به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان ، شهرستان جیرفت که به سرزمین هزار گوهر معروف است در جنوب استان کرمان واقع شده و موقعیت جغرافیایی این خطه، در وجه تسمیه اش بی تاثیر نبوده است، کلمه جیرفت از ریشه‌ای برخوردار است که ما را در درک وضعیت جغرافیایی آن، کمک می‌کند، جیرفت از دو کلمه جیر و افت تشکیل شده که جیر به معنی پست و پایین و افت نیز به معنی افتاده است.
داستان جیرفت، با هلیل رود و دقیانوس، پیوند عمیقی دارد، در حاشیه غرب هلیل رود آثاری از تمدن کهن با هزاران قطعه سفال و آجر وجود دارد که به آن دقیانوس گفته می‌شود.
نصیر اسکندری مدیر پایگاه ملی باستان شناسی جیرفت گفت: هلیل رود یکی از مناطق دیدنی جیرفت محسوب می‌شود که از کوه‌های بافت، هراز، لاله زار و بحرآسمان سرچشمه می‌گیرد و پس از سیراب کردن بخشی از زمین‌های دشت جیرفت و رودبار و پیمودن راهی دراز به باتلاق جازموریان می‌ریزد گفته اند که یکی از عوامل رونق این کهن دیار پر افتخار تاریخی، رودخانه هلیل رود است که عامل شکل گیری فرهنگ‌ها و تمدن‌های کهن بشری در این خطه است.
او افزود: جیرفت، یکی از تاریخی‌ترین مکان‌های ایران است و آثار سنگی و کتیبه‌های آجری با خطوط ناشناخته که در این منطقه به وفور یافت می‌شود خبر از قدمت طولانی زندگی و فرهنگ در این خطه می‌دهد.
کنارصندل قدیمی‌ترین شهر دنیا
تپه‌های باستانی کنار صندل یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری شهرستان جیرفت است که به واسطه قدمت تاریخی ۵ هزارساله اش در دنیا معروف است .
نصیر اسکندری مدیر پایگاه ملی باستان شناسی جیرفت در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان ،گفت: در بحث شکل گیری نخستین روستا‌های جنوب شرق، براساس کاوش‌های باستان شناسی قدیمی‌ترین روستای جنوب شرق ایران در منطقه اسفندقه و محوطه‌ای به نام گاوکشی در روستای فتح آباد اسفندقه است، براساس مطالعات آزمایشگاهی بر روی نمونه‌های ذغال قدمت آن به ۹ هزارو ۲۰۰ سال پیش برمی گردد زندگی در این منطقه از آن زمان ادامه داشته و در حال رشد و پیشرفت بوده تا اینکه در ۵ هزار سال پیش، شهری در کنار صندل شکل می‌گیرد.
او افزود: این شهر تاریخی مانند شهر‌های امروزی تمام پارامتر‌های شهری را دارا بوده که باستان شناسان بخش‌های مهمی از آن را شناسایی کردند و مهمترین آن همین قلعه تپه جنوبی است که اصطلاحا به آن دژ شاهی گفته می‌شود دژی که حاکم در آن مستقر بوده است و براساس کاوش‌های باستان شناسان لوح‌های زیادی در این منطقه کشف شده است که خط آن‌ها هنوز رمز گشایی نشده شده است.
اسکندری بیان داشت: گورستان کشف شده در کنارصندل بسیار معروف است و اشیایی که پیدا شده به ویژه ظروف کلرویتی که با عنوان سنگ صابون آن‌ها را شناخته اند که منابع اش براساس مطالعات جدید باستان شناسان در کوه‌های اطراف پیدا شده است و این موضوع نشان می‌دهد که این ظروف را در اینجا تولید و صادر می‌کردند و این ظروف شاخصه تمدن جیرفت است.
او گفت: در پی کاوش ها، یک معبد در داخل این دژشاهی بدست آمده که یک مجسمه در داخل یک اتاق نقاشی شده وجود دارد، نقاشی‌ها از بین رفته و مجسمه در محل خودش نگه داری می‌شود که این موضوع نشان می‌دهد این محل مربوط به امور عبادی بوده و این مجسمه نمادی از خدای آن‌ها بوده است.
شهر قدیم جیرفت از دیگر جاذبه‌های تاریخی شهرستان جیرفت مربوط به سده‌های اولیه اسلام است این شهر پایتخت سلجوقیان کرمان بوده که طول آن حدود ۲۰ کیلومتر از روستای عنایت آباد تا روستای هوکرد است.
نصیر اسکندری مدیر پایگاه ملی باستان شناسی جیرفت گفت: شهر قدیم جیرفت مربوط به دوره سلجوقیان، سده‌های ۳و ۴ و ۵ هجری قمری است که شهری آباد و بزرگ بوده که مورخان و جغرافی دانان غربی و اسلامی به اینجا اشاره بسیاری کردند و این شهر بازار بین المللی داشته که تجار از هند، یونان، روم و جا‌های دیگر در اینجا مستقر می‌شدند و تجارت می‌کردند بر اساس متون کشف شده تاسده هفتم هجری هم مورد استفاده بوده، به یک باره این شهر از بین می‌رود فرضیات زیادی است که یک زلزله عظیم این شهر را ازبین برده است.
او افزود: از سده هفتم هجری به بعد شهر جیرفت شکوه خودش را ازدست می‌دهد تا دوره پهلوی، شهر جیرفت حدود ۷ قرن تمدن عظیمی در داخلش شکل نمی‌گیرد در ادامه در پی کاوش‌های خانم چوبک در محوطه شهر قدیم مسجدی شناسایی شد که مسجد جامع شهر بوده است.
قلعه سلیمان از دیگر جاذبه‌های تاریخی و گردشگری شهرستان جیرفت است که در جنوب غربی شهر جیرفت بر فراز کوهی منفرد به صورت مخروط سر بریده به نام کوه سلیمانی، در انتهای جنوبی رشته کوه‌های غربی جیرفت ساخته شده و دسترسی به آن تنها از یک مسیر صعب العبور امکان پذیر است.
آبشار آستانه در روستای میجان
روستای بکر و سرسبز میجان با آب و هوای مدیترانه‌ای یکی از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری شهرستان جیرفت است که در فاصله ۲۰ کیلومتری این شهرستان واقع شده است، محصول باغات مرکبات این روستا در بازار‌های کشور به مرکبات کوهستان معروف است. محمد علی پیراسته از کشاورزان نمونه این روستا در سال ۹۸جز کشاورزان برتر و نمونه کشوری شناخته شده است.
محمد بهره‌مند رئیس شورای روستای بنکوه علیا و عضو شورای بخش جبالبارز با اشاره به طبیعت زیبای روستای میجان گفت: در روستای میجان آبشار بسیار زیبایی وجود دارد که ارتفاع آن حدود سی متر است که از در‌های آستانه و چشمه سار‌های این دره و از حوزه آبریز سرحد بیدشک و تقی آباد سرچشمه می‌گیرد که به "آبشار آستانه" معروف است و آب این آبشار برای زمین‌های کشاورزی مالکان آن منطقه استفاده می‌شود و مازاد آن به آب‌های میجان می‌رسد.
حسین سنجری از کشاورزان روستای میجان گفت: در این روستا مجموعه دوهکتاری از انواع گونه‌های گیاهی، به صورت کاملا ارگانیک کشت شده است و شاخصه بسیار عجیب و شگفت انگیز این مجموعه این است که گردوی سردسیری و خرمای گرمسیری در یک قدمی هم کشت شده است.
او افزود: این مجموعه دوهکتاری شامل درختان سردسیری و درختان گرمسیری و درختان مناطق خشک و مرطوب از جمله؛ گردو، بادام، هلو، شلیل، به، زرد آلو، انگور، ازگیل، انجیر، هلو انجیری، انگور باطعم آناناس، بیش از ۱۰ نوع انار، آناناس، سیب ،زالزالک، خرمالو، شاه‌توت، آلوسیاه، بیش از ۱۰ نوع خرما، موز، انبه، گواوا، آلبالو گرمسیری، شوگراپل، پاپایا، اواکادو، پنجه بودا، گیاه لوفا، کنارعربی و ... همچنین انواع مرکبات مانند کامگوات، پرتقال خونی (توسرخ)، بالنگ، مارس، واشنگتن، انواع نارنگی، ترنج، نارنج، لیمو شیرین، لیموترش، لیمو خاکی، گریپ فروت، بکرایی و ... در مساحت ۲ هکتار کاشته شده و به ثمر دهی رسیده اند.
به فاصله حدود ۱ونیم کیلومتری جنوب روستای فردوس در حوزه بخش اسفندقه عمارت باشکوهی در میان درختان زیبا و کهنسال چنار و سرو خودنمایی می‌کند که به عمارت شاهپوری معروف است.
میثم شهسواری کارشناس باستان شناسی اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان جیرفت گفت: پلان بنای عمارت شاهپوری مستطیل شکل و شرقی_غربی است یک گنبد گردپوش که بر روی چهار ایوان قرار گرفته و در مرکز بنا واقع شده است، پلان بخش مرکزی هشت ضلعی است در ضلع شرقی تالار مرکزی ۵ اتاق و در ضلع غربی ۳ اتاق واقع شده است که به فراخور فضای مورد نیاز و نوع کارکرد آن ابعاد و اندازه‌های متفاوت دارد از آجر در نمای خارجی ساختمان، پوشش سقف گنبد مرکزی و پوشش سقف اتاق‌ها استفاده شده است، علاوه بر تزئینات آجری می‌توان از تزئینات هندسی گچ بری شده در قاب‌هایی که به صورت طاق نما در دیوار مقابل ایوان‌ها قرار دارد یاد کرد.
موزه جیرفت با اشیایی به عظمت تاریخ
تعدادی از اشیاء کشف شده از تپه‌های باستانی کنار صندل و دیگر مکان‌های تاریخی در جیرفت در موزه این شهرستان نگهداری می‌شود که بخش عمده این اشیای را ظروف تزئینی ساخته شده از سنگ صابون تشکیل می‌دهد.
محمد سالاری رئیس میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان جیرفت گفت: از میان حدود هزار قلم شی کشف شده در حدود سیصد قلم از ظروف سنگی تزئین شده با نقوش برجسته و گاه کنده کاری شده ، تشکیل می‌دهد، که نقش مایه‌های تزئینی آن‌ها را انواع خاصی از جانوران، موجودات هیولایی و افسانه ای، انسان و نیز گونه‌های گیاهان مانند نخل، نمای باروی دور شهر‌ها و بنا‌های درون آن را در بر می‌گیرد.
ظروف سنگی منقوش جیرفت از لحاظ سبک به گروه سری قدیمی‌ترین گروه از سه گروه ظروف سنگ لاجوردی تعلق دارد که آن را به اواسط هزاره سوم تاریخ گذاری کرده اند.
دره مدیترانه‌ای دلفارد زیبا و به یاد ماندنی
استان کرمان، سرزمینی با اقلیم‌های مختلف است، شمال کرمان متاثر از کویر لوت بیابانی، اما جنوب و جنوب غرب استان کرمان سرسبز و گاه یادآور مناطق پر باران شمال و غرب کشور است .
دره مدیترانه‌ای دلفارد که در ۲۵ کیلومتری شهر باستانی جیرفت قرار گرفته است به عنوان یکی از قطب‌های اکوتوریسم استان کرمان یاد می‌شود و شگفت اینکه این دره در ارتفاعات سربیژن آب و هوایی مدیترانه‌ای دارد.
یکی از ذخیره گاه‌های اصلی گیاهی و جانوری استان کرمان نیز محسوب می‌شود که وجود هزاران هکتار باغ مرکبات، نخل، جنگل‌های بادام و انار شیطان رودخانه‌های متعدد و ده‌ها آبشار منحصر به فرد و گلزار‌های رنگارنگ و زیبا، دلفارد را به بهشتی در استان کرمان تبدیل کرده است.
دلفارد، درّه‌ای با آب و هوای معتدل و کوهستانی در ۲۵ کیلومتری شمال شهرجیرفت و ۱۷۵ کیلومتری جنوب استان کرمان و در محور ارتباطی کرمان-راین-جیرفت واقع شده‌است.
گزارش از مژگان سنجری
انتهای پیام/ی
