استان خوزستان در طول دهه‌های گذشته همواره با مسئله آب شرب مواجه بوده است. مسئله‌ای که طی ۳ سال گذشته با خشکسالی حوزه آبریز کرخه به عنوان مهمترین منبع تامین آب شرب ۶۰ درصد از جمعیت استان خوزستان متمرکز در جنوب و جنوب غرب این استان تشدید شد.

میزان اهمیت تامین آب شرب در خوزستان به حدی بود که سال ۱۴۰۰ در تیرماه زمینه ایجاد یک بحران امنیتی برای این منطقه از کشور را فراهم کرد و دامنه این بحران به سراسر کشور کشیده شد.

بر این اساس در اولین سفر استانی رئیس جمهور به استان خوزستان، مسئله آب به عنوان یکی از مهمترین مسائل مردم خوزستان شناسایی و مقرر شد تا با برنامه‌ریزی دقیق به وسیله ساخت و تکمیل اَبرپروژه آبرسانی غدیر، زمینه حل پایدار مشکل آب آشامیدنی خوزستان مهیا شود.

روند زمانی ساخت اَبَرپروژه آبرسانی غدیر

پس از سفر رئیس جمهور، فرآیند طراحی و تکمیل اَبَرپروژه آبرسانی غدیر در دستور کار قرار گرفت و طی مدت زمان ۲ ماه زمینه اتمام طراحی پروژه فراهم شد. بر این اساس، به گواهی شرکت مشاور این طرح فرآنید ساخت طرح آبرسانی غدیر به ۳۶ ماه زمان نیاز داشت.

با هماهنگی ایجاد شده بین دولت و وزارت نیرو و همچنین بسیج امکانات و اعتبارات برای تکمیل هرچه سریع‌تر طرح آبرسانی غدیر، تکمیل ساخت پروژه طی مدت زمان ۱۰ ماه برنامه‌ریزی شد و در تاریخ ۳۱ مردادماه سال ۱۴۰۰، کمتر از یک سال پس از سفر رئیس‌جمهور به استان خوزستان شاهد اتمام فرآیند ساخت و شروع دوره بهره‌برداری آزمایشی هستیم.

اجزاء طرح آبرسانی غدیر

اَبَرپروژه آبرسانی غدیر، بزرگترین پروژه آبرسانی کشور است که زمینه انتقال آب شرب با ظرفیت ۱۲ هزار لیتر در ثانیه به خانه مردم را مهیا می‌کند. اعتبار تخصیص یافته به منظور تکمیل طرح آبرسانی غدیر طی سال جاری از محل اوراق اسناد خزانه معادل ۱۰۰۰ میلیارد تومان بوده است.

بر این اساس طرح آبرسانی غدیر، شامل ۷۸ کیلومتر خطوط انتقال و همچنین احداث ۲ ایستگاه پمپاژ W۲ و شهید چمران به همراه افزایش ظرفیت ایستگاه پمپاژ ام‌الدبس است. لازم به تاکید است، همه اجزاء به کار رفته در طرح آبرسانی غدیر با اتکا به توانمندی ساخت داخل به نتیجه رسیده است.

نتایج اجرای طرح آبرسانی غدیر

بهره‌برداری از طرح آبرسانی غدیر زمینه تامین آب شرب بهداشتی و پایدار برای ۲۶ شهر و ۱۶۰۸ روستای مرکزی، جنوبی و غرب استان خوزستان را فراهم می‌کند.

بر این مبنا، زمینه تامین آب ۴.۷ میلیون نفر از جمعیت شهری و روستایی این مناطق معادل ۵۲ درصد جمعیت استان خوزستان تا افق ۱۴۲۵ مهیا می‌شود. به معنای دیگر با افتتاح طرح آبرسانی غدیر، تامین آب شرب مناطق یاد شده تا ۲۵ سال آتی تضمین خواهد شد.

پروژه غدیر علاوه بر حل مسئله کمیت آب مورد نیاز خوزستان، در کیفیت تامین آب این مناطق نیز تاثیر به‌سزایی دارد. با توجه به اینکه منبع تامین آب در طرح میان مدت غدیر از رودخانه دز انجام می‌شود، مردم خوزستان صاحب یکی از بهترین آب‌های شرب خواهند شد.

در همین راستا به استناد بررسی محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر، براساس نمودار شولر تمامی متغیر‌های مورد بررسی آب دز در وضعیت خوب ارزیابی شدند و این محققان از آب سد دز به عنوان یکی از بهترین منابع آب شرب در دنیا نام بردند. بر این اساس شاخص کیفیت آب دز (EC) به عنوان منبع اصلی طرح غدیر معادل عدد ۵۵۰ است در حالیکه شاخص مذکور در گذشته از ۳۲۰۰ برای خوزستان فراتر می‌رفت. لازم به ذکر است، شاخص (EC) آب شرب تهران معادل ۶۰۰ محاسبه می‌شود.

با توجه به اینکه دریاچه سد دز در یک ساختگاه کارستی قرار گرفته و همچنین در بالا دست هیچ منبع آلوده کننده‌ای ندارد، لذا در مردم خوزستان پس از پایان پروژه غدیر صاحب یکی از باکیفیت‌ترین آب شرب دنیا خواهد شد.

لازم به تاکید است، طراحی اَبَرپروژه آبرسانی غدیر، تامین آب از سه منبع بزرگ، کارون، کرخه و دز در نظر گرفته شده که این مسئله علاوه بر ارتقای اطمینان‌پذیری تامین آب زمینه احیای رودخانه‌های مذکور به لحاظ شاخص‌های زیست‌محیطی را نیز فراهم خواهد کرد.

بسیاری از کارشناسان از مزایای طرح غدیر گفتند، بر این مبنا، سعید نیکی‌سخن، استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر ضمن اشاره به طرح غدیر گفت: «افق در نظر گرفته‌شده برای طرح اولیه غدیر سال ۱۴۲۵ بود که مشاوران طرح زمانی را برای اجرا در نظر گفتند که با موافقت وزیر روبرو نشد و درنهایت برنامه زمان‌بندی ۳۶ ماهه مطرح شد.»

نیکی سخن ضمن اشاره به بهره‌برداری کامل از این طرح گفت: پس از سفر رئیس جمهور با افزایش نوبت‌کاری‌ها زمان اجرا کوتاه‌تر شود که درنهایت حدود ۱۰ ماه موافقت شد که اکنون به بهره‌برداری رسید.»

محمد پورحمید، یک استاد دانشگاه از طرح غدیر به عنوان یکی از بزرگترین طرح‌های آبرسانی کشور نام برد و گفت: «تکمیل طرح غدیر سبب می‌شود تا آب مورد استفاده مردم خوزستان با رشد کمی و کیفی قابل توجه مواجه شده به طوری که این تغییر به طور ملموس حس شود.»

همچنین صابر سعادتی، کارشناس مدیریت منابع آب در تشریح جزئیات طرح غدیر گفت: «بسیاری از ایستگاه پمپاژ‌های طرح غدیر برای اولین بار در خاورمیانه ساخته شده و نمونه آن را به جز در معدود کشور‌های توسعه یافته در آمریکا در هیچ کجای دیگر نمی‌توان یافت.»

پروژه غدیر امروز با حضور رئیس جمهور افتتاح خواهد شد.

منبع : فارس

بیشتربخوانید

• ۱۸ نکته درباره فواید بیابان‌ها و گونه‌های جانوری و گیاهی آن