ریشه بسیاری از مشکلات و بیماری‌ها رطوبت‌هایی است که بدن جمع می‌شود و روزه می‌تواند این رطوبت را دفع کند، همچنین می‌تواند فرد را کم‌اشتها، لاغر و معده را کوچک کند و از پف‌آلودگی و التهابات بدنی بکاهد.

با توجه به حرارت بالا و مزاج خشک روزه، مزاج‌های گرم و خشک باید هنگام روزه‌داری تدابیر تغذیه‌ای را رعایت کنند تا از بروز یکسری علائم ناخوشایند جلوگیری شود. در این افراد، چون مزاج به سمت خشکی پیش می‌رود و حرارت بدن زیاد می‌شود احتمال خشکی پوست، یبوست و… وجود دارد.

برای کاهش خشکی و گرمی ناشی از روزه‌داری به‌خصوص در افراد دارای این مزاج باید پس از افطار تا هنگام خواب بیشتر از سبزی و میوه‌هایی همچون کاهو و مرکبات و کمتر از آب استفاده شود.

در مزاج گرم و خشک عطش ناشی از خشکی بدن می‌تواند آزاردهنده باشد، لذا استفاده از عرقیات خنک مانند کاسنی و شاتره در حد یک لیوان یا مصرف خاکشیر و مواد ترش نظیر آبلیمو و آب‌آلبالو و همچنین استفاده از یک قاشق چایخوری تخم خرفه در آب یا عرقیات هنگام سحر برای رفع عطش مفرط و کم‌آبی توصیه می‌شود.

انواع سبزی خوردن نظیر تره، ترخون، پیازچه و… به‌دلیل ترکیبات تندی که دارند، می‌توانند با افزایش حرارت بدن سبب تشنگی شوند. توصیه بر این است که سبزی‌خوردن را از وعده سحر حذف و کاهو و سالاد را جایگزین آن کنید. البته می‌توانید در فواصل افطار تا زمان خواب از انواع سبزی خوردن و منافع سرشار آن بهره‌مند شوید.

افرادی که معده و مزاج گرم دارند بهتر است روزه را با شربت سکنجبین تهیه شده با آب معمولی و در حجم مناسب (در حد یک فنجان یا حداکثر نصف یک لیوان معمولی) باز کنند. این نوشیدنی مزاج متعادلی دارد و برای کاهش عطش و آماده کردن معده برای پذیرش غذای بعدی مناسب است.

برای افطار بهتر است از غذا‌های غلیظ یا غذا‌هایی که هضم سخت دارند پرهیز شود. مثلا باید از مصرف بعضی از انواع آش که دارای لعاب و مقدار زیادی حبوبات، روغن، پیاز و نعناداغ و سیرسرخ کرده هستند اجتناب یا در حجم خیلی کم از آن‌ها میل یا آن‌ها را به‌صورت سبک تهیه و مصرف کرد.

هنگام روزه‌داری بروز یبوست شایع است به همین علت برای رفع این مشکل بهتر است از تمام ملین‌ها، مسهل‌ها و مدر‌ها هنگام سحر اجتناب و هنگام افطار استفاده شود. البته مصرف ملین‌های ضعیف هنگام سحر مشکلی ایجاد نمی‌کند و می‌تواند برای جلوگیری از یبوست روزه‌دار مفید باشد.

راهکار طب سنتی برای رفع یبوست پرهیز از گرمی‌جات و موادغذایی شور و سرخ‌کرده و مصرف کاهو، خیار، آلو و انجیرخشک است. خیس کردن حدود پنج آلو بخارا همراه با دو عدد انجیرخشک در یک فنجان آب از شب قبل و خوردن آن هنگام سحر به‌دلیل مزاج متعادلی که دارد برای اکثر مزاج‌ها مناسب است.

به دلیل کاهش میزان رطوبت‌های مغز و قند خون ممکن است برخی دچار ضعف اعصاب و تندخویی شوند و افرادی که دچار ضعف اعصاب می‌شوند بهتر است بعد از افطار دمنوش سنبله‌طیب یا گل‌گاوزبان و در طول روز از بخور سرد با مخلوط گلاب با غلظت کم استفاده کنند.

از دیدگاه طب‌سنتی علت اصلی کند‌ذهنی رطوبت‌های مغزی است و، چون روزه این رطوبت‌ها را از بین می‌برد باعث تقویت حافظه می‌شود. البته برای دستیابی به این عملکرد باید تدابیر اصلاح تغذیه در ایام روزه‌داری رعایت شود تا مشکلاتی مانند اُفت قند یا کاهش فشار خون موجب نبود تمرکز و ضعف حافظه نشود.