به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ، حتی جان کری هم نتوانست گره پیچیده افغانستان را باز کند. درحالی که وزیر خارجه آمریکا به کابل آمد و دو نامزد را پای یک میز جمع کرد و در نهایت توافقی سه جانبه میان آن ها امضا شد، اما شواهد و قرائن نشان می دهد، این قصه سر دراز دارد. عبدالله عبدالله دوباره نواری را منتشر کرده که در آن یکی از معاونین حامد کرزی از قطعی بودن پیروزی اشرف غنی سخن به میان می آورد.

به گزارش انتخاب پیرمحمد ملازهی معتقد است این پیچیدگی به این دلیل ایجادشده که اشرف غنی حتی حاضر نیست سهمی از قدرت به عبدالله بدهد و مفاد توافقنامه را زیر پا گذاشته است. اتفاقی که شاید حتی به آغاز جنگ داخلی در این کشور هم بینجامد. در ادامه مشروح گفتگو با این کارشناس مسائل افغانستان می خوانید:



* آقای عبدالله دوباره نواری از یکی از معاونین آقای کرزی منتشر کرده که نشان می دهد، مسئله تقلب هنوز حل نشده است. آیا طرح آقای کری نتوانسته اختلافات را برطرف کند؟

- در مسئله افغانستان اختلافات قدری عمیق است. کمسیون انتخابات اعلام کرده که بیش از این منتظر نمی ماند و اگر ناظرین آقای عبدالله در روند بازشماری آرا شرکت نکنند، این مسیر با حضور ناظران بین المللی و همچنین اشرف غنی احمدزی آغاز می کنند. این بدین معناست که اختلافاتی که بر سر چگونگی ابطال برخی از آرایی که ناپاک تلقی می شد، بسیار عمیق است. ضمن اینکه عبدالله به این نتیجه رسیده هر کاری بکند، باز هم از صندوق نام اشرف غنی بیرون می آید و آن ها هم تقریباً روشن کردند که خیلی به توافقی که برای دولت وحدت ملی مد نظر بود و دو نامزد پذیرفتند هر که پیروز باشد رئیس جمهور است و دیگری هم از قدرت حذف نمی شود، پایبند نیستند. چرا که اخیراً برخی از نزدیکان آقای اشرف غنی گفته اند توافق بدین معنا نیست که عبدالله عبدالله را در بازی قدرت شریک کنند. بنابر این برداشت من این است که عبدالله عبدالله و تیمش نوعی توافقی سه جانبه را مقابل خود می بینند که بین دولت کابل، اشرف غنی احمدزی و تیم سازمان ملل و نیروهای آمریکایی به وجود آمده. طی این توافق قدرت به اشرف غنی احمدزی واگذار می شود. تیم عبدالله و هوادارانش به تدریج به این نتیجه می رسند که سه جریان فوق الذکر در تصمیم خود جدی هستند و عبدالله مجبور است اهدافش را کانال خود پیگیری کند.



* عبدالله عبدالله و تیم انتخاباتی او چه راهکاری برای این وضعیت دارند؟ به عبارت دیگر عبدالله می خواهد چه بکند؟

- دو دیدگاه در تیم عبدالله وجود دارد. یکی دیدگاهی که معتقد است باید یک دولت موازی تشکیل شود و اگر لازم باشد مسلح باشند و به صورت مسلحانه بتوانند از حقوق خود دفاع کنند. تیم دیگر بر این باور است مصلحت در این است که اقدامات از طریق سیاسی صورت گیرد و به مذاکرات و مراودات سیاسی به نتیجه برسند.



* تشکیل شدن دولت موازی اوضاع را پیچیده تر نمی کند؟

- همین طور است. نکته مهم این است اگر تیم عبدالله به طرف دولت موازی بروند، به جغرافیا احتیاج خواهند داشت و جغرافیای آن ها شمال افغانستان است و معنای این کار تجدید جنگ داخلی در افغانستان است که خطرات بسیار جدی نیز با خود به همراه خواهد داشت و ممکن است افغانستان را به تجزیه هم بکشاند.



* آقای عبدالله وقتی موافقت نامه را با اشرف غنی به امضا می رساند، برداشتش این بود که قرار است بازشماری و بررسی مجدد آرا به صورت حقیقی صورت پذیرد؟

- بله. چون آن ها روی صحبت های کری حساب بازکرده بودند و فکر می کردند اگر واقعاً آرای مشکوک برداشته شود، عبدالله برنده انتخابات خواهد بود. ولی به نظر من ذهنیت ساده لوحانه ای در این رابطه وجود دارد. این گونه نیست که طرف مقابل حاضر باشد به سادگی قدرت را واگذار کند. به نظر من در میان پشتون ها یک توافق اساسی وجود دارد که قدرت را به قبیله دیگری واگذار نکنند و این امر پیچیده ای است و این مسئله در جامعه افغانستان در حال نمود یافتن است. این نوار جدیدی که ستاد عبدالله منتشر کرده و کریم خلیلی که معاون دوم کرزی و فردی شیعه مذهب است و مدت ها هم در ایران حضورداشته، به تقلب متهم شده، نشان می دهد تیم عبدالله در دستگاه های امنیتی نیرو دارند و توانستند این مذاکرات را ضبط کنند و به تدریج در حال افشای اسناد و مدارک خود هستند و به مرور زمان افشای چنین اسنادی بیشتر هم خواهد شد و من فکر می کنم نوارها و سندهای دیگری هم در اختیار دارند و به مرور زمان افشا خواهند کرد. ولی طرف مقابل هم به سادگی زیر بار این اقدامات نمی رود و همه این اتهامات را رد می کنند. کما اینکه تاکنون هم چنین بوده است.



* امامسئله اینجاست که عبدالله پای آن توافقنامه را امضا کرده که هرچه کمیسیون بازشماری آرا اعلام کند را خواهد پذیرفت. در این صورت عدم التزام او به نظر کمسیون برایش مشکل ساز نخواهد شد؟

- چرا. ولی درعین حال باید ناظران عبدالله در صندوق های رأی باشند تا این شمارش صورت گیرد. اینکه ناظران او حاضر نیستند به شمارش مجدد آرا بروند، به این معناست که می خواهند این نتیجه را نپذیرند. اگر نتیجه را نپذیرند، با توجه به اینکه قطعی است اشرف غنی احمدزی به عنوان رئیس جمهور معرفی خواهد شد، می خواهند از این ابزار استفاده کرده و بتوانند سهم بیشتری از قدرت دریافت کنند. اگر حاضر شوند، سهم مناسبی به عبدالله بدهند، او هم نتایج را خواهد پذیرفت، ولی اگر زمزمه هایی که این روزها پررنگ تر از قبل مطرح می شود که هیچ سهمی به عبدالله داده نمی شود، جنبه واقعیت بگیرد، اوضاع پیچیده می شود.



* بر این اساس و با توجه به اینکه به باور شما اشرف غنی حتماً به عنوان رئیس جمهور معرفی خواهد شد، واکنش ها چگونه خواهد بود؟ آمریکا چطور با این مسئله برخورد خواهد کرد؟

- عبدالله اگر سهم لازم را نگیرد، آن خط فکری که معتقد است باید دولت موازی تشکیل شود، تقویت می شود و عبدالله مجبور می شود در آن وادی وارد شود و مشکل اساسی جدی تری در افغانستان پدید می آید. اما در ارتباط با آمریکایی ها از همان ابتدا هم عبدالله عبدالله اولویتشان نبوده و ترجیح می دادند یک پشتون به قدرت برسد تا مسئله طالبان حل و فصل شود و آن ها بتوانند نیروهای خود را با خیال راحت از این کشور خارج کرده و پایگاه نظامی خود را داشته باشند. بنابراین آمریکایی ها از اعلام اشرف غنی استقبال خواهند کرد.



* مقصودم این است که آمریکا با عدم پذیرش عبدالله چه خواهند کرد؟ با توجه به اینکه کری خود به افغانستان آمده و از دو طرف قول گرفته به نتیجه بررسی مجدد التزام داشته باشند.

- آن توافق دلالت بر این دارد که هر که برنده شد، رئیس جمهور است و نفر دوم در رأس یک شورای اجرایی قرار می گیرد که قرار است تشکیل شود. این اتفاق اگر بیفتد عبدالله نتیجه را خواهد پذیرفت. مسئله این است که حتی همین مسئله هم ممکن است رعایت نشود. ضمن اینکه مسئله عبدالله این است که طی دو سال آینده نظام ریاستی در این کشور به نظام پارلمانی تبدیل شود و نخست وزیری احیا شود. نکته دوم اینکه خواست عبدالله این است کشور فدرالی شود و بین مناطق مختلف قومی توزیع قدرت صورت گیرد و عبدالله خواسته هایش چیزی فراتر از مسائل صرف در قدرت است. دلیل آن این است که این چالش میان دو دیدگاه است. یکی دیدگاهی که معتقد است با توجه به تنوع قومی در این کشور، توزیع قدرت صورت بگیرد و دیگری عقیده تمرکز قدرت است که از سوی قبایل پشتون طرح و حمایت می شود. در هر حال موضوع پیچیده است و با ضریب اطمینان قابل قبولی نمی توان گفت عبدالله چه خواهد کرد. پیش تر هم اگر جان کری نیامده بود و این فرمول را طراحی نمی کرد، هیچ کس پیش بینی نمی کرد که عبدالله حتی تا این حد هم از موضع خود کوتاه بیاید. در شرایط فعلی هم عبدالله از جان کری خواسته است که بیاید و باز هم دخالت کند تا بتواند مصالحه ای انجام دهد و سهمی از قدرت به دست گیرد. تیم عبدالله معتقد است آمریکایی ها باید این سهم را پیش از اعلام رسمی نتیجه انتخابات تضمین کنند.
/انتهای پیام
 منبع:ایرنا