دانستنی‌های ضروری برای همگان درباره بیماری ناشی از کرونا ویروس جدید
علیرغم شناخت نسبی که از ویروس کرونا در دست است، پژوهشگران هنوز اطلاعات منسجم و دقیقی از آن ندارند؛ چرا که کرونا ویروس علائم مشخصی ندارد.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، پژوهشگران هنوز اطلاعات منسجم و دقیقی از ویروس کرونا ندارند؛ چرا که کرونا ویروس علائم مشخصی ندارد و یافته‌های همه گیر شناسی مرتبط با آن دائم در حال تغییر است. با این همه، تمامی کشور‌ها و مراکز جهان بر این موضوع هم عقیده اند که یکی از مهمترین راه‌های خروج از این بحران، ارتقا آگاهی و سواد سلامت در میان مردم و رعایت توصیه‌های بهداشتی مبتنی بر اصول علمی از سوی آنان است.
از مهمترین توصیه‌ها باید به رعایت اصول فاصله گذاری فیزیکی و شستشوی مرتب دست‌ها اشاره کرد.
نکته‌ای که باید بدان توجه داشت این است که انبوه اطلاعات درست و نادرستی که از سوی رسانه‌های گوناگون در اختیار مردم قرار می‌گیرند تشخیص سره از ناسره را مشکل می‌سازد.
ویروس کرونا چیست؟
کرونا ویروس (( coronaviruses )) خانواده بزرگی از ویروس‌هایی هستند که برخی از آنها در انسان و برخی دیگر در حیواناتی مثل خفاش، شتر و گربه ایجاد بیماری می‌کنند.
ویروس‌های کرونا عامل حدود ۱۵ درصد سرماخوردگی هستند؛ اما گاهی برخی از انواع ویروس‌های کرونا به تغییر شکلی که در ساختار ژنتیکی شان ایجاد می‌شود، تبدیل به ویروس‌های مهاجم و خطرناکی می‌شوند.
یکی از ویروس‌های جهش یافته کرونا در سال ۲۰۰۲ میلادی موجب ایجاد و انتشار بیماری خطرناک سارس ( sars= severe acute respiratory syndrome ) شد.
سارس شامل مجموعه‌ای علائم تنفسی شدید بود و مرگ و میر فراوانی به دنبال داشت. در سال ۲۰۱۲ میلادی نیز نوع دیگری از ویروس کرونا در خاورمیانه ظاهر شد و بیماری خطرناک دیگری به نام مرس ( mers= middle east respiratory syndrome ) را پدید آورد که آن هم بیماری کشنده‌ای بود و موجب مرگ تعداد زیادی از مبتلایان در میان مردم خاورمیانه و جهان گردید. مرس مخفف عبارت نشانه‌های تنفسی خاورمیانه است.
در اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی، گونه جدیدی از ویروس کرونا که قبلا در انسان شناخته نشده بود، برای اولین بار در شهر ووهان چین پدیدار گشت و موجب شیوع بیماری خطرناک و کشنده‌ای شد. این ویروس، عامل بیماری جدیدی شد که از آن با عنوان کووید_ ۱۹ یاد می‌شود.
متاسفانه ویروس یاد شده در بیشتر کشور‌های جهان پراکنده شد و در اسفند ماه سال ۱۳۹۸ اولین مورد مثبت کووید_۱۹ در کشور ما گزارش شد.
میزان تهاجم و سرعت گسترش این بیماری به اندازه‌ای بود که سبب شد تا از سوی سازمان بهداشت جهانی، دنیاگیر (پاندمیک) اعلام شود. دنیاگیر شدن کووید_۱۹ به این معناست که این بیماری در بیشتر کشور‌های جهان پراکنده شده است.
علائم بیماری ناشی از کرونا ویروس جدید چیست؟
سردرد، سرفه، تب، درد عضلانی، تنگی نفس ، اسهال، استفراغ، از بین رفتن حس چشایی، بویایی از علائو بیماری کرونا ویروس است.
کووید_۱۹ (covid _۱۹) چه معنایی دارد؟
کووید_۱۹، " مخفف بیماری کرونا ویروس ۲۰۱۹" است. این نام از سوی سازمان بهداشت جهانی(WHO) بر بیماری‌ای که در سال ۲۰۱۹ میلادی توسط کرونا ویروس جدید ایجاد شد، گذاشته شد.
آنچه از آمار‌ها و بررسی‌های همه گیر شناسی برمی آید این است که میزان کشندگی کووید_۱۹ از ویروس‌های کرونای مولد سارس و مرس و بسیار بیشتر از کشندگی آنفلوآنزای فصلی است؛ اما آنچه که باعث می‌شود تا ما این بیماری را جدی بگیریم، جدای از کشندگی آن؛ میزان سرایت بالا و سرعت انتشار فوق العاده زیاد آن است.
به همین علت اگر زنجیزه انتقال آن شکسته نشود، می‌تواند موجب ابتلای بسیاری از شهروندان شود و به این ترتیب آمار بیماران بستری و مرگ و میر ناشی از آن افزایش یابد.
توجه داشته باشید که اگر در خانه نمانیم و اقدام به جداسازی بیماران در منزل نکنیم؛ تعداد مبتلایان به سرعت چند برابر خواهد شد و این می‌تواند ما را با فاجعه‌ای بزرگ مواجه سازد.
میزان کشندگی آنفلوآنزا خیلی بیشتر از کووید_۱۹ است/ پس چرا ما تا این اندازه از کووید_۱۹ می‌ترسیم؟
اگر چه هنوز مشخص نیست که میزان کشندگی آنفلوآنزا H۱N۱ از کووید _۱۹ بیشتر است یا نه، ولی آمار‌ها حکایت از آن دارند که میزان کشندگی کووید_۱۹ در مقایسه با آنفلوآنزای فصلی بیشتر است.
اشاره به این نکته مهم است که خوشبختانه همان روش‌هایی که از انتشار آنفلوآنزا جلوگیری می‌کنند، در پیشگیری از انتشار کووید_۱۹ نیز موثرند.
شستن مرتب دست ها. دست نزدن به صورت، دهان، بینی و چشم، گرفتن آرنج یا دستمال کاغذی در جلوی دهان و بینی در زمان سرفه و عطسه کردن، رعایت فاصله گذاری فیزیکی و یا عبارتی کامل تر؛ " در خانه ماندن از انتشار این بیماری جلوگیری می‌کند.
اما اینکه باید از کووید_۱۹ بیشتر بترسیم تا آنفلوآنزا، دلایل متعددی دارد:
میزان کشندگی کووید_۱۹ چندین برابر کشندگی آنفلوآنزای فصلی است.
آنفلوآنزا واکسنی دارد که تزریق آن می‌تواند در بسیاری از افراد از بروز بیماری آنفلوآنزا جلوگیری نموده یا از شدت آن بکاهد، در حالی که تاکنون واکسنی برای کووید_ ۱۹ ساخته نشده است و یا از شدت آن بکاهد.
وقتی فردی دچار آنفلوآنزا می‌شود، پزشک معالجش می‌تواند دارو‌های مخصوصی را تجویز کند که از شدت بیماری او کاسته و دوره بیماری را کوتاه کند، ولی تاکنون دارویی که اختصاصا بر علیه کووید_ ۱۹ موثر باشد ساخته نشده است، هر چند پزشکان از دارو‌های متعددی برای درمان مبتلایان به کووید_۱۹ کمک می‌گیرند؛ که در بسیاری از موارد موثرند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگر روش‌های درستی از سوی تمامی مردم برای قطع زنجیره‌ی انتقال این بیماری اتخاذ نشود در زمان کوتاهی تعداد بیماران مبتلا به ویروس کرونا چند برابر شده و این موضوع می‌تواند در زمانی اندک بر توان سیستم بهداشت و درمان ما چیره شده و ما را با کمبود تخت‌های بیمارستانی و بخش‌های مراقبت‌های ویژه مواجه سازد.
علائم ابتلا به کووید _۱۹
حدود ۸۰ درصد از افرادی که به ویروس کرونای جدید آلوده می‌شوند، علامتی ندارند و یا تنها علائم و نشانه‌های ساده‌ای مثل تب پایین، بدن درد، گرفتگی بینی، آبریزش بینی، سرفه و گلو درد دارند؛ علائم مذکور بیشتر شبیه چیزی است که در سرماخوردگی‌های معمولی و فصلی می‌بینیم.
ضرورت دارد که این علائم را در زمان همه گیری کرونا جدی بگیرند مبنا را بر ابتلا به کووید _۱۹ بگذارید. درخانه بمانید، با تلفن ۴۰۳۰ تماس بگیرید و حتی امکان به مراکز درمانی مراجعه نکنید.
بیشتر بخوانید
اما تعدادی از بیماران مبتلا به کووید _۱۹ با علائم شدیدی، چون تب بالا یا درجه حرارت بسیار پایین بدن و با علائم تنفسی شدید (سرفه و تنگی نفس) به پزشک مراجعه می‌کنند.
این‌ها همان بیمارانی هستند که ویروس کرونا منجر به عفونت ریه (پنومونی) در آنها شده است.
این بیماران حدود ۲۰ درصد مبتلاین را تشکیل می‌دهند که تقریبا ۱۵ درصد آنها وضعیت بهتر و ۵ درصد آنها شرایط بحرانی تری دارند.
منظور از تنگی نفس چیست؟
تنگی نفس یعنی اینکه فرد احساس می‌کند اکسیژن کافی به او نمی‌رسد. این حالت معمولا با افزایش تعداد تنفس به بیش از ۲۰ تنفس در دقیقه (تعداد تنفس بیشتر از ۲۴ تا در دقیقه نیازمند توجه بیشتری است).
بریده بریده صحبت کردن (فرد دچار تنگی نفس معمولا نمی‌تواند بیش از ۵_۳ واژه را پشت سر هم بگوید، به سرفه می‌افتد و نفسش می‌گیرد) و کاهش درصد اشباع اکسیژن خون که در مراکز درمانی اندازه گیری می‌شود را اگر به زیر ۹۳% برسد، نیازمند توجه ویژه است) تشخیص داده می‌شود.
از زمانی که فردی در معرض ویروس قرار می‌گیرد تا زمانی که علائم را نشان می‌دهد چقدر طول می‌کشد؟
دوره زمانی که مورد نظر شماست، همان دوره‌ی نهفتگی (کمون) بیماری است. در واقع پرسش شما این است که از زمان رویارویی فرد با ویروس تا بروز علائم چقدر طول می‌کشد؟
متاسفانه با توجه به اینکه مدت زمان زیادی از کشف این ویروس نمی‌گذرد، هنوز اطلاعات در این زمینه دقیق نیست، ولی آنچه از اطلاعات موجود بر می‌آید آن است که علائم بالینی ممکن است ۳ تا ۱۴ روز به (طور میانگین ۵ روز) پس از مواجهه با ویروس آشکار شوند، به همین دلیل است از کسانی که با یک فرد تایید شده مبتلا به کرونا تماس داشته اند، خواسته می‌شود که خودشان را برای ۱۴ روز در خانه قرنطینه کنند.
ویروس کرونا چگونه منتشر می‌شود؟
ویروس به سرعت منتشر می‌شود و رفتار ما تعیین کننده میزان شیوع خواهد بود.
ویروس کرونا از فردی به فرد دیگر انتقال می‌یابد. این مسئله در بین افرادی اتقاق می‌افتد که در تماس نزدیک با یکدیگر قرار دارند.
قطرات تنفسی که در زمان صحبت کردن، عطسه و سرفه پخش می‌شوند، وارد بینی و دهان افرادی می‌شوند که در همان نزدیکی‌ها هستند و از این طریق به دستگاه تنفسی آنها راه می‌یابند.
کرونا ویروس از طریق تماس سطوح آلوده به ویروس دست زده و سپس دستش را به دهان، بینی و یا احتمالا چشم هایش می‌مالد نیز می‌تواند مبتلا شود؛ بنابراین آنچه تاکنون مشخص شده این است که هیچ روشی به اندازه قطع زنجیره انتقال از فردی به فرد دیگر در کنترل این بیماری موثر و کارساز نیست؛ لذا توصیه‌ی اصلی ما این است که حتما در خانه بمانید و جز در شرایط اضطراری از آن خارج نشوید.
انتشار ویروس کرونا ! عطسه، قطرات تنفسی حاوی کرونا ویروس را تا فاصله‌ی ۴ متر انتقال می‌دهد.
چه افرادی بیشترین میزان انتقال بیماری را دارند؟
نمشیری از پرستاران بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان مهاباد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: بیمارانی که علائم شدیدتر به ویژه سرفه و عطسه‌های شدید دارند، بیشتر بیماری را انتقال می‌دهند؛ هر چند ویروس کرونا می‌تواند از افراد بدون علامت و یا با علائم خفیف هم به افراد سالم منتقل شود. به همین خاطر است که یکی از مهمترین راه‌های شکستن زنجیره انتقال ویروس کرونا ماندن در منزل و عدم حضور در اماکن عمومی است.
اگر به اجبار باید به جایی بروید؛ فاصله گذاری فیزیکی را رعایت کنید یعنی حتما فاصله ایمن از فرد کناری که بدون هر گونه علامتی است را رعایت کنید. این فاصله باید حداقل یک متر و بهتر است ۲ متر باشد.
پرهیز از رفتن به مکان‌های شلوغ بسیار مهم است آن را جدی بگیرد و به مکان خایی مثل نانوایی و فروشگاه‌ها که ممکن است چند نفر در کنار هم باشند، نروید.
چه افرادی در معرض بیشترین خطر ابتلا به کووید_ ۱۹ هستند؟
افراد مسن، افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای مانند مبتلایان به انواع سرطان‌ها، بیماران که شیمی درمانی دارند، مبتلایان به ایدز و ضعف ایمنی، افرادی که تحت درمان با کورتون قرار دارند، مبتلایان به بیماری رماتیسمی و خود ایمنی؛ و یا بیماری‌های خونی مزمن، برونشیت مزمن، آمفیزم، آسم، نارسایی قلبی، نارسایی کلیه ها، چاقی و دیابت احتمال بیشتری برای ابتلا به فرم شدید بیماری دارند. با این وجود، درگیر افراد بدن بیماری‌های زمینه‌ای نیز چشمگیر و قابل توجه است.
یادآوری مهم: به هیچ عنوان دارو‌هایی که برای بیماری قبلی خود مصرف می‌کنید را خودسرانه قطع نکنید.
توصیه هایی برای مراقبت از بیماران کرونایی در منزل
زندگی با یک فرد مبتلا به ویروس کرونا باید با اقدامات اساسی همراه باشد و استفاده از ماسک ضروری‌ترین نکته برای پیشگیری از سرایت کرونا به سایر افراد خانواده است.
شمس برهان پزشک عمومی بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان مهاباد در این باره در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: پس از تایید حضور یک فرد آلوده به ویروس کرونا در خانه باید اقدامات اضافی برای قرنطینه در خانه خود انجام دهید، فرد آلوده باید همیشه ماسک بزند و ماسک معمولی برای فرد مبتلا کافی نیست و باید از انواع ماسک های فیلتر دار یا ماسک جراحی استفاده کند تا اطمینان حاصل شود که ذرات ویروس را در محیط منزل پراکنده نمی کند حتی اگر بیمار سرفه نمی کند، صحبت کردن هم می تواند منجر به انتشار این ویروس شود.
او افزود: اعضای خانواده باید در اتاق‌های جداگانه بمانند، اگر این امکان وجود ندارد، باید حداقل دو متر فاصله را با بیمار حفظ کنند، مادران شیرده مستثنی هستند. با در نظر گرفتن فواید شیردهی و نقش ناچیز شیر مادر در انتقال ویروس‌های تنفسی، مادر بیمار می‌تواند به شیر دادن ادامه دهد و مادر در نزدیکی نوزاد باید ماسک بزند و قبل و بعد از تماس با نوزاد دست خود را بشوید.
شمس برهان ادامه داد: تعداد افرادی که از بیمار مراقبت می‌کنند به حداقل برسد، بهتر است مسوولیت این کار به عهده فردی با سلامت کامل گذاشته شود که هیچ بیماری زمینه‌ای و مزمن ندارد و تا زمان بهبود کامل و رفع تمام علائم، بازدیدکننده و مهمانی نباید به خانه بیاید، بعد از هر تماس با بیمار یا محیط اطراف بیمار، باید دست‌ها را شست.
پزشک عمومی بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان مهاباد تصریح کرد: قبل و بعد از تهیه غذا، قبل از خوردن غذا و بعد از رفتن به توالت باید حتما دست‌ها شسته شوند، اگر دست‌ها به وضوح کثیف نیستند، می‌توان از ژل حاوی الکل استفاده کرد در غیر این صورت باید با آب و صابون شسته شوند، بعد از شست وشو با آب و صابون، برای خشک کردن دست بهتر است از دستمال کاغذی یکبار مصرف استفاده شود. اگر این امکان وجود ندارد، می توان از حوله تمیز استفاده کرد ولی این حوله باید دائم عوض شود.
این پزشک اضافه کرد: برای جلوگیری از پخش شدن ترشحات تنفسی، بیمار تا حد ممکن باید ماسک بزند و این ماسک باید هر روز عوض شود.
افرادی که دوست ندارند ماسک بزنند باید توصیه‌های بهداشتی را به دقت رعایت کنند، هنگام عطسه و سرفه، جلوی دهان و بینی خود را با دستمال کاغذی بپوشانند و بعد آن را دور بیندازند. اگر از دستمال پارچه ای استفاده می‌شود، باید مرتبا با آب و مواد شوینده شسته شوند.
به گفته شمس برهان، سایر اعضای خانواده اگر اتاق کافی به اندازه تعداد اعضا برای جدا شدن ندارید حتما از نشستن در مسیر رفت و آمد روی فرش یا زمین دوری کنند، اگر هوا مناسب است اجازه دهید پنجره ها باز بمانند تا هوای تازه در خانه جریان داشته باشد.
او خاطرنشان کرد: فردی که خانه را تمیز می کند باید ماسک و دستکش بپوشد، ماسک حتما باید از انواع فیلتر دار یا ماسک جراحی باشد. پارچه های تمیز کننده یا سایر مواد باید در یک کیسه خاص قرار داده شوند و درش کاملا بسته شود.
آیا هوای گرم، گسترش کووید_۱۹ را متوقف می‌سازد؟
برخی ویروس‌ها، مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا در هوای سرد بیشتر می‌شوند با این وجود در هوای گرم نیز امکان انتقال این بیماری‌ها وجود دارد. درحال حاضر نمی دانیم که گسترش کووید_ ۱۹ با گرم‌تر شدن هوا کاهش می‌یابد یا خیر، مطالعه‌ای که توسط متخصصان دانشگاه‌ها هاروارد انجام شده نشان می‌دهد که تغییرات از جمله افزایش دما، رطوبت مانند آنچه در فصل بهار و زمستان اتفاق می‌افتد به تنهایی و بدون اقدامات گسترده بهداشت عمومی، احتمالا در توقف کووید _۱۹ موثر نخواهد بود بنابراین بهتر است از همین حالا و به صورت جدی با بیرون رفتن از منزل مراعات فاصله گذاری فیزیکی و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی زنجیره انتقال را در کوتاهترین زمان ممکن قطع خواهد کرد.
آیا باید مواد غذایی را هم در خانه نگه داریم؟
برای اینکه از خانه خارج نشوید بهتر است برای دو هفته تا یک ماه، مواد غذایی در خانه داشته باشید، بعضی از این مواد ِغذایی عبارتند از: گوشت، تخم مرغ، سبزیجات و میوه‌هایی که داخل فریز قابل نگه داری هستند.
یاد آوری: در ابتدا دست‌های تان را با آب و صابون برای ۲۰ ثانیه شسته و سپس گوشت، مرغ و ماهی را به خوبی با آب تمیز کنید. پس از آن دست‌های تان را با آب و صابون شسته، دستکش بپوشید و با دست دستکش دار اقدام به خرد کردن آنها نماید.
توجه داشته باشید که انواع گوشت و تخم مرغ باید به طور کامل پخته شوند.
غلات و حبوبات عدس، لوبیا، نخود، گندم و جو پرک شده، نان و برنج، کنسرو لوبیا، نخود فرنگی و ذرت، سیب زمینی و پیاز، روغن سرخ کردنی، آرد، شکر و پودر کیک، چای و قهوه، قوطی‌های آب معدنی و شیر‌های مدت دار، شیر خشک، و دیگر مواد غذایی که کودکتان استفاده می‌کند.، غذا و دارو برای حیوانات خانگی و پرنده‌هایی که در خانه نگهداری می‌کنید.
بهترین کار این است که در منزل بمانید و خرید اینترنتی کنید.
آیا کرونا از طریق غذا و نوشیدنی منتقل می‌شود؟
متخصص بیماری‌های عفونی در این باره گفت: با وجود اینکه تاکنون مدرکی از انتقال کرونا از طریق غذا نبوده است، نمی‌توان احتمال آن را صفر در نظر گرفت.
وقتی فرد مبتلا به کرونا روی غذا عطسه یا سرفه کند، ذرات ریز خارج شده از دهانش تا مدتی در غذا باقی می‌ماند.
امکان تکثیر ویروس بر سطح غذا و آب وجود ندارد.
بهتر است در این مواقع غذا را مجددا گرم کرده و حتما غذا را از ظروف بسته بندی به ظرف جدید منتقل شود.
مواد غذایی که ایمنی بدن را بالا می‌برند
امیر بهزاد مدیر شبکه بهداشت و درمان مهاباد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: مصرف پروتئین، غلات، لبنیات و مواد غذایی دارای روی، ایمنی بدن افراد را بالا می‌برند.
مصرف پروتئین‌هایی که دارای ارزش بیولوژیکی بالا مانند سفیده تخم مرغ برای افزایش ایمنی بدن توصیه می‌شود.
او با بیان اینکه افراد به فاصله هر ۱۵ دقیقه بین ۶۰ تا ۱۲۰ سی سی مایعات ترجیحا آب باید بنوشند، افزود: مصرف گوشت‌های سفید مانند مرغ، گوشت ماهی می‌تواند تامین‌کننده نیاز پروتئین بدن باشد.
بهزاد گفت: مواد غذایی دارای روی، سلنیوم و امگا ۳، مصرف لبنیات به صورت کم چرب، مصرف انواع میوه و سبزی ترجیحا با رنگ‌های نارنجی، قرمز یا حتی بنفش پررنگ در افزایش ایمنی بدن موثر است.
این مقام مسئول ادامه داد: مصرف غلات کامل سبوس دار مانند نان‌های سبوس‌دار دارای ویتامین‌های گروه B و سلنیوم و روی به افراد توصیه می‌شود.
مدیر شبکه بهداشت و درمان مهاباد افزود: مغز تخم آفتاب گردان سرشار از مواد مغذی شامل فسفر، منیزیم و ویتامین B۶ است و این دانه‌ها به طرز شگفت‌انگیزی سرشار از ویتامین E هستند.
او تصریح کرد: مغز تخم آفتاب گردان می‌تواند تا ۸۲ درصد از نیاز روزانه بدن ما را تنها با مصرف یک چهارم فنجان در روز تامین کند.
سخنگوی اطلاع رسانی ستاد کرونای مهاباد افزود: در حالی که مطالعات بیشتری در مورد رابطه میان ویتامین دی و سلامت سیستم ایمنی مورد نیاز است، اما برخی تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از مکمل‌های ویتامین دی می‌تواند به بدن شما کمک کند که به جنگ بیماری‌های تنفسی بروید.
او با بیان اینکه ویتامین دی می‌تواند در روغن ماهی، مانند سالمون، و در شیر یا غذا‌های تقویت شده با ویتامین D یافت شود، گفت: سطح ویتامین D در بدن ما تحت تاثیر قرارگیری در معرض نور خورشید، شکل پوست، و عرض جغرافیایی منطقه زندگی است.
کرونایی‌های بدون علامت چگونه درمان می‌شوند؟
بیمارانی که به کرونا مبتلا شده اند، اما هیچگونه علائمی ندارند، در صورتی که متوجه بیماری شان شدند، باید قرنطینه را رعایت کنند.
بین سه تا هفت روز قرنطینه کافی است و بعد می‌توانند با ماسک بیرون آیند.
به طور کلی این افراد نیاز به درمان خاصی ندارند و فقط کافی است که تغذیه مناسب داشته و قرنطینه باشند.
افرادی که علائم دارند حداقل باید تا ۱۴ روز قرنطینه باشند.
تغییر رفتار ویروس کرونا به چه معناست؟
کارشناسان می‌گویند سرفه ۲۰۰میلیون ویروس و حرف نزدن و تنها نفس کشیدن ۲۰ ویروس پخش می کند و این درحالیست که فرد برای مبتلا شدن ۱۰۰۰ ویروس نیاز دارد.
اولویت زندگی سلامتی است/ ماسک لایه حفاظتی پیشگیری از ابتلا به کرونا
سازمان بهداشت جهانی بهداشت همچنان به مردم تأکید و توصیه می‌کند که از ماسک برای حفظ سلامت خود و دیگران استفاده کنند.
خوشبختانه بیشتر مردم با در نظر گرفتن حس مسئولیت پذیری و برای حفظ سلامت عزیزان و اطرافیانشان از ماسک استفاده می‌کنند.
برخی هم واقعا ماسک را سپر دفاعی در برابر این بیماری می‌دانند.
برای بررسی این موضوع و نحوه رعایت پروتکلهای بهداشتی معاون استاندار و فرماندار مهاباد هم از ادارات این شهرستان بازدید کرد.
شجاعی در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: در ادارات همه کارمندان و مراجعین از ماسک استفاده می‌کنند و ادامه این روند باعث کاهش مبتلایان به کرونا در شهرستان خواهد شد.
فرماندار مهاباد ضمن تاکید بر رعایت فاصله گذاری اجتماعی افزود: باید باور داشت که آینده ویروس کرونا نامشخص است و مردم با رعایت بهداشت فردی و عمل به تصیمات ستاد مقابله با کرونا و تا تعیین تکلیف این بیماری باید زندگی خود را با این ویروس سازگار کنند.
ارتباط قند خون بالا با مرگ ناشی از کووید-۱۹
نتایج تحقیقات جدید نشان می‌دهد که احتمال مرگ و میر بیماران مبتلا به کووید- ۱۹ که سطح قند خون آنان بالا است ۲ برابر بیشتر از افرادی با قند خون پایین است.
من با انجام چه کار‌هایی می‌توانم از خودم و سایرین در برابر کووید_۱۹ محافظت کنم؟
انجام کار‌های زیر که بسیار ساده به نظر می‌رسد می‌توانند از انتشار کووید ۱۹ مانند بیماری‌های ناشی از دیگر ویروس و آنفلوآنزا جلوگیری کند.
بیشتر بخوانید
بیرون از خانه ماسک بزنید. دست هایتان را مرتبا با آب و صابون و هر بار برای ۲۰ ثانیه بشویید.
از نزدیک شدن به کسانی که بیماری شان ثابت شده و نیز افراد مشکوک (کسانی که عطسه، سرفه، آبریزش و تب دارند، جدا خودداری کنند.
از دست زدن به چشم‌ها، بینی و دهانتان خودداری کنید در منزل بمانید و و در صورت اجبار به بیرون رفتن از خانه، فاصله گذاری فیزیکی را رعایت کنید.
در هنگام سرفه یا عطسه کردن با دستمال کاغذی یا آرنج جلوی دهان و بینی تان را بگیرید و سپس دستمال کاغذی آلوده را درون سطح زباله بیندازید. از رها کردن دستمال کاغذی آلوده در فضا‌های عمومی و غیر سطح زباله پرهیز کنید.
مرتبا اشیاء و سطوح را با استفاده از الکل و سفید کننده‌ها ضدعفونی کنید.
تمیز کردن و ضد عفونی کردن
تمیز کردن سطوح با گندزدایی آنها فرق دارد. ما می‌توانیم سطوح کثیف را با آب و مواد شوینده تمیز کنیم به این کار پاک کردن (cleaning)، گفته می‌شود. با پاک کردن، میکروب و آلودگی‌های ظاهری از روس سطوح برداشته می‌شوند. این کار گرچه عوامل بیماری زا از جمله ویروس کرونا را نمی‌کشد، اما با کاستن از تعداد آنها، خطر انتشار عفونت را کم می‌کند؛ بنابراین می‌تواند به عنوان قدم اول در تمیز کردن سطوح مورد استفاده قرار گیرد، اما گند زدایی (disinfection)، به استفاده از مواد شیمیایی برای کشتن عوامل بیماری زا موجود بر روی سطوح گوناگون گفته می‌شود. اثر بخشی این مواد در از بین بردن عوامل بیماری زا بیشتر از پاک کردن است.
استفاده از گند زداها: الکل و مواد سفید کننده
الکل و مواد سفید کننده (وایتکس)، مواد شیمیایی در دسترسی هستند که به شرط استفاده صحیح، تند زدایی‌های مناسبی به حساب می‌آیند.
الکل طبی (اتانول)
الکل، ماده شیمیایی موثری است که بیشتر ویروس را می‌کشد. الکل طبی (الکل اتیلیک یا اتانول) با غلظت ۷۰ درصد و بیشتر، طیف گسترده‌ای از ویروس‌ها و میکروب‌ها را از بین می‌برد. الکل به جهت قابل اشتعال بودن و قیمت بالایی که دارد بیشتر برای ضد عفونی کردن دست ها، ابزار‌های کمک پزشکی مانند دماسنج، گوشی پزشکی و ... استفاده می‌شود. یا برای گند زدایی اشیایی، چون گوشی موبایل، دسته کلید، کارت بانکی، دستگیره در و دکمه‌های آسانسور مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ به شرط آنکه فضایی که در آن الکل استفاده می‌شود، تهویه مناسبی داشته باشد.
توجه داشته باشید که استفاده مکرر و طولانی از الکل می‌تواند سبب از بین رفتن رنگ اشیا، خرابی لاستیک‌ها و برخی از انواع مواد پلاستیکی شود.از اسپری‌های الکلی در داخل اتومبیل استفاده نکنید.
در مورد الکل طبی به چند نکته توجه داشته باشید:
حتما الکل را از داروخانه‌ها و فروشگاه‌های معتبر خریداری نمایید.
برچسب روی شیشه الکل را بخوانید. فرآورده‌هایی که درصد الکل پایین‌تر از ۷۰ دارند. اثری روی ویروس کرونا نخواهد داشت.
از الکل صنعتی (متانول) استفاده نکنید. الکل صنعتی نباید به هیچ عنوان در تماس مستقیم با پوست قرار گیرد. به علاوه استنشاق آن موجب ناراحتی ناراحتی تنفسی می‌شود. نوشیدن کوچک‌ترین میزان از متانول می‌تواند باعث نابینایی و مرگ شود.
یادآوری: با توجه به سمی بودن الکل صنعتی (متانول) هیچ گاه از آن برای ضد عفونی کردن پوست و گند زدایی لوازم پزشکی و سطوح مختلف (مانند دستگیره درها، میز، کف خانه‌ها و ... استفاده نکنید.
یادآوری ۲) نوشیدن هیچ یک از انواع نوشیدنی‌های الکلی تاثیری بر پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا نداشته؛ بسیار خطرناک و کشنده است؛ لذا به هیچ عنوان از آن استفاده نکنید.
مواد سفید کننده
مواد سفید کننده که معروفترین آنها وایتکس (آب ژاول) نام دارد، گندزدا‌های بسیار قوی و نسبتا ارزان قیمتی هستند که استفاده از آنها موجب از بین رفتن ویروس ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها می‌شود.
این مواد عموما در دسترس بوده و قیمت آنها بسیار ارزان‌تر از الکل است. اشکال اصلی مواد سفید کننده آن است که موجب تحریک مخاط، پوست و مجاری هوایی شده، در صورتی که در معرض نور و گرما قرار داشته باشند. خاصیت خود را از دست داده و با دیگر مواد شیمیایی واکنش‌های خطرناک می‌دهند؛ بنابراین رعایت نکات و احتیاطات زیر در هنگام استفاده از این مواد ضروری است.
راهنمای استفاده از وایتکس برای ضدعفونی کردن اشیا و سطوح
۱) وایتکس (آب ژاول) در ترکیب خود کار دارد، در هنگام رقیق سازی از آن متصاعد می‌شود. توجه داشته باشید که این کار برای سیستم تنفسی، پوست و چشم خطرناک است.
۲) در هنگام رقیق سازی و استفاده از این محلول، از دستکش استفاده کرده و جلوی دهان را با پارچه یا ماسک بپوشانید.
۳) مراقب باشید که دست تان را به چشم‌های تان نزنید.
۴) وایتکس را فقط با آب سرد رقیق نموده و به هیچ عنوان با آب گرم، الکل، آمونیاک، سرکه، جوهر نمک و سایر تمیز کننده‌ها مخلوط نکنید. این مواد برهم اثر نموده و موجب آسیب‌های جدی چشمی، تنفسی و پوستی می‌شوند.
۵) محلول ضد عفونی را روزانه و به اندازه نیازتان ساخته و دور از گرما و نور خورشید نگه دارید.
۶) وایتکس رقیق شده با درصد مناسب برای ضد عفونی کردن سطوح در منزل کافی است. برای این کار ۴ قاشق چایخوری وایتکس (هیپوکلریت ٪۵) را در تقریبا یک لیتر آب سرد حل کنید. محلول به دست آمده می‌تواند در عرض یک دقیقه ویروس کرونا را از بین ببرد.
شستشوی موثر دست‌ها
بهترین کار برای جلوگیری از ابتلا به کووید _۱۹ شستشوی مرتب و درست دست‌ها با آب و صابون یا ضد عفونی کردن با محلول‌های با پایه الکل طبی ۷۰ درصد است.
شستن موثر دست با آب و صابون یعنی شستشوی دست‌ها به روش صحیح برای ۲۰ ثانیه !
اگر آب و صابون در دسترس نسیت، دست‌ها را با محلول‌های ضد عفونی کننده آغشته کرده و به هم بمالید تا کاملا خشک شوند.
اکر ظاهر دست‌های تان کثیف است، حتما آن را با آب و صابون بشویید. توجه داشته باشید که تمیز کردن دست‌ها از آلودگی‌های ظاهری قبل از صد عفونی کردن آنها ضروری است.
دست‌های تان را در هر نوبت حداقل برای مدت ۲۰ ثانیه با آب و صابون به ویژه ثانیه با آب و صابون به ویژه پس از رفتن به دستشویی، بیش از خوردن غذا و پس از سرفه و عطسه کردن بشویید.
روش شستشوی درست دست‌ها
دست‌های خود را با طور کامل و مرتب با آب و صابون شسته و با دستمال یکبار مصرف خشک کنید.
روش زیر را در شستن دست‌ها مراعات نمایید:
ابتدا دست‌های خود را با آب خیس کنید.
سپس از مقدار کافی صابون برای پوشش کامل سطح دست‌ها استفاده کنید.
کف دست‌ها را روی هم بمالید.
دست راست را پشت دست چپ قرار داده و بین انگشت‌ها را شستشو دهید و به همین شیوه با دست چپ پشت و بین انگشتان دست راست را بشویید.
سپس کف دست‌ها را روی هم بگذارید و با انگشتان هر دست بین انگشتان دست مقابل را بشویید.
پشت انگشتان هر دست را روی کف دست مقابل گذاشته و انگشتان را در هم قفل کرده و شست و شو دهید.
کف دست راست را دور شست دست چپ حلقه کرده و به صورت چرخشی بشویید.
شست دست راست را نیز به همین شیوه بشویید.
انگشتان دست راست را به بهم چسبانده و در جهت عقربه‌های ساعت و برعکس روی کف دست چپ بچرخانید. انگشتان دست چپ را نیز به همین شیوه بشویید.
دست‌ها را با آب بشویید.
دست‌ها را با دستمال یکبار مصرف کامل خشک کنید.
از همان دستمال برای بستن شیر آب استفاده کنید.
حالا دست‌های تان پاکیزه و ایمن هستند.
آیا من باید ماسک بزنم؟
یک بیمار مبتلا به کرونا:
اگر می‌دانستم کرونا ویروس تا این حد دردآور است در خواب هم ماسک می‌زدم.
یک جوان مبتلا به کرونا در مهاباد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد گفت: کرونا را جدی بگیرید، من اگر می‌دانستم تا این حدقرار است زجر بکشم، در خواب هم ماسک می‌زدم.
اگر می‌دانستم کرونا ویروس تا این حد دردآور است در خواب هم ماسک می‌زدم اشاره به اینکه کرونا با کسی شوخی ندارد و هر کسی را که نکات بهداشتی را رعایت نکند، تنبیه می‌کند، اظهار کرد: کار مهمی که ما لازم است انجام دهیم اهمیت دادن به توصیه‌های پزشکان است.
او با اظهار تأسف از اینکه گمان نمی‌کردم با چند سرفه کوچک از دوستم کرونا بگیرم، افزود: در ابتدای ابتلا تب و لرز به سراغم آمد و هیچ وقت فکر نمی‌کردم در ظهر گرم تیرماه بر روی خود پتو بکشم.
او با بیان اینکه اگر می‌دانستم درد کرونا اینقدر زیاد است، در خواب هم ماسک می‌زدم، تأکید کرد: درد کرونا ویروس بسیار زیاد است و من فکر می‌کنم این درد‌هایی که در این چند روز کشیده ام، شدیدترین درد‌های جسمانی و روحی در طول زندگی سی ساله من است.
این بیمار مبتلا به کرونا که نخواست نامش فاش شود، عاجزانه از مردم خواست، حتما ماسک بزنند و از حضور در تجمعات بپرهیزند، زیرا که اگر به کرونا مبتلا شوند، روز‌هایی جهنمی و غیرقابل وصف در انتظار خواهند داشت.
او با اشاره به اینکه خوردن عادی غذا در ایام کرونا برای فرد مبتلا یک آرزو شده و خود را به علت عدم رعایت صد‌ها بار سرزنش می‌کند، تصریح کرد: بر طبق این ذهنیت اشتباه که جوانان و کودکان کرونا نمی‌گیرند مغرورانه به ویروس کرونا نگاه می‌کردم، اما نگاه من هم اکنون به یک نگاه ملتمسانه تبدیل شده است.
این جوان سی ساله ادامه داد: به همشهریان توصیه می‌کنم حتما ماسک زده، دست‌های خود را مرتب شسته و مهمتر از همه به جا‌های شلوغ و مسقف نروند.
او اضافه کرد: همشهریان و به خصوص جوانان به من نگاه کرده و عبرت بگیرند، شک نکنید ما توانایی مقابله بدون تجهیزات با کرونا ویروس را نداریم و حتما موظف و مجبور به استفاده از ماسک هستیم.
این جوان مهابادی مبتلا به ویروس کرونا یادآور شد: اکنون افرادی که در مکان‌های عمومی مانند بانک، ادارات و تاکسی‌ها ماسک نمی‌زنند را واقعا نمی‌توانم درک کنم، که بیماری کشنده کرونا را به استفاده ساده از ماسک ترجیح می‌دهند.
انتقال ویروس کرونا از راه هوا (airborne) از موارد بحث برانگیز در جریان همه گیری کووید_ ۱۹ بوده است، آنچه مسلم است اینکه ویروس کرونا عمدتا از راه قطرات تنفسی افراد آلوده به ویروس در زمان صحبت کردن، سرفه و عطسه کردن به ویژه در فاصله کمتر از دو متر منتقل شده و موجب سرایت بیماری به دیگران می‌شود، اما از آنجایی که انتقال این ویروس از راه هوا نیز مطرح شده است؛ لذا پیشنهاد می‌شود که به منظور پیشگیری به روش زیر عمل کنید.
اگر به اندازه کافی ماسک جراحی (سه لایه) در اختیار دارید:
در بیرون از منزل در کنار رعایت اصول فاصله گذاری فیزیکی، از ماسک استفاده کنید.
در صورتی که مجبور به رفت و آمد در مکان‌های شلوغ یا بسته مثل مترو و آسانسور هستید، حتما ماسک بزنید.
در صورت داشتن ماسک باز هم نباید دست هایتان را به صورت، بینی و چشم‌های تان بمالید.
زدن ماسک شما را از شستشوی مرتب دست‌ها با آب و صابون معاف نمی‌کند.
هر زمان ماسک در اثر عرق کردن، عطسه یا سرفه خیس شد، بلافاصله آن را عوض کنید.
ماسک‌های جراحی باید هر دو ساعت یکبار تعویض شوند و گرنه استفاده بیش از حد از آنها ممکن است نتیجه معکوس داده و انتقال بیماری را تسریع می‌کند.
اگر ماسک جراحی سه لایه در اختیار ندارید:
اضطراب به خود راه ندهید.
فاصله یک تا دو متری را در فضای عمومی از سایرین رعایت کنید.
از حضور در فضا‌های بسته عمومی مثل مترو و آسانسور خودداری کرده و از راه پله استفاده نمایید.
از تماس دست‌ها با اشیا و دست دادن با دیگران خودداری کرده و در صورت تماس اتفاقی تا زمانی که دست‌های تان را با آب و صابون شسته اید، آنها را به صورت، بینی و چشم‌های یتان نمالید.
به محض اینکه امکان شستشوی دست‌ها فراهم شد، آنها را برای ۲۰ ثانیه با آب و صابون بشویید.
یادآوری مهم:
بیماران مبتلا به کووید _۱۹ و افرادی که مشکوک به این بیماری هستند و یا علائم تنفسی دارند. باید صرفا از ماسک‌های جراحی سه لایه استفاده نموده و به هیچ عنوان نباید از ماسک‌های دریچه دار N۹۵ و FFP۳ استفاده کنند، زیرا در این صورت هوای باز می‌آن‌ها که انباشته از ویروس است، در محیط پخش ده و دیگران را آلوده می‌سازد.
ماسک های پزشکی
ماسک‌های پزشکی که به عنوان محافظ دستگاه تنفسی مورد استفاده قرار می‌گیرند، انواع گوناگونی دارند که مهمترین آنها عبارت است از ماسک‌های جراحی، ماسک‌های فیلتر دار FFP، ماسک فیلتر دار N.
ماسک‌های جراحی (سه لایه):
این ماسک‌ها برای پوشاندن دهان و بینی در نظر گرفته شده اند. ماسک‌های جراحی می‌توانند جلوی ورود و خروج ذرات برزگ و ترشحات را بگیرند. به همین دلیل با جلوگیری از ورود قطرات تنفسی می‌توانند حاوی ویروس کرونا نیز باشند تا حد زیادی از انتشار و ورود این ویروس به بینی، دهان و دستگاه تنفسی افراد سالم جلوگیری می‌کنند. بیماران و افرادی که در محل‌های عمومی رفت و آمد دارند. باید از این ماسک استفاده ننمایند.
ماسک‌های فیلتر دار FFP
این ماسک‌ها با استفاده از اروپایی‌ها ساخته می‌شوند. بهترین نوع این گروه، ماسک FFP۳ است که می‌تواند تا ۹۹ درصد ذرات کوچکتر از ۲ میکرون را فیلتر نماید.
ماسک‌های فیلتر دار N:
این ماسک‌ها با استاندارد آمریکا ساخته شده اند. معروفترین این ماسک‌ها نوع N ۹۵ است که می‌تواند ۹۵ درصد از ذرات بسیار کوچک (۳%) میکرون موجود در هوا را فیلتر کند.
استفاده از ماسک اصولی دارد که رعایت آنها در تمامی موارد ضروری است:
ماسک فقط هنگامی کارآمد است که با اندازه صورت شما متناسب باشد و کاملا دهان و بینی شمار را بپوشاند، در غیر اینصورت ویروس کرونا می‌تواند وارد دهان یا بینی شما شده و منجر به ایجاد بیماری شود.
هر ماسک تاریخ انقضاء و عمر مفید و مشخصی دارد. توجه داشته باشید که ماسک‌های پزشکی اساسا محصولات بهداشتی یکبار مصرف به حساب آمده و به هیچ عنوان نباید به صورت مکرر استفاده شوند.
در مورد مدت استفاده از ماسک‌ها، اعداد و ارقام مختلفی ارائه شده است، اما به طور کلی می‌توان گفت که ماسک‌های جراحی معمولا هر ۲ ساعت یکبار باید عوض شوند و ماسک‌های فیلتر دار ffp۳، n۹۵ حدود ۸ ساعت کارایی دارند.
افراد بیمار به هیچ عنوان نباید از ماسک‌های دریچه دار استفاده کنند. این دریچه‌ها هنگام بازدم، بازشده و اگر فرد بیمار باشد، از راه این دریچه، ویروس‌ها از هوای بازدمی او و نیز قطرات تنفسی اش به بیرون پراکنده شده و سبب آلودگی سایرین می‌شود.
قرار دادن ماسک در روی صورت و برداشتن آن تابع اصولی است که در زیر به آنها اشاره شده است.
هنگامی که فرد ناقل کووید ۱۹ ماسک نمی‌زند، احتمال سرایت به فرد سالمی که در مجاورت او قرار دارد، حتی اگر ماسک هم داشته باشد ۷۰۲ درصد است. ولی اگر فرد ناقل از ماسک استفاده کرده و فاصله فیزیکی را از افراد دیگر رعایت کند، احتمال سرایت به آن تا ۵۰ درصد کاهش می‌یابد و اگر هم فرد ناقل و هم فرد سالم هر دو از ماسک استفاده کنند، احتمال سرایت به ۱.۵ درصد کاهش خواهد یافت.
روش استفاده از ماسک
قبل از لمس ماسک تمیز، دستان خود را کاملا با آب و صابون بشویید. این کار را حداقل ۲۰ ثانیه انجام دهید. سپس از یک دستمال کاغذی تمیز برای خشک کردن دست‌های خود استفاده کنید و سپس آن را درون سطل زباله بیندازید. بند ماسک را بگیرد و آن را به آرامی از داخل جعبه بیرون بیاورید.
ماسک را ارزیابی کنید هنگامی که یک ماسک جدید را از جعبه در می‌آورید، آن را به دقت بررسی کنید تا اطمینان حاصل شود که هیچ گونه نقص، سوراخ و شکاف است، آن را دور بیندازید و ماسک استفاده نشده دیگری را بردارید.
نحوه‌ی قرار دادن ماسک روی صورت
قسمت بالای ماسک به درستی تنظیم شده باشد قسمت بالای ماسک همان بخشی است که سفت بوده و دارای لبه خمیده است و می‌تواند در اطراف بینی شما قرار گیرد. قبل از استفاده از ماسک روی صورت خود، اطمینان حاصل کنید که قسمت سفت روی بالا قرار گیرد.
از طرف مناسب ماسک به سمت بیرون اطمینان حاصل کنید. قسمت داخلی بیشتر ماسک‌های پزشکی به رنگ سفید است، در حالی که قسمت بیرونی بیشتر به رنگ آبی، سبز و یا رنگ‌های دیگر است، قبل از قرار دادن ماسک بر روی صورت، اطمینان حاصل کنید که قسمت سفید بر روی صورت شما قرار گرفته باشد.
پس از تنظیم ماسک، بند‌های کشی آن را پشت گوشتان بیندازید.
استفاده از ماسک‌های دست دوز غیر استاندارد ممنوع!
ماسک‌های دست دوز غیر استاندارد نه تنها ارزشی ندارد، بلکه گاهی خطرناک هم هستند. میزان نفوذ ناپذیری ویروس کرونا در این ماسک‌ها نامشخص است، به علاوه مشخص نیست که این ماسک در چه شرایطی و توسط چه کسانی تولید شده اند، حتی ممکن است دوزندگان این ماسک‌ها خودشان هم آلوده باشند.
توجه داشته باشید که ما هیچ ماسک پزشکی قابل شستشویی نداریم و حتی ماسک‌های استاندارد هم بر اثر شستشو و ضد عفونی کردن، نسبت به ویروس ناپذیر می‌شوند.
آیا استفاده از دستکش در شرایط اپیدمی کووید-۱۹ ضروری است؟
استفاده از دستکش مناسب در محیط‌های عمومی می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از انتقال ویروس کرونا داشته باشد، این موضوع به ویژه در هنگام مراجعه به عابر بانک ها، پمپ بنزین ها، خرید در فروشگاه ها، سوپر مارکت‌ها و میوه فروشی ها، دست زدن به انواع پول، اسکناس و ... بسیار مهم است. با این همه در صورت عدم دسترسی به دستکش می‌توان برای مقابله با کرونا ویروس به شست و شوی مرتب دست‌ها (هر بار به مدت ۲۰ ثانیه) با آب و صابون پرداخت و از این طریق احتمال ابتلا را به میزان زیادی کاهش داد.
یادآوری این نکته مهم است که زمانی که دستکش به دست داریم هم مانند مواقعی که دستکش نداریم باید از دست زدن به صورت، دهان، بینی و چشم‌ها خودداری نماییم. توجه داشته باشید که دستکش‌های یکبار مصرف تفاوت‌های قابل توجهی با هم دارند. در زیر به این تفاوت‌ها می‌پردازیم.
دستکش به طور کلی به انواع وایتکس و غیر وایتکس تقسیم می‌شوند. دستکش‌های لاتکس محافظت بیشتری در برابر انواع ویروس ایجاد می‌کنند.
- دستکش‌های لاتکس: از ماده‌ای طبیعی ساخته شده و بهترین نوع دستکش‌هایی هستند که میتوانید استفاده کنید. این دستکش‌ها سفید رنگ بوده و در برابر ویروس کرونا مقاومت خوبی دارند. حدود ۱۶ ساعت قابل استفاده اند و در صورت ضرورت می‌توان از الکل طبی برای استریل کردن آنها استفاده کرد.
- دستکش‌های نیتریل: این دستکش‌ها که از مواد شیمیایی ساخته شده اند، از دست در برابر مواد شیمیایی و ویروس محافظت می‌کنند. این میزان حفاظت کمتر از محافظتی است که دستکش‌های لاتکس ایجاد می‌کنند. دستکش‌های نیتریل معمولا آبی رنگ بوده و تقریبا تا ۸ ساعت قابل استفاده است.
- دستکش وینیل: این دستکش‌ها نیز که از مواد مصنوعی ساخته می‌شوند. ارزان و مقرون به صرفه اند، معمولا بدون رنگ بوده و نسبت به دو نوع قبل، قابلیت نفوذ زیادتری در برابر ویروس کرونا دارند.
- دستکش نایلونی (فریزری) : این دستکش‌ها در برابر ویروس محافظت ایجاد نمی‌کنند و در صورت تماس با اتانول و مواد ضد عفونی کننده، گاهی میزان نفوذ ویروس کرونا در آنها تا ۹۰ درصد افزایش می‌یابد.
رعایت نکات زیر بر کارایی دستکش می‌افزاید:
* دستکش را انتخاب کنید که اندازه دست تان باشد.
* دستکش را از نظر پارگی و سوراخ بودن بررسی نمایید.
* هیچ گاه پوشیدن دستکش، جای شستن دست‌ها را نمی‌گیرد. همیشه دست‌های تان را به دقت بشویید؛ حتی هنگامی که می‌خواهید دستکش بپوشید.
* دست‌های تان را هنگامی که دستکش یکبار مصرف به دست دارید، نشویید و هیچ وقت از آنها چند بار استفاده نکنید. در صورتی که دستکش پاره شد، آلوده شد یا کثیف شد و پس از عطسه و سرفه حتما آن را دور انداخته و دست‌ها را برای ۲۰ ثانیه با آب و صابون بشویید و پس از خشک شدن آنها دستکش جدیدی بپوشید.
آیا واکسنی برای کووید_۱۹ داریم؟
در حال حاضر هیچ واکسنی در ایران در دسترس نیست، اما دانشمندان اروپایی در تلاش هستند که برای پیشگیری از کووید_ ۱۹ واکسنی را پیدا کنند.
دانشمندان بریتانیایی آزمایش واکسن بیماری کووید_۱۹ را در ماه‌های فروردین و اردیبهشت بر روی حدود هزار نفر آغاز کردند. نتیجه تحقیقات آنها که روز دوشنبه در نشریه علمی به چاپ رسیده است از تولید ایمنی دوگانه در افراد ۱۸ تا ۵۵ ساله پس از تزریق آزمایشی واکسن جدید ویروس کرونا حکایت دارد.
ادرین هیل، یکی از دانشمندانی که در تحقیق دانشگاه آکسفورد مشارکت دارد، اظهار کرد: سیستم ایمنی تقریبا همه افرادی که آزمایش بر روی آنها انجام شده است به واکسن تولید شده واکنش نشان داده است.
به گفته وی آزمایش‌های بیشتر بر روی حدود ۱۰ هزار نفر در بریتانیا، آفریقای جنوبی و بریزیل همچنان در جریان است. یک آزمایش دیگر نیز قرار است به زودی بر روی هزار نفر در آمریکا آغاز شود.
آدرین هیل افزود: تا پایان سال جاری میلادی ممکن است اطلاعات کافی درباره امکان استفاده از انبوه واکسن بیماری کووید _۱۹ به دست آمده باشد.
به گفته او واکسن نوع جدید ویروس کرونا به نظر می‌رسد که منجر به تولید سطحی از پادتن‌ها می‌شود که به سطح پادتن در بهبود یافتگان از کووید _۱۹ شباهت دارد.
آدرین هیل ابراز امیدواری کرد و گفت: واکنش سیستم ایمنی و لنفوسیت تی در کنار تولید پادتن بتواند ایمنی مضاعفی در بدن افراد واکسینه شده پدید بیاورد.
این خبر به معنی این نیست که ماسک هایتان را بردارید و شونه هاتون رو از آستین در بیارین و پنبه الکل بزنید و آماده باشید یکی براتون واکسن بزنه درسته این خبر فوق العاده خوبیه که بالاخره یک واکسن تولید شده، منتها برای اینکه تخمین بزنید کی در دسترس عموم قرار می‌گیرد، مراحل ساخت واکسن باید در تصویر نمایش داده شود.
فردی که یک بار مبتلا به کرونا ویروس شده، ممکن است دوباره دچار عفونت با این ویروس شود؟
هر چند هنوز پاسخ این پرسش به درستی مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که بیشتر افرادی که دچار این بیماری می‌شوند، به طور کوتاه مدت در برابر آن ایمن خواهند بود. البته ممکن است شما با نوع دیگری از کرونا ویروس آلوده شوید؛ یا این که یک کرونا ویروس خاص ممکن است شبیه ویروس آنفلوانزا که همه ساله تغییر ماهیت می‌دهد، دچار جهش ژنی و تغییر ماهیت شود.
این جهش‌ها اغلب به اندازه متفاوت هستند که سبب می‌شوند تا سیستم ایمنی شما ویروس جهش یافته را نشناسند و به این ترتیب با گونه جدید ویروس دچار عفونت شود؛ در مجموع بر پایه دانسته‌های امروز می‌توان در نظر داشت که یکبار بیمار شدن با کرونا به معنای رهایی مادام العمر از ابتلا به این ویروس نیست.
کرونا ویروسی که موجب بیماری کووید_۱۹ می‌شود، برای چند وقت روی سطوح زنده می‌ماند؟
هر چند برخی مطالعات، اعدادی را مطرح می‌کنند. اما هنوز به درستی نمی‌دانند که ویروس کرونا چند وقت روی پارچه، سطوح پلاستیکی، چینی؛ گرانیت، استیل و یا فلزات زنده می‌مانند. در یک بررسی آمده است که ویروس کرونا برای ۸_۳ ساعت در هوا، ۳_۲۴ ساعت روی انواع کاغذ و مقوا و بیشتر از ۲_۳ روز روی پلاستیک و گاه تا یک ماه روی سطوح فلزی زنده می‌ماند؛ اما به هر صورت توصیه می‌کند.
چنین سطوحی را هر روز در چند نوبت تمیز کنید. منظور از توصیه ... سطوحی مانند کابینت ها، سطح میزها، دستگیره در و زنگ خانه، وسیله‌های داخل توالت و دستشویی، تلفن ها، صفحه کلید کامپیوتر، میز و صندلی است.
اگر سطوح به وضوح کثیف هستند، ابتدا با آب و یک ماده پاک کننده آنها را تمیز کرده، سپس اقدام به ضد عفونی کردن آنها نمایید.
من از دارویی استفاده می‌کنم که سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده است؛ آیا برای این که شانس ابتلا به ویروس کرونا را کم کنم، باید دارویم را قطع کنم؟
اگر شما در معرض ویروس باشید، میزان پاسخ دهی و مقاومت بدن شما به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از آنها دارویی است که مصرف می‌کنید.
توجه داشته باشید که قطع مصرف برخی دارو‌ها می‌تواند باعث تشدید بیماری زمینه‌ای و بدتر شدن شرایط شود. مهمترین نکته آهنگ است که سرخود اقدام به قطع دارو‌های تان نمایید، میزان آنها را کم و زیاد نکنید و حتما با پزشک معالجتان در این رابطه مشورت کنید.
آیا تزریق واکسن‌هایی مثل واکسن پنوموککو یا واکسن هموفیلی آنفلوانزا نوع ب مرا در برابر ویروس کرونا مصون نگه می‌دارد؟
واکسن‌ها برای جلوگیری از ابتلا به بیماری میکروبی خاص تزریق می‌شوند. آنها نمی‌توانند بدن را در مقابل تنفسی ناشی از انواع ویروس از جمله ویروس کرونا که کووید _۱۹ را ایجاد می‌کند، ایمن سازند. با این همه، تزریق این واکسن‌ها در افرادی که به علل مختلف و طبق نظر پزشک معالج نیازمند استفاده از آنها هستند، می‌تواند از عفونت‌های تنفسی دیگر جلوگیری نموده و به ریه‌ها کمک کند تا در مقابل کرونا ویروس مقاومت بیشتری نشان دهند
من فرد مسنی هستم که بیماری زمینه‌ای دارم، پزشک معالجم به من گفته است که در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری کووید_۱۹ هستم، آیا من می‌توانم با رعایت کردن خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهم؟
بله مرکز کنترل بیماری توصیه‌های زیر را برای افرادی کا در خطر بیشتری قرار دارند، پیشنهاد می‌کند:
تا حد امکان از منزل خارج نشوید.دارو‌های تان را برای حداقل یک ماه تعیین نمایید تا مجبور نشوید مرتب به داروخانه مراجعه نمایید.
اگر به هر دلیلی مجبور به خروج از خانه شدید، ترجیحا ماسک بزنید، از افرادی که علائم تنفسی مانند عطسه و سرفه دارند فاصله بگیرید و مرتب دست هایتان را بشویید و یا با محلول‌های الکلی ضد عفونی کنید.
به هیج عنوان به جا‌های شلوغ نروید جای شلوغ می‌توان حتی صف خرید نان از نانوایی باشد.
در صورتی که مجبور هستید از آسانسور استفاده کنید و یا مدتی در فضای رسته در کنار سایرین بمانید، حتما از ماسک استفاده کنید.
سیستم ایمنی شما دستگاه دفاعی بدن شماست، وقتی یک عامل بیماری زای مهاجم مانند ویروس سرما خوردگی یا آنفلوانزا و یا ویروس کرونای مواد کووید_۱۹ وارد بدنتان می‌شود، این سیستم به دفاع از بدن بر می‌خیزد، بی تردید رعایت موارد زیر می‌تواند سبب شود که دستگاه ایمنی بدن شما بهتر و قوی‌تر عمل کند.
سیگار نکشید، آب زیاد بنوشید، غذایی بخورید که بیشتر شامل میوه ها، سبزیجات و غلات کامل نان سبوس دار باشد، اگر به اندازه کافی برنامه غذایتان ندارید، از قرص‌های ویتامین ث، مولتی ویتامین و سولفات روی استفاده کنید.، مرتب ورزش کنید، مراقب وزنتان باشید، استرس را در درون خود کنترل کنید، مراقب فشار خونتون باشید، از نوشیدنی‌های الکلی استفاده نکنید، خواب کافی داشته باشید، تا میتوانید در رعایت بهداشت دست‌ها کوشا باشید، دست هایتان را مرتب بشویید و ضد عفونی کنید و سعی کنید که آنها را به صورت، دست، دهان و بینی و چشمتان نزنید.
در زمان همه گیری کووید_۱۹ باید چه ویژگی‌هایی داشته باشیم؟
متاسفانه بیماری کووید_۱۹ کشور ما را نیز مانند بسیاری از کشور‌های جهان به صورت گسترده درگیر شده است، در این شرایط بهتر است که علاوه بر توصیه‌های علنی که از سوی مراجع دارای صلاحیت پزشکی صورت می‌گیرد، برای خود و خانواده تان برنامه متنوعی طراحی کنید.
تمام اعضای خانواده را جمع کنید و معین کنید که اگر فردی در خانواده بیمار شد، چگونه باید از او مراقبت نمود. اتاقی که بیمار باید در آن استراحت کند و وظایف دیگر اعضای خانواده را در این شرایط تعیین نماید.
۲) در مورد ذخیره دارو‌ها و غذا‌هایی که باید در خانه داشته باشید تا مجبور نشوید که مرتب و به دفعات زیاد به داروخانه و فروشگاه‌ها مراجعه نماید، فهرست کاملی تهیه کنید.
۳) به مسائل بهداشت روانی فرزندتان دقت کنید، بچه‌ها در این شرایط مضطرب، پرخاشگر و غمگین می‌شوند. حتما وقتی را به آنها اختصاص داده و به آنها حس امنیت بدهید.
پس از مشورت با پزشک خانواده، از تارنما‌های عامی و مستندی که او به شما معرفی می‌کند و حاوی اخبار و اطلاعاتی در زمینه کووید_۱۹ است، استفاده نماید. از به کار بستن توصیه‌هایی که در رسانه‌های غیر موثق و از سوی افراد غیر متخصص ارائه می‌شود خودداری کنید.
با مراجعه به سامانه خود مراقبتی اطلاعات خود را ثبت نمایید.
شهروندان گرامی به منظور پیشگیری، شناسایی و مراقبت افراد جامعه در مقابل بیماری کرونا نظام سلامت را همراهی نموده و با ورود اطلاعات صحیح در مسیر شکست ویروس کرونا نقش اساسی داشته باشید.
با ورود به این صفحه و تکمیل پرسش های موجود، چنانچه شما مشکوک به ابتلا به ویروس کرونا شناسایی شوید، پیشگیری مراقبت شما از طریق واحد‌های بهداشتی و درمانی مجموعه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی انجام خواهد شد.
چه دارو‌ها و لوازم پزشکی را برای دوره‌ای که در منزل می‌مانیم باید تهیه کنیم؟
بهتر است که برای حدود دارو‌ها و ملزوماتی که نیاز دارید، تهیه کنید تا مجبور نشوید که مکررا به داروخانه مراجعه کنید.
مهمترین دارو‌ها عبارتند از دارو‌هایی که از قبل مصرف می‌کنید مانند دارو‌های تیروئید، دیابت، قلبی و فشار خون و ...
دستگاه گلوکومتر، نوار‌های اندازه گیری قند خون و دستگاه اندازه گیری فشار خون ، دارو‌های تب بز که معمولا بهترین آن آستامینوفن است.، قرص سرما خوردگی، سرم شستشو و شربت‌های سینه و ضد سرفه، دارو‌های ضد دل پیچه مثل هروئین و دی سیکلومین، تب سنج، سرم خوراکی محلول آ. آر. اس، صابون و محلول‌های ضد عفونی حاوی الکل، دستمال کاغذی، دستمال توالت، پوشک بچه، نواز بهداشتی، مواد ضد عفونی کننده و شوینده مایع و پودر لباسشویی و ظرفشویی.
برای اینکه از خانه خارج نشوید بهتر است برای دو هفته تا یک ماه، مواد غذایی در خانه داشته باشید، بعضی از این مواد ِغذایی عبارتند از: گوشت، تخم مرغ، سبزیجات و میوه‌هایی که داخل عزیز قابل نگه داری هستند.
یاد آوری: در ابتدا دست‌های تان را با آب و صابون برای ۲۰ ثانیه شسته و سپس گوشت، مرغ و ماهی را به خوبی با آب تمیز کنید. پس از آن دست‌های تان را با آب و صابون شسته، دستکش بپوشید و با دست دستکش دار اقدام به خرد کردن آنها نماید.
توجه داشته باشید که انواع گوشت و تخم مرغ باید به طور کامل پخته شوند.
غلات و حبوبات عدس، لوبیا، نخود، گندم و جو پرک شده ، نان و برنج؛ کنسرو لوبیا، نخود فرنگی و ذرت، سیب زمینی و پیاز، روغن سرخ کردنی، آرد، شکر و پودر کیک، چای و قهوه، قوطی‌های آب معدنی و شیر‌های مدت دار، شیر خشک، سلام و دیگر مواد غذایی که کودکتان استفاده می‌کند.، غذا و دارو برای حیوانات خانگی و پرنده‌هایی که در خانه نگهداری می‌کنید.، بهترین کار این است که در منزل بمانید و خرید اینترنتی کنید.
بیشتر بخوانید
فرزندم بیمار است و من می‌ترسم که به کووید_۱۹ مبتلا شده باشد، چه کار‌هایی باید انجام بدهم؟
اولین کار این است که با پزشک متخصص کودکانی که همیشه که کودک تان را به نزد او می‌برید تماس بگیرد و به طور کامل با او مشورت کنید، اما اگر فرزندتان را به نزدیک ثابتی نمیارید با شماره‌هایی که از سوی وزارت بهداشت و دیگر مراجع ذیصلاح به عنوان مراکز مشاوره کرونا اعلام شده است تماس بگیرد و با آنها مشورت کنید.
برخی از این شماره‌ها عبارتند از ۱۹۰، ۱۶۶۶، ۴۰۳۰، ۱۱۵، ۱۴۸۰ مشاوران و کارشناسان این مراکز به ویژه مرکز ۴۰۳۰ می‌توانند علاوه بر راهنمایی‌های بهداشتی و پزشکی، در صورت نیاز، مراکز تشخیصی و درمانی مناسب را به شما معرفی نمایند.
توجه داشته باشید در صورتی که فرزندتان یا خود شما علایم شدید بیماری ندارید بهتر است به مراکز درمانی به ویژه اورژانس مراجعه نکنید.
علایم شدید شامل تب بالا یا دمای خیلی پایین و سردی بدن، تنگی نفس، گیجی و بی حالی مفرط است. در این موقع با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید. تکنسین‌های مربوطه با رعایت موازین مهمی صحیح پزشکی و بهداشتی شما را به مراکز درمانی معین انتقال می‌دهند.
نکته مهمی که در مورد ابتلای کودکان باید به آنها توجه نمایید این است که کودکان نیز ممکن است در صورت مواجه با ویروس کرونا بیمار شوند. هر چند در بیشتر مواقع علایم خفیف بیماری را نشان می‌دهند. اما موارد ابتلای شدید نیز در آنها گزارش شده است. با این همه، نکته مهمی که وجود دارد این است که کودکان به عنوان ناقلان سالم و بدون علامت می‌توانند سبب بروز بیماری در افراد بزرگسال به ویژه سالمندان شود.
اطلاعات موثق را متناسب با سن کودکان در میان بگذارید
اطلاعات واقعی و موثق را متناسب با سن کودکان به آنها ارائه دهید. ترس، استرس و اضطراب را به کودک منتقل نکنید.
بگذارید کودک احساساتش را بیان کند. مرتب به او نگویید نگران نباشد و یا چیزی اتفاق نیفتاده است.
توجه کودک به اخبار، بخصوص اخبار مربوط به کرونا را کاهش دهید.
توصیه‌های بهداشتی لازم را با روش‌های متنوع به کودکان یادآوری کنید. توصیه‌هایی مثل: ماندن در خانه، شست و شوی مکرر دست‌ها با صابون یا مایع دستشویی، فاصله گرفتن از افرادی که علائمی مثل تب، عطسه و سرفه دارند و ممانعت از لمس صورت و چشم، پیش از شست و شوی کامل دست‌ها از جمله از این مواردند.
من چگونه می‌توانم بفهمم که دچار کووید_۱۹ شده ام یا آنفلوانزا؟
کرونا ویروس علائمی را در بدن ایجاد می‌کند که در بیشتر موارد شبیه علائم و نشانه‌های سرماخوردگی و آنفولانزا است. اما گاهی این علائم شدن یافته و زندگی بیمار را به خطر می‌اندازد. پزشک معالج بر پایه شرح حال شما و به ویژه علائم تنفسی که دارید و همچنین سابقه مسافرت به مناطق آلوده و سابقه تماس با بیماران مشکوک، میزان احتمال ابتلا به کووید_۱۹ را حدس می‌زند.
آزمایش‌های گوناگونی برای تشخیص کووید_۱۹ وجود دارد؛ که البته دقت تشخیص هیچ یک از آنها ۱۰۰ درصد نیست. در حال حاضر این آزمایش‌ها در برخی مراکز دولتی و آزمایشگاه‌های خصوصی قابل انجام است.
برای انجام یکی از آزمایش‌ها که برای تشخیص خود ویروس به کار می‌رود با سواب (وسیله‌ای شبیه گوش پاک کن) از مخاط پشت بینی و حلق بیماران نمونه گرفته شده و به آزمایشگاه ارسال می‌شود. آزمایش دیگر که در آن پادتن‌های ضد ویروس در خون شناسایی می‌شوندبر روی نمونه خون انجام می‌شود. برا اطلاع از مراکزی که تست کرونا را انجام می‌دهد با شماره‌های مراکز مشاوره کرونا که پیشتر به آنها اشاره کردیم تماس بگیرید. توجه داشته باشید که این تست‌ها قادر به تشخیص همه بیماران مبتلا به ویروس کرونا نیستند؛ لذا بهتر است پس از انجام آنها با پزشک معالج خود مشورت نمایید.
چه موقعی باید تست کرونا بدهیم؟
در این باره با کارشناس بیمارستان امام خمینی (ره) مهاباد گفت و گویی کردیم و او اظهار کرد: در زمان همه گیری (اپیدمی) کووید_۱۹ هر کسی که علائم حاد تنفسی پیدا می‌کند را باید مشکوک به این بیماری در نظر گرفت؛ یعنی ممکن است عفونت کرونا با علائم ساده سرماخوردگی مثل تب، آبریزش و بدن درد بروز کند؛ ولی همه این افراد نیاز به انجام تست کرونا ندارند.
حاجی مامندی کارشناس بهداشت بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان مهاباد در این باره به خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: این افراد باید در خانه بمانند و با مراکز مشاوره تلفنی کرونا تماس بگیرند، در یک اتاق جداگانه استراحت کنند و مایعات گرم و زیاد بنوشند و به هیچ عنوان از خانه خارج نشوند. معمولا این علائم در اکثر اوقاتم از ۴۸ تا ۷۲ ساعت از بین می‌رود. پس از آن بهتر است یک هفته تا ۱۰ روز هم خود را در خانه ایزوله نمایید تا بیماری را به دیگران منتقل نکنند. چنین اشخاصی نیاز به انجام تست ندارند.
آزمایش کرونا حتما باید با نظر پزشک معالج درخواست شود. انجام تست بنابر نظر مرکز کنترل بیماری‌های آمریکا در موارد زیر توصیه می‌شود:
* بیماران علامت دار، با شرایط خاص مانند افراد مسن بالای ۶۵ سال، بیماران با بیماری مزمن، نقص ایمنی و کلا افرادی که در معرض خطر بالا قرار دارند و یا دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند (مانند دیابتی ها، بیماران قلبی، بیماران ریوی مزمن، بیماران مزمن کلیوی و استفاده کنندگان از کارتون و دارو‌هایی که سیستم ایمنی بدن را سرکوب می‌کنند مانند دارو‌های شیمی درمانی و مواردی دیگری از این دست).
* بیماران بستری در بیمارستان با علائم کرونا، جهت اخذ تصمیم در ارتباط با کنترل عفونت.
* تمامی کارکنان پزشکی که علامت دار بوده و طی ۱۴ روز گذشته با فرد مشکوک به کرونا دارای علائم بالینی تب و سرفه، تست آزمایشگاهی مثبت، سی تی اسکن علامت دار ریه) تماس داشته یا در مناطق جغرافیایی و شهر‌های پر خطر حضور داشته اند.
آیا درمان ضد ویروسی اختصاصی برای کووید_۱۹ وجود دارد؟
در حال حاضر هیچ درمان اختصاصی ضد ویروسی برای کووید_۱۹ در دست نیست، اما درمان‌هایی توصیه می‌شود که پزشکان در صورت نیاز آنها را برای شما نسخه می‌کنند، برخی از این درمان‌ها در منزل و برخی دیگر در هنگام بستری در بیمارستان تجویز می‌شوند.
کووید_۱۹ نیز مانند بسیاری از بیماری‌های ویروسی درمان اختصاصی ندارد. به طور کلی دو نوع درمان برای این بیماران در نظر گرفته می‌شود. در موارد خفیف مانند بسیاری از انواع سرما خوردگی و آنفلوانزا فصلی، انجام درمان‌های زیر بسیار کمک کننده است.
در خانه بمانید
مایعات زیاد و گرم بنوشید.
برای کاهش تب و درد از آستامینوفن استفاده کنید. در مورد زمان و میزان مصرف این دارو‌ها و تداخل آنها با دارو‌های دیگر و عوارضی که ممکن است ایجاد نمایند با مراکز مشاوره تلفنی تماس گرفته و یا از طریق تلفن با پزشک خانواده تان گفتگو کنید. مثلا توجه داشته باشید که یک فرد بزرگسال حتی بدون بیماری زمینه‌ای نباید بیشتر از ۶ قرص آستامینوفن ۵۰۰ میلی گرمی در شبانه روز مصرف کند.
به منظور کووید_۱۹ هیچگاه خود سرانه از آنتی بیوتیک‌ها استفاده نکنید.
آیا یک فرد بیمار می‌تواند پرنده‌ها و یا حیوانات خانگی را مبتلا سازد؟
گزارشی دال بر این مسئله در دست نیست، اما مرکز کنترل بیماری‌های آمریکا پیشنهاد می‌کند که افراد بیمار از تماس با حیوانات خانگی بپرهیزند، به علاوه در جریان همه گیری کرونا صحیح این است که شما وقتی می‌خواهید به حیوانات خانگی غذا بدهید، ماسک و دستکش بپوشید و پس از پایان کار، حتما دست‌های تان را با آب و صابون بشویید و ضد عفونی کنید.
یکی از اعضای خانواده ما مبتلا به کووید_۱۹ شده و در جداسازی خانگی به سر می‌برد.
سایر اعضای خانواده چگونه باید از خود مراقبت کنند؟
کسانی که از مبتلایان به کووید_۱۹ در خانه نگهداری می‌کنند باید احتیاطات زیر را در نظر داشته باشند.
در اتاق دیگری بمانید و تا حد امکان از فرد مبتلا فاصله داشته باشید، در صورت امکان اتاق مجزا و سرویس بهداشتی جداگانه‌ای را برای فرد بیمار در نظر بگیرید.
حتما فضای مشترک بین راهروی بین اتاق بیمار و سایر اتاق‌ها تهویه‌ی خوبی داشته باشد. هر چند وقت یکبار پنجره‌ها را باز کنید.
دست هایتان را با آب و صابون به صورت مکرر برای حداقل ۲۰ ثانیه بشویید و یا از ضد عفونی کننده‌ها با پایه‌ی الکلی سوءاستفاده کنید. این محلول‌ها معمولا بین ۷۰ تا ۷۵ درصد الکل دارند. تمام سطوح دست و انگشتان را با الکل مرطوب نموده و آنها را به هم بمالید تا کاملا خشک شوند. اگر دست تان ظاهر کثیفی دارد. حتما آنها را با آب و صابون بشویید.
از دست زدن به صورت، دهان، بینی و چشم‌ها خودداری کنید.
توصیه‌های تکمیلی از زبان یک بیمار کرونایی
اگر شما و بیمار در یک اتاق هستید، هر دو باید ماسک جراحی بزنید.
اگر با ادرار، مدفوع، خلط و یا برای و ترشحات بینی و استفراغ فرد مبتلا تماس دارید، حتما از ماسک صورت و دستکش لاتکس استفاده کنید.
پس از انجام کار، ماسک و دستکش را در ظرف زباله بیندازید و به هیج عنوان دوباره از آنها استفاده نکنید، برای این کار روش زیر را به کار ببندید:
- دستکش هایتان را درآورده و دور بیندازید و بلافاصله دست‌های تان را با آب و صابون شسته و آنها را با محلول پایه الکلی استاندارد ضدعفونی کنید.
- در مرحله دوم ماسک صورت را برداشته و آن را دور بیندازید و بلافاصله دست هایتان را با آب و صابون بشویید و یا آنها با محلول الکلی ضد عفونی کنید.
- از وسایل مشترک استفاده نکنید. ظروف و بشقاب غذا، لیوان، استکان، قاشق و چنگال و وسایل خواب در رختخواب و بالش و ملحفه بیمار را کاملا از وسایل دیگر اعضای خانواده جدا کنید پس از استفاده بیمار از این وسایل آنها را کامل بشویید.
- سطوحی را که زیاد با آنها تماس دارید مانند دستگیره در، زنگ منزل، سطح میز، قفسه ها، وسایل داخل توالت و دستشویی، تلفن ها، صفحه کلید کامپیوتر و میز عسلی کنار مبل، مبل و صندلی را هر روز با مواد گندزدا تمیز کنید. مواد گندزدا را میتوانید روی این سطوح اسپری کنید. لباس را به دقت بشویید.
- لباس‌های بیمار به ویژه اگر ترشحات و مایعات مانند مواد استفراغ شده، خلط، ترشحات بینی و یا خون و ادرار و مدفوع روی آن ریخته شده است را بلافاصله بشویید و آن را در سبد لباس نیندازید.
- این کار را با دستکش انجام دهید و سپس دستکش را دور انداخته و بلافاصله دست‌های تان را با آب و صابون بشویید و با محلول ضد عفونی کننده، ضد عفونی نمایید.
- دستکش‌های یکبار مصرف و ماسک‌های استفاده شده و دیگر اشیای آلوده را در کیسه زباله جداگانه‌ای بگذارید. درب آن را ببندید و پس از این کار، دست هایتان را با آب و صابون بشویید یا با مواد ضد عفونی کننده الکلی تمیز کنید.
بیماران بهبود یافته از کرونا می توانند همچنان ناقل بیماری باشند؟
بله، درصدی از بیماران بهبود یافته از کرونا ممکن است همچنان ناقل بیماری باشند؛ لذا تا زمان تایید قطعی از سوی پزشک؛ فرد را ناقل ویروس کرونا در نظر بگیرید.
من روز‌ها مجبورم سر کار بروم، در هنگام برگشت به خانه چه نکاتی را باید رعایت کنم؟
ورود به خانه از محیط بیرون، نیازمند رعایت نکاتی است که باید به دقت مراعات شوند؛
- بیرون درب ورودی، خط قرمزی برای کفش‌ها مشخص نموده و کفش‌ها را مشت آن بگذارید، درب ورودی منزل باید خط جداسازی خانه از محیط بیرون در نظر گرفته شود.
- در ورودی خانه، محلی برای کلیدها، کیف پول، گوشی موبایل و وسایل خود در نظر بگیرید و این اشیا را در آن محل بگذارید.
- به محض ورود به منزل، اول به دستشویی بروید و به مدت ۲۰ ثانیه دست‌ها را با آب و صابون بشویید.
- بعد از شستن دست ها، دسته شیر، دستگیره در و آنچه را که قبل از شستن دشت‌ها لمس کرده اید، گندزدایی کنید.
- قبل از این که وسایل خود را وارد منزل کنید، آنها را گند زدایی نماید.
توجه کنید
دستان خود را حتما بیش از عوض کردن لباس هایتان بشویید.
نباید وسایل همراه مانند گوشی، کلید و ... را قبل از گندزدایی وارد منزل کنید.
یک سطح دردار قبل از ورود منزل بگذارید، اگر ماسک دارید در آن بیندازید.
مراحل گفته شده را چند بار با اعضای خانواده تمرین کنید.
آیا گوشی تلفن همراه نیاز به ضد عفونی کردن دارد؟
بله، این مورد نیاز به توجه خاص دارد؛ زیرا گوشی تلفن همراه از جمله اشیا بسیار آلوده‌ای است که کاربرد زیادی در زندگی روزمره ما دارد.
ویروس کرونا که می‌تواند ساعت‌ها و گاه روز‌ها بر سطح اشیا زنده بماند، بر روی صفحه و سطوح جانبی گوشی تلفن همراه نیز زنده مانده و سبب انتقال و ایجاد بیماری می‌شود. بسیاری از افراد پس از استفاده از تلفن همراه بلافاصله از الکل برای گندزدایی آن استفاده می‌کنند این کار اشتباه است؛ و نباید انجام شود. گندزدایی گوشی موبایل اصولی دارد که در زیر به آن اشاره شده است. قبل از هر چیز دست تان را با آب و صابون بشویید و با دستمال کاغذی تمیز خشک کنید؛ و سپس دستکش تمیزی بپوشید. پس از آن مراحل زیر را انجام دهید.
* گوشی تلفن همراه تان را خاموش کرده و آن را از برق بکشید؛ به هیج عنوان اقدام به گندزدایی موبایل روشن نکنید.
* قاب موبایل، محل مهمی برای تجمع ویروس کرونا و سایر عوامل بیماری زا است. آن را از گوشی جدا کنید.
* حوله تمیزی را با مقدار اندکی آب ولرم نم دار کنید و سپس ۱_۲ قطره مایع ظرفشویی به آن اضافه کنید و کامل تمام سطوح موبایل را با آن تمیز کنید.
* حالا از الکل ۷۰ درصدی برای گند زدایی دستگاه استفاده کنید. برای این کار حجم مشخصی از الکل را روی دستمال کاغذی نرمی بریزید و تمام سطوح موبایل را به دقت تمیز کنید. از پاشیدن مستقیم الکل روی گوشی خودداری کنید.
* دستگاه را برای مدت ده دقیقه روی یک حوله کاغذ تمیز بگذارید، تا الکل روی آن کاملا خشک شود.
* دستکش تان را خارج کرده و دوباره دست‌های تان را با آب و صابون برای مدت ۲۰ ثانیه بشویید. حالا میتوانید دستگاه را روشن کنید.
یادآوری: هیچ گاه از وایتکس برای ضد عفونی کردن گوشی تلفن همراه استفاده نکنید، زیرا علاوه بر از بین بردن رنگ گوشی، موجب خرابی آن نیز می‌شود.
فاصله گذاری فیزیکی یعنی:
مدیر بهداشت و درمان مهاباد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: تا میتوانید در خانه بمانید، در صورت امکان دورکاری کنید، همه سفره‌ای غیر ضروری را متوقف کنید، به اماکن عمومی نروید، اگر کسی در خانه دچار تب و سرفه شد، بقیه کسانی که در آن خانه زندگی می‌کنند. ۱۴ روز در خانه بمانند، در هنگام مراجعه به پمپ بنزین و پمپ گاز چه نکاتی را باید رعایت نماییم؟،تعداد مراجعه به پمپ‌های بنزین و گاز را کم کنید. برای این کار بهتر است برای هر بار مراجعه، باک خود را کامل پر کنید.، هنگامی که پمپ بنزین یا گاز رسیدید، به جایی دست نزنید. با یک دست مثلا دست راست، کارت سوخت را وارد کارت خوان کنید؛ و با دست دیگر مثلا دست چپ رمز کارت خود را وارد نماید، با دست چپ دسته نازل را بردارید و سوخت گیری کنید.، پس از این که باک را پر کردید، نازل را سر جای خود بگذارید و با دست راست کارت را از دستگاه درآورده و در جیب خود بگذارید.، با دست راست کارت بانکی خود را از خودپرداز بکشید و با دست چپ رمز را وارد نماید.، دستکش را از دستانتان خارج نموده و آنها را در سطل زباله بیندازید.، با محلول یا ژل ضدعفونی کننده هر دو دست را صد عفونی کنید.، در اولویت فرصت ممکن، دست هایتان را برای ۲۹ ثانیه با آب و صابون بشویید.
آیا در هر بار که به خانه می‌آیم، شستن لباس‌هایی که به تن دارم ضروری است؟
ویروس کرونا روس سطوحی مانند لباس ها، پارچه مانده و از طریق آنها منتقل می‌شوند، اما بر اساس مطالعات انجام شده، شستشوی روزانه لباس‌ها لزومی ندارد. فقط در صورت مواجه با شخصی که علائم مشکوک کرونا دارد، یا در صورت سفر به مکان‌ها و مناطق پر خطر مثل بیمارستان ها، شهر‌های پر خطر و ... و یا با مشاهده خلط، خون و یا ترشحات دیگر بردی لباس‌ها توصیه نمی شود که لباس‌ها با آب گرم شسته و در نور آفتاب یا بر روی شوفاژ خشک شوند. در کل عدم تماس با اشخاص و سطوح آلوده مهمترین نکته‌ای است که باید رعایت شود.
بیشتر بخوانید
برای لباس‌هایی که روزمره می‌پوشیم و رفت و آمد‌های معمول شهری نیازی به شستشوی روزانه لباس‌ها نیست، ولی توصیه می‌شود که لباس‌ها در کمد و یا فضایی جداگانه، نزدیک درب ورودی منزل نگهداری شوند.
اری کردن مواد الکلی بر روی لباس‌ها توصیه نمی‌شود، همچنین استفاده از سشوار برای ازبین بردن ویروس روی لباس‌ها بی تاثیر است.
توصیه می‌کنیم که اول ورود به منزل؛ دستکش خود را در نزدیکترین سطل زباله بیندازید و دست‌های خود را با آب و صابون به مدت ۲۰ ثانیه بشویید. سپس لباس‌های خود را دربیاورد و در کمد با فضایی جداگانه قرار دهید و پس از تعویض لباس، مجددا دست‌های خود را با آب و صابون به مدت ۲۰ ثانیه شستشو دهید.
یکی از شهروندان مهابادی در این باره راهنمایی هایی از متخصصان خواست و حامدی متخصص بیماری های عفونی در این باره به خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد گفت: بهترین توصیه این است که خرید‌های خود را طبق برنامه‌های مدون و برای مدت زمان طولانی تری انجام دهید تا کمتر به بازار بروید.
با این همه توصیه می‌کنم که برای خرید یه سوپر مارکت‌ها و مغازه‌های شلوغ نروید. در صف‌های نانوایی نیستید و به محض آنکه متوجه شدید که فردی در مرکز خرید در حال عطسه کردن است بلافاصله آن جا را ترک کنید. در این موارد تا زمان شستشوی دست ها؛ به صورت، دهان چشم‌ها و بینی خود دست نزنید با این همه در صورت انجام خرید از بیرون پلاستیک خرید‌ها را بیرون از منزل بگذارید و به هیچ عنوان آنها را به داخل خانه نیاورید.
مراحل جداسازی باید بیرون از در ورودی انجام شود. یک سینی یا تشت بزرگ برای درآوردن خرید‌ها از کیسه پلاستیکی بردارید.
ابتدا کنسرو‌ها و محصولات بسته بندی شده که در یخچال سوپر مارکت‌ها برداشته اید مانند گاست، شیر، پنیر را جدا کنید.
آرنج هایتان را با مایع دستشویی به خوبی بشویید، زیرا اگر کسی که ناقل ویروس است در مجاورت آنها عطسه کرده باشد این ویروس می‌تواند در محیط یخچال تا مدت زیادی فعال باقی بماند.
بعد از خشک شدن، آنها را در یخچال جا دهید و سینک ظرفشویی را گندزدایی کنید.
محصولات پروتئینی (گوشت قرمز، مرغ و ماهی) را با آب بشویید، برای خرید‌های جدید گوشتی خود، مکان جدیدی در فریزر در نظر بگیرید. آنها را از بقیه مواد درون فریزر جدا نگه دارید.
محصولاتی که نیاز به یخچال دارند، اما نمیتوانید آنها را بشویید بعد از ۷۲ ساعت مصرف کنید.
آجیل‌ها و محصولات روباز را معمولا در جای گرم و بدون نور بگذارید و بعد از ۴۸ ساعت مصرف کنید. به علاوه میتوانید آن را را پیش از مصرف روی گاز با درون مایکروفر تفت دهید.
یادتان باشد که تمامی مراحل جداسازی و جاسازی مواد غذایی با دستکش یکبار مصرف باشد.
والدین من سالمند هستند و این مسئله آنها را نسبت به کووید_۱۹ پر خطر‌تر می‌کند، آنها دور از من زندگی می‌کنند. چه کمکی می‌توانم به آنها کنم؟
مراقبت از دور بر نگرانی ها می‌افزآید و استرس بیشتری به ما وارد می‌کند. تلفنی و یا با مدل های تصویری مثل واتس آپ مرتب با آنها گفتگو کنید و به آنها توضیح دهید که برای پیشگیری چه کار‌هایی باید انجام دهند. در صورتی که بیمار شدند. چه کار کنند. فهرستی را با همفکری هم تنظیم کنید. به آنها بگوئید که آن فهرست را در دسترس خود داشته باشند.
این فهرست می‌تواند شامل نام تلفن پزشکان معالج آنها، اعضای خانواده و همسایه‌ها و دوستان و نیز مراکز درمانی که از سوی دانشگاه‌های علوم پزشکی استان معرفی شده اند باشد.
شما میتوانید از همسایه‌ها بخواهید که اگر مشکلی پیش آمد به کمک والدین تان بشتابند. از یکی از آشنایان بخواهید تا دارو‌هایی که پدر و مادرتان برای بیماری‌های شان در طی یک ماه مصرف می‌کنند را برای شان تهیه کنند و غذا‌های قابل نگهداری برای مدت یک ماه را برای آنان خریداری نمایند تا آنها از منزل خارج نشوند.
مراقب اطلاعات نادرست و باور‌های اشتباه درباره کووید_۱۹ باشید!
یونیسف به عنوان یکی از عنوان سازمان ملل براین باور است که همراه با انتشار ویروس کرونا در جهان یک اتفاق خطرناک دیگر در حال انتشار می‌باشد؛ و آن اطلاعات و باور‌های غلطی است که در مورد این بیماری در بین مردم رواج یافته و در حال گسترش است. متاسفانه این باور‌های نادرست و اطلاعات غیر علمی در کشور ما نیز کم نیستند. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم.
۱ (خوردن الکل از ابتلا به ویروس کرونا جلوگیری می‌کند. این باور غلط، جان هزاران تن از هم وطنان ما را گرفته و موجب نابینائی و از کار افتادن کلیه‌ها در تعدادی از آنها شده است. توجه داشته باشید که خوردن هیچ نوع الکلی از کووید_ ۱۹ جلوگیری نمی‌کند.
الکل، آن هم از نوع طبی (اتانول) با غلظت بیش از ۷۰ درصد صرفا می‌تواند برای ضدعفونی کردن دست‌ها و گندزدایی برخی از اشیاء کوچک و سطوح محدود مورد استفاده قرار گیرد.
پوشیدن چند ماسک روی هم از شما در برابر کووید_۱۹ محافظت می‌کند
این هم باور غلط دیگری است. نباید در معرض مبتلایان و یا ناقلان قرار بگیرم. این کار فقط با فاصله گذاری فیزیکی و ماندن در خانه به انجام می‌رسد. اگر سالم هستید، نیاز به استفاده از ماسک در منزل ندارید مگر در مواردی که از بیمار مشکوک به کووید_۱۹ مراقبت می‌کنید. یادآوری می‌کنیم که شرط اول، رعایت فاصله گذاری فیزیکی، استفاده از ماسک و شستن مرتب و صحیح دست ها است.
عده‌ای شیاد با عناوینی، چون طب اسلامی با اطلاعاتی جعلی و سواستفاده از اعتقادات و باور‌های دینی مردم در پی کسب درآمد هستند. آنها با رواج خرافات اقدام به فروش محصولاتی غیر موثر و حتی زیان آور به قیمت نژاد به مردم می‌نمایند؛ مثلا می‌گویند بخار سرکه بیماری را از بین می‌برد، تنقیه روغن بنفشه موجب درمان قطعی کووید_۱۹ می‌شود. دود پشکل ابلاغ که در عطاری‌ها نیز به آن عنبرنسارا می‌گویند کشنده ویروس کرونا است؛ و این باور‌های خرافی علاوه بر آنکه سبب هدر رفتن مال مردم می‌شود. جان آنها را نیز به خطر می‌اندازد.
مصرف انتی بیوتیک، کووید_۱۹ را درمان می‌کند.
کووید_۱۹ یک بیماری ویروس است، لذا به منظور درمان آن، خودسرانه ،آنتی بیوتیک مصرف نکنید. توجه داشته باشید که پزشک معالج شما در صورتی که تشخیص بدهد که عفونت‌های باکتریایی به کووید_ ۱۹ افزوده شده است. آنتی بیوتیک مناسب را برای شما تجویز خواهد کرد.
کودکان دچار کووید ۱۹ نمی‌شوند شواهد نشان داده که کودکان زیر ۱۲ سال کمتر دچار علایم تنفسی و شدید کووید_۱۹ می شوند. اما احتمال ابتلای آنها به فرم‌های گوناگون بیماری و به ویژه انواع خفیف آن وجود دارد. نکته مهم در کودکان این آیت که آنها می‌توانند به عنوان ناقلان بدون علامت و به ظاهر سالم، بزرگ‌تر‌های خانواده به ویژه پدربزرگ‌ها و مادر بزرگ‌ها را مبتلا نموده و سبب بروز بیماری شدید و خطرناک در آنها شوند.
توجه داشته باشید که شایعات و اطلاعات نادرست می‌تواند بسیار خطرناک بوده و به اندازه ویروس کرونا، جان مردم را به خطر بیندازد.
اطلاعات نادرست و بی پایه از نظر علمی و شایعات منتشر شده در باره کرونا را باز نشر ندهیم.
توصیه‌های مهم در پیشگیری از کووید_۱۹
در صورت حضور در اجتماع، به ویژه جا‌های شلوغ و بسته ماسک بزنید.
دست‌ها را مرتبا با صابون و آب جاری شسته و یا با الکل ضد عفونی نماید.
بهداشت دستگاه تنفسی را رعایت کنید موقع سرفه و عطسه کردن، دهان و بینی خود را با آرنج خم شده (و نه با دست) و یا با دستمال بپوشانید.
فاصله مناسب را رعایت کنید. بین شما و افراد دیگر باید حداقل یک متر فاصله وجود داشته باشد. رعایت این فاصله با افرادی که تب دارند و سرفه یا عطسه می‌کنند مهمتر است و باید بیشتر از ۲ متر باشد.
از تماس دست با بینی، دهان و چشم‌های خود اجتناب کنید.
در صورتی داشتن علایم معمولی سرما خوردگی در منزل بمانید. استراحت کنید و از مایعات فراوان و دارو‌های مسکن (آستامینوفن) استفاده کنید.
اگر سه علامت مهم سرفه، تب و تنگی نفس را دارید. به پزشک مراجعه کنید. دقت داشته باشید که علایم تنفسی مثل تنگی نفس و سرفه و .. به همراه تب می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که کووید_۱۹ یکی از آنها است.
اگر سرفه، تب و تنگی نفس دارید، حتما ماسک بزنید و سپس به پزشک مراجعه کنید. ولی اگر این علائم را ندارید؛ و فقط علایم خفیف سرماخوردگی را دارید. در خانه بمانید. با مراکز مشاوره تلفنی کرونا تماس بگیرید و طبق توصیه‌های کارشناسان این مراکز عمل کنید.
عزم و همکاری ملی در جهت مقابله با شیوع ویروس کرونا
شیوع کرونا مثل هر بیماری اپیدمی دیگری تعداد زیادی از افراد جامعه را درگیر می‌کند و فراز و فرودی دارد که باید آن را پشت سر گذاشت.
از این رو پرهیز از انتشار اخبار غیرواقعی، مراعات نکات بهداشتی و کاهش حضور در اماکن بخشی از مسوولیت‌های مردم است؛ مسوولیت مدنی شهروندان در کنار وظایف عمومی دولت می‌تواند به کنترل بحران و حل سریع آن بیانجامد.
کلام پایانی:
برای قطع زنجیره انتقال بیماری ناشی از ویروس کرونا این سه کار را فراموش نکنید.
در خانه بمانید، بشویید، بپوشانید.
برای اینکه بیمار نشوید، در خانه بمانید؛ و حتما در صورتی که علائم سرماخوردگی و تب دارید خود را در خانه ایزوله کنید.
هر روز بار‌ها و بار‌ها دست هایتان را با آب و صابون، هر بار برای مدت ۲۰ ثانیه بشویید.
در هنگام عطسه و سرفه، دهان و بینی خود را با دستمال یکبار مصرف با قسمت داخلی آرنج خود بپوشانید.
گزارش از سپیده خشمن
انتهای پیام / س خ
باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می‌دهد؛
دخیل بستن به نتانیاهو برای تعبیر یک رویای محال/ رهبر خودخوانده‌ای که کسی او را گردن نمی‌گیرد
در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح شد؛
انعقاد قرارداد بیمه تکمیلی بازنشستگان/ هزینه بیمه ۴۰ درصد افزایش پیدا کرد
جادارد از گزارش کامل و مبسوط خبرنگار جوان مهابادی به نوبه خودم تشکر و قدردانی نمایم . گزارش ایشان در واقع دایره المعارف کاملی از شناخت و روش های پیشگیری و مراقبت و توصیه های پزشکی است .که هر هم وطنی با خواندن آن تصمیم راسخ بر رعایت و مراقبت و مبارزه با ویروس کووید ۱۹ را جزو سر لوحه زندگی روزانه قرار خواهد داد و وظیفه اجتماعی خود را بجا خواهد آورد .