به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، محسن پاک آیین سفیر پیشین ایران در آذربایجان در تشریح اهمیت گسترش روابط با کشورهای قفقازجنوبی و همکاریهای منطقهای میگوید هدف نخستین نشست ۳+۳ همکاری به معنای تبدیل رقابت به همکاری است؛ به دلیل اینکه در فضای رقابتهای ناسالم و مناقشات منطقهای منافع اقتصادی کشورها تامین نمیشود و همه کشورها متضرر خواهند شد. اما در فضای همکاری و کاهش اختلافات و تاکید بر اشتراکات همه میتوانند امیدوار باشند که منافع خوبی کسب کنند.
نمایندگان ۵ کشور روسیه، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ایران و ترکیه در نشست بررسی مسائل قفقاز جنوبی در ترکیب "۳+۳" در مسکو، دورنمای همکاریها و مقابله با تهدیدات مشترک را بررسی کرده و از تمایل برای پیوستن گرجستان به جمع خود خبر دادند. شرکتکنندگان در نشست مسکو همچنین تصمیم گرفتند تا رایزنیهای مشترک در زمینه حل و فصل مشکلات در منطقه قفقاز جنوبی را حداقل دو بار در سال ادامه دهند.
پاک آیین گفت منطقه قفقاز منطقه پر تنشی است، از یک طرف مناقشه قره باغ را میان آذربایجان وذارمنستان داریم که یک اختلاف طولانی است که دوبار به منجر به جنگهای طولانی، کشتار مردم و تخریب اماکن مسکونی شده است. این مناقشه مسئله مهمی بوده که امنیت را در منطقه تضعیف کرده است.
این دیپلمات پیشین کشورمان میگوید از طرف دیگر ارمنستان و ترکیه از سال ۱۹۱۵ اختلاف دارند. در همین راستا ارمنستان ترکیه را متهم به نسل کشی ارمنیها میکند؛ که این موضوع هم سالهاست مطرح است در حالی که ترکیه در کنار آذربایجان قرار گرفته و در داستان قره باغ با ارمنستان در حال جنگ غیرمستقیم است.
سفیر سابق کشورمان در آذربایجان معتقد است در بخش مرز قفقاز جنوبی و شمالی درگیریها واختلافات روسیه وگرجستان وجود دارد که منجر به تصرف اوستیا توسط روسیه شده که منجر به قطع روابط این دو کشور شده است. در فضای تنش زای قفقاز اگر یک فرمت یا قالبی شکل بگیرد که این تنشها و رقابتهای ناسالم منجر به همکاری شود، خود به خود باعث می شود تامین منافع اقتصادی و امنیت در منطقه حاکم شود.
پاک آیین معتقد است سه کشور ایران، ترکیه و روسیه با سه کشور گرجستان، آذربایجان و ارمنستان درون قفقاز همکاریهایی را شکل دهند در که در حوزه اقتصادی که به نفع همه کشورها باشد، از جمله حوزههای ترانزیت که در حمل و نقل بسیار مهم است، انرژی در دریای خزر، گردشگری و کشاروزی، همچنین حوزه امنیت که شامل مبارزه با تروریسم و مواد مخدر بوده که اگر این قالب شکل بگیرد به نفع همه کشورهای منطقه خواهد بود.
به گفته پاکآیین همین اجلاس نشان داد که تا شکل گیری ۳+۳ فاصله داریم. گرجستان در این اجلاس به دلیل اختلافاتی که با روسیه دارد شرکت نکرد، پنج کشور دیگر هم صحبتهای کلی داشتند، اما برای رسیدن به نتیجه مطلوب هنوز فاصله داریم. نفس برگزاری این اجلاس هم اقدامی مهم و گامی به جلو بود و نباید انتظار داسته باشیم که میان کشورهایی که اختلافات دیرینه دارند به اصطلاح و یک شبِ در بازه زمانی کوتاه شاهد همگرایی و اتحاد باشیم.
او در پاسخ به این سوال که جمهوری اسلامی ایران میتواند چه نقشی در نشست ۳+۳ داشته باشد؟ گفت: مزیت مهمی که کشورمان دارد این است که با همه این کشورها رابطه سیاسی داشته و اختلافی هم با آنها ندارد. در تمام این پنج کشور حاضر در نشست سفارت داریم و آنها هم در کشور ما سفارت دارند و روابط رسمی وجود دارد. این وضعیت را بقیه کشورها ندارند.
او گفت به طور مثال ترکیه و ارمنستان اختلاف دارند. روسیه و گرجستان نیز روابط شان تیره شده است. آذربایجان و ارمنستان هم با هم جنگ دارند، بنابراین تنها کشوری که با تمامی این پنج کشور رابطه دوستانه و رسمی دارد و میتواند وساطت کند و برای کاهش اختلافات و تقویت اشتراکات و ایجاد و افزایش ثبات وامنیت در منطقه ایران است. کشورمان میتواند از این موقعیت خود استفاده کند، مواضع اصولی ایران هم این است که تمامی کشورهای آسیای مرکزی در چارچوب احترام به تمامی ارزی یکدیگر اختلافات خود را حل کنند و ایران مخالف تغییر مرزهای جغرافیایی و ژئوپلیتیک و به معنای تغییر منطقه حاکمیت هر کشور است.
پاک آیین میگوید ایران معتقد است تغییر مرزها منجر به ایجاد مناقشههای جدیدی میشود و تاثیر منفی بر امنیت منطقه میگذارد، همچنین همکاریهای اقتصادی ششش کشور را تحت الشعاع قرارمی دهد. ایران مواضع خود را در نشست قفقاز هم مطرح کرد که در عین استقبال از همکاریهای گسترده اقتصادی در حوزههای مختلف خواهان احترام به تمامیت ارضی کشورها شد و بده دنبال تغییر مرزهای جغراقیای منطقه نباشند و درمحیطی مسالمت آمیز اختلافات را کاهش دهند.
انتهای پیام/