به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، وقتی محمدشاه قاجار مُرد وضعیت ایران چگونه بود؟ مدعیان از هر گوشه‌ای سر برآورده بودند و ناامنی و هرج‌و‌مرج به قدری بود که اگر کسی می‌توانست ولیعهد قاجار را برای آغاز حکومت از تبریز تا تهران برساند فقط همان امیرکبیر بود.ولیعهد در تبریز بود و امیرکبیر پیشکار ولیعهد و امیرنظام آذربایجان.

وضعیت مالی مملکت چگونه بود؟ این‌طوری بود که ولیعهد پول کافی نداشت تا به تهران سفر کند! امیرکبیر با ضمانت شخصی از تعدادی از تجار تبریز پول قرض کرد و به همراه ناصرالدین قاجار عازم تهران شد.

قدرت امیرکبیر در دربار قاجار چقدر بود؟ با وجود انبوهی از فلان‌الدوله‌ها و فلان‌السطنه‌ها که همگی با هم فامیل بودند و فرزندان و نوادگان شاهان پیشین قاجار، قدرت و اختیار امیرکبیر اگر کم نبود قطعاً زیاد هم نبود. با همین وضعیت امیرکبیر مملکتی از نو ساخت و نظمی برقرار کرد که میان مردم به «نظم میرزا تقی خانی» مشهور شد.

عکسی از یک اداره پست در زمان قاجار- تأسیس چاپارخانه و اداره پست مدرن برای ارسال مرسولات پستی در ایران یادگار امیرکبیر است

غیرت روی کالای ایرانی

فهرست اقدامات امیرکبیر بسیار بلندبالاست و از برانداختن رشوه‌خواری و شرارت و یاغی‌گری شروع می‌شود تا قطع حقوق و مزایای اعیان و درباریان و ساخت بیمارستان و ایجاد چاپارخانه برای انتقال مرسولات پستی و تأسیس دارالفنون و بهبود وضعیت کشاورزی و آبیاری و تأسیس کارخانه‌های شکرسازی و پارچه‌بافی و کاغذسازی و چدن‌ریزی. امیرکبیر غیرتش روی کالای ایرانی به حدی بود که با تکیه بر هنر صنعتگران اصفهانی نخستین کارگاه سماورسازی ایران را تاسیس کرد تا از روسیه تزاری سماور برای ایرانی‌ها وارد نشود.

در روزگاری که سماور کالایی لوکس و وارداتی بود امیرکبیر صنعتگران ایرانی را تشویق و حمایت کرد تا کارگاه سماورسازی تأسیس کنند

امیرکبیر ارتشی مهیا کرد با ۱۴۰ هزار سرباز که تجهیزاتشان را در قورخانه تهران می‌ساختند و لباس‌شان را در کارخانه‌های پارچه بافی ایران می‌دوختند. تعدادی قورخانه یا همان اسلحه‌سازی و کارگاه‌های تولید مهمات و باروت و همچنین کارگاه‌های توپ‌ریزی نیز در آذربایجان، اصفهان، فارس و خراسان تأسیس کرد تا ارتش ایران به تجهیزات کشور‌های دیگر وابسته نباشد. نظم و انضباط حکومتی هم برقرار بود؛ قورخانه تهران باید ماهی یک هزار قبضه تفنگ تحویل می‌داد و قورخانه اصفهان ماهی ۳۰۰ قبضه.

عکسی از قورخانه تهران که محل ساخت تجهیزات نظامی ارتش بود

بیشتر بخوانید

• ماجرای تدفین امیرکبیر در کربلا +عکس

رونق تولید در ۱۷۰ سال پیش!

امیرکبیر فکرش را به‌کار‌انداخت و از اختیاراتش استفاده کرد و به صنایع ایران رونقی تازه داد. قوانینی برای تشویق صنعتگری تدوین کرد تا چرخ کارخانه‌ها و چرخ زندگی مردم بچرخد. در مقام یک سیاستمدار حدود ۱۷۰ سال پیش رونق تولید را هم به مرحله اجرا رساند. قانونی گذاشت تا هرکسی معدنی بیابد و استخراج کند تا ۵ سال از مالیات معاف باشد و هرکسی صنعت تازه‌ای ابداع کند تا ۵ سال انحصارش را در اختیار داشته باشد.

پارچه فروشان بازار تهران- پارچه‌بافی در ایران در دوره امیرکبیر رونق گرفت

تا آن موقع وضعیت اقتصاد ایران به‌گونه‌ای بود که از ایرانی‌ها در مقابل کالا جز طلا نمی‌گرفتند. اما امیرکبیر خروج طلا از ایران را ممنوع کرد و به جایش آهن و مس که از معادن تازه‌تأسیس قراچه‌داغ و نائیج و ماسوله استخراج می‌شد کالای پرطرفدار ایران شده بود برای خارجی‌ها. در مقام یک سیاستمدار به سلامت و بهداشت و درمان ایرانی‌ها نیز رسیدگی کرد تا بیماری‌ها دست از سر مردم بردارند. یک نمونه این‌که مایه‌کوبی آبله را اجباری کرد و پس از آن هرکسی از آبله می‌مرد بستگانش ۵ تومان جریمه می‌شدند. چنین آدمی سیاست خارجی‌اش هم معلوم بود؛ نگاهش به داخل بود و به هیچ قدرتی باج نمی‌داد. قضاوت مردم که روشن است، اما تاریخ درباره خصوصیات اخلاقی امیرکبیر می‌گوید فعال و پرکار و عدالتخواه و حامی مردم بود.

لباس ارتش و پلیس دوره قاجار به دستور امیرکبیر با پارچه ایرانی دوخته می‌شد

امروز در تاریخ مناسبت‌های دیگری هم هست

امروز ۲۸ مهر مصادف با ۱۹ اکتبر میلادی و ۲ ربیع‌الاول هجری قمری در تقویم تاریخ، مناسبت‌های دیگری هم دارد.

ـ درگذشت «ابن اثیر» مورخ و ادیب مسلمان در سال ۶۳۰ قمری
ـ رحلت عالم بزرگوار «سید محمد باقر شفتی» مشهور به «حجت الاسلام» در سال ۱۲۶۰ قمری
ـ درگذشت «جاناتان سوئیفت» نویسنده مشهور انگلیسی در سال ۱۷۴۵ میلادی
ـ استقلال کشور کلمبیا از استعمار اسپانیا در سال ۱۸۱۹ میلادی
ـ زادروز «ستارخان» مشروطه‌خواه ملقب به سردار ملی در سال ۱۲۴۵ شمسی
ـ برپایی کنفرانس بین‌المللی حمایت از انتفاضه فلسطین در تهران در سال ۱۳۷۰ شمسی

منبع:فارس

انتهای پیام/