شرکت نفت برای مدیریت سوخت در جنوب استان کرمان به ویژه در شهرستان‌های جنوبی طرح کدئینگ را از ۳۱ مرداد ماه در شهر‌های جنوب (کهنوج، جیرفت، عنبرآباد، رودبار جنوب، فاریاب، منوجان، قلعه گنج، جازموریان و جنوب شرق (بم) ریگان اجرایی کرد.

این طرح از آنجایی کلید خورد که شهروندان رودباری با ارسال پیام‌های زیادی خواستار پیگیری مسدود شدن کارت‌های سوخت خود در پی قاچاق سوخت توسط سوختبران بودند که شرکت نفت از شهرستان رودبار جنوب این کار را آغاز کرد و کم کم در شهر‌های دیگر اجرایی شد.

در شهر‌های جنوبی استان کرمان (طرح کدینگ) یا محدودیت سوخت اجرایی شد تا در مصرف بنزین ساماندهی صورت بگیرد و از قاچاق سوخت نیز جلوگیری شود، اما با اجرای این طرح شهروندان در شهرستان‌های جنوب استان کرمان با مشکلاتی مواجه شدند و صف‌های بنزین چندکیلومتری را باید طی کنند تا بتوانند برای خودروهایشان سوخت تهیه کنند این موضوع موجب گلایه مندی آن‌ها شده است و از مسئولان درخواست رسیدگی دارند.

خبرنگار ما هم این موضوع را پیگیری کرد؛ اول به شهرستان رودبارجنوب رفتیم جایی که این طرح از آنجا کلید خورد.

سالاری معاونت برنامه ریزی فرمانداری رودبار جنوب گفت: براساس تصمیم ستاد سوخت به دلیل نارضایتی شدید مردمی در خصوص عرضه خارج از شبکه بنزین و صف‌های طولانی و بی نظمی در پمپ بنزین‌ها و اینکه روش‌های مختلف نظارت تاکنون مثمر ثمر نبوداست.

او افزود: شرکت نفت با رصد کارت‌های سوخت آن دسته از کارت‌هایی که در طول ماه تراکنش‌های نامتعارف داشته اند، اقدام به سوختن آن‌ها می‌کند.

سالاری می‌گوید: در رودبار محدودیت سوخت در نظر گرفته شده است، به این شکل با کارت خود خودرو ۳۰ لیتر بیشتر در شبانه روز امکان سوختگیری نیست و نازل به صورت خودکار بعد از ۳۰ لیتر سوختگیری قطع خواهد شد و در صورت اضطرار از کارت آزاد جایگاه ۲۰ لیتر می‌توان استفاده کرد که البته با رایزنی که توسط فرمانداران انجام شده است این میزان به ۴۰لیتر افزایش پیدا کرد.

معاونت برنامه ریزی فرمانداری رودبار جنوب گفت: در هر روز شما می‌توانید ۲بار به میزان ۶۰ لیتر در شهرستان‌های جنوبی استان کرمان سوخت گیری کنید و برای خروج از جنوب به طرف شهر‌های شمالی و... استان وارد هر شهر و جایگاه پمپ بنزین شدید محدودیت سوختگیری ندارید.

اجرایی شدن طرح کدینگ فقط در جنوب استان کرمان

او می‌گوید: به دنبال صف‌های طولانی بنزین و پیگیری مطالبات مردمی ما به اتفاق فرماندار رودبارجنوب طی بازدید‌های شبانه خود و مدیران شرکت نفت مشاهده شد، بعضی از جایگاه دارن متاسفانه از کارت سوختی که به میزان ۱۰هزار لیتر برای ۲۴ساعت شارژ می‌شد در همان ساعت اولیه نیمه شب تا ساعت ۶ صبح بیش از دو سوم سوخت را به فروش میرساندند و این امر در ساعت باقیمانده روز، برای مردم مشکلی مثل کارت محدودیت خورده، روبرو بودیم.

او ادامه داد: از این رو در این شهرستان محدودیت سوخت اعمال شد که با این اقدام دولت و شرکت نفت تا حدودی از قاچاق سوخت جلوگیری خواهد شد و رانندگان خودرو‌های فاقد کارت سوخت هم با مشکل کمتری روبرو خواهند بود.

صف‌های طولانی با اجرایی شدن طرح کدئینگ

فرماندار جیرفت در این باره گفت: این طرح در راستای مبارزه با قاچاق سوخت در دستور کار است.

احمد بلندنظر می‌گوید: شرکت نفت برای مدیریت مصرف سوخت در جنوب استان و شهر‌های جنوبی طرح کدینگ را طی اجرا کرده و این طرح در شهرستان جیرفت نیز به مرحله اجرا رسیده است.

او افزود: روال کار به این صورت کارت آزاد جایگاه سوخت برای خودرو ۲۰ لیتر و برای خودرو‌های شخصی کارت سوخت ۳۰ لیتر است که با پیگیری صورت گرفته به ۴۰لیتر افزایش پیدا کرده است.

فرماندار جیرفت گفت: هیچ کمبودی در تامین بنزین و افزایش قیمتی نداریم و در طول روز هر نفر می‌تواند دو نوبت و به میزان ۶۰ لیتر در شهر‌های جنوبی سوخت گیری کند و برای خروج از جنوب به طرف شهر‌های شمالی استان وارد هر شهر و جایگاه پمپ بنزین شدید محدودیت سوخت گیری ندارید.

اما صف‌های طولانی برای دریافت سوخت که موجب نارضایی مردم شده  پایش به خطبه‌های نماز جمعه ائمه جمعه جنوب کرمان هم کشیده شد.

حجت الاسلام و المسلمین عباس گروهی امام جمعه فاریاب در نماز جمعه دو هفته گذشته ضمن اشاره به برگزاری میز خدمت توسط شرکت نفت در نماز جمعه شهرستان فاریاب گفت: ما فکر کردیم مشکل مردم حل خواهد شد، اما مساله حل نشد، من تا هفته آینده به شرکت نفت مهلت می‌دهم اگر مساله جایگاه‌های سوخت شهرستان فاریاب به همین منوال که الان است باشد، آن موقع مجبورم خیلی از واقعیت‌ها را در خطبه‌ها بیان کنم خیلی از مسائل را می‌دانیم، ولی دوست نداریم آن‌ها را به خطبه‌ها بکشانیم.

او می گوید: از مسئولین شهرستان و استان می‌خواهیم ضمن حل کردن این مساله پاسخگو باشند آیا قانون ما پنج شهرستان جنوبی با قانون مملکت، دو تا است؟ چرا مردم پنج شهرستان جنوبی باید دو ساعت در صفوف بنزین معطل شوند و بعد بگویند ۳۰ لیتر بنزین بیشتر به تو نمی‌دهیم، چرا فقط در پنج شهرستان جنوبی، شاهد اینچنین اتفاقی هستیم ما نسبت به مشکلات مردم، بی خیال نیستیم.

حجت الاسلام حمید بامری در خطبه‌های نماز جمعه این هفته این شهرستان عنبرآباد گفت: خوب بود مسئولان قبل از اجرای این طرح اقناع سازی می‌کردند.

او می‌گوید: انتظار می‌رود مسئولان برای رفع مشکلاتی که در این زمینه برای مردم به وجود آمده است با تدبیر و مدیریت مناسب مشکلات را مرتفع کنند.

افزایش سهمیه سوخت جنوب کرمان به ۴۰ لیتر

علی رغم اجرای طرح کدینگ در پنج شهرستان جنوبی استان کرمان، اما هنوز مسائلی از جمله ایجاد صفوف طولانی جهت دریافت سوخت را در شهرستان‌های این منطقه وجود دارد که مدیر شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان در این باره گفته است در راستای حجم ترافیک و بهبودی شرایط، تصمیم گرفته ایم که تغییراتی را در میزان برداشت سهمیه‌ها اعمال کنیم و میزان برداشتی که سی لیتر بوده است را به چهل لیتر برسانیم.

مدیر شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان با اشاره به ایجاد صف‌های طولانی در برخی از شهرستان‌های جنوبی کرمان برای دریافت سوخت گفت: در راستای حجم ترافیک و بهبودی شرایط، تصمیم گرفته‌ایم میزان برداشت را به چهل لیتر برسانیم.

سید باقر نورالدینی گفت: در راستای مدیریت برداشت سوخت بنزین در جنوب و جنوب شرق استان، تصمیماتی را در سطح استان و شهرستان و تصمیماتی در سطح کمیسیون‌ها و کارگروه‌های مرتبط با سوخت اتخاذ شد.

مدیر شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان ادامه داد: برخی از جایگاه‌های ما به محض آنکه سوخت تخلیه می‌شد، بسیار سریع سوختشان برداشته می‌شد و مدت زمانی متوقف می‌شدند.

او می‌گوید: بنابراین تصمیم بر این شد که سهمیه برداشت را به نحوی تنظیم کنیم تا سوخت رسانی تداوم و برداشت با ارسال سوخت همخوانی داشته باشد تا بتوانیم سوخت رسانی خوبی را به هموطنان خود داشته باشیم و در بخش‌هایی از عرضه خارج از شبکه جلوگیری کنیم.

او افزود: در این راستا اقداماتی صورت گرفت و به منظور توزیع مناسب و جلوگیری از عرضه خارج از شبکه، تدابیری اتخاذ و جدول منطقه‌ای طرح ریزی شد.

نورالدینی تصریح کرد: شاید بعضا با توجه به مراجعات مکرر، برخی از جایگاه شلوغ باشند، اما بر اساس رصد و بازدیدی که از حوزه جایگاه‌ها داشته ایم، گاهی اوقات، جایگاه‌ها با ازدحام مواجه می‌شوند که آن هم گسترده نیست.

مدیر شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان گفت: در راستای حجم ترافیک و بهبودی شرایط، تصمیم گرفته ایم که تغییراتی را در میزان برداشت سهمیه‌ها اعمال کنیم و میزان برداشتی که سی لیتر بوده است را به چهل لیتر برسانیم

مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی کرمان گفت: با توجه به شرایط مصرف و تولید بنزین برای جلوگیری از عرضه خارج از شبکه، طرح کدینگ یا جدول منطقه‌ای در جنوب استان کرمان اجرایی شد.

او افزود: فرمانداران ۷ شهرستان جنوبی استان کرمان، سهمیه ۲۰ لیتری کارت آزاد جایگاه‌های سوخت را ناکافی می‌دانند، از این رو افزایش سهمیه ۲۰ لیتری جایگاه‌های عرضه سوخت جنوب کرمان به ۴۰لیتر رسید.

او گفت: تشکیل صف نفت گاز به واسطه تامین نفت گاز ناوگان سنگین باری درون شهری جنوب استان کرمان می‌باشد که بایستی شهرداری‌های جنوب استان کرمان برای اجرای دقیق و قانونمند سامانه سیپاد (پروژه سیپاد، پروژه‌ای ملی است.

اوگفت:سیپاد با هدف تخصیص سوخت به ناوگان دیزل بر مبنای پیمایش، هوشمند سازی ناوگان درون شهری، جلوگیری از هدر رفت و عرضه خارج از شبکه سوخت دیزل در کشور و رعایت عدالت در حوزه تخصیص سوخت به ناوگان دیزلی در دست اجرا قرار گرفته است.

نورالدینی به تامین بخشی از سوخت جنوب استان کرمان از استان هرمزگان اشاره کرد و بیان داشت: با هماهنگی بیشتر زمینه تامین به موقع سوخت از استان هرمزگان نیز فراهم شده است تا بنزین مورد نیاز جایگاه‌های عرضه به موقع حمل و توزیع شود.

سود‌های کلان سوخت درجیب قاچاقچیان

آیا ایجاد اشتغال ناپایدار برای جوانان فاقد شغل درجنوب کرمان نتیجه طرح کدینگ بوده است؟

قاچاق سوخت هر چند از معضلات مهم کنونی محسوب می‌شود، اما سبب ایجاد اشتغال برای شمار زیادی از روستاییان وجوانان فاقد شغل درجنوب کرمان و سرازیر شدن سود کلان در جیب عده‌ای قاچاقچی عمده و سودجویان داخلی و خارجی شده است.

به گفته برخی از مردم جنوب کرمان هرگاه از موادسوختی جلوگیری می‌شود ناامنی‌ها از جمله سرقت و راهزنی افزایش می‌یابد، زیرا بخش زیادی از افراد بیکار که مشغول جابجایی سوخت هستند برای تامین معاش خانواده با مشکل رو به رو شده و چاره‌ای جز سرقت و راهزنی و زور گیری ندارند.

یونس یکی از جوانانی است که در صف بنزین با اوگفتگو می‌کنم می‌گوید: اگر در شهرما کارخانه و واحد‌های تولیدی بزرگ و مشاغل خرد خانگی توسعه یابد ضمن کاهش بیکاری از قاچاق کالا و سوخت نیز کاسته می‌شود.

اما برخی از مردم این استان نیز می‌گویند افرادی که به سود و درآمد زیاد حاصل از قاچاق سوخت عادت کرده اند هر چند با زحمت زیاد انجام می‌شود، اما اگر شغلی هم برای آنان تامین شود بعید است دست از این کار بردارند، زیرا کارگری و کارمندی حداکثر ماهیانه دو تا سه میلیون تومان در آمد داشته باشد، اما با قاچاق سوخت این میزان در آمد در ۲ یا سه روز بدست می‌آید.

در این میان کسی بجز برخی مسئولان دستگاه‌های دست اندرکار به فکر هدر رفتن سرمایه ملی نیست، برای افرادی که تنها به منافع شخصی خویش می‌اندیشند (تفاوتی نمی‌کند کارمند یا فرد بیکار و قاچاقچی) سرمایه ملی معنایی ندارد.

یکی از افراد فعال در قاچاق سوخت می‌گوید: شکم گرسنه زن و فرزندانمان سرمایه ملی و دین و مذهب نمی‌شناسد، فرموده پیامبر گرامی اسلام (ص) است که وقتی فقر از یک در وارد شود دین و ایمان از در دیگر خارج می‌شود.

اوکه خود را «ع. ب» معرفی کرد، افزود: خشکسالی و فقر دامنگیر مردم ما در این استان شده است و اگر همین مبادلات و معاملات هم نباشد باید از گرسنگی به دزدی و راهزنی روی بیاوریم.

نیاز کشور‌های همسایه به مواد سوختی سبب تفاوت فاحش قیمت در دو سوی مرز‌ها شده است بطوریکه به گفته برخی شهروندان یک گالن ۲۰ لیتری بنزین درمرز پاکستان بین ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تومان خرید و فروش می‌شود، همین نیاز کشور‌های همسایه، قاچاق سوخت را در جنوب استان کرمان وسیستان وبلوچستان رونق داده و هر روز میلیون‌ها لیتر سوخت از طریق مرز‌های این استان قاچاق و سرمایه ملی در جیب سودجویان و قاچاقچیان سرازیر می‌شود.

این در حالی است که سوخت از جنوب استان کرمان به سیستان وبلوچستان منتقل و راهی مرز‌ها می‌شود و سود آن در جیب قاچاقچیان و دود آن به چشم مردم این استان می‌رود.

صف‌های طولانی مقابل پمپ بنزین‌ها در شهرستان‌های جنوبی سبب نارضایتی مردم روزانه برای دریافت چند لیتر بنزین باید ساعت‌ها در صف منتظر بمانند اکنون با اجرای طرح کدینگ چند برابر شده است.

از طرفی بازار فروش بنزین آزاد، بازاری که هیچ قیمت ثابتی برای آن وجود ندارد و هر فروشنده، بنزین را به هر بهایی که بخواهد می‌فروشد، در کنار جایگاه‌های سوخت داغ بود مثلا یک بطری یک ونیم لیتری از ۱۵تا۲۵هزار تومان به فروش می‌رسد.

احمد یکی دیگر از جوانانی است که سوخت را برای سوخت بران جمع آوری می‌کند ماجرا را اینطور به ما می‌گوید: شمار زیادی از قاچاقچیان و سودجویان، تشکیل دهندگان و عاملان اصلی صف‌های طولانی در مقابل جایگاه‌های سوخت هستند، زیرا با پرداخت پول و استفاده از کارت‌های جایگاه مقادیر زیادی بنزین را از پمپ‌های بنزین تحویل گرفته و به عوامل دیگر می‌فروشند.

او افزود: ما کارت جایگاه را که لیتری۳هزارتومان هست لیتری ۵هزار تومان از جایگاه خربداری می‌کنیم لیتری ۱۰هزار تومان به سوخت بران می‌فروشیم.

اوادامه داد: ما این کار روبه عنوان شغل انتخاب کردیم از صبح زود درصف هستیم تا ظهر یک باک وبعداز ظهر هم یک باک سوخت جمع آوری می‌کنیم وشب‌ها تحویل سوخت بران می‌دهیم.

او می‌گوید: از طریق جمع آوری سوخت برای سوختبران چند برابر پول کارگری که مثلا روزی ۱۵۰تا ۲۰۰تومان هست بدست می‌آوریم.

او می‌گوید: حضور تعداد زیادی خریدار بنزین آزاد در کنار جایگاه‌های سوخت خود عاملی است که هر فردی را برای فروش سهمیه بنزین خود وسوسه می‌کند.

او ادامه داد: قاچاقچیان سوخت با برداشتن صندلی عقب ماشین‌های سواری و قرار دادن مشک‌های بزرگ پلاستیکی در قسمت صندلی عقب ماشین اقدام به قاچاق سوخت می‌کنند.

احمد گفت: بعنوان یک بمب متحرک به دل جاده‌ها می‌زنند چه جوانانی که در راه قاچاق سوخت خاکستر شدند.

چاکری یکی از جوانان بلوچ که از سیستان وبلوچستان به جنوب کرمان آمده وسخت بری می‌کند می‌گوید : خوب شد این طرح اجرا شد چرا که سبب شده قیمت سوخت بالا برود و جایگاه داران کارت‌ها رو راحت در اختیار ما می‌گذارند و ما کارت‌های جایگاه رو اجاره می‌کنیم و هر لیتر ۵هزار تومان به جایگاه می‌دهیم و در سیستان وبلوچستان به چند برابر این به فروش می‌رسانیم.

او می‌گوید: صف‌های طولانی نصف آن مردم عادی هستند بقیه کسانی هستند که در کار سوخت هستند.

او افزود: بالا رفتن قیمت بنزین در مرز سبب شده خیلی از جوانان وسوسه شوند به کار سوخت بری‌روی آورده اند.

و اما امروز.....

مدیر شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان گفت:از امروزعرضه بنزین در شرق و جنوب کرمان بدون محدودیت خواهد بود.

محمدباقر نورالدینی گفت: بنا به درخواست فرمانداران جنوب و شرق کرمان و نیز با تصمیم شورای تامین استان، فعلا اجرای طرح موسوم به جدول منطقه‌ای که به منظور محدودیت عرضه روزانه بنزین از تابستان امسال در این مناطق اجرایی شده بود، متوقف شد.