به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ تفسیر و پژوهش‌های خبری تحلیل گران و کارشناسان حوزه اقتصاد سر برآوردن و رشد روز افزون بلاک چین‌ها (blockchain) و «ارز‌های رمزپایه» (Cryptocurrency) همانند «بیت کوین» (Bitcoin) در بستر فضای مجازی را از نشانه‌های وقوع تغییراتی بنیادی در اقتصاد جهان می‌دانند.

به طور کلی بلاک چین یک نوع سیستم ثبت اطلاعات و گزارش است و تفاوت آن با سیستم‌های دیگر این است که اطلاعات ذخیره شده روی آن، میان همه اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می‌شوند و با استفاده از رمزنگاری امکان حذف و دستکاری اطلاعات ثبت شده تقریبا غیرممکن است. بیت کوین اولین کاربرد از این فناوری بود و از بلاک چین برای ذخیره اطلاعات دارایی کاربران بهره برد. اگر بلاک چین یک سیستم عامل باشد، بیت کوین نرم افزاری روی این سیستم عامل است.

از آنجایی که ماهیت، چگونگی عملکرد و آینده این رمز ارز‌ها برای همگان به طور کامل مشخص و روشن نیست ممکن است پیامد‌ها و نتایج پیش بینی نشده و ناخواسته‌ای برای جوامع مختلف در پی داشته باشد. به همین خاطر هنوز از سوی کلیت جامعه جهانی مورد قبول واقع نشده و در برابر پذیرش آن‌ها مقاومت صورت می‌گیرد.

نظر به اهمیت موضوع پیامد‌های احتمالی بخش پژوهش‌های خبری خبرگزاری ایرنا، میزگردی با حضور چهار نفر از کارشناسان این حوزه برگزار کرد.

 بابک زنده دل نوبری فوق لیسانس IT و دکتری مدیریت صنعتی، فرهاد فروغی دانشجوی دکتری مطالعات جهان و پژوهشگر حوزه ارز‌های دیجیتال، علی نورزاد مترجم کتاب جنگ سایبری (چهره نوین جنگ) و محمدرضا فروزنده مدیرکل توسعه بخش متن باز (open Source) سازمان فناوری اطلاعات از شرکت کنندگان در این میزگرد تخصصی بودند.

 رشد گونه بلاک چین‌ها و رمزارز‌ها

فروزنده در این میزگرد گفت: می‌خواهم یکی از بحث‌های روز را در اینجا مطرح کنم. این بحث مربوط به موضوع بلاک چین و رمز ارز‌ها است.
'اصل و اساس به وجود آمدن بلاک چین به بحران اقتصادی ۲۰۰۸ میلادی آمریکا باز می‌گردد؛ که 'ساتوشی ناکوماتو' تصمیم گرفت پولی را خلق کند که طرف ثالت (Third party) نداشته باشد و به صورت نظیر به نظیر (Peer-to-Peer) با یکدیگر مبادله کنند. هدف این بود که بانک‌ها و واسطه‌ها را کنار بزنند و بتوانند هر وقت که بخواهند و در هر ساعت از شبانه روز دو یا چند فرد با یکدیگر مبادله کنند. 

بیشتر بخوانید:حقایقی از نحوه رصد اطلاعات کاربران بیت کوین/چگونه می‌توان با «بلاک‌چین» و «ارز دیجیتال» تحریم‌های بین‌المللی را بی‌اثر کرد؟+فیلم

وی افزود: در حال حاضر تا همین امروز تعداد رمز ارز‌ها ۲ هزار و ۹۲ عدد است و تعداد مبادلاتی که انجام می‌دهند ۱۴ هزار و ۸۵۵ مورد است، و حداقل مبادلات پولی آن در حال حاضر ۲۱۲ میلیار دلار است؛ و کوین غالب این بازار با حدود ۵۳ درصد بیت کوین است.

'این فضا پتانسیل این را دارد که فضای اقتصادی را به هم زده و ایجاد بحران کند. این بازار دارای نوسان شدید هم در میزان مبادلات و هم در قیمت کوین‌ها است. درواقع در عمل یک سیستمی بر بستر بلاک چین و رمز ارز‌ها شکل گرفته و به صورت قارچ وار در کشور‌ها در حال رشد است. 

وی در ادامه گفت: بلاک چین یک دفتر کل توزیع شده بر بستر open source (یا متن باز) است. بلاک چین یکی از دفاتر کل توزیع شده است. در واقع دفاتر کل توزیع شده دیگری نیز وجود دارند و در آینده ارائه می‌شوند که از بلاک چین قوی‌تر است. بر اساس پیش بینی‌ها در سال ۲۰۲۵ میلادی، ۳۰ درصد ارز‌های جهان تبدیل به رمز ارز می‌شود؛ و حدود ۱۰ درصد تولید ناخالص جهان بر بستر بلاک چین قرار خواهد گرفت.

فروزنده اضافه کرد: این آمار نشان می‌دهد که اهمیت موضوع از بعد اقتصادی و از بعد امنیتی بسیار زیاد است. کشور ما نیز به دنبال رمز ارز ملی است. این رمز ارز در مقایسه با نمونه‌های خارجی بسیار کوچک و ضعیف است. با این وجود امر خوب و مثبتی است. زیرا می‌تواند تعاملات بانکی را تسریع کند و هزینه‌های بانکی را کاهش دهد. سرعت تبادلات را افزایش بدهد.

معماری کار بانک‌ها را بهبود ببخشد. آماری وجود دارد از بولتن داخلی پژوهشگاه فناوری اطلاعات که نشان می‌دهد اگر اینترنت کشوری با ۱۰ میلیون جمعیت فرضی و دارای اینترنت مناسب با پهنای باند زیاد و قابل توجه قطع شود ۲۳۶ میلیون دلار خسارت به تولید ناخالص داخلی آن کشور وارد می‌شود.

 مزایا و معایب بلاک چین‌

روزنده اضافه کرد:، اما از مزایای رمز ارز‌ها یکی غیر متمرکز بودن است. بعد بی نام بودن آن‌ها است. ابن ناشناس بودن یکی از مواردی است که در موضوعاتی مانند FATF و تأمین مالی تروریسم مورد توجه است. چون قوانین برای پول معمولی است. این در حالی است که در آینده FATF باید رمز ارز‌ها را نیز شامل شود. افتتاح حساب در اینجا خیلی آسان است.

بدون وابستگی به بانک خاصی می‌توانید یک اکانت باز کنید. پیش گیری از کاهبرداری یکی دیگر از این ویژگی‌های مثبت رمز ارز‌ها است. چون دست کم تا زمان حال امکان هک کردن بلاک چین وجود ندارد.

'شفافیت در معاملات و سیال بودن در مورد نوسانات و امکان واکنش‌های سریع از دیگر مزایای رمز ارز‌ها است. برخلاف سیستم معمولی که وقتی فردی چک می‌کشد معلوم نیست به ازای مبلغ آن در حسابش پول وجود دارد یا نه، در سیستم بلاک چین می‌توان مشخص کرد که آیا فرد فروشنده داری بیت کوین هست یا خیر.

البته نیازی هم نیست که شما بفهمید پشت صحنه چه کسی قرار دارد. یعنی فروشنده را نمی‌شناسید. 
وی اظهار داشت: از معایب آن می‌توان به این موارد اشاره کرد: یکی اینکه این روش پرداخت هنوز عمومی نیست. یعنی برای خرید کالا در زندگی روزمره نمی‌توانید از آن استفاده کنید. چون مشکلات فنی دارد و فعلاً زمان بر است؛ دیگر اینکه دارای مقررات و قوانین مشخص و مدونی در هیچ کشوری نیست. تنها در برخی از ایالت‌های آمریکا برای این رمز ارز‌ها قوانینی تعیین کرده اند؛ یکی دیگر از نگرانی‌های دنیا از جمله در ایران این است که استفاده از رمز ارز‌ها اقتصاد و سیستم اقتصادی ما و تراکنش‌های ما را به هم می‌زند. ضمن اینکه اگر با هشیاری و آگاهی کامل همراه نباشد خود فرد هم می‌تواند متضرر بشود.

' همه این اتفاقات در بستر اینترنت انجام می‌شود. اما در آینده نیز خود اینترنت تحت تأثیر بلاک چین خواهد بود. یعنی نسل بعدی اینترنت در آینده بلاک چینی خواهد بود؛ و مطلب دیگر اینکه بازار بسیار بی ثبات و پر نوسانی دارد. در این بازار از آنجایی که قانون وجود ندارد و قانونمند نیست تحت تأثیر حوادث و اخبار قرار می‌گیرد دارای نوسانات شدید است. 

 کاربرد‌های بلاک چین در اقتصاد کشور و ضرورت سرمایه گذاری در این زمینه

فروزنده اضافه کرد: نکته مهم این است که سال گذشته یک شرکت آمریکایی در این کشور برای تأمین امنیت فضای مجازی ۸۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری کرده است. دولت فرانسه نیز ۵۰۰ میلیون دلار در بلاک چین سرمایه گذاری کرده است. اما در کشور ما قریباً در این مورد هیچ سرمایه گذاری مشخصی صورت نگرفته است.

'، اما کارکرد‌های بلاک چین در اقتصاد کشور و برنامه توسعه می‌تواند بسیار بیشتر از صرفا بیت کوین باشد. بلاک چین مثل این است که شما یک سیستم عامل دارید و چند تا اپلیکیشن هم روی آن نصب کرده اید.

اما این سیستم عامل می‌تواند کاربرد‌های بسیار بیشتری داشته باشد. در واقع بیت کوین با توجه به تکنولوژی‌های جدید در حوزه بلاک چین ضعیف‌ترین نوع بلاک چین به شمار می‌رود. موضوع بسیار کوچک و محدود است. ما از همین هم به نفع اقتصاد کشور به درستی استفاده نمی‌کنیم. ما می‌توانیم برنامه ششم توسعه را مطالعه کنیم و همه کار‌هایی که در این برنامه از طریق بلاک چین قابل انجام است مشخص سازیم. در واقع اصرار من بر این است که روی کاربرد بلاک چین و رمز ارز‌ها در برنامه توسعه کشور کار شود. 

فروزنده می‌گوید:، اما موضوع مهمتر برای کشور ما این است که در مورد کاربرد‌های بلاک چین در برنامه ششم توسعه مطالعه بکنیم. به ویژه در حوزه امنیت شبکه و امنیت اقتصادی. در این مورد تنها وزارت ارتباطات پیگیر موضوع است. این در حالی است که بلاک چین می‌تواند در وزارت صمت خیلی کاربرد داشته باشد. مثلاً در مورد شبکه توزیع، خرید کالا و ... به ویژه در مورد خرید کالای ایرانی و حذف واسته‌ها و جلوگیری از فساد و ایجاد شفافیت بسیار کاربردی است. انواع فعالیت‌های اقتصادی از زنجیره‌های تولید و تأمین تا توزیع کالا می‌تواند در بستر بلاک چین انجام شود.

 بیت کوین مستقل و خودگردان است

وی در ادامه به ماهیت خودگردانی بیت کوین به عنوان اصلی‌ترین رمز ارز در دنیا اشاره کرد و افزود: در مورد استفاده کشور‌ها و سرویس‌های اطلاعاتی مثلاً سازمان اطلاعات آمریکا از این رمز ارز‌ها سه تا نگاه وجود دارد.

'مدیر عامل کاسپرسکی به خاطر اینکه خودش روس تبار است در یک مصاحبه‌ای مدعی شد که بیت کوین توسط دولت آمریکا خلق شده است. اما از نظر فنی می‌گویند یا این بیت کوین کلاً از بین می‌رود، یا به رشد خودش ادامه می‌دهد. حالت سوم این است که می‌گویند بیت کوین از الگوریتمی استفاده می‌کند به نام شا ۲۵۶ (SH۲۵۶) که یک الگوریتم رمزنگاری است. در حقیقت می‌گویند شورای امنیت ملی آمریکا این رمز را به NIST سفارش داد که این کد رمزنگاری شا ۲۵۶ را خلق کرد. 

فروزنده اضافه کرد: از تحلیل این کد به این نتیجه رسیدند که این کد غیر قابل شکستن است. درواقع اگر قرار باشد کسی بتواند این رمز را بشکند می‌تواند امنیت اینترنت را به طور کل از بین ببرد. یعنی بانک‌ها مرکزی دنیا را عملاً زده است. کسی که قدرت شکاندن رمز شا ۲۵۶ را داشته باشد و بتواند در خزانه داری کل کشور‌ها و صندوق بین المللی دسترسی داشته باشد به نظر شما در یک بازار ۲۱۲ میلیارد دلاری کار می‌کند. منظور این است که چنین کسی وقت خودش را برای شکستن این رمز هدر نخواهد داد. البته این مانع نمی‌شود که ما بگوییم دولت آمریکا پشت این بیت کوین نیست.

'اما بیت کوین سیستمی است که تا همین الآن خودش خودش را اداره می‌کند و هیچ دولت، هیچ مرجع و هیچ تمرکزی و کنترلی روی آن وجود ندارد. در واقع در آینده بلاک چین این امنیت را تضمین می‌کند. تا همین الآن که ما داریم صحبت می‌کنیم نه تنها شا ۲۵۶ نشکسته بلاکه شا ۱ هم نشکسته است. ضمن اینکه ساتوشی ناکاماتو به عنوان خالق بیت کوین در کتاب خودش می‌گوید اگر روزی شا ۲۵۶ شکست باید برویم روی شا ۵۱۲. درواقع شا ۲۵۶ یعنی یک کد ۲۵۶ کاراکتری که شما بتوانید آن را پیدا بکنید و وارد والت من یا کس دیگری بشوید. '

 ظهور کامپیوتر‌های کوانتومی و چالش رمز ارز‌ها

وی اظهار داشت:، اما چیزی که پیش بینی می‌کنند این است که تا سال ۲۰۲۰ کامپیوتر‌های کوانتومی می‌آیند و این کامپیوتر‌ها می‌توانند بلاک چین را بشکنند یا بلاک چین بیت کوین را نابود کند. در این حالت هم تحلیلگران می‌گویند اگر چنین کامپیوتری هم تولید شود دلیلی ندارد که این رمز را بشکند. می‌رود ماین (mine) می‌کند. چون تا سال ۲۰۲۰ قیمت ارز‌های دیجیتال مانند بیت کوین خیلی بالاتر از امروز خواهد بود. در حال حاضر یکی از مهمترین مخاطرات بیت کوین این است که ۸۱ درصد قدرت پردازش بیت کوین در چین است.

'یکی از نگرانی‌ها و مخاطرات بیت کوین را با نام حمله ۵۱ درصد می‌شناسند. یعنی اگر کسی قدرت بالای ۵۱ درصد را داشته باشد می‌تواند شبکه بیت کوین را بشکند و یا نابود کند. از این ۸۱ درصد ۷۳.۱ درصد آن تنها در اختیار ۵ پول ماینر در چین است. اگر این ۵ پول ماینر با یکدیگر متحد شوند می‌توانند بیت کوین را بشکنند و نابود کنند. نکته‌ای که در اینجا وجود دارد این است که کسی که سر شاخته نشسته باشد ته شاخه را نمی‌برد. یعنی وقتی این سیستم ماینینگ میلیون‌ها دلار درآمد دارد چرا باید شکسته شود. 

منبع: ایرنا

انتهای پیام/

'بلاک چین' و 'رمز ارزها'، مغفول مانده در اقتصاد کشور