به گزارش گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان؛ چند سالی از فعالیت شبکه‌ های اجتماعی موبایل می گذرد و در این میان در دولت جدید تاکید شده که سیاست بر آن است که تا زمان جایگزین شدن نمونه‌ های مناسب داخلی جلوی فعالیت این شبکه‌ ها گرفته نشود.

طبق آمار های ارائه شده در کشور، بیش از 25 میلیون گوشی تلفن همراه هوشمند در دست کاربران است و طبیعی به نظر می‌ رسد که بخش قابل توجهی از کاربران این گوشی‌ ها از نرم افزار های ارتباطی رایگان موبایل نیز استفاده کنند، به گونه‌ ای که طبق اظهارات وزیر ارتباطات تنها شبکه‌ ای مانند تلگرام بالغ بر 13 میلیون کاربر ایرانی دارد. در چنین شرایطی قطعا حفظ امنیت اطلاعات کاربران اهمیت بسیاری دارد اما برخی از کاربران این شبکه‌ ها می خواهند بدانند که اطلاعات معمولی آنها چه اهمیتی برای شرکت های مربوطه دارد؟ این اتفاق در حالی رخ می دهد که ممکن است حتی ساده‌ ترین اطلاعات افراد به شیوه های مختلف مورد سوء استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال طبق آمار های منتشر شده گفته می شود که 78 درصد سارقان منازل در سراسر دنیا از اطلاعات منتشر شده در شبکه های اجتماعی برای تشخیص خانه‌ های خالی استفاده می کنند.

 در این باره سایت مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخداد های رایانه ای (ماهر)، در قالب گزارشی به ارائه توصیه‌ هایی درخصوص چگونگی حفظ امنیت و حریم خصوصی کاربران این شبکه‌ ها پرداخته و متذکر شده است که نحوه ارتباط ما با دیگران، در قرن 21 و پس از ظهور ابزار های ارتباط جمعی بسیار تغییر کرده است. هر روز، عده زیادی از مردم وارد فضای برخط می‌ شوند تا نظرات، تجربیات، تصاویر و فیلم‌ هایی از خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. از سوی دیگر، افراد ارتباطات شخصی و کاری خود را در شبکه‌ های اجتماعی گسترش داده و به مرور با افراد بیشتری ارتباط برقرار می‌کنند. برخی از این شبکه‌ ها، بر زندگی شخصی و ارتباطات دوستی تمرکز دارند، برخی دیگر حرفه‌ ای بوده و ارتباطات کاری را مد نظر قرار داده‌اند و تعدادی هم بر روی اشتراک محتوای چند رسانه‌ ای نظیر عکس و فیلم بنا شده‌ اند. صرف‌ نظر از حوزه تمرکز محتوای این شبکه‌ ها، اکثر آن‌ ها تعداد بسیار زیادی از مردم در نقاط مختلف جهان را به سمت خود جلب کرده و امکان برقراری ارتباط و اشتراک محتوا میان کاربران را به سادگی و گستردگی فراهم می‌کنند.

 

شبکه‌ های اجتماعی کاربران را تشویق می‌ کنند تا نمایه (Profile) خود را تکمیل کرده و اطلاعات شخصی بیشتری از خود در آن قرار دهند؛ ضمن آن‌ که به صورت پیوسته و فراگیر فعالیت کرده و محتوای گوناگونی را با دیگران به اشتراک بگذارند. به این ترتیب شبکه‌ های اجتماعی می‌ توانند خدمات بهتری در اختیار کاربران خود قرار دهند. این شبکه‌ ها به طور خاص، کاربران را ترغیب می‌ کنند تا علایق و سلایق، اطلاعاتی از محل زندگی، وضعیت تحصیل و کار خود را به اشتراک گذاشته و حتی اطلاعات مکانی و زمانی مربوط به تصاویر و فیلم‌ های خود را نیز با استفاده از برچسب‌ گذاری به آن‌ ها اضافه کنند. لذت ارتباط برخط با آشنایان سبب شده است تا استفاده از شبکه‌ های اجتماعی، تبدیل به یکی از فعالیت‌ های مورد علاقه و متداول برای عموم مردم شود.

در چنین شرایطی، ممکن است کاربران به استفاده از خدمات شبکه اجتماعی عادت کرده و به مرور، اطلاعات فعالیت خود را در این شبکه‌ ها افزایش داده و اطلاعات شخصی خود را هر چه بیشتر در آن‌ ها به اشتراک بگذارند. پس از مدتی، نمایه کاربران شبکه‌ های اجتماعی تبدیل به آلبومی کامل از متن، رویداد، تصویر و فیلم در مورد زندگی شخصی یا حرفه‌ای آن‌ ها خواهد شد. این حقیقت قابل چشم‌ پوشی نیست که شبکه اجتماعی یک مکان عمومی است. بنابراین اگر یک کاربر، تنظیمات حریم خصوصی خود را به درستی انجام نداده و به دلیل ارتباط مداوم با دوستان واقعی خود در شبکه اجتماعی، حضور افراد دیگر در آن مکان را فراموش کند، ممکن است اطلاعاتی را منتشر کند و اجازه مشاهده آن‌ ها را به کسانی بدهد که در زندگی عادی هیچ‌ گاه حاضر به انجام چنین کاری نباشد. تصور کنید یک نسخه از آلبوم شخصی و یا خانوادگی خود را به کتابخانه شهر خود امانت دهید!

 

هر یک از کاربران شبکه‌ های اجتماعی، در ابتدا برای ارتباط با اقوام، دوستان و آشنایان قدیمی خود وارد شبکه شده و اولین ارتباطات خود را با افرادی برقرار می‌کند که در زندگی واقعی نیز با آن‌ ها دوست است. کاربرانی که در شبکه‌ های اجتماعی به صورت گسترده فعال هستند، به مرور و ضمن ارتباط با دوستان قبلی خود، رفتار کاربران دیگر (به خصوص، دوستان دوستان خود) را نیز مشاهده کرده و به مرور با برخی از آن‌ ها از طریق شبکه اجتماعی ارتباط برقرار می‌کنند. این تصمیم، معمولا بر اساس شناختی است که به مرور از این افراد به دست می‌ آید؛ با این حال در برخی موارد، ممکن است انتخاب یک فرد به عنوان «دوست» در شبکه اجتماعی، شتاب‌ زده انجام شود و افرادی که شناخت کافی از آن‌ ها وجود ندارد به عنوان «دوست» برگزیده شوند. از سوی دیگر، شبکه‌ های اجتماعی به افزایش تعداد این «دوستان» برای افزایش رضایت کاربران خود و بهبود ارتباط آن‌ ها با یکدیگر، علایق و اشتراکات کاربران را بررسی کرده و افراد مشابه را به یکدیگر معرفی می‌کنند.  

کاربران از ارتباط با افراد شبیه به خود، دوستی‌ ها در شبکه‌ های اجتماعی رشد کرده و هر روز بر تعداد دوستان هر کاربر افزوده می‌شود. برای مثال، اگر شما هوادار یک باشگاه ورزشی و یا عضو یک دانشگاه باشید، شبکه اجتماعی شما را تشویق به دوستی با دیگر هواداران باشگاه و یا دانشجویان دانشگاه می‌کند. به این ترتیب شما به مرور در این شبکه با بسیاری از افرادی که علایق و ویژگی‌ های شبیه به شما دارند، دوست خواهید شد؛ حال آن‌ که شاید برخی از آن‌ ها را هیچ‌ گاه به صورت حضوری ملاقات نکنید و یا حاضر به ارتباطی نزدیک‌ تر از آن‌ چه در شبکه اجتماعی با آن‌ ها دارید، نباشید.

 

اطلاعاتی که کاربران در شبکه‌ های اجتماعی به اشتراک می‌ گذارند، حداقل توسط دوستان آن‌ ها در این شبکه‌ ها، به صورت کامل قابل مشاهده است؛ مضاف بر آن‌ که در صورت عدم توجه به تنظیمات حریم خصوصی، ممکن است برخی از این اطلاعات را حتی تمامی کاربران مشاهده کنند. با توجه به آن‌ چه در مورد اطلاعات شخصی کاربران و گسترش دایره دوستان آن‌ ها در شبکه‌ های اجتماعی گفته شد، قابل تصور است که با گذشت زمانی نه چندان طولانی، اطلاعات شخصی کاربران در مورد وقایع خصوصی زندگی آن‌ ها، در این شبکه‌ ها توسط افرادی که هیچ آشنایی قبلی با آن‌ ها نداشتند قابل مشاهده باشد. در ادامه مثال قبل، ممکن است خبری مبنی بر نقل مکان به منزل جدیدتان که شما از خود منتشر کردید، توسط عده زیادی از هواداران باشگاه ورزشی مورد علاقه شما که هیچ شناخت و اطلاعی از آن‌ ها ندارید قابل مشاهده باشد؛ گویی نام و نشانی محل زندگی شما را از بلندگوی ورزشگاه اعلام کنند. با توجه به خطراتی که ممکن است در صورت آگاهی از اطلاعات شخصی برای افراد ایجاد شود، لازم است تا با دقت کافی، مطالب را برای اشتراک در شبکه‌ های اجتماعی انتخاب کنیم و همچنین نسبت به پذیرش افراد غریبه به عنوان دوست در شبکه اجتماعی دقت بیشتری به خرج دهیم.