به گزارش خبرنگار دانشگاهی باشگاه خبرنگاران و به نقل از اداره کل روابط عمومی واحد علوم و تحقیقات، دربخشی از  این مقاله آمده است: از زمان سقوط طالبان در افغانستان در سال 2001، جمهوری اسلامی ایران یک سیاست دوسویه را در این کشور دنبال کرده است. از یک سو، خواهان حفظ ثبات و حمایت از دولت مرکزی افغانستان بوده و از سوی دیگر با حضور نیروهای خارجی در این کشور مخالفت کرده است.

در بخش دیگر این مقاله اشاره شده است: افغانستان از سه بعد «فرهنگی- تمدنی»، «اقتصادی- توسعه ای» و «سیاسی- امنیتی» جایگاه ویژه ای در تأمین منافع و امنیت ملی ایران دارد. برای ایران، کشور افغانستان نقطه تمرکز استراتژی بزرگ در سیاست «نگاه به شرق» است. این استراتژی خواهان گسترش روابط مبتنی بر ادغام اقتصادی و انرژی بین ایران و کشورهای شرق آسیا به خصوص هند، چین و ژاپن است.

 در ادامه آمده است: به این منظور ایران خواهان ایجاد ثبات در منطقه آسیای جنوبی و مرکزی و در مرکز آن افغانستان به منزله نقطه ورود به کشورهای شرق آسیا است. بر همین مبنا بوده که ایران در طی 13 سال اخیر از تمامی تحولات مربوط به تقویت روند دولت سازی و ایجاد ثبات به خصوص برگزاری انتخابات عمومی در افغانستان حمایت کرده است. 

در این مقاله اشاره شده است: همزمان ایران با حضور نیروهای خارجی به خصوص نیروهای آمریکایی در افغانستان مخالفت کرده و آن را توجیهی برای گسترش جریان افراط گرایی در افغانستان و در سطح گسترده تر منطقه‌ای در نظر گرفته است. ایران حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان را به عنوان بخشی از استراتژی واشنگتن با هدف تثبیت موقعیت استراتژیک خود در منطقه آسیای جنوبی و مرکزی و خلیج فارس به بهای منافع و امنیت ملی ایران در نظر می‌گیرد.

در ادامه اشاره شده است: ایران همچنین اعتقاد دارد که سیاست‌های آمریکا در افغانستان تقاضاهای مشروع ایران از جمله برقراری و تثبیت روابط نزدیک سیاسی و اقتصادی بین دولت‌های ایران و افغانستان را تضعیف می‌کند. بر همین مبنا، ایران به انعقاد قرارداد همکاری استراتژیک آمریکا- افغانستان که خود مبنایی برای تنظیم روابط دو کشور پس از خروج نیروهای آمریکایی در سال 2016 می‌باشد، با یک نگاه انتقادی نگریسته و آن را  برخلاف اصل بیطرفی سنتی افغانستان در منطقه و شروعی برای تضعیف روابط منطقه‌ای مبتنی بر بی اعتمادی بین همسایگان در نظر می‌گیرد. فضای حاصل از این قرارداد استراتژیک خود نقش منطقه‌ای ایران را در حیاط خلوت سیاسی- امنیتی این کشور تضعیف می‌کند. 

برزگر در چکیده این مقاله آورده است: با توجه به تحولات منطقه‌ای در طول یک دهه اخیر، حضور قدرتمند و فعال سیاسی- امنیتی در مرزهای فوری کشور و در حوزه همسایگان به منظور پیشگیری از تهدیدات آینده به عنوان یک اصل ثابت و راهبردی در استراتژی امنیت ملی ایران در آمده است.

در این چارچوب، یکی از اهداف اصلی سیاست خارجی ایران درافغانستان پیروی از یک سیاست خارجی مستقل به منظور افزایش «امنیت نسبی» خود در منطقه است. 

در ادامه آمده است: ایران حفظ امنیت در افغانستان را در قالب یک مجموعه به هم پیوسته در آسیای جنوبی، آسیای مرکزی و منطقه خلیج فارس در نظر می‌گیرد که بر اساس آن ناامنی در یک منطقه به معنای ناامنی برای کل منطقه است. بر این اساس سیاست خارجی ایران در افغانستان پس از خروج نیروهای آمریکایی در 2016  بیشتر بر محور دو مفهوم «رقابت» و «همکاری» با سایر بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای به خصوص پاکستان و آمریکا خواهد بود. 

در این مقاله تاکید شده است: این روند و وضعیت سیاستی احتمالا در دوران دولت عمل گرای دکتر روحانی ادامه خواهد یافت مگر اینکه مذاکرات جاری هسته ای بین ایران و گروه 5+1 به یک قرارداد جامع هسته ای برد-برد و متعاقبا بهبود نسبی روابط ایران و آمریکا منجر شود که این خود احتمال همکاری ایران و آمریکا در حل بحران افغانستان و مبارزه با افراط گرایی در شرایط بعد از خروج نیروهای آمریکایی از این کشور را افزایش خواهد داد. 

انتهای پیام/