حوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در ساخت یک اثر چه فیلم و چه سریال، طراحی صحنه اهمیت بسیاری در انتقال پیام و حس به مخاطب دارد.مجید میرفخرایی یکی از پیشکسوتان این عرصه است که با «سربداران» کار خود را آغاز کرده و تاکنون طراحی مجموعههای زیادی را به عهده داشته است.
وی متولد سال 1329 و فارغالتحصیل طراحی صحنه از دانشگاه دراماتیک و آکادمی سلطنتی لندن است که تاکنون چندین سیمرغ بلورین از جشنواره فجر را به خود اختصاص داد.
روز واقعه، در چشم باد، یوسف پیامبر، رستاخیز و... از کارهایی هستند که این هنرمند طراحی آن را انجام داده است.
به بهانه سینجیم اینبار با این هنرمند به گفتگو نشستیم که در ادامه آن را میخوانید:
سین:دوران کودکی شما چگونه گذشت؟
جیم:در خیابان امیریه تهران به دنیا آمدم، دوران دبستان و دبیرستان را در همان محله گذراندم. به خاطر علاقه به نقاشی همیشه جلوی مغازهای که آموزش نقاشی میداد میایستادم و نگاه میکردم . در کودکی مادرم برایم نقاشی میکشید و با عروسکهای قرمز رنگ که برایم میخرید و در اتاق آویزان میکرد با رنگها آشنا شدم و بعدها با خرید مدادرنگی. در دوران دبیرستان بدون اینکه کلاس بروم کاریکاتور معلمها را پای تخته میکشیدم که بعضیها خوششون میآمد و بعضیها عصبانی میشدند.
سین:چه زمانی به طراحی صحنه علاقهمند شدید؟
جیم:تصمیم گرفتم بعد از اینکه دیپلم ریاضی گرفتم معماری بخونم. زمانی که برای کنکور، کلاس میرفتم یکی از دوستان دوران مدرسه خودم را دیدم به من گفت به جز دانشگاه هنرهای زیبای تهران، دانشگاه هنرهای دراماتیک هست که در رشته طراحی صحنه لیسانس میدهد ولی با توجه به اینکه در دانشگاه تهران معماری امتحان داده بودم در دانشگاه دراماتیک هم ثبتنام کردم و جزو چند نفر اول شدم. و به خاطر نزدیکی به معماری و علاقه به سینما تصمیم گرفتم طراحی صحنه بخوانم. در کنار استاد خورشیدی و خانم خزایی بودم و ایرج رامینفر، فرهاد فارسی و بهروز یغمامی از همکلاسیهای دوران دانشگاهم بودند.
سین:حضور در انگلیس برای طراحی صحنه؟
جیم:در سال اول دانشگاه روی تابلوی اعلانات زده بودن که کارگردانی از انگلیس برای طراحی صحنه شاگرد میخواهد که به صورت رایگان کار کند، بعد از دو ماه کار با این استاد که از کار من راضی بود در کانون پرورش فکری با یک کارگردان آمریکایی کار کردم.
رئیس دانشگاه دراماتیک دکتر مهدی فروغ که فارغالتحصیل رول آکادمیک (کلاس بازیگری انگلیس) بود و از آنجا تعریف میکرد باعث شد بعد از لیسانس در این کلاسها شرکت کنم و بعد از قبولی که به آنجا رفتم برایم جالب بود در اولین کارم استاد انگلیسی که چهار سال پیشش کار کرده بودم را دیدم.
حدود 30 فیلم سینمایی و 13 سریال فاخر را طراحی کردم همچنین در تالار وحدت طراحی صحنه برای هادی مرزبان و تدریس در دانشگاههای مختلف را انجام می دادم.
سین:سختترین دکوری که زدید؟
جیم:از سریالها «امام علی (ع)، «یوسف پیامبر»، «مردان آنجلس»، «در چشم باد»، فیلمهای سینمایی «روز واقعه» و «رستاخیز»، در حوزه دفاع مقدس «آخرین پرواز» و «افق» از نظر دکور و طراحی برایشان زحمت زیادی کشیده شد و جواب داد. راضی بودم.
سین:دریافت سیمرغ از دست آقای سینایی؟
جیم:برای فیلم «روز واقعه»، «آخرین پرواز» و «رستاخیز» سیمرغ بلورین جشنواره فجر را دریافت کردم و بارها هم کاندیدای دریافت سیمرغ بودم.
دریافت سیمرغ بلورین برای «فیلم واقعه» از دست داورانی نظیر خسرو سینایی و ابراهیم حاتمیکیا ارزش این جایزه را دو چندان کرد، و جایزه گرفتن از خسرو سینایی یعنی کار تأیید شده است.
سین:همکاری با دیگر کشورها در حوزه طراحی صحنه؟
جیم:همکاری با شبکههای خارجی حال و هوای خودش را دارد، با گروه آمریکایی و ژاپنی همکاری داشتهام.
در ایران زمان زیادی طول میکشید تا دکور ساخته شود و دلیل آن بودجهای است که به طور کامل تزریق نمیشود و نبود استودیوهای مجهز باعث طولانی شدن ساخت دکور میشود.
سین:وضعیت سینما الان چطور است؟
جیم:وضعیت سینما اسفناک است، خانواده سینما آن را با چنگ و دندان نگه داشتهاند. سینمایی که میتواند ضد تهاجم فرهنگی باشد ولی در عمل این اتفاق رخ نمیدهد و به صورت سقوط آزاد شده است.
زمانی فیلمها پشتوانه آموزشی و فرهنگی داشت ولی الان فیلمها سطحی هستند و بیشتر مسئله فروش آنها مطرح است به حاشیههای فیلم بیشتر از خود فیلم توجه میکنند، فروش یک فیلم افتخار نیست، بلکه چقدر به فرهنگ جامعه کمک کرده مهمتر است.
سین:طلاییترین زمان کاری شما؟
جیم:هنوز بازنشسته نشدم و برای همکاری در کارهای بزرگی صحبت می کنم. فیلم «افق»، «روز واقعه»، سریال «یوسف» و «در چشم باد» اوج کارهای بزرگ برایم بوده است و همکاری با کشورهای عربی کویت، لبنان، عراق کاری را انجام دادم در مدت 3 ماه 45 طراحی را کار کردیم که برای من آزمایشی بود زیرا همه دکورها را در ایران طراحی کردم و گروه به کشورهای عربستان، مراکش و اسپانیا نرفت و باعث شد کار موفقیتآمیز باشد.
همچنین در فیلم «رستاخیز» با افرادی که اسکار گرفتهاند کار کردیم و در زمان مقرر کار قابل قبولی را انجام دادیم و با این کار باعث شد بگویم سینمای ما قابلیت بینالمللی شدن دارد ولی با با این وجود حرفها و حاشیهها بیشتر از خود فیلم است و جناحبندیهای موجود به سینما لطمه میزند.
سین:دکور ناموفق داشتید؟
جیم:در بین همه کارهایی که انجام دادم طبیعی است که کار ناموفق هم داشتم ولی این عدم موفقیت به خاطر نوشته بوده و آنطور که بخواهیم با استقبال مواجه نشده است.
سین:بارزترین خصوصیت اخلاقی شما از دید اطرافیان؟
جیم:در عین کارهای جدی که دارم، دنیای من طنز است. در این دنیای کوچکی که چندین سال بیشتر زندگی نمیکنیم و در این سفر کوتاه باید حالمان خوب باشد و به نظر باید همه با هم دوست باشیم و با این نگاه زندگی را حتی خواهیم داشت.
سین:اهل مطالعه هستید؟
جیم:در دوره دانشگاه و بعد از آن خیلی کتاب میخواندم جالبه در زمان دانشجویی ساعت 6 ما را از کتابخانه بیرون میکردند ولی به دلیل وجود اینترنت و کمبود زمان کمتر فرصت مطالعه پیدا میکنم.
سین:به موسیقی علاقه دارید؟
جیم:علاقه زیادی به موسیقی دارم مخصوصا با موسیقی الکترونیک و موسیقی که عمق داشته باشد. بعضی از موسیقیهای سنتی را هم گوش میکنم، مثل آقای شجریان.
سین:نوستالژی شما؟
جیم:طهران قدیم که الان وجود ندارد. همچنین دانشکده هنرهای دراماتیک از نوستالژیهای من هستند.
سین:شهرک سینمایی جدید ساخته میشود؟
جیم:با ارشاد، صدا و سیما، شهرداری و سینمای شهر جلسههای متعددی داشتیم ولی ضروریترین کار آنها به نام ساخت شهرک سینمایی به عنوان یک شعار باقیمانده است. در صورتی یک شهرک ساخته میشود که تمام ارگانها کنار هم باشند. و نبود یکی از ارگانها باعث لغو این کار میشود.
به جرأت میتوانم بگویم که در شهرک دفاع مقدس ساخت دکور «یوسف پیامبر»،«شهرک جدید بوشهر»، و دکورهای «در چشم باد» را طراحی کردم، در غزالی شهرک «امام علی»، «مردان آنجلس» و در این اواخر «سرزمین کهن» را طراحی کردم دوستان دیگر هم کار کردند ولی اگر همه این کارها را جمع میکردیم ما یک شهرک بزرگتر از هالیوود داشتیم.
سین:حرف پایانی:
جیم:به شدت نگران صنعت و هنر و سینمای ایران هستم. خانواده سینما صمیمیتی دارند که با این جناحبندیها و اتفاقات سردرگم می شوند. امیدوارم به جای اول خود بازگردد و سینما به سرنوشت استادیومهای بدون تماشاگر دچار نشوند.
گفتگو از: الهام قبادی
انتهای پیام/