به گزارشحوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمتهایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم میپرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم میپردازیم.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
وَ لَا یَأْتَلِ أُولُو الْفَضْلِ مِنْکُمْ وَالسَّعَةِ أَنْ یُؤْتُوا أُولِی الْقُرْبَىٰ وَالْمَسَاکِینَ وَالْمُهَاجِرِینَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ ۖ وَلْیَعْفُوا وَلْیَصْفَحُوا ۗ أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَکُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ
و نباید صاحبان ثروت و نعمت از شما درباره خویشاوندان خود و در حق مسکینان و مهاجران راه خدا از بخشش و انفاق کوتاهی کنند، باید مؤمنان عفو و صفح پیشه کنند و از بدیها درگذرند، آیا دوست نمیدارید که خدا هم در حق شما مغفرت (و احسان) فرماید؟ و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.
فایل صوتی تلاوت آیه ۲۲ سوره نور
امام صادق (ع) فرمودند: «عفو در هنگام قدرت از سنّتهای پیامبران و پرهیزگاران میباشد، حقیقت عفو آن است که از رفیقت درگذری و چیزی را ظاهر نکنی، و سخن ناروای او را فراموش نمایی و از اصل قضیّه در باطن خود چیزی نگه نداری و بر احسان خود به آن بیفزایی.
کسی به این مقام نخواهد رسید مگر اینکه خداوند از او در گذشته باشد و گناهان گذشته و آینده او را مورد رحمت قرار داده باشد و او را به کرامت خود زینت بخشد، از انوار خود بر او بپوشاند. عفو و غفران دو صفت از صفات خداوند هستند، که آنها را در میان بندگان خود به ودیعت نهاده است تا مردم به اخلاق خداوند متخلّق گردند و خداوند فرموده است:«وَ لْیَعْفُوا وَ لْیَصْفَحُوا أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللهُ لَکُمْ وَ اللهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ».
کلمهی «یَأْتَلِ» از ریشه «الو» به معنای کوتاهی کردن و یا از «الی» به معنای سوگند یاد کردن است، همانند «ایلاء» در مباحث فقهی.
بیشتر بخوانید
«عفو» به معنای بخشیدن است و «صَفح» به معنای نادیده گرفتن که مرحله بالاتر از عفو است. بعضی گفته اند که «صفح» آن عفوی است که در آن ملامت نباشد.
در آیات قبل از کسانی که تهمت میزنند به شدّت انتقاد شد، بعضی از اصحاب سوگند یاد کردند که به افراد تهمت زن هرگز انفاق نکنند، این آیه میفرماید:به خاطر لغزشهای قبل، محرومان را بی نصیب نگذارید. (شأن نزول)
۱- مرفّهین در برابر محرومان مسئول هستند. «وَ لا یَأْتَلِ أُولُوا الْفَضْلِ»
۲- مهمتر از انفاق، استمرار آن و خسته نشدن از آن و کوتاهی نکردن در آن است. «وَ لا یَأْتَلِ»
۳- در انفاق، هم از وسعت مالی و هم از امکانات دیگران استفاده کنید. «أُولُوا الْفَضْلِ ... وَ السَّعَهِ»
۴- در کمک کردن، بستگان اولویّت دارند. «أُولِی الْقُرْبی»
۵-در پیمودن مراحل کمال، بلند همّت باشید وبه حداقل اکتفا نکنید. ابتدا کلمهی «عفو» آمده، در مرحلهی بالاتر «صفح» آمده است. «وَ لْیَعْفُوا وَ لْیَصْفَحُوا»
۶- کسی که دیگران را ببخشد، به بخشش الهی نزدیکتر است. (عفو و گذشت وسیله جلب مغفرت الهی است) «أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللّهُ لَکُمْ»
۷- هدف از عفو و گذشت دیگران، کسب مغفرت خدا باشد، نه چیز دیگر. «أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللّهُ لَکُمْ»
۸-در شیوهی تبلیغ، از احساسات وعواطف مردم کمک بگیریم. «أَ لا تُحِبُّونَ»
۹- رهبران دینی باید مردم را به انفاق و عفو و گذشت تشویق کنند.
انتهای پیام/