به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با ورود به دوران پسابرجام، اشتیاق غول‌های داروسازی دنیا برای حضور در بازار 80 میلیونی کشورمان موجب شد تا رقابت شدیدی میان شرکت‌های بزرگ و چند ملیتی دارویی صورت بگیرد. این در حالی است که به باور برخی فعالان داخلی حوزه دارو باید در ارتباطات دارویی با کشورهای دیگر احتیاط شود؛ چراکه ما در دورانی زندگی می‌کنیم که برخی دولت‌ها استفاده از غذا و دارو را به عنوان اسلحه مجاز دانسته‌اند و در لابراتوارهای ضدانسانی خود به پرورش میکروب‌ها و ویروس‌های آزمایشگاهی مشغول هستند.

گاهی وقت‌ها دارو از نان شب هم واجب‌تر می‌شود و رگ حیات برخی افراد به مصرف یک دارو بند است. اینجا چون پای مرگ و زندگی در میان است، افراد حاضرند دار و ندارشان را بدهند تا خودشان یا عزیزانشان زنده بمانند. همین مسئله هم موجب شده تا مافیایی جدی در حوزه دارو شکل بگیرد؛‌مافیایی که برای سود بیشتر بسیاری از واقعیت‌ها  را درباره اثربخشی داروها پنهان می‌کند و حتی در برخی موارد مافیای دارویی خودش دست به کار تولید ویروس می‌شود تا دارویش را هم بسازد و بفروشد. چنین ماجرایی، حکایتی است که برای بسیاری از ویروس‌ها نظیر زیکا و حتی ایدز مطرح می‌شود و اسناد نیز برای اثبات چنین ادعاهایی ارائه شده است.

حالا و با رفع شدن تحریم‌ها، نخستین شرکت‌هایی که برای سرمایه‌گذاری در ایران اقدام کردند، شرکت‌های دارویی بودند. این در حالی است که ‌هانس هوگرزسل پروفسور «گلوبال هلس» در دانشگاه گرونینگن و رئیس سابق بخش داروهای اساسی WHO گفته بود: «ایران یک صنعت دارویی به خوبی توسعه یافته دارد که تا حد زیادی خودکفاست.» وی افزود: «این صنعت، صنعتی بسیار عمومی است و آنها دستورالعمل‌های عمومی بسیار قوی دارند. . . از این‌رو وقتی شما به در دسترس بودن داروها نگاه می‌کنید به رغم تحریم‌ها، آنها معمولاً به خوبی مدیریت می‌کنند.» ریچارد برگ استورم، مدیرعامل فدراسیون صنایع و اتحادیه‌های دارویی اروپا هم در این باره گفته بود: نیروی کار تحصیلکرده ایران شرکت‌های داروساز جهانی مشتاق به ایجاد تأسیسات تحقیقاتی یا تأسیسات تولید دارو را جذب می‌کند. وی در این رابطه اقرار کرده بود: «ایران بازار بسیار جالبی از نظر چشم‌انداز تجاری است... من چندین شرکت می‌شناسم که به فرصت‌های سرمایه‌گذاری در آنجا چشم دوخته‌اند.»

با وجود این، اما دوران پسابرجام بیشتر از آنکه ایران را در بهره‌گیری از تکنولوژی و فناوری‌های غرب کامیاب کند، ‌فضایی برای بهره‌برداری شرکت‌های چند ملیتی دارویی فراهم کرد. سید‌روح‌ الله حسینی، مدیر‌عامل یکی از شرکت‌های تولید و پخش دارو درباره هجوم شرکت‌های خارجی برای سهم‌‌خواهی از بازار مصرف دارو در ایران معتقد است: ما در دورانی زندگی می‌کنیم که برخی دولت‌ها استفاده از غذا و دارو را به عنوان اسلحه مجاز می‌دانند و در لابراتوارهای ضدانسانی خود به پرورش میکروب‌ها و ویروس‌های آزمایشگاهی مشغول هستند. 

وی تصریح می‌کند: «‌ناگهان یک بیماری ناشناخته در یک کشور ظاهر می‌شود و دهها نفر جان خود را ظرف چند روز از دست می‌دهند و بعد از زهر چشم‌گیری از یکدیگر، همه چیز را از اذهان عمومی پاک می‌کنند، این ویروس‌های جهش یافته و میکروب‌های تغییر ژنتیکی داده شده از کجا آمده‌اند و چگونه دوباره همه چیز در فراموشی فرو می‌رود؟ اینها همه گوشه‌هایی از باج‌خواهی‌های مافیایی، مانورهای ویروسی و میکروبی و آزمایش‌های خطرناک دوران ما به حساب می‌آیند.»

این فعال حوزه دارو تأکید می‌کند: «به هیچ وجه صلاح نیست که برای ایجاد ارتباط با برخی کشورها، در چنین دورانی، بازار سالم و امن دارویی کشور عزیزمان ایران را به عنوان حق‌الزحمه ‌ دیپلماتیک به اغیار هدیه کنیم.

از نگاه حسینی باید برای تصمیم‌گیری‌های کلان مربوط به بازار دارو به حقوق شرکت‌های داروسازی ایرانی احترام بیشتری گذاشته شود. به‌طور مثال می‌توانند از مدیران این شرکت‌های استقلال‌آفرین برای مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها دعوت به عمل آورند و اقداماتی را که برای استقلال صنعت دارو تهدید محسوب می‌شود، متوقف کنند.

شرکت‌های داروسازی چند ملیتی برای ورود به بازار 80 میلیونی ایران، مسیرهای متفاوتی پیش رو دارند. در کنار ورود و سرمایه‌گذاری این شرکت‌ها، بسیاری از دفاتر نمایندگی شرکت‌های دارویی در ایران، سال‌هاست که با نمک‌گیر کردن پزشکان و تقبل هزینه سفرهای خارجی برای شرکت در سمینارها یا هدیه و پورسانت به آنها داروهایشان را به بیماران ایرانی تحمیل می‌کنند و حتی موجب شکل‌گیری قاچاق دارو می‌شوند. سید مهدی سجادی، دبیر انجمن داروسازان ایران در این باره می‌گوید: «هر روز داروخانه‌ها با بیمارانی مواجه می‌شوند که نسخه به دست درخواست دارویی را دارند که در لیست داروهای رسمی کشور ثبت نشده است و این به آن معنا است که بیمار به دنبال دارویی است که به صورت قانونی و سراسری در کشور توزیع نمی‌شود و طبیعتاً داروخانه نیز قادر به تأمین آن نیست.»

وی تأکید می‌کند: «‌اغلب اوقات، داروهایی که در لیست رسمی دارویی کشور وجود ندارد، از مسیر قاچاق وارد کشور و در شبکه‌های غیر قانونی توزیع دارو نظیر ناصر خسرو به بیماران تحویل داده می‌شود. مگر در شرایطی که دارو توسط شرکت‌های فوریتی و تک‌نسخه‌ای تأمین شود که به دلیل زمان‌بر بودن فرایند تهیه دارو از طریق آنها، بیمار ناخواسته به سمت بازارهای غیررسمی سوق داده می‌شود.»

به گفته سجادی، داروخانه‌های سراسر کشور، تنها داروهای ثبت شده در لیست رسمی را در اختیار دارند و صرفاً این دارو‌ها را توزیع می‌کنند. این درحالی است که داروهای خارج از لیست، از سوی تعداد محدودی از پزشکان برای بیمار نسخه می‌شوند و این موضوع به خودی خود می‌تواند مشوق قاچاق باشد.

از نگاه دبیر انجمن داروسازان ایران، چرخه داروهای قاچاق در کشور نیاز به بازبینی دقیق دارد. در این چرخه، باید داروهای مورد تقاضای پزشکان بازبینی شود و آنها را بر اساس نوع و میزان تقاضا دسته‌بندی کرد. وی معتقد است، راهکار کاهش تقاضای چنین داروهایی توجیه پزشکان نسبت به کیفیت داروهای موجود است تا چنین داروهایی را نسخه نکند، یا اینکه نظام دارویی کشور، مسیر تأمین قانونی چنین داروهایی را تسهیل و ضابطه‌مند کند.

با تمام اینها اما همچنان هر روز تعداد زیادی از بیماران نسخه به دست در میان داروخانه‌های شهر سرگردانند تا دارویی را تهیه کنند که پزشک خارج از فهرست دارویی کشور تجویز کرده است و در این بین خیلی وقت‌ها راهشان به سمت ناصر خسرو کج می‌شود.

 

منبع: جوان

انتهای پیام/