البته در قدیم از طلا بیشتر استفاده میشد، اما با افزایش ارزش طلا در بازارساخت زیورآلات از طلا به نقره و ورشو تغییر پیدا کرد وهم اکنون بیشتر زیورآلات ترکمن از جنس نقره و ورشو است.
این هنرزیبا نسل به نسل ازسوی استادکاران ماهربه دوره معاصررسیده است وهم اکنون استادکاران معدودی هستنند که این کارپرمشقت را انجام میدهند در استان گلستان دو استاد کار ماهر بیشتر از دیگران این امانت را به دوش میکشند.
زنها سازنده زیورآلات ترکمن در گمیشان حاج مراد آخوند روحانی ۴۲ ساله گمیشانی است که در کارگاه خانگی خود این هنر را ادامه میدهند واستاد غلام گنبدی ۶۰ ساله و پسران هم دیگر استاد کار ماهر گلستانی در این حرفه است که بار امانت گذشتگان خودرا به دوش میکشند.
زیور آلات ترکمن انواع مختلفی دارد قبه، دستبند، گردن بند، آویزها، منجیقها وانگشترها و؛ که ماهیت همه تا به امروز تغیر چندانی نکرده است و به سلیقه استاد کاران وسفارش مشتری نقش اساسی دارد.
قبه ازجمله زیباترین وچشمگیرترین زیورآلات ترکمنی است که همچون تاجی برسر زنان ترکمن در طول تاریخ میدرخشد.
زیورآلات ترکمن به چند گروه تقسیم میشود.
1 زیورآلات سرو پیشانی، که به آن قبه گفته میشود ومانند کلاهی است که ازفلزنیم دایرهای همچون تاج ساخته میشود وعظمت وشکوه زنان ترکمن رابه نمایش میگذارد.
2 زیورآلات مو یا ساچ باغ که برای تزئین موهای زنان از آن استفاده میشود.
۳ زیور آلات لباس؛ تنه چیر که بیشتر از سکه و بازوبند روی لباس زنان کار میشود.
۴ زیور آلات مچ دست؛ بوزلیک (النگو) است که زنان ترکمن به دست میبندند.
۵ زیور آلات گردن بند؛ گل یاقا که زنان ترکمن این زیورآلات را از سینه وگردن آویز میکنند.
۶ زیورآلات انگشت؛ یوزیک (انگشتر).
۷ زیورآلات کمر؛ کمربندهای زنانه ومردانه که به دور کمر میبندند که با انواع منجوقها تزئین میشود.
۸ زیور آلات ابزار و یراق؛ کاردکهای بافندگی زنان در قالی بافی مثل "کسر" و "داراق " همان ابزار شانه زنی قالی وقالیچه که دسته وشانه وتنه آرا تزئین میکنند.
۹ زیورآلات کار؛ سارمق ریسندگی پشم گوسفند و بز یوسقا انگشتانه زنان ترکمن در سوزن دوزی وغیره.
زیورآلات کودکانه؛ که زنان ترکمن برروی لباس وابزار بازی وپاهای کودکان میبستنند مثل زنگوله پای کودکان که در هنگام راه رفتن صدا میداد.
اینها تنها گوشهای از زیور آلات زیبای ترکمن هاست که بیشتر در مراسم عروسی وجشنها از آنها استفاده میکنند در طول تاریخ زنان ترکمن پا به پای مردان در همه امور زندگی با بافتن فرش وقالی و قالیچه ونمد وحتی در ساختن زیور آلات و تزئینات ابزار و یراق اسبها به مردان خود کمک میکردند وزندگی خود رابا الهام از طبیعت چنان زیبا درست میکردند که چشم نوازی خاصی داشت.
هنوز نوع پوشش زنان ترکمن و زیورآلات اصیل آنان مانند نگین درخشانی در آلاچیقهای زمانه خود میدرخشد وآن اصالت و پاکی وزیبایی خانهها ولباسها وزیورآلات رایک جا در دشتهای زیبای صحرا به نمایش میگذارند.
مسافران وگردشگران نوروزی که استان گلستان را مقصد گردشگری خود انتخاب کرده اند میتوانند این زیباییها را در بازارچههای مرزی ومحلی شهرهای ترکمن نشین و همچنین با سفربه روستاها و با شرکت در وجشنهای مردم این قوم ازنزدیک ببینند وبا این فرهنگ غنی آشنا شوند.