مسابقات سراسری قرآن کریم بسیج امسال در حالی بیستوهشتمین دوره خود را پشت سر گذاشت که این رقابتها مانند بسیاری از رویدادهای فرهنگی دیگر به دلیل شیوع ویروس کرونا دو سال برگزار نشد.
مسابقات امسال در سه مرحله شهرستانی، استانی و کشوری برگزار شد که در مرحله شهرستانی بیش از ۲۰ هزار نفر حضور یافتند که از این تعداد حدود ۲ هزار نفر به مرحله استانی راه یافتند. مرحله کشوری مسابقات هم در دو مرحله برگزار شد که در مرحله اول ۵۰۰ برگزیده مرحله استانی با هم رقابت کردند و از این تعداد ۲۰۰ نفر به مرحله نهایی مسابقات کشوری راه یافتند.
مرحله کشوری بیستوهشتمین دوره مسابقات سراسری قرآن بسیج درحالی برگزار شد که این رقابتها امسال با نوآوری جدیدی همراه بود رقابتهایی با عنوان مسابقات قرآن خانوادگی و مسابقات قرآن گروهی در کنار مسابقات انفرادی برگزار شد.
رشتههای مسابقات قرآن بسیج
این رقابتها در رشتههای حفظ آیات موضوعی عفاف و حجاب ویژه خواهران، مفاهیم سورههای حجرات، صف و محمد از تفسیر نور حجتالاسلام قرائتی، رشتههای حفظ ۳ جزء، ۵ جزء، ۱۰ جزء، ۱۵ جزء و حفظ کل قرآن کریم، ترتیلخوانی، قرائت تحقیق و قرائت تقلیدی ویژه برادران زیر ۱۵ سال برگزار شد.
خانواده رضایی اولین خانواده قهرمان قرآنی کشور
خانواده رضایی از استان مرکزی امسال و در اولین دوره برگزاری مسابقات خانوادگی قرآن بسیج موفق به کسب مقام نخست شدند که به منظور آشنایی بیشتر با این خانواده قرآنی دقایقی با خانم کرمی مادر خانواده به گفتگو نشستیم.
با توجه به برتری در اولین دوره مسابقات خانوادگی قرآن بفرمایید پیش از حضور در مسابقات در چه حوزه قرآنی فعالیت داشتید؟
به لطف خدا قرآن در خانه ما جاری است و همه اعضای خانواده به فعالیتهای قرآنی مشغول هستند، من در رشته حفظ قرآن فعالیت دارم و در مسابقات مختلف هم سابقه شرکت دارم. همسرم هم ترتیل میخواند و هم جزء سی قرآن را حفظ است. او هم سابقه شرکت در برخی مسابقات و آزمونها را دارد. پسر بزرگم محمدحسین هم حافظ ۱۰ جزء قرآن است و موفق به کسب مقامهای مختلفی در مسابقات شده، اما پسر کوچکم مهدی تازه کار را شروع کرده و در حال حفظ سورههای کوچک پایانی قرآن است. او امسال برای اولین بار شرکت در مسابقات قرآن را تجربه کرد.
تمرینات شیرین خانوادگی و آمادگی برای مسابقات
ما از زمان ثبتنام شروع به آمادهسازی خودمان برای شرکت در مسابقه کردیم و با برنامهریزی آماده بودیم که اواخر سال گذشته در مسابقات حضور پیدا کنیم، اما متأسفانه مسابقات طبق برنامهای که از قبل اعلام شده بود و قرار بود در بهمن و اسفند برگزار شود، برگزار نشد تا اینکه در خردادماه با ما تماس گرفته و اعلام شد که مسابقات به صورت مجازی و یک مرحله کشوری انجام میشود و خانوادههای برتر به مرحله حضوری راه پیدا میکنند. همسرم کتاب تفسیر نور سوره یوسف را تهیه کرده بودند و همچنین نسخه الکترونیکی تفسیر را در گوشی همراه داشتیم و هر دو مطالعه میکردیم هم هم که از قبل سوره نور را حفظ بودم به مرور آیات همراه ترجمه مشغول شدم. پسر بزرگم باید نامه ۳۱ نهجالبلاغه را ارائه میکرد. محمدحسین نامه را برای من و پدرش میخواند، اما هر بخش را با هم توضیح میدادیم بعد از چندین بار مطالعه نکات مهمتر را یادداشت برداری کرده و چندین خلاصه از نامه تهیه کرد تا جایی که مقالهای در حد ۵ دقیقه آماده ارائه کرد. مهدی پسر کوچکم هم باید ۵ سوره آخر قرآن را حفظ میکرد که با کمک من و برادرش سورهها را حفظ و هر روز مرور میکرد.
ایدهای نو که خانوادهها را جذب کرد
با مسابقات قرآن خانوادگی چگونه آشنا شدید؟
وقتی در فضای مجازی اطلاعیه مسابقات را دیدیم بخش خانوادگی رقابتها توجه ما را به خودش جلب کرد و به نظرمان ایده نو و جالبی بود که همه اعضای خانواده در کنار هم فعالیت قرآنی را به صورت مسابقه تجربه کنیم و نکته دیگر اینکه حفظ و تفسیر آیات قرآن همچنین بخشی از نهج البلاغه، فرصتی برای آشنایی بیشتر ما با قرآن و کلام امیرالمؤمنین علیهالسلام بود. همه این موارد و علاقه خانواده به قرآن سبب شد تا ضمن نامنویسی برای شرکت در مسابقات برنامهریزی خوبی هم برای کسب آمادگی جهت شرکت در مسابقات داشتیم، اینگونه ضمن تمرین به پرسش و پاسخ هم میپرداختیم تا اشکلات مشخص و رفع شود، البته بهرین راه تمرین حفظ قرآن همین پرسش و پاسخ و ارائه محفوظات است که خانواده ما در این راستا دقت لازم را داشتند و کوشا بودیم.
با قرآن مأنوس هستیم برکاتش را هم چشیدهایم
از خودتان و خانواده رضایی به عنوان خانواده برتر مسابقات سراسری قرآن و عترت بسیج بیشتر بگویید.
من مرضیه کرمی مادر خانواده به همراه همسرم جعفر رضایی، پسر بزرگم محمدحسین رضایی ۱۴ ساله و پسر کوچکم مهدی رضایی ۷ ساله از اراک در مسابقات بسیج بخش خانوادگی شرکت کردیم. همه اعضای خانواده ما با قرآن مأنوس هستیم و همین انس با قرآن سبب برکات زیادی برای ما شده که همین حضور در مسابقات بسیج و کسب مقام هم یکی از این برکات است. بچهها همراه ما در کنار درس به قرآن هم مشغول هستند و این اتفاق مبارک فضای خوبی در خانه رقم زده است.
نظرتان درباره بخش خانوادگی این دوره از مسابقات که برای نخستین بار شاهد برگزاری آن بودیم چیست؟
به نظرم ایده خوبی است که همه اعضای خانواده در کنار هم فعالیت قرآنی داشته باشند، زیرا شوق و هیجان خوبی در خانوادهها ایجاد میشود، مثلاً درباره خانواده خود ما بعد از اعلام راهیابی به مرحله نهایی و حضوری تقریباً هر روز هر یک از اعضای خانواده قسمتی که مربوط به خودش بود را در جمع خانواده ارائه میکرد و اینگونه خانواده گئده قرآنی کوچکی برپا میکند و فضایی شاد و مفرح در خانه شکل میگیرد.
برگزاری چنین رقابتهایی سبب تقویت وحدت در خانواده شده و این دورهمیها سبب رفع مشکلات و اختلافات و گرمتر شدن فضای خانه و خانواده میشود. قرآن سبب میشود که خانواده دور هم جمع شوند و اینگونه ضمن تمرین برای مسابقه دیگر موضوعات خانواده هم مطرح و برای آن هم برنامهریزی میکنند.
انتخاب سوره یوسف برای مسابقه خانوادگی اتفاق خوبی بود
به نظر شما، آیا جذابیت بخش خانوادگی در حدی بود که بتواند خانوادههایی از سراسر کشور را جذب مسابقات کند؟
بله، با توجه به اینکه مقدار محفوظات خیلی زیاد نبود کسانی که علاقهمند به حفظ و آشنا به روشهای حفظ بودند میتوانستند خود را در مدت کوتاهی برای مسابقه آماده کنند، از طرفی سوره مبارکه یوسف هم با توجه به داستانی بودن و آشنا بودن افراد با داستانهای آن برای مطالعه تفسیر انتخاب خوبی بود. آیتم دیگر مسابقه نهجالبلاغه است که مطالعه نهجالبلاغه هم برای نوجوانان جذاب و جالب بود، مخصوصاً نامه ۳۱ که بخشهایی از آن را بچهها در کتابهای درسی دیده بودند، برای بچههای کوچکتر هم طراحی مسابقات خوب بود تا بتوانند در کنار بزرگترها مسابقه را تجربه کنند، البته اطلاعرسانی مسابقات زیاد خوب نبود، زیرا قطعاً خانوادههای بسیار بیشتری در این رقابتها حضور پیدا میکردند. به نظر من اگر از رسانه ملی یا کانالهای مجازی که پربازدیدتر هستند تبلیغات انجام میشد، حتماً تعداد بیشتری تمایل به شرکت در مسابقات پیدا میکردند.
راه علاج همه دردهای جامعه در قرآن است
در حال حاضر خلاء مباحث قرآنی در بین خانوادهها وجود دارد؛ یعنی خانوادهها در مورد مباحث بسیار زیادی از مسائل اقتصادی تا اجتماعی و بهداشتی بحث، برنامهریزی و مشارکت میکنند، اما کمتر در مورد قرآن گفتگو و برنامهریزی دارند، نظر شما در این باره چیست؟
این اشکال به بخشهای زیادی از جامعه وارد است، به نظرم به خاطر این است که مسائل و مشکلات اقتصادی و اجتماعی را مردم با وجودشان لمس میکنند، اما در عین حال کار فرهنگی چندانی انجام نمیشود و قرآن کمتر وارد متن زندگی مردم شده است. از این رو متأسفانه قرآن دغدغه بعضی از مردم نیست و از آنجایی که این دریای بیکران رحمت به درستی به مردم معرفی نشده است، هنوز عدهای باور ندارند که این قرآن برنامه و روش درست زندگی است، البته باید کارهایی برای آشنا کردن عامه مردم با آیات قرآن و کاربرد آیات در زندگی انجام شود تا قرآن بخش مهمی از زندگی مردم شود، مثلاً کاری شبیه برگزاری همین مسابقات میتواند باعث وارد شدن بیشتر قرآن در زندگی روزمره مردم شود. اما آنچه مهم است این است که بدانیم علاج همه مشکلات جامعه و خانوادهها در قرآن است و اگر مردم و مسئولان به قرآن پناه ببرند، جامعه بدون مشکل و سعادتمند خواهد بود.
لزوم ایجاد فضای جذابتر برای کودکان در مسابقات قرآن خانوادگی
چه نقاط ضعف دیگری در این مسابقات مشاهده کردید که بهتر است رفع شود
همانطور که در پاسخ به سؤالات قبل هم اشاره کردم اگر نواقص برطرف شوند مسابقات میتواند با کیفیت و کمیت بالاتری برگزار شود. یکی از موضوعات مهم در این رقابتها اطلاعرسانی درست است. در این زمینه اطلاعرسانی گسترده قبل از برگزاری مسابقات و همچنین برنامهریزی دقیقتر در حین مسابقات ضروری است. توجه به اقتضائات برگزاری یک مسابقه خانوادگی مخصوصاً اجرای برنامههایی که در حوصله کودکان باشد میتواند باعث برگزاری پرشورتر مسابقات شود. مثلاً فضاسازی جذابتر در محیط مسابقه برای کودکان و توجه به روحیه آنها در مراسمهای افتتاحیه و اختتامیه و همینطور برنامههای جانبی از پیشنهادات بنده است.
بخش خانوادگی مسابقات سراسری قرآن کریم در رشته حفظ و تفسیر سوره مبارکه یوسف بر اساس تفسیر نور حجتالاسلام قرائتی برگزار شد. البته خردسالان حاضر در خانواده میتوانستند برخی از سورههای پایان قرآن را حفظ کنند و شرح دهند.
منبع : فارس