تغییرات در کنکور سراسری، همواره موافقان و مخالفانی داشته و کنکور ۱۴۰۲ نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. در حالی که برخی از گروه‌های دانش آموزی و صاحبنظران حوزه آموزش معتقد هستند که هنوز امکان تهیه کامل سوابق تحصیلی برای تمامی داوطلبان کنکور وجود ندارد.

بیست و پنجم تیرماه سال جاری، ماده واحده "تکمیل و اصلاح موادی از سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی(پس از پایان متوسطه) " مصوب ۱۵ تیرماه ۱۴۰۰ که در جلسات ۸۵۵ و ۸۶۳ مورخ پنجم بهمن ماه ۱۴۰۰ و هفدهم خردادماه ۱۴۰۱ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده بود از سوی سیدابراهیم رئیسی، رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی جهت اجرا، ابلاغ شد.

بر این اساس، ارزیابی میزان دانش، توانایی و پیشرفت تحصیلی متقاضیان از طریق «نمره ¬کل سابقه تحصیلی» و «نمره ¬کل آزمون اختصاصی» انجام می¬‌شود. آزمون اختصاصی، آزمون سراسری از میان دروس تخصصی رشته های تحصیلی در سه سال آخر دوره دوم متوسطه در هر یک از گروه‌¬های آزمایشی است که براساس کتاب¬‌های درسی وزارت آموزش و پرورش، توسط سازمان برگزار می‌شود.

سابقه تحصیلی نیز به نمرات دروس عمومی و تخصصی دوره دوم متوسطه در نظام آموزشی ۳-۳-۶ و دیپلم و پیش دانشگاهی در نظام آموزشی قبلی هر رشته تحصیلی دوره متوسطه اطلاق می‌شود که امتحانات آن مطابق اصول سنجش و اندازه ¬گیری، به طور استاندارد و کیفی توسط وزارت آموزش و پرورش به صورت سراسری و نهایی در سنوات مختلف مطابق مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش برگزار شده باشد.

مروری بر سهم سابقه تحصیلی در هرسال

سهم نمره سابقه تحصیلی برای سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی در رشته‌های پرمتقاضی اینگونه است:

- سال تحصیلی ۱۴۰۲- ۱۴۰۳ : فقط پایه دوازدهم به میزان ۴۰ درصد با تاثیر قطعی

- سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ : فقط پایه دوازدهم به میزان ۵۰ درصد با تاثیر قطعی

- سال تحصیلی ۱۴۰۴ - ۱۴۰۵: فقط پایه یازدهم و دوازدهم به میزان ۶۰ درصد با تاثیر قطعی

- سال تحصیلی ۱۴۰۵ - ۱۴۰۶ و بعد از آن: پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به میزان ۶۰ درصد با تاثیر قطعی در نمره کل نهایی

بر این اساس، وزارت آموزش و پرورش موظف شده است نسبت به ایجاد سوابق تحصیلی دانش آموزان اقدام کند، به گونه‌ای که برای سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی از سال تحصیلی ۱۴۰۲- ۱۴۰۳ و به بعد، همه فارغ‌التحصیلان دارای سوابق تحصیلی باشند.

سهم سوابق تحصیلی برای هر گروه آموزشی چند درصد است؟

اما سهم سوابق تحصیلی برای هر گروه آموزشی چند درصد است و چگونه محاسبه می‌شود؟ ضرایب سوابق تحصیلی در گروه‌های آزمایشی، متغیر خواهد بود و داوطلبان باید توجه کنند، سهم نمره‌کل سابقه تحصیلی پایه‌ دوازدهم نظام ۳-۳-۶ در گروه‌های آزمایشی علوم‌انسانی، علوم‌تجربی و ریاضی‌-فیزیک به میزان ۴۰ درصد قطعی در آزمون سراسری ۱۴۰۲ است.

میزان تاثیر دیپلم نظام سالی‌واحدی/ترمی‌واحدی (دیپلم نظام قدیم) در گروه‌های آزمایشی علوم‌ریاضی، علوم‌تجربی و علوم‌انسانی سال ۱۴۰۲، ۳۰ درصد با تاثیر قطعی و میزان تاثیر سوابق تحصیلی پیش‌دانشگاهی نیز ۱۰ درصد قطعی است.

حداکثر سهم دروس عمومی و سهم دروس تخصصی در نمره کل سابقه تحصیلی برای رشته‌های علوم‌ریاضی، علوم‌تجربی و علوم‌انسانی، ۲۶ درصد عمومی ۱۴ درصد تخصصی در سال ۱۴۰۲؛ ۲۸ درصد عمومی و ۲۲ درصد تخصصی در سال ۱۴۰۳ و ۳۰ درصد عمومی و ۳۰ درصد تخصصی برای سال ۱۴۰۴ و پس از آن درنظر گرفته شده است.

سهم نمره‌کل سابقه تحصیلی پایه‌ دوازدهم نظام ۳-۳-۶ یا دیپلم و پیش‌دانشگاهی نظام سالی‌واحدی/ترمی‌واحدی در گروه‌های آزمایشی هنر و زبان‌خارجه به میزان ۲۶ درصد با تاثیر قطعی است که شامل دروس عمومی می‌شود. مابقی به سهم کل نمره آزمون اضافه می‌شود.

ملاک عمل سابقه تحصیلی، نمرات امتحان نهایی تا پایان خرداد ماه سال پذیرش دانشجو و آخرین فایل دریافتی از وزارت آموزش و پرورش تا تاریخ تعیین‌شده توسط سازمان سنجش‌ آموزش کشور است.

همه داوطلبان (اعم از دانش آموزان و فارغ التحصیلان شاخه‌های نظری، فنی و حرفه‌ای و کاردانش تمامی نظام‌های آموزش و پرورش) باید دارای دروس عمومی سابقه تحصیلی باشند و در صورت عدم وجود، باید برای تولید آن از طریق وزارت آموزش و پرورش اقدام کنند.

طبق بند ۲-۲ ماده ۲ مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، برای هر داوطلب یک نمره کل سابقه تحصیلی حاصل از میانگین وزنی نمرات تراز شده سابقه تحصیلی دروس عمومی و تخصصی وی با توجه به ضرایب سوابق تحصیلی مندرج در بند ۱ این اطلاعیه ساخته می‌شود.

هجدهم مهرماه سال جاری، مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی با صدور اطلاعیه‌ای، مهم‌ترین تغییرات سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی را اعلام کرد که بر اساس آن به مهمترین تغییرات کنکور از سال آینده اشاره شده است:

۱- پذیرش متقاضیان یک‌مرتبه در سال، بر اساس ترکیب نمرات سوابق تحصیلی و آزمون سراسری انجام خواهد شد؛ در این فرایند، سهم سابقه تحصیلی که تاکنون به‌صورت تأثیر مثبت بود، قطعی است.

۲- سابقه تحصیلی شامل نتایج امتحانات نهایی است که به‌صورت استاندارد و هماهنگ کشوری برگزار می‌شوند؛ سهم این نمرات برای پذیرش در سال تحصیلی آینده (۱۴۰۳-۱۴۰۲) ۴۰ درصد قطعی است.

۳-آزمون سراسری دومرتبه در سال برگزار خواهد شد و نتایج آن برای دو سال معتبر است (جزئیات برگزاری این آزمون توسط سازمان سنجش آموزش کشور اعلام می‌شود).

۴-دروس عمومی از آزمون سراسری حذف و سنجش آن‌ها صرفاً از طریق امتحانات نهایی خواهد بود. لازم به ذکر است نه‌تنها سهم این دروس در نمره کل کاهش نیافته، بلکه در برخی از گروه‌های آزمایشی افزایش داشته است.

۵-پذیرش در رشته محل‌هایی که پرمتقاضی نیستند، همچون گذشته بر اساس شیوه "صرفاً سوابق تحصیلی" خواهد بود.