم خاطره‌انگیز بودند؛ صابون‌هایی سبزرنگ با نشان نخل طلا. نخل طلایی که ربطی به جشنواره کن نداشت و در تبلیغات داروگر هم به شکلی موزیکال روی آن تاکید می‌شد. در این بین حبیبی، عضو کانون هماهنگی شورا‌های اسلامی کار تهران درباره تعطیلی این برند قدیمی به ایسنا گفته: «صاحب کارخانه ادعا می‌کند می‌خواهد به کار ادامه بدهد، ولی دارایی، حساب‌های شرکت را مسدود کرده است. مالک این کارخانه، صاحب چند کارخانه دیگر در شهر‌های مختلف است.

در انتخاب فردی که کارخانه به او واگذار شده، دقت لازم صورت نگرفته است». مهدی موحدی سخنگوی سازمان امور مالیاتی هم در گفتگو با فارس نکاتی با این مضمون گفته که مالک این برند به رغم تمکن مالی و داشتن برج و حدود ۷۰ خودروی دپو شده، از دادن مالیات چند ساله اخیر که معادل ۱۴۰۰ میلیارد است، استنکاف کرده، اما باز هم تلاش سازمان امور مالیاتی این است که خط تولید تعطیل نشود. دلیل این ماجرا هرچه باشد، امیدواریم این کارخانه قدیمی تعطیل نشود و کارگرانش بیکار نشوند.

در این پرونده چند برند مشهور را بررسی کرده ایم که زمانی در اوج بودند و بعد تعطیل، ولی دوباره سرپا شدند و خوشبختانه اکنون فعالیت دارند، اما نه با اثرگذاری قبل. با امید به این که داروگر هم دوباره به بازار و خانه‌های ما بازگردد. 

ارج - قدیمی‌ترین تولیدکننده لوازم خانگی ایران

«ارج؛ نامی که می‌شناسید و به آن اطمینان دارید» تبلیغی بود که شاید هنوز در گوش خیلی‌ها مانده باشد. ارج یک سازنده بزرگ محصولات لوازم خانگی در کشور بود. این شرکت از سال ۱۳۱۶ با هشت کارگر ساده مشغول تولید شد و با قدمتی ۷۹ ساله قدیمی‌ترین سازنده لوازم خانگی ایران لقب گرفت. در دهه ۱۳۵۰ فعالیتش گسترش یافت و به تولید لوازم خانگی از جمله یخچال، بخاری، ماشین لباس‌شویی و کولر هم رو آورد. انتخاب نام ارج برای قدیمی‌ترین تولیدکننده لوازم خانگی ایران، علاوه بر این که از اول نام خانوادگی خلیل ارجمند، بنیان‌گذارش گرفته شده بود، اختصار سه واژه آهنگری، ریخته‌گری و جوشکاری است. این کارخانه از سال ۴۱ به ساخت یخچال رو آورد. یک سال بعد از آن آبگرمکن برقی ۵۰ گالنی ساخته ارج به بازار آمد. تولید آن توسط ارج به توسعه بهداشت شخصی مردم و افول خزینه و حمام‌های عمومی که عامل شیوع بسیاری بیماری‌ها بود، کمک شایانی کرد، اما متاسفانه مدتی خبری از آن نبود و فقط هر چند وقت یک بار مباحثی درباره واگذاری و شروع مجدد فعالیتش به گوش می‌رسید. با این حال در سال ۱۴۰۰ این کارخانه دوباره جان گرفت و اکنون در حال تولید و فروش محصولاتش است.

آزمایش - افول گرما و سرمای ایرانی

 روزگاری که گازکشی‌ها در تهران و چند شهر دیگر پا گرفته بود و بخاری‌های کپسولی پرطرفدار بودند، آزمایش هم به سرعت مدل‌های متنوع خود را به بازار عرضه می‌کرد. بخاری، کولر و یخچال که از عمده تولیدات آزمایش به شمار می‌رفتند، در آن روز‌ها حرف اول را در هر خانه می‌زدند و فروش قابل توجهی داشتند. فعالیت‌های تولیدی شرکت تا اوایل سال ۸۰ تا حدی رونق داشت و کالا‌های جدیدی مانند یخچال سایدبای‌ساید و فریزر بدون برفک به محصولات شرکت اضافه شد، اما بازار محصولات خارجی با این برند ایرانی یار نبود و آزمایش را به تعطیلی کشاند. در همین سال‌ها مجموعه آزمایش از طریق بورس به بخش خصوصی واگذار شد. در سال ۸۸ به دلیل بدهی‌های فراوان، تعداد کارکنان واحد مرودشت آزمایش، از ۱۴۰۰ به ۱۶۰ نفر کاهش یافت و کارخانه به حالت نیمه تعطیل درآمد، اما این شرکت در سال ۱۴۰۰ دوباره جان گرفت و این روز‌ها محصولاتش هم در فروشگاه‌ها عرضه می‌شود.

پارس - از باتری قلمی تا تلویزیون 

زمانی در خانه هر ایرانی حداقل یک محصول پارس وجود داشت. از تلویزیون‌های سیاه و سفید نقلی‌اش گرفته تا باتری‌هایی که قدیمی‌ها به آن قوه می‌گفتند! کارخانه‌های پارس توشیبا، پارس شهاب، پارس الکتریک، باتری پارس، لوازم خانگی پارس و چندین واحد صنعتی دیگر توسط محمدهاشم برخوردار از سال ۱۳۴۱ بنیان گذاری شدند تا هشت هزار نفر در این کارخانه‌ها مشغول کار شوند. این مجموعه بعدا دولتی شد و تحت نظر سازمان صنایع ملی ایران به فعالیت خود ادامه داد. پارس‌الکتریک به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های تأمین اجتماعی در سال ۱۳۷۱ به فعالیت خود ادامه می‌داد. از جایی به بعد کارخانه‌های پارس الکتریک افول کرد و هرازگاهی خبر‌هایی از فعالیت مجددش به گوش می‌رسید تا این که خوشبختانه دوباره این برند هم احیا شد و این روز‌ها شاهد محصولاتش در بازار هستیم.

نساجی مازندران - سرگذشت تلخ یک چرخه ریسندگی

کارخانه نساجی قائمشهر که با نام نساجی مازندران هم شناخته می‌شود، از نخستین واحد‌های صنعتی بزرگ کشور محسوب می‌شد که کلنگ آن در سال ۱۳۰۷ به زمین زده شد و سال ۱۳۱۳ به بهره‌برداری رسید. بعد‌ها تعداد کارخانه‌های نساجی در قائمشهر به سه واحد رسید تا چرخه ریسندگی کامل شود. نساجی مازندران از سه کارخانه تشکیل شده بود؛ کارخانه شماره یک واحد چیت‌سازی بود، در شماره ۲ منسوجات پرده‌ای، ملافه‌ای، پیراهنی، فاستونی و... به تولید می‌رسید و کارخانه شماره ۳ که در سال ۱۳۵۶ از محل سرمایه شرکت و با مشارکت بانک صنعت و معدن به بهره‌برداری رسید، برای تولید نخ و منسوجات نخی و مصنوعی به کار گرفته شد. نساجی مازندران، قائمشهر را که آن زمان وسعتی نداشت، تبدیل به شهری بزرگ کرد تا به غیر از مازندرانی‌ها، کارگرانی از سراسر کشور به این شهرستان هجوم آورند و به برکت وجود این کارخانه کسب روزی کنند. گذشت زمان و تغییراتی از جمله کاهش کشت پنبه در مازندران، فرسودگی ماشین‌آلات و سنگینی بوروکراسی ناشی از مالکیت دولتی سبب شد تا مشکلات کارخانه‌های نساجی از سال ۷۲ با واگذاری آن به یک بانک نمود بیرونی پیدا کند. هر از گاهی خبر‌هایی منتشر می‌شد مبنی بر حمایت‌های دولتی و نهاد‌ها از این کارخانه‌ها تا دوباره به روز‌های اوج‌شان بازگردند تا این که در سال ۱۴۰۱ خبر فعالیت مجدد این کارخانه با به کارگیری ۴۰۰ کارگر منتشر شد و امید به برپایی آن قوت گرفت.

 منبع: ایرنا