به گزارش خبرنگار نبض بازار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، کلمه ی ارث در بحثهای حقوقی به این معنی است که کلیه اموال و داراییهای فرد فوت شده باید به صورت قهری به وراث وی برسد. تقسیم ارث متوفی از طریق وصیت نامه صورت می گیرد بنابراین تنظیم وصیت نامه و نوشتن آن اهمیت زیادی دارد. در این مطلب سعی داریم در مورد شرایط تقسیم ارث و تنظیم وصیت نامه با شما دوستان مطالبی را به اشتراک بگذاریم.
یکی از اقدامات مهم پس از مرگ فرد تقسیم اموال او بین وراث است که به این عمل تقسیم ارث یا تقسیم ترکه گفته می شود. تقسیم ارث قوانین و شرایط خاص خود را دارد اما در اولین قدم باید بدانید که بهتر است به دنبال گواهی انحصار وراثت باشید که این کار توسط وکیل انحصار وراثت صورت می گیرد.
مراحل تقسیم ارث
در قانون ارث برای اینکه با مراحل تقسیم ارث بیشتر آشنا شویم باید این را بدانیم که افراد با توجه به اینکه چه نسبتی با فرد فوت شده دارند، در سه طبقه قرار می گیرند .
۱. طبقه اول: پدر و مادر، فرزندان و فرزندان فرزندان
۲. طبقه دوم: اجداد، برادر و خواهر و فرزندان آنها
۳. طبقه سوم: برادران، خواهران و والدین و فرزندان آنها
نکته اول: در صورتی که طبقه اول در قید حیات باشند، طبقه دوم هیچ ارثی نمیبرند.
نکته دوم: در صورتی که طبقه دوم زنده باشند، طبقه سوم هیچ ارثی نمی برند.
اولین مرحله از مراحل تقسیم ارث این است که بدانیم تمامی اموالی که از متوفی بر جا میماند چه منقول و چه غیر منقول، میتواند با درخواست وراث متوفی مطالبه شود .
این اموال به صورت مشاع است و هر ورثه به صورت جداگانه میتواند سهم مربوط به خود را مشخص، مطالبه و دریافت کند . پس از اینکه از سوی وراث، درخواست دادرسی به دادگاه میرسد تا ارث تقسیم و دریافت شود، در ابتدا دادگاه توافق هایی را که بین ورثه صورت گرفته بررسی و پیگیری میکند .
اگر ورثه بین یکدیگر به توافق رسیده باشند و آن را به شکل مکتوب درآورده باشند، دادگاه در پایان، آن را به امضای کل ورثه می رساند .ولی اگر توافق بین وراث و بازماندگان همچنان صورت نگرفته باشد، دادگاه برای اینکه به این امور رسیدگی کند کارشناسی را مشخص می کند.
طبق ماده ۳۱۵ قانون مدنی، کارشناس، ارزش اموال متوفی چه قابل تقسیم و چه غیر قابل تقسیم را مشخص میکند که این ارزش گذاری بر اساس نرخ روز خواهد بود.
تقسیم ارث به روش قانونی
با توجه به ماده ۲۰ قانون آیین دادرسی و ماده ۲ قانون تصدیق انحصار وراثت مصوبه سال ۱۳۰۹ در صورتی که تقسیم ترکه صورت نگیرد، دادگاه صالحی که برای رسیدگی به تقسیم ارث مشخص می شود، دادگاه آخرین محل اقامت دائمی متوفی می باشد. اگر محل آخرین اقامت متوفی معلوم نباشد، دادگاه، آخرین مکان سکونت وی را در ایران در نظر میگیرد .
از نظر قانونی هیچ کدام از ورثه یا حتی خود مورث حق محروم کردن وراث دیگر را ندارد .
طبق ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی مدنی اگر یکی از ورثه حاضر نشدند در جلسات رسیدگی حضور پیدا کنند، دادگاه بدون حضور آنها میتواند رسیدگی را ادامه دهد و حکم غیابی صادر کند.
برای دانستن فرمول تقسیم ارث، طبق ماده ۸۶۲ قانون مدنی که در آن طبقات ارث مشخص شده، در صورت عدم وجود هر طبقه، ارث به طبقه بعدی میرسد. اگر هیچ یک از این سه طبقه وجود نداشته باشند، طبق ماده ۸۶۶ قانون مدنی این اموال به نفع دولت ضبط خواهد شد .
تقسیم ارث به صورت لفظی و شفاهی
طبق قوانین امور حسبی وصیت نامه به صورت کتبی باید نوشته شود و به صورت وصیت نامه رسمی سری و یا خود نوشت باید تنظیم گردد.
در برخی از موارد میبینیم که متوفی به صورت شفاهی و زبانی اقدام به وصیت و سفارش در اموالش نموده است. اکنون میخواهیم بدانیم آیا اصلا وصیت نامه لفظی و شفاهی در دادگاه اعتبار دارد یا خیر.
بعضی اوقات متوفی اقدام به وصیت نامه شفاهی میکند، ولی وراث دیگر به دلیل اینکه وصیت را نشنیده اند، آن را قبول نمی کنند و از انجام آن خودداری مینمایند .
در هر صورت باید بدانیم که وصیت لفظی و شفاهی هم یک واجب شرعی است و حتماً باید به آن عمل شود .این نکته را نیز باید یادآور شویم که متوفی فقط در یک سوم اموال خود حق وصیت دارد و الباقی باید با رضایت و اجازه سایر وراث باشد .
به موجب ماده ۲۹۴ قانون، اگر اشخاص وصیت شفاهی فرد متوفی را قبول داشته باشند و آن را صحیح بدانند وصیت شفاهی نیز صحیح میباشد. ولی اگر وراث، وصیت شفاهی متوفی را صحیح ندانند شخص ذینفع نمیتواند در دادگاه به این امر شهادت دهد و شهادت او مورد قبول واقع نمیشود .
روش های تنظیم وصیت نامه
درست است که تنظیم وصیت نامه امری اختیاری است و هیچ کس را نمیتوان وادار به این کار کرد؛ اما اگر شخصی اصرار بر نوشتن وصیت نامه داشت، باید قوانین آن را نیز رعایت کند.
در ماده ۲۴ قانون در سال ۱۳۱۷ طرز تنظیم وصیت نامه مطرح و در ماده اول این قانون سه روش برای تنظیم آن مشخص شده است. این سه مورد عبارتند از: روش رسمی، روش خود نوشت و روش سری.
وصیت نامه رسمی باید در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شود .
وصیت نامه خود نوشت وصیت نامه ای است که توسط خود فرد تهیه و تنظیم میگردد و اعتبار آن تنها وقتی است که به خط خود موصی باشد. همچنین تاریخ دقیق آن یعنی روز، ماه و سال به امضای خود شخص معین و مشخص باشد .
وصیت نامه سری اگر با دست خط خود شخص هم نباشد، مهم نیست. ولی حتماً باید به امضای او برسد و در دفتر اسناد به امانت گذاشته شود .
مراحل تنظیم وصیت نامه قانونی
وصیت نامه برای اینکه قابل اجرا باشد، باید قانونی باشد. برای تنظیم وصیت نامه قانونی، فرد متقاضی باید با مدارک، هویت خود را اثبات کرده و مدارکی دال بر مالکیت اموال خود ارائه دهد. همانطور که میدانیم طبق ماده ۸۴۳ قانون مدنی شرایط تقسیم ارث تا ثلث اموال قابل اجراست و در مورد بقیه اموال تنها با اجازه بقیه وراث، قانونگذار میتواند رای صادر کند .
در این مطلب سعی کردیم پرسش ها و چالش های شما درباره ی نحوه ی تقسیم ارث یا ترکه و تنظیم وصیت نامه را در قالب مطلبی کامل تهیه کنیم و نیازهای شما را در حد توان پاسخ دهیم. در این حوزه مطالب بیشتری از جمله تقسیم ارث بین دختر و پسر، تقسیم ارث مادر، انواع وصیت نامه و نحوه نوشتن آن وجود دارد که پیشنهاد می کنیم برای دسترسی به اطلاعات بیشتر در پلتفرم حقوقی ترازو اینجا کلیک کنید.
انتهای پیام/