به گزارش گروه استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از قم؛خانم سوده طوسی، به مناسبت سالروز ولادت امام محمد تقی (ع) اظهارداشت: امامان معصوم(ع) براساس احادیث و روایات، همه نور واحد هستند و همه آنان به حقیقت انسان کامل اشاره دارند؛ اما هر یک از امامان معصوم(ع)با توجه به موقعیت زمانی، ویژگی خاصی داشتنند و درخشش آنان به گونهای خاص بوده است.
وی ادامه داد: امام جواد(ع)از پرخیر و برکتترین مولودهای شیعیان محسوب میشود که دلیل خاصی دارد؛ امام رضا(ع)تا سن چهل سالگی صاحب فرزند نبودند و مورد تهمت و افترا از سوی برخی افراد حتی نزدیکان خویش قرار میگرفتند.
استاد جامعهالزهرا(س) افزود: در آن زمان، برخی مسلمانان در امامت امام رضا(ع)شک کرده بودند و زمانی که امام جواد(ع)متولد شدند، امام رضا(ع)آن حضرت را مولودی پرخیر و برکت نامیدند و فرمودند: «هذَا الْمَوْلُودُ الَّذی لَمْ یُولَدْ مُوْلُودٌ اَعْظَمُ بَرَکَةً عَلی شیعَتِنا مِنْهُ؛ این مولودی است که با برکتتر از او برای شیعیان ما زاده نشده است».
خانم طوسی تصریح کرد: ولادت امام جواد(ع)برای شیعیان خیر و برکت ویژهای داشته است، زیرا هم اثبات امامت امام رضا(ع)را در پی داشته است و هم ادامه امامت بعد از امام رضا(ع)را اثبات میکند.
وی تأکید کرد: امام جواد(ع)از لحاظ تولد و ولادت، مولود پرخیر و برکت برای شیعیان هستند که امید است ما هم قدر آن حضرت را بدانیم.
مناظرات امام جواد(ع)از اهمیت ویژهای برخوردار هستند
استاد جامعهالزهرا(س) با اشاره به اینکه امام رضا(ع)ملقب به عالم آل محمد(صلیاللهعلیهوآله) هستند، گفت: مأمون با انگیزههای خاصی که داشت، امام رضا(ع)را به عنوان ولیعهد انتخاب کرد و آن حضرت در بین مأمونیان حضور داشتند؛ در آن زمان مناظراتی برگزار میشد و علما و دانشمندان مسیحی، یهودی و اهل سنت در مناظراتی که با امام رضا(ع)داشتند، از علم آن حضرت استفاده میکردند و امام جواد(ع)نیز به تبع پدر بزرگوارشان، مناظرات قابل توجهی داشتند.
وی یادآور شد: امام جواد(ع)در سن هشت سالگی به امامت رسیدند و این مسئله برای برخی شگفتانگیز بود که چگونه فردی در سن هشت سالگی به امامت میرسد، به همین دلیل مناظرات زیادی در دوران امامت امام جواد(ع)برگزار شد تا آن حضرت را آزمایش کنند، از همین روی، مناظرات امام جواد(ع)از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
مناظرات امام جواد(ع)زیبا، شگفتانگیز و پراز خیر و برکت بودند
خانم طوسی با بیان اینکه مناظرات امام جواد(ع)زیبا، شگفت انگیز و پراز خیر و برکت نقل شده است، تصریح کرد: با وجود اینکه عمر مبارک امام جواد(ع)طبق تاریخ، ۲۵ سال ذکر شده است، اما از آن حضرت مناظرات علمی و فقهی فراوانی ذکر شده است.
وی یادآور شد: شیعیان برای امامان معصوم(ع) ویژگیهای خاص و برجستهای از جمله عصمت، زهد، شجاعت و علم قائل هستند.
استاد جامعهالزهرا(س) بیان داشت: امام معصوم(ع)باید از علم ویژه ای برخوردار باشد و بتواند مشکلات علمی مردم را برطرف کند، به همین دلیل، امام جواد(ع)را در جلسات و مناظرات فراوانی شرکت میدادند تا علم آن حضرت را مورد سنجش قرار دهند و این مناظرات، امامت و شخصیت بزرگوار آن حضرت را برجستهتر میکرد.
مناظره امام جواد(ع)با یحیی بن اکثم
خانم طوسی به نمونهای از مناظره امام جواد(ع)در سن ۹ سالگی اشاره و عنوان کرد: مأمون همان طور که امام رضا(ع)را با انگیزه سیاسی از مدینه به مشهد آورد و به شهادت رساند، با انگیزه سیاسی خاصی، امّفضل دختر خود را به ازدواج امام جواد(ع)درآورد تا بدین وسیله، حضرت را بیشتر تحت سیطره خود داشته باشد و مراقب آن حضرت باشد.
شیعیان آن زمان، به دلیل شهادت امام رضا(ع)در برابر مأمون جبهه گیری میکردند و همین موضوع یکی دیگر از دلایلی بود که مأمون دختر خود را به نکاح امام جواد(ع)درآورد تا بیشتر مراقب شیعیان باشد.
فردی به نام یحیی بن اکثم که از بزرگان و دانشمندان نامدار آن زمان بود، به خاطر ازدواج امام جواد(ع)با دختر مأمون اعتراض میکند و مأمون در پاسخ به اعتراض یحیی بن اکثم، علم بالای آن حضرت را مورد توجه قرار میدهد؛ یحیی بن اکثم میگوید: «این کودک بهرهای از علم ندارد»؛ مأمون در پاسخ میگوید: شما این خاندان را نمیشناسید، کوچک و بزرگ اینها بهره عظیمى از علم و دانش دارند و چنانچه حرف مرا قبول ندارید، او را آزمایش کنید».
یحیی بن اکثم پرسید: «به من اجازه سؤال میدهید؟»؛ امام جواد(ع)فرمودند:«هر چه میخواهی بپرس»؛ یحیی پرسید:«حکم شخص مُحرمی که حیوانی را شکار کرده چیست؟»؛ امام جواد(ع)در پاسخ چندین سوال مطرح کردند و فرمودند: «این صید را در منطقه حَرَم کشته است یا در خارج از حرم؟ حکم کشتن صید را میدانسته یا نمیدانسته؟ عمداً کشته یا غیرعمد؟ شخص محرم، آزاد بوده یا بنده؟ کودک بوده یا بزرگسال؟ بار اولش بوده یا سابقه داشته؟ حیوان کشته شده، پرنده بوده یا خیر؟ کوچک بوده یا بزرگ؟ آیا شخص محرم به کارش اصرار دارد یا پشیمان است؟ صیدش را در شب کشته یا در روز؟ آیا شخص، در احرام عمره بوده یا در احرام حج؟».
یحیی بن اکثم که از دانشمندان و قاضیالقضات دربار مأمون بود، از این همه تقسیمبندی جا خورده بود، عجز و درماندگی در صورتش پیدا شد و زبانش به لکنت افتاد؛ مأمون از امام جواد(ع)پاسخ سوالات را پرسید و آن حضرت یک به یک سوالاتی که پرسیده بودند، را پاسخ دادند.
سپس مأمون از امام جواد(ع)خواست که آن حضرت هم از یحیی بن اکثم سوالی بپرسد؛ حضرت پرسیدند: «مردی در ابتدای روز به زنی حرام بود، پیش از ظهر حلال شد، ظهر حرام شد و عصر حلال شد، هنگام غروب حرام شد، پس از عشاء حلال شد، نیمهشب حرام شد و هنگام طلوع فجر حلال شد. حکم این زن چیست؟ و چرا پیوسته حلال و حرام میشد؟».
یحیی گفت: «سوگند به خدا جوابش را نمیدانم. اگر مایل هستید، پاسخ بفرمایید تا بهره ببریم»؛ امام جواد(ع)فرمودند: «این زن یک کنیز بود؛ مردی بیگانه او را در ابتدای روز خرید و زن بر او حلال شد، هنگام ظهر او را آزاد کرد و حرام شد، وقت عصر با او ازدواج کرد و حلال شد، وقت غروب او را مظاهره کرد و حرام شد، (مظاهره نوعی طلاق است که شرط رجوع به همسر، دادن کفاره است)؛ وقت عشاء کفاره ظهار داد و حلال شد، نصف شب او را طلاق داد و حرام شد، وقت طلوع فجر رجوع کرد و حلال شد». در این هنگام مأمون به حاضران از بنیعباس رو کرد و گفت: «آیا در میان شما کسی هست که این مسئله را این طور بتواند جواب دهد یا مسئله قبلی را با آن جزییات بداند؟».
وی در ادامه به تحدی اهل بیت(ع) اشاره کرد و اظهار داشت: همه امامان معصوم(علیهمالسلام) صاحبان تحدی بودند و گاهی اوقات افراد را به مبارزه فرا میخواندند؛ به همین دلیل، امام جواد(ع)در پاسخ به یحیی بن اکثم فرمودند: «هرچه میخواهی بپرس» و این پاسخ ، تحدی آن حضرت را نشان میدهد.
گسترش روزافزون شبکه وکالت در زمان امامت امام جواد(ع)
استاد جامعهالزهرا(س) تأکید کرد: در زمان امامت امام جواد(ع)، دانشمندان فراوانی در میان معتزله بودند که برای اینکه حقانیت شیعیان را زیر سوال ببرند، با حضرت مناظره کردند و امام جواد(ع)به شایستگی، جایگاه علمی امامت شیعه را بیش از بیش تحکیم میبخشیدند.
وی با بیان اینکه یکی از کارهای مهم امام جواد(ع)، بحث گسترش شبکه وکالت است، عنوان کرد: شبکه وکالت در زمان امامت امام صادق(ع)تأسیس شد، در زمان امام موسی کاظم(ع)و امام رضا(ع)فعال و در زمان امام جواد(ع)بسیار پررنگ شد.
خانم طوسی افزود: از آنجا که امام جواد(ع)داماد مأمون عباسی بودند، در میان دربار قدرت و نفوذ زیادی داشتند، به همین دلیل، شیعیانی که در اطراف حضرت بودند، را به مناصب حکومتی میگماشتند و از این طریق معارف اهل بیت(علیهمالسلام) را به گوش شیعیان میرساندند.
وی اظهار داشت: امام جواد(ع)سازمان وکالت را گسترش دادند و شاگردان خویش را به شهرهای مختلف جهان از جمله ری، بصره، بغداد، قم و غیره اعزام میکردند تا بلندگوی شیعه در سراسر جهان باشند.
گسترش شبکه وکالت امام جواد(ع)، آمادگی برای وکالتی و نیابتی شدن امامت بود
استاد جامعهالزهرا(س) یادآور شد: در تاریخ اسلام آمده است که گسترش و نفوذ تشیع در مصر مرهون فعالیتهای شاگردان امام جواد(ع)از جمله «محمدبن محمدبن اشعث» و «احمدبن سهل» بوده است.
خانم طوسی بیان داشت: از آنجا که فرصت اندکی از زمان امامت امام جواد(ع)تا رسیدن به دوران غیبت وجود داشت، گسترش شبکه وکالت امام جواد(ع)، آمادگی برای وکالتی و نیابتی شدن امامت بود.
وی تصریح کرد: امام جواد(ع)و پس از ایشان، امام هادی(ع)و امام حسن عسکری(ع)باید وکالتی فعالیت میکردند تا مردم برای دوران غیبت آماده شوند.