از زمان کشف آن در سال ۲۰۱۷، شیء بین‌ستاره‌ای اوموآموآ برای طرفداران نجوم نقطه‌ جذاب و گاه وسواس بوده است. به عنوان اولین جسمی که از منظومه دیگری دیده‌ایم، طبیعتا با شکل لوله‌مانند عجیب و اندازه کوچکش بسیار مورد توجه قرار گرفته است. حتی در یک نقطه از مدار خود شتاب گرفت که به طور منظم در مورد دنباله‌دار‌ها اتفاق می‌افتد، اما اوموآموا دم معمولی گازی را نداشت که باعث شد برخی حتی پیشنهاد کنند که ممکن است یک کشتی بیگانه باشد.

فرضیه جدیدی که در ۲۲ مارس در مجله Nature منتشر شد، توضیح متفاوتی را برای مدار غیرعادی اوموآموآ ارائه می‌دهد. جنیفر برگنر و داریل سلیگمن دو اختر شناس می‌گویند این جرم نیم مایلی در نهایت فقط یک دنباله دار است، اما زمان آن در فضای بین ستاره‌ای شیمی آن را تغییر داده است. به جای اینکه آب باعث نیروی محرکه اضافی شود، اوموآموآ هیدروژن تقریبا نامرئی آزاد کرد.

برگنر، اختر شیمی‌دان دانشگاه کالیفرنیا و نویسنده اصلی مقاله، می‌گوید: «هیجان‌انگیز است که می‌توانیم رفتار عجیب «اوموآموآ» را بدون نیاز به متوسل شدن به هیچ گونه فیزیک عجیب و غریب توضیح دهیم».

کیتلین راسموسن، اختر زیست شناس دانشگاه واشنگتن، گفته است: «امیدواریم این کشف هر گونه ایده عجیب و غریب در مورد یک کاوشگر بیگانه بودن اوومواموا را برطرف کند».

دنباله‌دار‌ها تکه‌هایی از یخ و زباله‌های باقی‌مانده از فرآیند تشکیل سیاره هستند که در لبه منظومه شمسی ما کمین کرده‌اند. در مدار‌های بسیار طولانی و کشیده خود، گهگاه به سمت خورشید شیرجه می‌زنند؛ در آنجا اشعه‌های درخشان خورشید مقداری از یخ و غبار دنباله‌دار را تبخیر می‌کند تا کمای مبهم و دم‌های فراگیر را که می‌بینیم، ایجاد کند.

اوموآموآ ممکن است زندگی خود را به عنوان یک دنباله دار معمولی در اطراف ستاره دیگری غنی از یخ آب قبل از پرتاب شدن به فضای باز توسط هرج و مرج یک منظومه شمسی جوان آغاز کرده باشد. در سفر خود بین ستاره‌ها، برگنر و سلیگمن احتمال می‌دهند که اوومواموا با ذرات پرانرژی معروف به پرتو‌های کیهانی بمباران شده باشد. این ذرات پرانرژی پیوند‌های بین هیدروژن و اکسیژن مولکول‌های آب را شکستند و هیدروژن مولکولی (H۲) را در ساختار کریستالی یخ به دام انداختند.

هنگامی که «اوموآموا» در کنار خورشید چرخید، گرما کریستال‌های یخ خود را دوباره مرتب و هیدروژن مولکولی را آزاد کرد تا بین ستاره‌ای را به حرکت درآورد و باعث شتاب مشاهده شده آن شود، تقریبا مانند یک تقویت کننده موشک.

اوموآموآ زمانی که در سال ۲۰۱۷ از فاصله ۱۵ میلیون مایلی زمین عبور کرد، تنها برای مدت کوتاهی مرئی بود. اکنون در حاشیه پلوتو، حتی از دسترس بزرگ‌ترین تلسکوپ‌های ما نیز دورتر است. نکته‌ای که در اینجا وجود دارد، این است که ما هنوز هیچ دنباله دار منظومه شمسی به این کوچکی ندیده‌ایم. ستاره شناسان امیدوارند نسل بعدی تلسکوپ‌ها، از جمله تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا که اخیرا به فضا پرتاب شده است، اولین این اجرام را شناسایی کند.

اخترشناسان همچنین انتظار دارند در سال‌های آینده بسیاری از اجرام بین‌ستاره‌ای را ریشه‌کن کنند. آن‌ها دومین مورد را که به نام دنباله‌دار ۲I/Borisov شناخته می‌شود، در سال ۲۰۱۹ ثبت کردند. سلیگمن می‌گوید: «در هر لحظه تقریبا یک جرم مشابه در درون منظومه شمسی وجود دارد. هنگامی که رصدخانه روبین و نقشه بردار NEO را راه اندازی کنیم، چیز‌های بیشتری کشف خواهیم کرد».

ستاره شناسان از این اجرام بین ستاره‌ای به عنوان پنجره‌ای به منظومه‌های خورشیدی دیگر می‌نگرند: نزدیک‌ترین نگاهی که ما به بلوک‌های سازنده سیارات دیگر خواهیم داشت. برگنر می‌گوید: «هر شی با منشاء بین ستاره‌ای برای ما بسیار ارزشمند است، زیرا سرنخ‌هایی در مورد فرآیند‌هایی که فراتر از منظومه شمسی ما در حال انجام است به ارمغان می‌آورد».

منبع: popsci