به گزارش خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، مجلس شورای اسلامی از همان نخستین دوره شکل‌گیری برای کارشناسی طرح‌ها و لوایح، از مشورت موردی کارشناسان استفاده می‌کرد و در عین حال‌، اساس کار بر فهم شخصی و توان علمی خود نمایندگان متکی بود.


*آغاز کار بازوی مجلس

از اواخر سال 1371 به دستور هیأت رئیسه مجلس، نهادی مستقل‌، دائمی و سازمان یافته به نام "مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی" به منظور ارائه خدمات مستمر کارشناسی و مطالعاتی در کنار مجلس تشکیل شد و مراحل قانونی تأسیس آن در پاییز سال 1374 به انجام رسید و این امر کار شاخصی در مجلس چهارم و پنجم بود.

این مرکز به عنوان بازوی علمی - تحقیقاتی مجلس، با انتشار چندین هزار گزارش جایگاه پژوهشی خود را بالاتر از دیگر مؤسسات پژوهشی کشور قرار داده اگرچه میزان کیفیت کارهای پژوهشی این مرکز در بین ادوار مختلف نوسان داشته است.

مرکز پژوهش‌های مجلس همچنین از مراکز تحقیقاتی مهم ایران است که اسناد، مدارک و اطلاعات عمومی سایر سازمان‌های دولتی در آن قابل دسترسی است و تصمیمات، مذاکرات و اسناد حکومتی دیگر ارگان‌های کشور نیز در آن یافت می‌شود.


*روسای مرکز پژوهش‌ها

رئیس مرکز پژوهش‌ها را هیئت امنایی متشکل از رئیس، اعضای هیأت رئیسه مجلس و رئیس مرکز با توجه به ماده 7 قانون "شرح وظایف مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی"، برای مدت چهار سال از میان افرادی ذی صلاح که دارای مدارج بالای علمی و تجربه کافی باشند، انتخاب می‌کنند و این رئیس وظیفه ارائه خط مشی، پیشنهاد بودجه و نظارت عالیه بر امور اجرایی و پژوهشی را برعهده دارد.

محمدجواد لاریجانی دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه به عنوان اولین رئیس و موسس  مسئولیت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی را همزمان با دور پنجم خانه ملت در اختیار گرفت.

با آغاز دور ششم مجلس، محمدرضا خاتمی به عنوان رئیس مرکز پژوهش‌ها انتخاب شد و بعد از آن احمد توکلی نماینده تهران توانست طی دو دوره مجلس یعنی هفتم و هشتم ریاست این مرکز را برعهده بگیرد اما در مجلس نهم کاظم جلالی نماینده اصولگرای شاهرود، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی شد.



*مجلس دهم و رئیس جدید

حال با افتتاح دور دهم خانه ملت بار دیگر گمانه‌زنی‌ها برای ریاست جدید این مرکز در میان نمایندگان مجلس و صاحبنظران بالا گرفته است. عده ای معتقد به ادامه ریاست کاظم جلالی بر این مرکز بوده و برخی دیگر محمدرضا عارف نماینده تهران و رئیس فراکسیون امید را برای این سمت مناسب می‌دانند.

محمدرضا تابش نماینده اصلاح‌طلب اردکان یکی از نمایندگانی است که معتقد به ریاست عارف در مرکز پژوهش‌هاست. وی در حاشیه سومین جلسه علنی با حضور در جمع خبرنگاران در واکنش به برخی گمانه‌زنی‌ها در مورد ریاست عارف بر مرکز پژوهش‌ها اظهار داشت: البته آقای جلالی انسان موجهی است اما به نظرم اگر آقای عارف رایزنی‌هایی را که هیات رئیسه با وی دارد قبول کند، جایگاه ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس برازنده شخصیت علمی، اخلاقی و متناسب با تجربه کار اجرایی اوست.

در کنار نام عارف، عدم حضور کاظم جلالی در رقابت‌های داخلی مجلس، انتخابات فراکسیون ولایت و هیئت رئیسه مجلس گمانه‌زنی‌ها را برای ادامه ریاست وی در مرکز پژوهش‌ها قوت بخشیده است.

البته روز سه‌شنبه علاالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی در مجلس نهم  در واکنش به خبری مبنی بر حضور کاظم جلالی در انتخابات هیئت رئیسه کمیسیون امنیت ملی بیان داشت: شخص آقای جلالی اعلام کرده‌اند که در انتخابات هیئت رئیسه کمیسیون امنیت ملی مجلس شرکت نخواهند کرد.



*عارف یا جلالی؟

روز پنجشنبه (13 خرداد ماه) خبری مبنی بر ارسال نامه‌ لاریجانی به عارف برای تصدی پست ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس در فضای مجازی منتشر شد. طی تماس‌های باشگاه خبرنگاران جوان، با حسن زمانی مشاور لاریجانی و خامسیان مسول دفتر عارف؛ آن‌ها از ارسال چنین نامه‌ای اظهار بی‌اطلاعی کردند.

این در حالی است که صادقی عضو فراکسیون امید پیش از این نیز اعلام کرده بود زمزمه‌هایی مبنی بر دعوت رئیس مجلس از محمدرضا عارف برای پذیرش ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس به گوش‌می‌رسد.

همچنین وی تاکید کرد: اعضای فراکسیون امید از ریاست عارف در مرکز پژوهش‌های مجلس استقبال می‌کنند، طی صحبت‌هایی که با عارف بعد از انتخاب رئیس موقت مجلس داشتیم وی آمادگی لازم را برای پذیرش مسئولیت نداشت و برای قبول مسئولیت ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس باید با وی صحبت کنیم.

شاید تنها جایگاهی که برای حضور جلالی باقی مانده همان مرکز پژوهش‌های مجلس باشد مگر آنکه با توجه به تصمیمات غافلگیرکننده وی در ارتباط با اعلام عدم حضور در انتخابات دور دهم مجلس و سپس تصمیم برای حضور آن هم از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات و اسلامهر و همچنین لیست امید، بار دیگر وی با تصمیم انصراف از ریاست مرکز پژوهش‌ها موجب غافلگیری افکار عمومی شود.

البته با فرض آنکه عارف یا جلالی بخواهند بر مسند ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس بنشینند باید منتظر رای هیئت رئیسه مجلس باشیم زیرا رئیس این مرکز توسط هیئت رئیسه انتخاب می‌شود.

با توجه به ترکیب جدید هیئت رئیسه و حضور پر رنگ لیست امیدی‌ها در آن احتمال ریاست عارف قوی‌تر خواهد بود اما با نگاهی از زاویه دیگر به نتایج غیرمنتظره انتخابات هیئت رئیسه و همچنین وزنه سنگین لاریجانی با سابقه حمایتی از جلالی شاید بتوان گفت ادامه ریاست این نماینده سابق شاهرود در مجلس نهم بر مرکز پژوهش‌ها دور از ذهن نباشد.

حال باید در انتظار دود سفید هیئت رئیسه مجلس برای انتخاب رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در هفته‌های آتی باشیم.

انتهای پیام/