این هنرمندان، گاهی نیز بلوچی دوزی را با آیینه دوزی تلفیق کرده و هنری زیباتر را به وجود میآورن.
هنر بلوچی دوزی کاربردهای متنوعی دارد و از آنها در دوخت رومیزی، سجاده، کوسن و لباس بانوان استفاده میشود، که اما کاربردی ترین آنها، در لباس بانوان بلوچ است.
بلوچی دوزی در لباس بانوان بلوچ، شامل پیش سینه، سرآستینها، جیب و پاچههای شلوار است، که بر روی تکههایی مجزا دوخته شده سپس بر روی لباس دوخته میشود. گاهی هم این بلوچی دوزی به صورت گلدوزیهایی با استفاده از چرخ گلدوزی، دوخنه شده و روی لباس نصب میشود. اما بلوچی دوزی سنتی و دستی اگر چه گرانتر است اما با توجه به اصالت، طرفداران بیشتری دارد و در نزد مردم منطقه اصیل تر است.
اگرچه گلدوزی و لباسهای گلدوزی شده از صنایع دستی متداول در سراسر کشور است، اما اگر دقت کنیم به این نکته پی خواهیم برد که هنر بلوچی دوزی در مقایسه با تمامی آن گلدوزیها، کاربردیتر است و این واقعیت را میتوان از پوشش زنان بلوچ و علاقهمند به لباسهای بلوچی در سیستان و بلوچستان یافت، چرا که در طول تاریخ با آمدن و رفتن مدهای مختلفی از لباس، زنان بلوچ سیستان و بلوچستان هنوز، لباسهای سنتی خود را می پوشند و این فرهنگ را همچنان حفظ کرده اند. بطوریکه پوشش آنان در خانه، خارج از خانه، مجالس عزا، عروسی و جشنها همین لباسهای سنتی همراه با بلوچی دوزی است.
زیبایی هنر بلوچی دوزی بسیاری از هنرمندان و طراحان لباس را بر آن داشته تا با استفاده از این هنر، پا به پای مد و طرحهای جدید لباس پیش روند.
این هنرمندان در سالهای اخیر هنر بلوچی دوزی را در دوخت مانتو، شال، کیف و حتی کفش به کار برده اند که نتیجه آن هم جذب مشتریان فراوان بوده است.
مهدی اوکاتی معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان میگوید: "برای آموزش بلوچی دوزی کلاسهای مختلفی در استان برگزار شده و تعاونیهایی در سطح استان ایجاد شده تا هنرمندان، تولیدات خود را به فروش برسانند.
وی گفت: این هنر اصیل تاکنون موفق به دریافت مهر اصالت از سازمان جهانی یونسکو و نشانه مرغوبیت ایرانی شده و در میراث معنوی کشور هم به ثبت رسیده است. اوکانی افزود: استاندارد این هنر نیز تدوین شده است.
معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان میگوید: "هنر بلوچی دوزی در سایر کشورها به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس هم مشتریان خاص خود را دارد اما از آنجا که به صورت چمدانی منتقل میشود آمار دقیقی از میزان صادرات آن در دست نداریم.
زهرا سالاری یکی از فعالان در رشته سورن دوزی بر پایه برگزاری چندین نمایشگاه سوزن دوزی در تهران، این هنر را بسیار مورد توجه علاقهمندان دانسته و میگوید: در این نمایشگاهها فروش مانتو، شال، کمربند و کیف پول سوزن دوزی شده با بازار خوبی روبرو شده است.
وی دوری سیستان و بلوچستان از مرکز کشور را عاملی برای معرفی کمتر هنر سوزن دوزی بیان میکند.
خانم سالاری افزود: "هنرمندان سوزن دوز استان با مراکز عرضه و فروش در خارج از استان کمتر ارتباط برقرار میکنند که لازم است تا زمینه این ارتباط بیشتر برای آنان فراهم شود".
شهین شهرکی یکی دیگر از هنرمندان بلوچی دوز استان است. وی با بیان اینکه هنر بلوچی دوزی سیستان و بلوچستان همواره علاقه مندان خود را دارد میگوید: نمایشگاه این هنر در شهرهای مختلف از جمله تهران، کرمان، بیرجند، مشهد و تبریر تاکنون با استقبال بسیار خوبی مواجه شده است.
شهرکی در عرصه صادرات محصولات بلوچی دوزی فعالیت دارد و حمایت از هنرمندان را برای معرفی صنایع دستی و بازاریابی آن موثر میداند و میگوید: "بارها به نمایشگاههای صنایع دستی و سنتی خارج از کشور دعوت شده اما به دلیل هزینه زیاد این سفرها موفق به شرکت در این نمایشگاهها و ارائه آثار خود نشده است.
انتهای پیام/ب