استفاده نادرست از منابع آبی و در پی آن افزایش سرانه مصرف آب و نیز برخی چالش ها و ضعف ها در حوزه‌های آبرسانی کم آبی و در شرایط بغرنج خود "بحران آب" را در پی دارد، پدیده‌ای که هم‌اکنون در استان اردبیل اتفاق افتاده است.

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل؛ هنگامی که به اندازه کافی آب آشامیدنی مورد نیاز وجود ندارد خطر بحران آب حس شده و اگر چاره‌ای در این زمینه پی‌جویی نشود در نهایت این مسئله تبدیل به یک نگرانی جهانی می‌شود که هم‌اکنون در کشور ما ایران و به تبع در استان اردبیل خطر بحران آب در حال جدی شدن است که لازمه رهایی از این مسئله عظیم مدیریت مصرف آب بوده، تنها چیزی که ما در حال حاضر نداریم.

باتوجه به اینکه مدیریت بحران آب و رفع کامل آن از منطقه نیاز به زمان طولانی دارد، مسئولان استان اردبیل چشم‌انداز مدیریت بحران آب در دشت اردبیل را در فاصله‌ای به مدت 20 سال آینده تخمین زده و تعیین می‌کنند که این زمان برای پیاده‌سازی برنامه‌های تعادل‌بخشی که منجر به مدیریت مصرف آب می‌شود شاید زمان بیشتری نباشد، اما اگر در همین فاصله عدم صرفه‌جویی در مصرف آب استان در حوزه‌های مختلف اعم از کشاورزی، صنعتی و خانگی ادامه داشته باشد هر سال شاهد کاهش آب برداشتی از این دشت باشیم، آن موقع باید چه کرد؟

مناطق بحرانی اردبیل رفع تنش می‌شود

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار اردبیل با اشاره به اولویت‌بندی رفع تنش از مناطق بحرانی استان در رابطه با آب شرب، گفت: در این زمینه 260 میلیارد تومان برای رفع تنش آب شرب مناطق بحرانی اردبیل تصویب شده است چرا که هم‌اکنون بحران آب یک مشکل اساسی در منطقه است.

بهروز ندایی با تاکید بر اینکه نبود آب شرب کافی و یا سالم مردم و در برخی مواقع کشاورزان را با مشکلات قابل توجهی درگیر می‌کند، اظهار کرد: در حال‌حاضر مردم و ساکنان روستاهای مناطق بحرانی نگرانی‌ها و دغدغه‌های بسیاری دارند که به همین منظور رفع مشکلات این قشر با جدیت در دستور کار قرار گرفته است.

وی تصریح کرد: از مجموع اعتبارات اختصاص یافته برای رفع تنش آب شرب در مناطق بحرانی اردبیل 22 میلیارد ریال در اختیار شرکت آب و فاضلاب روستایی قرار خواهد گرفت تا هر چه سریع‌تر نسبت به رفع مشکلات آب روستاهای مناطق بحرانی اقدام شود.

معاون استاندار اردبیل با تاکید بر اینکه بهبود کیفیت آب شرب اردبیل در حال حاضر یک امر لازم و ضروری است، خاطر نشان کرد: به همین منظور 10 میلیارد ریال به رفع این مشکل تخصیص می‌یابد و 80 میلیارد ریال نیز برای آبرسانی به اردبیل از سد یامچی و تکمیل برج آبگیر در نظر گرفته شده است.

ندایی با اشاره به ضرورت آبرسانی به مناطق عشایری روستاهای کشور نیز اظهار کرد: 40 میلیارد تومان نیز به همین منظور مصوب شده که پیگیر تخصیص سهم استانی خواهیم بود که امیدواریم با اقدامات انجام یافته و پیگیری‌های لازم هر چه سریع‌تر در این زمینه به نتیجه مطلوب برسیم و خدمات‌رسانی مطلوبی داشته باشیم.

50 هزار هکتار آبیاری نوین در اردبیل اجرا شد

مدیر آب و خاک و امور مهندسی اراضی سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل گفت: باتوجه به اینکه بیش از 90 درصد آب مصرفی در سطح استان اردبیل مربوط به حوزه کشاورزی است باید در راستای اجرای طرح آبیاری نوین در استان اهتمام ویژه‌ای داشت که در این زمینه در سال های گذدشته به ویژه در سال 96 توانستیم 50 هزار هکتار از اراضی کشاورزی اردبیل را تحت پوشش آبیاری نوین قرار دهیم.

وی از آمادگی سازمان جهاد کشاورزی از همکاری کشاورزان با اجرای طرح آبیاری نوین خبر داد و افزود: انتظار می‌رود تحول عظیمی در این زمینه با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام یافته ایجاد شود.

مدیر آب و خاک و امور مهندسی اراضی سازمان جهاد کشاورزی استان با اشاره به این که اجرای طرح آبیاری نوین در اردبیل نیاز اساسی است بیان کرد: باید با برنامه‌ریزی‌های اساسی و هدفمند بتوانیم گام اساسی در این زمینه برداریم.

فکور ضمن ابراز امیدواری برای جبران آبهای از دست رفته در حوزه کشاورزی گفت: در صورت تعامل کشاورزان و نیز ارگانهای کشاورزی در راستای اجرای طرح آبیاری نوین در اراضی کشاورزی اردبیل شاهد خواهیم بود که تا چه میزان مصرف آب در این حوزه کاهش و مقدار قابل توجهی نیز ذخیره سازی می شود.

اردبیل؛ چهارمین استان خشک و نیمه‌خشک

مدیرکل سازمان هواشناسی استان اردبیل در مصاحبه با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل، تصریح کرد: باوجود بارش های مناسب در ابتدای سال جاری اما هم‌اکنون جایگاه استان اردبیل در بین استان های کشور مناسب نیست و در این زمینه اردبیل به عنوان چهارمین استان خشک و نیمه‌خشک کشور شناخته می‌شود.

علی دولتی‌مهر کاهش 26 درصدی بارشها در سطح کشور را یادآور شد و بیان کرد: هم‌اکنون استان سیستان و بلوچستان در رتبه نخست کم‌بارش‌ترین استان و استان اردبیل در رتبه چهارم قرار دارد.

وی اظهار کرد: از ابتدای سال بارشی جاری متوسط بارش در سطح استان اردبیل حدود 297 میلی‌متر برآورد و ثبت شده است که این میزان بارندگی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 19 درصد افزایش داشته است که میزان بارندگی‌ها در سال گذشته این میزان بارندگی در قیاس با مدت مشابه سال گذشته 250 میلی‌متر ثبت شده است.

مدیرکل سازمان هواشناسی استان اردبیل ادامه داد: این آمار در قیاس با دوره آماری که 272 میلی‌متر بارش را نشان می‌دهد نیز 9 درصد افزایش داشته است که در سال زراعی جاری نیز بیشترین افزایش بارش از شهرستان مشگین‌شهر ثبت شده است.

دولتی‌مهر با بیان اینکه بیشترین افزایش بارندگی‌ها در سال زراعی جاری با 32 درصد از شهرستان مشگین‌شهر و بیشترین کاهش از شهرستان نمین با 18 درصد در سامانه ثبت شده است، گفت: در سایر شهرهای استان وضعیت به شکلی مشابه بوده و افزایش 5 تا 15 درصدی را نشان می‌دهند.

وی دشت اردبیل را یکی از دشت‌های کم‌آب کشور معرفی کرد و اظهار داشت: متاسفانه دشت اردبیل در حال‌حاضر با کمبود آب مواجه است و پیش‌بینی می‌شود در صورت نبود بارش های کافی و عدم صرفه‌جویی در مصرف آب در حوزه‌های مختلف کشاورزی، خانگی و صنعتی خشکسالی در آینده‌ای نه چندان دور گریبان‌گیر مردم این استان شود.

مدیرکل سازمان هواشناسی استان اردبیل گفت: با وجود بارش های مناسب از ابتدای امسال در سطح استان اردبیل اما هم‌اکنون جایگاه اردبیل در مقایسه بارشی در سطح کشور در رتبه چهارم می‌باشد که با این برآورد استان اردبیل به عنوان چهارمین استان خشک، ‌نیمه خشک و با بارش کم شناخته می‌شود.

دولتی‌مهر ضمن ابراز امیدواری در رابطه با مصرف بهینه آب و استفاده درست و اصولی از منابع آبی نقش بارشها در افزایش آبهای ذخیره شده در سدها و سیرابی سفره‌های زیرزمینی مهم دانسته و در صورت استفاده درست از منابع آب، به جبران کمبود آب با بارشها در طول سال تاکید کرد.

902 روستا تحت پوشش قرار می‌گیرند

سرپرست اداره آب و فاضلاب روستایی استان اردبیل در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل، با اشاره به روستاهای تحت پوشش شبکه آب و فاضلاب درسطح استان اردبیل گفت: در حال‌حاضر طبق برآوردهای انجام شده 971 روستا تحت پوشش شبکه آب و فاضلاب روستایی قرار گرفتند که مجموع خانوارهای بهره‌مند از این نعمت 95 هزار و 780 خانوار است.

فرامرز به‌نژاد جمعیت کل روستاهای تحت پوشش در سطح استان را 321 هزار و یک نفر عنوان کرد و گفت: شاخص بهره‌مندی این روستاها نیز حدود 20 و 75 درصد است.

وی با اشاره به پروژه‌های در دست اجرا و برج‌های آب در دست احداث تصریح کرد: در حال‌حاضر 15 مجتمع آبرسانی در سطح استان اردبیل در دست اجرا می‌باشد که با تکمیل این پروژه‌ها 902 روستای دیگر نیز تحت پوشش قرار می‌گیرند.

سرپرست اداره آب و فاضلاب روستایی استان وضعیت کلی شبکه های آبی روستاهای اردبیل را مناسب دانست و اظهار کرد: وی اظهار داشت: در وضعیت فعلی آب شرب و سالم در اختیار تمامی روستاییان بوده و در روستاهایی که فعلا شبکه توزیع اجرا نشده نیز آب‌رسانی سیار انجام می‌شود.

اجرای پروژه‌های بزرگ آبرسانی در دستور کار است

سرپرست اداره آب و فاضلاب شهری استان در گفت وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل با اشاره به پروژه‌های در دست احداث و اجرا در حوزه آبرسانی در سطح استان اردبیل گفت: پروژه‌های زیادی در حوزه آبرسانی به شهرهای استان اردبیل در دست اقدام است که در این زمینه مخزن هوایی در شهر جعفرآباد، احداث تصفیه‌خانه فاضلاب، خط انتقال و شبکه جمع‌آوری در شهرستان سرعین و پروژه مخزن آب‌بیگلو از مهم‌ترین این پروژه‌هاست.

یحیی سیف‌اللهی در تشریح مشخصات پروژه مخزن هوایی جعفرآباد گفت: این پروژه با ظرفیت 50 متر مکعب و اجرای خط انتقال 5 و 2 کیلومتر با مجموع هزینه‌کرد 5 هزار و 717 میلیون ريال در دست احداث و بهره‌برداری است.

وی اظهار داشت: تصفیه خانه فاضلاب، خط انتقال و شبکه جمع‌آوری شهر سرعین نیز دومین پروژه عمرانی مهم در استان اردبیل است که مدول اول این پروژه با فرایند تصفیه فاضلاب SBR اجرا شده و این پروژه برای جمعیت 24 هزار نفری و برای افق 1419 طراحی شده است.

سرپرست اداره آب و فاضلاب شهری استان خط انتقال این شبکه را به طول 4 کیلومتر، شبکه اصلی را 8 کیلومتر و شبکه فرعی را 16 کیلومتر دانست و تصریح کرد: مجموع اعتبار هزینه شده تا کنون 3 هزار و 165 میلیارد ریال بوده که میزان پیشرفت فیزیکی تصفیه‌خانه نیز  65 درصد است.

سیف‌اللهی اهم اقدامات انجام یافته تا پایان سال 1396 در سطح شهری را اجرای شبکه فاضلاب در 9 شهر بزرگ استان و احداث تصفیه خانه فاضلاب در 5 شهر، اجرای طرحهای آبرسانی اعم از احداث خط انتقال، شبکه توزیع، اصلاح شبکه، استانداردسازی انشعابات، مخازن هوایی و زمینی و حفر و تجهیز چاه در شهرهای مختلف استان، بهره‌برداری از تصفیه خانه‌های فاضلاب در شهرهای اردبیل،‌ گرمی، خلخال و مشگین‌شهر معرفی کرد.

وی  ارائه خدمات آب و فاضلاب در 26 شهر استان با داشتن350هزار مشترک آب و 170 هزار مشترک فاضلاب با تولید 73 میلیون مترمکعب آب و فروش 60 میلیون مترمکعب فاضلاب را نیز از دیگر خدمات این اداره در حوزه آب و فاضلاب دانست.

سرپرست اداره آب و فاضلاب شهری استان کاهش زمان رفع اتفاقات از حدود 10 ساعت در سال 1393 به 120دقیقه در پایان سال 1396 را از جمله خدمات در حوزه شهری دانست و بیان کرد: امسال نیز اجرای پروژه‌های اقتصادی و عمرانی در دستور کار این اداره قرار گرفته است که اولویت با مناطق کم‌برخوردار و با وضعیت بحرانی است.

هشدار تبدیل بحران آب به فاجعه، جدی گرفته شود

اگر استفاده درست از منابع آب و ذخایر آبی در سطح کشور نداشته باشیم باید خود را برای رویارویی با مشکلی هنگفت با عنوان خشکسالی مهیا کنیم چرا که اگر فکری به حال حفظ ذخایر تجدید پذیر آب نشود در کمتر از 25 یا 30 سال دیگر باید شاهد مهاجرت جمعیت عظیمی باشیم.

همچنین باید اذعان داشت که ما در کشور هم بحران مدیریت آب داریم و هم بحران کمبود آب، گاهی بر سر ضعفه ای مدیریتی دچار چنین خطراتی می‌شویم و گاه با استفاده نادرست عموم اما اکنون صحبت بر این نیست که مقصر کیست و تقصیر چه کسی است بلکه چیزی که در این میان اهمیت دارد مدیریت مناسب آب و ذخایر و منابع آبی کشور و به تبع در استان اردبیل است.

اگر با مقدار و میزان مصرف اکنون به سمت آینده پیش رویم در آینده‌ای نه چندان دور کشور را بیابانی بزرگ خواهیم دید که اثری از آب یا در آن وجود ندارد یا اگر هم بود، کم هست.

اما راه چاره چیست، این را باید مسئولان و مدیران ارشد مدنظر داشته و نسبت به این موضوع کمی همت نشان دهند تا بلکه بیشتر از این دچار این بحران نشویم.

البته فرهنگ‌سازی مناسب در این زمینه نیز نه اینکه کم‌اهمیت بوده بلکه اهمیت بسیاری دارد که باید مردم نسبت به آن کمی آگاهی داشته و با استفاده اصولی از منابع آبی هم مصرف روزانه و سالانه داشته باشند و هم در ذخیره آب در سفره‌های زیرزمینی حاصل از نزولات جوی کمک حال باشند.

صدای آب، دلنشین‌ترین صدای زندگانی است

نعمت وجود آب جزو الطاف و موهبتی است که خداوند در حق بندگان خود انجام داده، لکن در کنار این نعمت بزرگ وظیفه حفظ و صیانت اصولی از آن را بر عهده خود بندگان گذاشته، اکنون که این نعمت بزرگ در اختیار ما قرار داده شده و روزانه بدون محدودیت از آن بهره‌مند می‌شویم نیاز است تا با فراگیری برخی اصول و روشها مصرف بهینه از این نعمت را نیز در دستور کار قرار دهیم، چرا که در صورت استفاده نادرست از همین منبع مهم حیات لطمات زیادی به زمین و نهایتا خودمان وارد می‌آید.

شاید شنیدن این جمله بسیار تلخ و ناگوار باشد اما باید دانست که "ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺗﺸﻨﻪ ﺍﺳﺖ" ، لکن نباید دست روی دست گذاشت و شاهد این تشنگی مفرط بود، باید حرکتی کرد و دست به اقدامی زد، باید صرفه‌جویی کرد و قانع بود، چرا که اگر در طول روز ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﻟﯿﻮﺍﻥ ﺁﺏ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺼﺮﻑ ﮐﻨﯿﻢ روزی 17 میلیون لیتر آب ذخیره می‌شود.

 ﺍﮔﺮ ﻣﻦ ﻭ شما و ﮐﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﻧﺒﺎﺷﯿﻢ ﺗﺎ ۱۰ﺳﺎﻝ ﺁﺗﯽ کشورمان تبدیل به یک بیابان بزرگ و برهوت در نقطه‌ای از جهان خواهد شد.

اما وضعیت استان اردبیل نیز از اوضاع عمومی کشور مستثنی نیست و با اذعان به کاهش بارندگی ها طی چند سال اخیر باید توجه داشت که برداشت های بی‌رویه از دشت اردبیل و چاه های احداثی در حوزه آب و کشاورزی وقوع بحران در این استان را نیز نزدیک و نزدیک‌تر کرده و از سویی دیگر عدم صرفه‌جویی آب مصرفی در حوزه کشاورزی مشکلاتی را در پی داشته که تمامی اینها در نهایت منجر به وقوع رخدادی می‌شود که شاید جبران آن زمان زیادی نیاز داشته باشد و این اتفاق چیزی نیست جز "بحران آب" که هم اکنون دشت اردبیل با این پدیده مواجه است.

شاید در طبیعت و در زندگی اصوات دلنشین زیادی روزانه به گوش ما برسد اما بیایید باور داشته باشیم که صدایی دلنشین تر از صدای آب در زندگی وجود ندارد و دلگرم به بودن این نعمت به قدری شیرین است که شاید این روزها کسانی که نیازمند حتی قطره‌ای از آن هستند بتوانند نبود و کمبود آن را بهتر از ما و یا هرکس دیگری درک کنند، پس بیایید تا این منبع غنی ملی را قربانی کارها و خواسته‌های فردی نکنیم.

انتهای پیام/س