متاستاز کبد چیست و در صورت ابتلا به آن چه باید کرد؟

متاستاز کبدی یا سرطان کبد ثانویه زمانی به وجود می‌آید که تومور سرطانی در بخش دیگری از بدن شروع به رشد کرده و به کبد رسیده باشد. در سرطان کبد اولیه منشاء اصلی سرطان، کبد است و بیشتر در افرادی که هپاتیت و یا سیروز کبدی دارند به وجود می‌آید.

یک متخصص سرطان گفت: کبد تنها عضوی است که قادر به بازسازی خود است. کبد دارای دو لوب است. سرطان‌هایی که کبد را درگیر می‌کنند، عموما متاستاتیک هستند و نوع درمان آن‌ها با سرطان اولیه کبد متفاوت است.

او گفت: سرطان‌های متاستاتیک از طریق یک عضو به عضو دیگری مهاجرت کرده‌اند که کبد شایع‌ترین آن ها است؛ چرا که تصفیه خون بدن را بر عهده دارد و در راس کارهایش تصفیه خون یا متابولیزه کردن تمام مواد غذایی قادر به جذب در بدن است. به طور مثال اگر رود‌ه‌ها دچار سرطان شوند، اولین قسمتی که ارتباط مستقیم با ورید باب دارد کبد است. در انواع سرطان‌ها یکی از شایع‌ترین قسمتی‌هایی که متاستاز می‌دهد کبد است.

این متخصص ادامه داد: درمان این نوع سرطان‌ها با سرطان اولیه کبد، کاملا متفاوت است و درمان سرطانی که متاستاز می‌دهد با درمان بیماری اولیه مشابه است؛ زیرا جنس سلول از بیماری اولیه است. یعنی اگر به‌طور مثال سرطان ریه متاستاز به کبد بدهد پزشک درمان سرطان ریه را انجام می‌دهد. سرطان به حسب جنس اولیه کاملا پیش آگهی و درمان متفاوتی دارد.

علائم متاستاز کبد

متاستاز کبد شامل علائمی است که در صورت بروز هر یک از آنان بهتر است به پزشک مراجعه شود. این علائم عبارتند از:
۱. کاهش اشتها
۲. کاهش وزن
۳. ادرار سیاه رنگ
۴. تورم شکم یا نفخ
۵. یرقان، زردی پوست یا بخش سفیدی چشم
۶. درد در شانه راست
۷. درد در قسمت بالای سمت راست شکم
۸. تهوع
۹. استفراغ
۱۰. گیجی
۱۱. عرق و تب
۱۲. بزرگی کبد (زمانی که کبد بزرگ می‌شود، می‌توان بخش سفتی را در سمت راست شکم زیر قفسه سینه احساس کرد.)

همچنین علائمی وجود دارند که نشان دهنده مشکلی جدی هستند. این علائم عبارتند از:

۱. استفراغ مداوم (بیش از دو دفعه در یک روز)
۲. خون در استفراغ
۳. کاهش وزن بدون علت
۴. حرکات روده کور
۵. مشکل در بلع
۶. تورم در پا‌ها یا شکم
۷. یرقان یا زرد شدن پوست

تشخیص و نحوه درمان

سرطان می‌تواند در هر بخشی از بدن وجود داشته باشد که پس از گسترش سلول‌های سرطانی، متاستاز به وجود بیاید؛ اما سرطان‌هایی که بیشتر احتمال بروز متاستاز را دارند سرطان‌های سینه، کولون، رکتوم، روده، کلیه، مری، ریه، پوست، تخمدان‌ها، رحم، پانکراس و معده هستند. نکته حائز اهمیت در زمینه بروز متاستاز این است که چنانچه سرطان اولیه از بین برود، متاستاز کبد می‌تواند سال‌ها بعد رخ بدهد. بنابر این لازم است چکاپ به‌صورت منظم انجام شود.

برای تشخیص متاستاز کبد باید چند مرحله طی شوند که از جمله این مراحل می‌توان به آزمایش‌های خون مربوط به کبد، سی‌تی اسکن شکم، ام‌آر‌آی، آنژیوگرام و لاپاراسکوپی اشاره کرد.

در صورت تایید متاستاز کبد نحوه درمان با توجه به تشخیص پزشک انتخاب خواهد شد. همچنین نباید فراموش کرد که نکته مهم در روند درمان این بیماری حفظ روحیه بیمار و اطرافیان است؛ چرا که انگیزه برای شکست در این قبیل از بیماری‌ها جزء مهمترین ارکان در روند درمان به‌شمار می‌رود.

اخیراً نیز گروهی از محققان با همکاری پژوهشگر ایرانی یک واکسن نانودیسک برای مقابله با سلول‌های بنیادی سرطانی ابداع کرده اند که با متاستاز و عود کردن بیماری مقابله می‌کند.